REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Polityką senioralną trzeba się zająć na poważnie. Za kilka lat będziemy społeczeństwem ludzi starych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wśród priorytetów system wsparcia dla osób niesamodzielnych i bezpieczeństwo ekonomiczne
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Społeczeństwo się starzeje. W tym momencie w Polsce jest ponad 7 mln osób w wieku 65 lat i więcej. Jak zapewnić tej zróżnicowanej grupie bezpieczeństwo ekonomiczne i zdrowotne? To duże wzywanie. 

Starzejące się społeczeństwo ma różne potrzeby

Według raportu GUS „Sytuacja osób starszych w Polsce” w 2050 roku, w zależności od scenariusza, osób powyżej 65 roku życia może być między 9 a prawie 11 mln, przy czym wszystkie one zakładają zdecydowany spadek liczby ludności w Polsce. To grupa o różnych potrzebach, począwszy od aktywnych zawodowo seniorów, na osobach niesamodzielnych, wymagających specjalistycznej opieki skończywszy. 

REKLAMA

REKLAMA

– Demografia jest nieubłagana. Wynika z niej, że jesteśmy już w tej chwili społeczeństwem starzejącym się, a za parę lat będziemy wręcz społeczeństwem ludzi starych. Ten proces starzenia się przebiega w wielu krajach Europy, bo wiąże się po prostu z dłuższym życiem osób. Natomiast u nas przebiega wyjątkowo dynamicznie i jednocześnie nakłada się na to niska dzietność – mówi agencji Newseria Biznes Elżbieta Ostrowska, przewodnicząca Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów.

Jak przedstawiają się liczby? W 2005 roku ludzie starsi stanowili 17,2 proc., a w 2022 roku – już niemal 26 proc. Spadek liczby ludności ogółem i wzrost liczby ludności w wieku senioralnym skutkuje wzrostem wskaźnika obciążenia demograficznego osobami starszymi (liczby osób w wieku 65+ lat przypadającej na 100 osób w wieku od 15 do 64 lat). Wskaźnik ten ukształtował się w 2022 roku na poziomie 29,9. Dla porównania w latach 2005–2010 wynosił ok. 19. Inny miernik GUS to indeks starości, czyli liczba osób w wieku 65 lat i więcej przypadająca na 100 osób w wieku 0–14 lat. W 2011 roku wynosił on 90, czyli na 100 wnuczków przypadało 90 dziadków, a 10 lat później już 119, czyli mamy już wyraźną przewagę dziadków.

– Będzie już stale pewna luka pokoleniowa, co oznacza większe obciążenie dla osób aktywnych zawodowo, pracujących, bo może być taki moment, że oni będą musieli pracować i na swoje dzieci, i na swoich starych, niesamodzielnych rodziców. To jest wyzwanie, które musi podjąć polityka senioralna – ocenia Elżbieta Ostrowska.

REKLAMA

Zobacz także: Nieruchomości dla silversów – biznes przyszłości? [PODCAST]
Seniorze, możesz już nie poprowadzić auta

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dlaczego polityka senioralna to wyzwanie 

Zasoby ludności w wieku produkcyjnym stopniowo się kurczą. Według wyliczeń ZUS na 1 tys. osób w wieku produkcyjnym w 2023 roku przypadało ok. 390 osób w wieku poprodukcyjnym. W 2061 roku będzie to już 806 osób, a w 2080 roku – 839 osób. Zmiany demograficzne oznaczają potrzebę wprowadzenia rozwiązań systemowych w polityce senioralnej. Dlatego sprawami seniorów zajmuje się nowo powołany resort ds. polityki senioralnej na czele z Marzeną Okłą-Drewnowicz.

– Polityka senioralna to podstawowe wyzwanie, które w tej chwili rysuje się przed nową panią ministrą. Związane jest ze starzeniem się społeczeństwa, co więcej, z podwójnym starzeniem się, czyli ze wzrostem liczby osób późnej starości. To się wiąże z wielochorobowością i utratą sprawności. Tymi ludźmi opiekują się zazwyczaj bliscy, bo rozwiązania systemowe są niewystarczające – przekonuje przewodnicząca Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów.

Jakie zagrożenia czekają starzejące się społeczeństwo? W starszym wieku nie tylko rośnie ryzyko chorób, ale także utraty sprawności i trudności w codziennym funkcjonowaniu. Nawet 1/3 osób w wieku 65+ ma trudności z wykonywaniem czynności związanych z podstawową samoobsługą (raport GUS „Ludność w wieku 60+. Struktura demograficzna i zdrowie”). W przypadku bardziej złożonych czynności potrzeba pomocy jest znacznie większa.

Choć obecnie osobą starszą najczęściej opiekuje się rodzina – dzieci i wnuki, przy starzejącym się w coraz szybszym tempie społeczeństwie niezbędna będzie wyspecjalizowana opieka dla osób starszych. Krokiem w dobrym kierunku jest wprowadzenie odpłatnych usług sąsiedzkich, choć potrzeby są znacznie większe.

– Stworzenie możliwości wsparcia osób starszych, tracących samodzielność, a także ich opiekunów, to jest jedno z pierwszych wyzwań stojących dzisiaj przed polityką senioralną – przekonuje Elżbieta Ostrowska.

Trzeba rozwijać, nie tylko utrzymywać 

Nowy rząd jeszcze w trakcie wyborów zapowiadał nie tylko utrzymanie 13. i 14. emerytury, ale też wprowadzenie nowych świadczeń, m.in. renty wdowiej. Obecnie, gdy senior straci współmałżonka, może skorzystać z renty rodzinnej w kwocie 85 proc. lub zachować swoje świadczenie emerytalne. W nowym rozwiązaniu wdowcy będą mogli wybrać, czy chcą pozostać przy 100 proc. swojego świadczenia i dołożyć do niego 50 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku, czy też w całości skorzystać z renty rodzinnej i zachować 50 proc. własnego świadczenia. To o tyle istotne, że niemal 4 proc. seniorów żyje w skrajnym ubóstwie.

– Problem polityki senioralnej polega jednak na tym, że musi odpowiadać na bardzo różne potrzeby, a więc zarówno seniorów jeszcze aktywnych, którzy chcieliby kontynuować pracę zawodową i aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym, jak również i tych tracących zdrowie, wymagających wsparcia i opieki – zauważa ekspertka. – Sądzę też, że są pewne rzeczy wspólne dla wszystkich grup osób starszych. To się sprowadza do potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa ekonomicznego, bezpieczeństwa zdrowotnego, bezpieczeństwa osobistego, ochrony przed różnymi formami przemocy. Jest też ogromna potrzeba wszystkich osób starszych, bez względu na wiek i stan zdrowia – potrzeba godności, szacunku, poczucia, że jesteśmy współobywatelami.

Seniorzy i organizacje senioralne chcą również aktywnie uczestniczyć w tworzeniu polityki społecznej uwzględniającej potrzeby tej grupy.

– Organizacje senioralne mają do odegrania bardzo dużą rolę i to wieloraką. Po pierwsze, powinny być sygnalizatorem potrzeb zgłaszanych przez osoby starsze, przekazującym i formułującym te potrzeby do władz, czy to centralnych, czy lokalnych. Po drugie, pamiętajmy, że organizacje senioralne to jest miejsce, gdzie osoby starsze znajdują możliwość realizacji różnych swoich pasji, zainteresowań, znajdują przyjaciół, relacje międzyludzkie, czyli to, co w starszym wieku jest nam szczególnie potrzebne – mówi Elżbieta Ostrowska. – W tej roli nikt organizacji senioralnych nie może zastąpić.

Przykładem mogą być Uniwersytety Trzeciego Wieku – łączna liczba słuchaczy w roku akademickim 2021/2022 wyniosła 86,6 tys., przy czym najliczniejszą grupę uczestników tworzyli seniorzy w wieku 70–79 lat. W 2022 roku w bibliotekach publicznych odnotowano 888,8 tys. czytelników powyżej 60. roku życia, czyli o 7,6 proc. więcej niż rok wcześniej. Rośnie też liczba seniorów, którzy korzystają z oferty kulturalnej centrów kultury, domów i ośrodków kultury oraz klubów i świetlic.

Jak wynika z raportu Caritas „Seniorzy obecni?”, istotną rolą organizacji senioralnych jest też motywowanie podmiotów życia politycznego nie tylko do przedstawiania propozycji w obszarze wsparcia osób starszych, ale także do ich rozwijania czy nadawania konkretnego kształtu. Dziś polityka senioralna – w wymiarach innych niż emerytalny – jest poza tzw. mainstreamem debaty publicznej, choć coraz częściej w programach praktycznie wszystkich ugrupowań, np. przy okazji wyborów, pojawiają się nowe pomysły dotyczące tej grupy. Wprawdzie na przestrzeni ostatnich dekad w polityce senioralnej widać stały rozwój, ale jest on dość powolny. Przykładowo brak tej kwestii w międzypartyjnej rywalizacji powoduje, że jest ona na dalszym planie publicznej agendy, a działania publiczne na rzecz osób starszych są raczej utrzymywane niż rozwijane (widać to na przykład po budżetach programów na rzecz tej grupy).

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Newseria.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

REKLAMA

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Zasiłek z MOPS na pogrzeb. Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasady

Zasiłki celowe na pogrzeb gminy będą wypłacały bez limitu kwotowego i dochodowego. Nie każdy jednak będzie mógł takie świadczenie uzyskać. Nowe przepisy są w tym zakresie restrykcyjne i w zasadzie dają prawo do wsparcia w sytuacjach wyjątkowych. Jakie są nowe zasady na 2026 rok?

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie czekaj na oficjalne informacje! Już teraz możemy z dużą dokładnością przewidzieć, ile wyniesie trzynastka w 2026 roku. Nasze wyliczenia oparte są na danych z GUS i aktualnych przepisach. Sprawdź w naszym artykule szczegółowe kalkulacje i dowiedz się, ile możesz otrzymać.

Rozliczasz się ze znajomymi blikiem? Uważaj na skarbówkę. Urzędy śledzą operacje, których dokonujemy, a relacje towarzyskie ich nie obchodzą

Rozliczenia między rodziną i znajomymi nigdy wcześniej nie były tak nieskomplikowane od strony technicznej, jak obecnie. Wystarczy kilka sekund by oddać dług, pokryć część rachunku za kolację, czy zrobić zrzutkę na prezent. Warto jednak pamiętać o tym, że z perspektywy urzędu skarbowego dokonywane przelewy mogą wyglądać inaczej, niż z naszej.

REKLAMA

Czy NBP oprócz rezerw złota utworzy rezerwę bitcoina?

Narodowy Bank Polski zgromadził już blisko 520 ton złota, co plasuje nasz kraj w czołówce największych posiadaczy kruszcu na świecie. W obliczu globalnych zmian pojawia się jednak pytanie: czy złoto wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo finansowe kraju i kiedy Polska zdecyduje się sięgnąć także po bitcoina? Eksperci podpowiadają kiedy i jak tego dokonać!

Nowe uprawnienia PIP od 1 stycznia 2026 r. - decyzje zamiast sądu, wyższe kary i kontrole zdalne. Co jeszcze się zmieni?

Od początku 2026 roku najprawdopodobniej wejdą w życie przepisy znacząco rozszerzające kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany te w istotny sposób wpłyną na relacje między pracodawcami, zleceniobiorcami i osobami współpracującymi w modelu B2B. Nowe regulacje mają zwiększyć skuteczność kontroli i ograniczyć nadużycia w zatrudnieniu, ale mogą też oznaczać poważne wyzwania dla firm. W artykule omawiamy najważniejsze założenia projektu nowelizacji ustawy o PIP oraz jej praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców. Warto zaznaczyć na wstępie, że projekt ten na dzień 30 października 2025 r. nie został jeszcze przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu.

REKLAMA