REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto jest pracownikiem w rozumieniu Kodeksu pracy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sylwia Uścimiak
Prawnik, specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa i postępowania karnego
Pojęcie pracownika zostało uregulowane w Kodeksie pracy/fot. Shutterstock
Pojęcie pracownika zostało uregulowane w Kodeksie pracy/fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Pojęcie pracownika wydaje się bardzo prostym i dobrze znanym. Jednak często okazuje się, że wcale tym kodeksowym pracownikiem nie jesteśmy i w rezultacie przysługują nam inne prawa.

Podstawa prawna i komentarz

Pojęcie pracownika zostało uregulowane w art. 2 Kodeksu pracy (dalej: k.p.) i zgodnie z definicją, pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Dodatkowo w myśl art. 22 § 2 k.p. pracownikiem może być osoba, która ukończyła 18 lat. Jednak po spełnieniu pewnych warunków pracownikiem może być również osoba, która nie ukończyła 18 lat.

REKLAMA

Polecamy: Multimedialny pakiet wiedzy: 6 kluczowych zmian 2019 – KADRY

Wskazany katalog jest katalogiem zamkniętym, gdyż określa jakie formy zatrudnienia decydują o tym czy mówimy o pracowniku w rozumieniu k.p. W innych przypadkach mamy do czynienia z pracownikiem w rozumieniu potocznym czyli z sytuacją, gdy pracownikiem są określani wszyscy, którzy wykonują pracę zarobkową, w tym na podstawie umów cywilnoprawnych. W tym miejscu jako przykłady można wskazać orzecznictwo, które prezentuje co należy rozumieć pod pojęciem pracownika. Zgodnie z wyrokiem SN o sygn. akt I PK 218/08 z dnia 7 kwietnia 2009 roku "stosunki służby funkcjonariuszy państwowej straży pożarnej nie są stosunkami pracy. Funkcjonariusze tej służby nie są pracownikami w rozumieniu art. 2 k.p." Problem pojęcia pracownik był rozpoznawany również przez WSA w Szczecinie w sprawie o sygn. akt II SA/Sz 1190/13, który w wyroku z dnia 13 marca 2014 roku, wskazał, że "ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1265 ze zm.) nie zawiera definicji pojęcia "pracownik", należy w tym zakresie stosować definicję zawartą w art. 2 k.p." Tożsamy pogląd przyjął WSA w Olsztynie w sprawie o sygn. II SA/Ol 1398/16, gdzie dnia 9 lutego 2017 roku został wydany wyrok, zgodnie z którym "pojęcie "pracownik" użyte w art. 4 pkt 4 lit. a) ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1907 ze zm.) niewątpliwie oznacza pracownika w rozumieniu art. 2 k.p." Kolejnym wyrokiem, który warto przytoczyć jest wyrok SA w Gdańsku o sygn. akt III AUa z dnia 14 kwietnia 2015 roku, w którym uznano, że "pracownikami w znaczeniu kodeksowym są członkowie spółdzielni pracy zatrudnieni w nich na podstawie spółdzielczej umowy o pracę. Prawo spółdzielcze nie nazywa ich wprawdzie pracownikami, jednakże osoby te mają status pracowniczy w rozumieniu Kodeksu pracy, zgodnie z postanowieniem powołanego wyżej art. 2 k.p. Jednocześnie - co znamienne - członkowie innych spółdzielni, niż spółdzielnie pracy (m.in. rolniczych spółdzielni produkcyjnych) nie są pracownikami w rozumieniu art. 2 k.p., jeśli nie są w nich zatrudnieni na podstawie umów o pracę."

Definicja pojęcia pracownik znajdująca się w k.p. ma również istotne znaczenie w odniesieniu do prawa ubezpieczeń społecznych, a konkretnie do emerytur, co potwierdza wyrok SA w Łodzi o sygn. akt III AUa 1814/12 z dnia 26 września 2013 roku, w myśl którego "prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym przysługuje wyłącznie pracownikom czyli osobom zatrudnionym w ramach jednej z form wymienionych w art. 2 k.p.". Identyczny pogląd wyraził w wyroku SA w Katowicach w sprawie o sygn. akt III AUa 201/13 z dnia 2 października 2013 roku, z którego wynika, że "po myśli art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) emerytura w obniżonym wieku emerytalnym przysługuje wyłącznie tym ubezpieczonym, którzy określony w nim okres co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywali w ramach stosunku pracy, tj. osobom, o jakich mowa w art. 2 k.p."

Omawiając niniejszą problematykę, warto jeszcze zwrócić uwagę na dwa wyroki dotyczące pojęcia pracownik w odniesieniu do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Pierwszym jest wyrok SA w Katowicach o sygn. akt III AUa z dnia 12 kwietnia 2016 roku, w którym przyjęto, że "ubezpieczony, który jest jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (i członkiem jednoosobowego zarządu) nie może być jednocześnie jej pracownikiem w rozumieniu art. 2 k.p." Drugim wyrokiem, który warto wskazać, jest wyrok SN sygn. akt II UK 10/17 z dnia 10 kwietnia 2018 roku, w którym uznano, że "dozwolone jest zatrudnienie wspólników dwuosobowej spółki z o.o., w tym także na stanowiskach zarządczych, gdy z ustaleń faktycznych dotyczących okoliczności rzeczywiście realizowanego stosunku prawnego, na podstawie którego wspólnik wykonywał czynności na rzecz spółki wynikało, że był on poddany zarówno ekonomicznej zależności od swojego pracodawcy, jak i formalnemu nadzorowi sprawowanemu przez zgromadzenie wspólników, na którym podjęcie uchwał wymagało uzyskania takiej kwalifikowanej większości głosów, że posiadane przez wspólnika-zarządcę udziały własnościowe jako wspólnika większościowego nie dawały mu statusu wspólnika dominującego, który mógłby samodzielnie decydować w sprawach istotnych dla spółki", a nadto wskazano, że "tam, gdzie status wykonawcy pracy (pracownika) zostaje zdominowany przez właścicielski status wspólnika spółki z o.o., nie może być mowy o zatrudnieniu w ramach stosunku pracy takiego wspólnika, który nie pozostaje w pracowniczej relacji podporządkowania wobec samego siebie."

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy serwis: Pracownik

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duże zmiany w Karcie Nauczyciela od września 2025 r. M.in. godziny ponadwymiarowe, nagrody, odprawy ochrona przedemerytalna. Prezydent podpisał nowelizację

W dniu 21 sierpnia 2025 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy – Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają w większości wejść w życie 1 września 2025 r. Nowelizacja ta zmienia także kilka innych ustaw - np. ustawę o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych i Prawo oświatowe.

Sprzedaż spadku z problemami. Notariusze ostrzegają przed pułapkami w nowych przepisach. Czy będą odmawiać sporządzania aktów notarialnych?

Kolejna nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn, choć w założeniu ma ograniczyć biurokrację, w praktyce może prowadzić do licznych problemów interpretacyjnych – ostrzegają notariusze z Izby Notarialnej w Poznaniu. Chodzi o ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, która weszła w życie 20 sierpnia 2025 r.

Poczta Polska wstrzymuje przyjmowanie paczek do USA od 25 sierpnia 2025 r. Powodem są nowe amerykańskie cła

Ze względu na wejście w życie 29 sierpnia amerykańskich ceł, Poczta Polska od poniedziałku czasowo wstrzymuje przyjmowanie przesyłek do USA zawierających towary - poinformował 22 sierpnia operator. Możliwe będzie wysyłanie m.in. korespondencji i dokumentów.

Zdolność kredytowa 2025: para (dwie średnie krajowe) z dzieckiem dostanie z banku prawie 900 tys. złotych

W ciągu ostatnich 12 miesięcy zdolność kredytowa trzyosobowej rodziny dysponującej dwiema średnimi krajowymi wzrosła o ponad 23%. Dziś takiej familii przeciętny bank skłonny jest pożyczyć na zakup mieszkania prawie 900 tysięcy złotych. To najwyższy wynik w historii. Łatwiejszemu dostępowi do kredytów sprzyjają rosnące wynagrodzenia i spadające oprocentowanie kredytów.

REKLAMA

Sankcja kredytu darmowego - łatwy zysk kredytobiorcy kosztem banku? Adwokat wyjaśnia co naprawdę oznaczają wyroki TSUE i statystyki sądowe?

Sankcja kredytu darmowego występuje w debacie publicznej jako obietnica łatwego zysku kosztem banku. Obietnice te składają przede wszystkim parakancelarie (a więc podmioty, które nie są kancelariami adwokackimi lub radcowski) i firmy odszkodowawcze. W mediach znajdziemy wiele nagłówków sugerujących, że banki nagminnie łamały prawo, a teraz muszą oddać miliony złotych. Rzeczywistość jest jednak znacznie bardziej złożona – a dla wielu konsumentów (prawie 90 proc.) droga sądowa wcale nie kończy się happy endem.

Wypadek w pracy: ZUS wyjaśnia jakie świadczenia należą się pracownikowi. Jakie odszkodowanie za 1% uszczerbku na zdrowiu?

Wypadek w czasie wykonywania pracy może zdarzyć się każdemu pracownikowi, niezależnie od rodzaju wykonywanego zawodu czy zajmowanego stanowiska. Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim wyjaśnia jakie świadczenia należą się aktualnie pracownikom z tytułu takiego wypadku.

Pies w galerii handlowej? Polacy są podzieleni, ale trend rośnie – zakupy z czworonogiem stają się codziennością

Jeszcze kilka lat temu pies w centrum handlowym budził zdziwienie, a nawet oburzenie. Dziś? Coraz częściej towarzyszy nam w butikach, kawiarniach czy na food courtach. Najnowsze ogólnopolskie badanie Posnanii, jednego z największych centrów handlowych w Polsce, przeprowadzone z firmą Inquiry pokazuje, że zakupy z pupilem to już codzienność – 60% Polaków jest na „tak”, a ponad połowie opiekunów czworonogów zdarza się zabierać je do galerii handlowych. Ale uwaga – nie wszyscy klienci witają psy z otwartymi ramionami.

Za wypalanie traw, rozniecanie ognia czy rozpalenie grilla w niedozwolonym miejscu, palenie tytoniu poza miejscami wyznaczonymi, nieostrożne obchodzenie się z ogniem: do 30 tys. zł grzywny i do 5 tys. zł mandatu

Za wypalanie traw, rozniecanie ognia, palenie tytoniu poza miejscami wyznaczonymi, nieostrożne obchodzenie się z ogniem: do 30 tys. zł grzywny i do 5 tys. zł mandatu. Dlaczego? Bo nowelizacja przepisów to odpowiedź na rosnące zagrożenie pożarowe w Polsce. Wprowadzając surowe kary finansowe, rząd ma nadzieję skuteczniej walczyć z niebezpiecznymi zachowaniami i zapobiegać tragediom.

REKLAMA

Emerytury groszowe rosną lawinowo. ZUS wypłaca nawet… 2 grosze miesięcznie

Coraz więcej Polaków pobiera tzw. groszowe emerytury – świadczenia niższe niż koszty ich obsługi. W 2024 r. stanowiły już 9 proc. wszystkich wypłat. ZUS przyznaje nawet 0,02 zł, a rząd rozważa wypłaty kwartalne.

Jak będzie wyglądało wsparcie osób niepełnosprawnych? Łukasz Krasoń o nowym systemie orzekania o niepełnosprawności. Etapy. Cele. Rozwiązania

To dwa podstawowe pytania nurtujące osoby niepełnosprawne - czy nowy system będzie oparty o sprawdzenie rzeczywistej samodzielności osoby niepełnosprawnej (oznacza to niskie świadczenia dla osoby niewidomej czy sparaliżowanej od pasa w dół - osoby te są wysoko samodzielne według osób przyznających świadczenie wspierające). No i co się stanie ze stopniami niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny)? Na dziś nie znamy odpowiedzi na nie.

REKLAMA