REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak dochodzić odszkodowania od sprawcy przestępstwa?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Janecka
Odszkodowanie od sprawcy przestępstwa. /Fot. Fotolia
Odszkodowanie od sprawcy przestępstwa. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Polskie prawo przewiduje kilka możliwości dochodzenia odszkodowania od sprawcy przestępstwa. Istnieje możliwość ubiegania się o nie zarówno w postępowaniu karnym jak i w cywilnym.

Kto może ubiegać się o odszkodowanie?

Prawo w Polsce wyróżnia dwie odmienne formy rekompensaty: pierwszą z nich jest zadośćuczynienie za doznaną krzywdę o charakterze niematerialnym, a drugą odszkodowanie za straty majątkowe. Gdy krzywda lub szkoda powstały w wyniku przestępstwa, wówczas ubiegać o rekompensatę może się wyłącznie osoba, która w toku dochodzenia lub śledztwa uzyskała status pokrzywdzonego. Pokrzywdzonym jest w rozumieniu kodeksu postępowania karnego osoba jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.

REKLAMA

Wniosek z art. 46 Kodeksu karnego

W sprawie o każde przestępstwo powodujące szkodę lub krzywdę, pokrzywdzony może złożyć wniosek o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie za doznaną krzywdę już na etapie postępowania karnego. Możliwość taką przewiduje art. 46 Kodeksu karnego. Należy zaznaczyć, że w przypadku złożenia wniosku przez uprawnioną osobę orzeczenie tych środków sąd orzeka obligatoryjnie. Poza tymi wypadkami sąd zawsze może orzec je również według własnego uznania, wówczas żaden wniosek ze strony pokrzywdzonego nie jest konieczny. Artykuł 49a Kodeksu karnego przewiduje ponadto sytuację w której to prokurator uprawniony jest do złożenia wniosku o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie za krzywdę. Może to zrobić aż do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej. Zamiast obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za krzywdę, sąd może zastępczo orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego. Nie potrzebne jest do tego składanie żadnego dodatkowego wniosku.

Zobacz serwis: Kodeks karny

Powództwo adhezyjne

Inną metodą dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia jest złożenie tzw. powództwa adhezyjnego. Polega ono na tym, ze pokrzywdzony w trakcie trwania postępowania karnego występuje jednocześnie, z powództwem cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie. Oskarżony podlega więc jednocześnie odpowiedzialności karnej i cywilnej w jednym postępowaniu. W powództwie adhezyjnym można dochodzić rzeczywiście poniesionych szkód majątkowych, a także utraconych w skutek popełnienia przestępstwa korzyści. Powództwo to można zgłosić już w postępowaniu przygotowawczym. Trzeba jednak pamiętać o tym, że sąd może odmówić przyjęcia naszego powództwa. Dzieje się tak na przykład w sytuacjach gdy sąd uzna że roszczenie nie ma bezpośredniego związku z zarzutem oskarżenia lub zostało złożone przez osobę nieuprawnioną. Ponadto merytoryczne rozpatrzenie powództwa następuje jedynie w wypadku, kiedy oskarżony zostanie uznany winnym w procesie karnym. Gdy oskarżony zostanie uniewinniony lub postępowanie zostanie umorzone, wówczas powództwo adhezyjne sąd pozostawia bez rozpoznania.

Kompensata dla ofiar

Pokrzywdzony w wyniku popełnienia przestępstwa może również ubiegać się o przyznanie mu kompensaty państwowej. Procedurę tą reguluje ustawa z dn. 7 lipca 2005 o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw. Kompensatę przyznaje się pokrzywdzonym, którzy w skutek przestępstwa doznali naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia (rozumianego wg art. 156 i 157 kodeksu karnego), a którzy nie mogą uzyskać odszkodowania od sprawcy przestępstwa (np. z powodu śmierci sprawcy). Kompensata może wynosić maksymalnie 12 tysięcy złotych, i być przyznawana w kwocie pokrywającej utracone zarobki i inne środki utrzymania ofiary przestępstwa. Kompensatę przyznaje sąd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania poszkodowanego i to on zajmuje się wypłacaniem tego świadczenia. Należy jednak zaznaczyć, ze pokrzywdzony nie uzyska kompensaty państwowej w sytuacji, w której uzyskał pełne odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia, ze środków pomocy społecznej albo z innego źródła.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz serwis: Pokrzywdzony

Powództwo cywilne

Również kodeks cywilny przewiduje możliwość dochodzenia odszkodowania przez poszkodowanego w skutek popełnionego przestępstwa. Art. 415 kodeksu cywilnego stanowi że każdy, kto został uznany winnym wyrządzenia drugiej osobie szkody, obowiązany jest do jej naprawienia. Z powództwem do sądu cywilnego można wystąpić po zakończeniu procesu karnego. Wówczas wyrok sądu karnego stanowi niepodważalny dowód w procesie o odszkodowanie przed sądem cywilnym. Aby dochodzić swego roszczenia należy złożyć pozew, który musi spełniać wymagania pisma procesowego, a poza tym zawierać dokładnie określone żądanie i przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających nasze żądanie. Powództwo składa się w sądzie w okręgu którego nastąpiło zdarzenie powodujące szkodę.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Kilkaset L4 nie będzie honorowanych przez ZUS już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną?

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

Pokaźne zyski z PPK: 135-181 % przez ponad 5 lat. Jak sprawdzić stan rachunku PPK? Wypłacić można zawsze ale przed 60 urodzinami są potrącenia

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 135-181 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 21 maja 2025 r. nr 5 (43) biuletynu miesięcznego Pracowniczych Planów Kapitałowych.

REKLAMA

Debata Trzaskowski – Nawrocki [RELACJA NA ŻYWO]

Debata między kandydatem Koalicji Obywatelskiej Rafałem Trzaskowskim a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. Relacja na żywo.

Przez tę lukę prawną, konto bankowe może zostać wyczyszczone do zera. „Takie sytuacje zdarzają się częściej niż mogłoby się wydawać, a konsekwencje bywają dramatyczne"

Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze nie są chronieni przed zajęciem przez komornika środków zgromadzonych przez nich na koncie bankowym w takim zakresie, jak osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, w stosunku do których obowiązuje tzw. kwota wolna od potrąceń, której celem jest zabezpieczenie im tzw. minimum egzystencjalnego. Powyższa luka prawna – jak zwraca uwagę mec. Adam Kaczor z Kancelarii Restrukturyzacyjnej KPR – nierzadko skutkuje nie tylko likwidacją działalności, ale „dramatem całej rodziny”.

Miały być dopłaty, a są mandaty – i to 1500 zł. Biorą się za rowerzystów

Rządowe zapowiedzi dotyczące dofinansowania zakupu rowerów elektrycznych pojawiają się regularnie a jak dotąd nie wykroczyły poza status: obietnicy. Co najmniej od roku słyszymy, że „już niedługo” pojawią się konkretne środki wsparcia, a instytucje takie jak NFOŚiGW oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska uruchomią programy, które mają objąć nawet kilkadziesiąt tysięcy potencjalnych nabywców rowerów elektrycznych. Zamiast tego jest akcja policji i są mandaty dla cyklistów i to niemałe bo nawet 1500 zł. Co dalej z pseudo e-rowerami?

Nie domagałbym się "sprawiedliwości" co do emerytury z ZUS, gdyby moja pełna policyjna emka była składową niepełnej służby w połączeniu z przeliczonym cywilem

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od policjantów, żołnierzy, emerytowanych funkcjonariuszy innych służb o bolączkach systemu emerytalnego. Publikujemy:

REKLAMA

Pomysł naprawy emerytur policjanci i żołnierze i innych mundurowych na służbie przed 1999 r.

Dlaczego trzeba naprawić? Żołnierz albo policjant, który rozpoczął służbę np. w 1992 r. i od np. 2011 r. jest na np. emeryturze policyjnej i jednocześnie pracuje w cywilu, nie skorzysta ze składek odprowadzonych do ZUS. W niewielkim zakresie składki mogą podnieść emeryturę policyjną, ale nie ma możliwości otrzymania ze składek odprowadzonych do ZUS emerytury cywilnej. Taka możliwość istnieje dla mundurowych rozpoczynających służbę od 1999 r. Jak to naprawić? Czytelnik przesłał swoje propozycje.

Najnowszy sondaż prezydencki 2 tura 2025 [WYBORY]

Oto najnowszy sondaż prezydencki dla TVP - 2 tura wyborów 2025 r. Jakie były wyniki sondaży dla drugiej tury pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim? Kto wygra wybory prezydenckie 2025 według sondaży? Zagłosuj w sondzie Inforu.

REKLAMA