Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy możliwe jest odszkodowanie za zakażenie COVID-19 w pracy?

Agata Majewska
Radca prawny
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Czy możliwe jest odszkodowanie za zakażenie COVID-19 w pracy?/Fot. Shutterstock
Czy możliwe jest odszkodowanie za zakażenie COVID-19 w pracy?/Fot. Shutterstock
Shutterstock
Uzyskanie odszkodowania za zakażenie COVID-19 w pracy może okazać się bardzo trudne. W jakim zakresie odpowiedzialność ponosi pracodawca?

Czy pracownik może żądać odszkodowania za zakażenie COVID-19 w pracy?

Ciągnący się od roku stan epidemii powoduje, że wielu pracodawców wprowadza środki zapewniające pracownikom bezpieczne warunki pracy służące minimalizacji ryzyka zakażenia wirusem Sars-Cov-2. Mowa tutaj przede wszystkim o pracy zdalnej lub zapewnieniu w miejscu pracy dodatkowych środków dezynfekujących i masek czy zachowaniu odpowiedniej odległości między stanowiskami pracy. 

Spotkać jednak można takie rozwiązania, jak stosowanie wśród pracowników oświadczeń o zrzeczeniu się potencjalnych roszczeń przeciwko pracodawcy na wypadek zakażenia wirusem Sars-Cov-2 w miejscu wykonywania pracy.

W jakim stopniu zatem takie praktyki skutecznie pozwalają na wyłączenie odpowiedzialności pracodawcy za zakażenie się przez pracowników Covid-19? I w jakim zakresie pracodawca może ją ponosić?

Trzy przesłanki odpowiedzialności pracodawcy za zakażenie

O odpowiedzialności pracodawcy za potencjalne zakażenie Sars-Cov-2 w miejscu pracy lub innym miejscu, do którego skierowany został pracownik, a co za tym idzie o wniesionych przez pracownika roszczeniach - można mówić tylko w sytuacji wykazania przez pracodawcę zawinionego zaniedbania  w zakresie odpowiednich przepisów BHP w związku z aktualną sytuacją epidemiczną.

Na odpowiedzialność taką składać muszą się łącznie trzy elementy, które wykazać musi pracownik dotknięty zakażeniem, tj:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • fakt zakażenia wirusem w miejscu wykonywania obowiązków pracowniczych, a więc w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, nie zaś w innych okolicznościach;
  • związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesioną szkodą (zarażenie się Sars-Cov-2 i związana z tym szkoda lub utracone korzyści) lub krzywdą a działaniem lub zaniechaniem pracodawcy – w szczególności wykazanie, że sam pracownik przestrzegał obowiązujących i skierowanych do indywidualnych osób, a nie pracodawców przepisów (zakrywanie ust i nosa, dystans tam, gdzie to możliwe itp.);
  • zawinienie po stronie pracodawcy oparte na jego winie umyślnej lub rażącym niedbalstwie.

Dopiero udowodnienie przez pracownika wszystkich ww. okoliczności aktywizuje jego roszczenie odszkodowawcze z tytułu poniesionej szkody lub krzywdy związanej bezpośrednio z zachorowaniem. W praktyce wykazanie wszystkich tych przesłanek może okazać się bardzo trudne, zwłaszcza przy liczbie ognisk choroby, które aktualnie pojawić mogą się w wielu miejscach, gdzie na co dzień obraca się pracownik. Istotnym jest bowiem, że brak wykazania którejkolwiek z przesłanek odpowiedzialności wyłącza możliwość skutecznego domagania się od pracodawcy naprawienia szkody lub krzywdy w jakiejkolwiek postaci (wypłaty pieniężnego odszkodowania, pokrycia kosztów leczenia itp.).

Przestrzeganie zasad BHP głównym obowiązkiem pracodawcy

Z perspektywy pracodawcy ważne jest przede wszystkim rygorystyczne przestrzeganie wymogów sanitarnych w miejscu, gdzie pracę wykonują członkowie personelu.

W okolicznościach, kiedy pracownik w ramach obowiązków zawodowych znajduje się poza macierzystym zakładem pracy (np. zewnętrzne szkolenie lub konferencja, na którą kieruje go pracodawca), zasadne jest w szczególności odpowiednie zobowiązanie (umowne) lub weryfikacja podmiotu organizującego takie wydarzenie pod kątem zapewnienia środków dezynfekujących, maseczek, rękawiczek, odpowiedniego dystansu, dezynfekcji toalet itp. Takie działanie będzie wyrazem dołożenia odpowiedniej staranności w zakresie zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków.

Warto jednocześnie pamiętać, że zgodnie z art. 207 KP, na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie BHP oraz powierzenie wykonywania zadań służby BHP specjalistom spoza zakładu pracy.

W celu realizacji tych obowiązków przysługują mu w szczególności następujące narzędzia:

  • polecenie usunięcia uchybień w zakresie BHP oraz kontrola ich wykonanie;
  • reakcja na potrzeby zwiększenia bezpieczeństwa na terenie zakładu pracy adekwatnie do zmiennych warunków epidemicznych;
  • zapewnienie spójnej polityki zapobiegającej szerzeniu się wirusa;
  • zapewnienie wykonywania nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy – w szczególności Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Inspekcji Pracy;
  • bieżące informowanie pracowników o stanie zagrożenia w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach.

Co nadto istotne, jeśli w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek:

  • współpracować ze sobą w ww. zakresie;
  • wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu;
  • ustalić zasady współdziałania, które uwzględniać będą sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia. pracowników;
  • informować siebie nawzajem oraz pracowników o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom związanym z wirusem.

Zrzeczenie się roszczeń przez pracownika – na ile skuteczne?

W praktyce spotkać można się sytuacjami, w których pracodawcy, chcąc w jak największym zakresie zabezpieczyć się przed potencjalnymi roszczeniami pracowników na wypadek zakażenia wirusem Sars-Cov-2, wprowadzają w organizacji system oświadczeń. W oświadczeniach takich pracownik potwierdzić ma świadomość obowiązującego stanu epidemii i wzmożonego ryzyka zakażeniem, jednocześnie zrzekając się względem pracodawcy jakichkolwiek ewentualnych pretensji z tego tytułu.

Oceniając skuteczność takiego procederu, należy zauważyć, że w obowiązującym systemie prawnym brak jest podstawy prawnej zobowiązującej do podpisywania takiego oświadczenia. Tego typu deklaracja (złożona dobrowolnie lub jako warunek dopuszczenia do pracy lub udziału w określonym wydarzeniu – co uznać należy za niedopuszczalne) nie miałaby żadnej mocy prawnej i nie pozbawia możliwości występowania na drogę sądową z powództwem o odszkodowanie w przypadku zakażenia.

W tym zakresie swoje stanowisko przedstawił w szczególności Rzecznik Praw Obywatelskich. Co prawda odnosi się ono do warunków odpowiedzialności lekarza z tytułu zakażenie Sars-Cov-2 w związku z korzystaniem ze świadczeń opieki medycznej, jednak odpowiedzialność pracodawcy będzie się tu kształtowała się analogicznie – zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w tym zakresie są tożsame.

Aktualnie w wielu miejscach stosowane są podobne deklaracje o zrzeczeniu się roszczeń względem danego podmiotu w razie zarażenia wirusem Sars-Cov-2. Nie zmienia to jednak faktu, że mają one jedynie psychologiczny wymiar i nie są w stanie wywołać skutków prawnych.

Z drugiej zaś strony, wykazanie przez pracownika, że do jego zakażenia doszło w trakcie przebywania w miejscu pracy i jest to efekt zawinienia pracodawcy – jest bardzo trudne, mając na uwadze obowiązujący wciąż stan epidemii. Co istotne, nawet jeśli okazałoby się, że pracownik rzeczywiście zaraził się w zakładzie pracy – nie jest to jeszcze jednoznaczne, że doszło do tego z winy pracodawcy.

Dlatego też w miejsce oświadczenia, które i tak nie pociągnie za sobą pożądanego efektu – zasadne jest opracowanie informacji dla pracowników, zwiększające na świadomość ryzyka zakażenia na ogólnych zasadach, a nadto zapewnienie (które znajdzie przełożenie na praktykę), że pracodawca poczynił wszystkie możliwe starania, by zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa.

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Numer telefonu jak drugi PESEL, ale nie lubimy płacić za usługi [BADANIE]

    Co drugi Polak uważa numer telefonu za swój drugi PESEL. W parze z powszechnością usług telekomunikacyjnych idzie jednak niechęć do płacenia za te usługi.

    Nowy projekt zakłada zaprzestanie wygaszania emerytur pomostowych

    Do Sejmu wpłynął projekt PiS, który zakłada m.in. uchylenie wygaszającego charakteru emerytur pomostowych, ochronę działaczy związkowych w sprawach z zakresu prawa pracy i wyłączenie dodatku za szczególne warunki pracy z płacy minimalnej. 

    Waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego dwa razy w roku? Odpowiedź MRiPS

    Przepisy regulujące tryb waloryzacji świadczenia nie przewidują dwukrotnej podwyżki w ciągu roku. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich powinno to ulec zmianie. Ministerstwo rodziny nie prowadzi prac nad zmianą tych zasad.

    Jak przygotować dziecko na bezpieczne wakacje?

    Przed nami sezon kolonii i obozów letnich. Czas, kiedy wysyłamy swoje pociechy na dłuższe wyjazdy z rówieśnikami i pod opieką wyszkolonych wychowawców. Często zdarza się, że rodzice nie zdają sobie sprawy, jakie prawa przysługują ich dzieciom, a także jak wygląda kontrola obozów pod względem prawnym. 

    Emerytury pomostowe. Porozumienie rządu z NSZZ "Solidarność"

    Porozumienie NSZZ "Solidarność" z rządem jest historyczne. Niedługo pojawi się projekt ustawy o zaprzestaniu wygaszania emerytur pomostowych. Pracownicy pracujący w szczególnie ciężkich warunkach będą przechodzić na wcześniejszą emeryturę – powiedział przewodniczący NSZZ "Solidarność" Piotr Duda.

    Podróż pociągiem. Zmieniają się prawa i obowiązki pasażerów w UE

    Nowe zasady wypłacania odszkodowań za opóźniony pociąg i sprzedaży wspólnych biletów przez przewoźników, polepszenie sytuacji podróżnych z niepełnosprawnościami, zmiany w zasadach oferowania usługi przewozu rowerów – to tylko niektóre istotne zmiany, które wprowadza nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym.

    Oszuści podszywają się pod ZUS. Na co uważać?

    ZUS ostrzega przed fałszywymi wiadomościami rozsyłanymi przez oszustów w celu wyłudzenia danych. Nie należy klikać w podejrzane linki zarówno mailowe, jak i w wiadomościach SMS ani pobierać załączników niewiadomego pochodzenia.

    Jarosław Kaczyński: droga do emerytur stażowych została otwarta

    Rozmowy strony rządowej z NSZZ "Solidarność" przyniosły efekt, który nawiązuje do pamiętnych wydarzeń z sierpnia 1980 roku, bo otwarta została droga do tego, co zapisano wśród tamtych 21 punktów, to znaczy do emerytur stażowych - oświadczył prezes PiS Jarosław Kaczyński w Hucie Stalowa Wola w środę.

    Kiedy po wyrejestrowaniu z ZUS ustaje prawo do świadczeń?

    Wyrejestrowanie z ZUS a ubezpieczenie zdrowotne i chorobowe. Kiedy ustaje prawo do świadczeń? Co zrobić, aby nadal być objętym ubezpieczeniem? 

    Rząd przyjął nowelę ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej

    Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej. Projekt zakłada m.in. zapewnienie członkom zespołu ubezpieczenia od porwania i okupu w czasie, kiedy realizują oni swoje zadania.

    Boże Ciało 2023: Ołtarze, procesje i dywany kwietne. Co to za święto?

    Boże Ciało to jedno z czerwcowych świąt ruchomych i bardzo ważny dzień w Kościele katolickim. W tym roku wypada 8 czerwca, czyli już jutro. Jaką tradycję ma Boże Ciało? Czy jest dniem wolnym od pracy?

    System kaucyjny od 2025 r. Jakie opakowania obejmie?

    Rząd przyjął nowe przepisy, które wprowadzą system kaucyjny od 1 stycznia 2025 r. Nowe rozwiązania mają zwiększyć poziom recyklingu odpadów opakowaniowych.

    Ważny dla frankowiczów i banków wyrok TSUE coraz bliżej

    Czy sprawa o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału znajdzie w końcu swoje rozwiązanie? Czy będzie ono pozytywne dla osób spłacających kredyt we frankach szwajcarskich? Już 15 czerwca br. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyda wyrok, na który od miesięcy czekają zarówno frankowicze, jak i, znajdujące się po drugiej stronie barykady, banki. 

    Wyrok TSUE: upadek reformy sądownictwa tuż przed wyborami

    Reforma sądownictwa była flagowym projektem rządu, który miał być sukcesem, a skończył się klęską. Na horyzoncie utrata miliardów euro. Rząd udaje, że nie przegrał. Szanse na obronę nowej wizji sądownictwa stały się jednak znikome.

    Czy Sąd Najwyższy może kontrolować korzystanie z prawa łaski przez Prezydenta RP?

    Wyrok Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2023 r. o uchyleniu umorzenia sprawy Mariusza Kamińskiego i innych b. szefów CBA jest zdumiewające; zapadło w absolutnej kontrze do stanu prawnego. Stosowanie aktu łaski to uprawnienie osobiste prezydenta; żaden sąd nie ma prawa kontrolowania wykonania prerogatywy - powiedziała PAP minister w Kancelarii Prezydenta RP Małgorzata Paprocka.

    Boże Ciało 2023: Czy trzeba iść do kościoła i na procesję? Czy to święto nakazane?

    Boże Ciało 2023. Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, czyli potocznie Boże Ciało, wypada w tym roku 8 czerwca. Czy tego dnia uczestnictwo we mszy świętej jest dla katolików obowiązkowe? Sprawdzamy, czy w Boże Ciało trzeba iść do kościoła.

    Choroby cywilizacyjne zabijają Polaków. Co obniża jakość i długość życia?

    Niezdrowy styl życia jest jednym z głównych czynników, przyczyniających się do rozwoju chorób cywilizacyjnych. Obniżają one jakość i skracają długość życia, będąc głównym powodem przedwczesnych zgonów. O tym, jak im zapobiegać dyskutowali uczestnicy 7. edycji wydarzenia z cyklu „Healthcare Policy Summit”, które poświęcone zostało chorobom cywilizacyjnym.

    Ponad 400 pokrzywdzonych przez rzeszowską piramidą finansową. Będą pierwsze wyroki?

    Piramida finansowa. Jeszcze w tym miesiącu Sąd Okręgowy w Rzeszowie ma zająć się sprawą piramidy finansowej spółek z grupy Madmag. Według prawników, to właściwy moment na podjęcie czynności przez osoby pokrzywdzone, których jest ponad 400. Wartość szkody opiewa na kwotę przeszło 20 mln zł. 

    TSUE: reforma polskiego wymiaru sprawiedliwości z 2019 roku narusza prawo UE

    W dniu 5 czerwca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w wyroku, że reforma polskiego wymiaru sprawiedliwości z grudnia 2019 r. narusza prawo Unii Europejskiej. W ten sposób TSUE uwzględnił skargę Komisji Europejskiej wniesioną w kwietniu 2021 roku. Część zarzutów TSUE jest już nieaktualna - powiedział minister ds. UE Szymon Szynkowski vel Sęk. Nie znajdują się w nim tezy, które sprawiałyby, że musielibyśmy myśleć o nowelizacji ustawowej - dodał.

    Zasiłek chorobowy dla pracownika po 50. roku życia

    Zasiłek chorobowy dla pracownika po 50. roku życia – od którego dnia może go otrzymać? Pracownik 50+ zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego przez okres 14 dni w roku kalendarzowym. Od 15. dnia niezdolności do pracy przysługuje mu zasiłek chorobowy. 

    Komisja ds. badania wpływów rosyjskich. 14-dniowy termin złożenia wniosku do TK zostanie dochowany

    14-dniowy termin złożenia wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ustawy powołującej komisję ds. badania wpływów rosyjskich zostanie dochowany - zapewniał w poniedziałek w TVP 1 prezydencki minister Andrzej Dera.

    Jak wymieniać złotówki na inne waluty podczas wakacji? Wakacyjny poradnik

    Gdzie wymienić złotówki na inną walutę, żeby później nie żałować? Oto porady na wakacje!

    Udział w marszu 4 czerwca. Co myślą Polacy? SONDAŻ

    54 proc. ankietowanych wątpi w to, że marsz organizowany 4 czerwca przez opozycję będzie sukcesem - wynika z sondażu Instytutu Badań Pollster wykonanego na zlecenie "Super Expressu”. Przeciwnego zdania jest 46 proc. badanych.

    Ministerstwo Sprawiedliwości zaostrza kary dla pijanych kierowców

    Ochrona bezpieczeństwa na drogach i zwalczanie groźnych zachowań nieodpowiedzialnych kierowców. To cel, który Ministerstwo Sprawiedliwości konsekwentnie realizuje, zaostrzając kary dla przestępców drogowych - informuje Ministerstwo Sprawiedliwości.

    Wiadomo, kiedy będą wypłaty 800 plus

    800 plus. Od 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia wychowawczego wzrośnie z kwoty 500 zł do 800 zł - zakłada opublikowany w piątek projekt nowelizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Zmiana wysokości świadczenia nastąpi z urzędu, bez konieczności składania dodatkowego wniosku.