REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak dochodzić odszkodowania od sprawcy przestępstwa?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Janecka
Odszkodowanie od sprawcy przestępstwa. /Fot. Fotolia
Odszkodowanie od sprawcy przestępstwa. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Polskie prawo przewiduje kilka możliwości dochodzenia odszkodowania od sprawcy przestępstwa. Istnieje możliwość ubiegania się o nie zarówno w postępowaniu karnym jak i w cywilnym.

Kto może ubiegać się o odszkodowanie?

Prawo w Polsce wyróżnia dwie odmienne formy rekompensaty: pierwszą z nich jest zadośćuczynienie za doznaną krzywdę o charakterze niematerialnym, a drugą odszkodowanie za straty majątkowe. Gdy krzywda lub szkoda powstały w wyniku przestępstwa, wówczas ubiegać o rekompensatę może się wyłącznie osoba, która w toku dochodzenia lub śledztwa uzyskała status pokrzywdzonego. Pokrzywdzonym jest w rozumieniu kodeksu postępowania karnego osoba jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.

REKLAMA

Wniosek z art. 46 Kodeksu karnego

W sprawie o każde przestępstwo powodujące szkodę lub krzywdę, pokrzywdzony może złożyć wniosek o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie za doznaną krzywdę już na etapie postępowania karnego. Możliwość taką przewiduje art. 46 Kodeksu karnego. Należy zaznaczyć, że w przypadku złożenia wniosku przez uprawnioną osobę orzeczenie tych środków sąd orzeka obligatoryjnie. Poza tymi wypadkami sąd zawsze może orzec je również według własnego uznania, wówczas żaden wniosek ze strony pokrzywdzonego nie jest konieczny. Artykuł 49a Kodeksu karnego przewiduje ponadto sytuację w której to prokurator uprawniony jest do złożenia wniosku o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie za krzywdę. Może to zrobić aż do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej. Zamiast obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za krzywdę, sąd może zastępczo orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego. Nie potrzebne jest do tego składanie żadnego dodatkowego wniosku.

Zobacz serwis: Kodeks karny

Powództwo adhezyjne

Inną metodą dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia jest złożenie tzw. powództwa adhezyjnego. Polega ono na tym, ze pokrzywdzony w trakcie trwania postępowania karnego występuje jednocześnie, z powództwem cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie. Oskarżony podlega więc jednocześnie odpowiedzialności karnej i cywilnej w jednym postępowaniu. W powództwie adhezyjnym można dochodzić rzeczywiście poniesionych szkód majątkowych, a także utraconych w skutek popełnienia przestępstwa korzyści. Powództwo to można zgłosić już w postępowaniu przygotowawczym. Trzeba jednak pamiętać o tym, że sąd może odmówić przyjęcia naszego powództwa. Dzieje się tak na przykład w sytuacjach gdy sąd uzna że roszczenie nie ma bezpośredniego związku z zarzutem oskarżenia lub zostało złożone przez osobę nieuprawnioną. Ponadto merytoryczne rozpatrzenie powództwa następuje jedynie w wypadku, kiedy oskarżony zostanie uznany winnym w procesie karnym. Gdy oskarżony zostanie uniewinniony lub postępowanie zostanie umorzone, wówczas powództwo adhezyjne sąd pozostawia bez rozpoznania.

Kompensata dla ofiar

Pokrzywdzony w wyniku popełnienia przestępstwa może również ubiegać się o przyznanie mu kompensaty państwowej. Procedurę tą reguluje ustawa z dn. 7 lipca 2005 o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw. Kompensatę przyznaje się pokrzywdzonym, którzy w skutek przestępstwa doznali naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia (rozumianego wg art. 156 i 157 kodeksu karnego), a którzy nie mogą uzyskać odszkodowania od sprawcy przestępstwa (np. z powodu śmierci sprawcy). Kompensata może wynosić maksymalnie 12 tysięcy złotych, i być przyznawana w kwocie pokrywającej utracone zarobki i inne środki utrzymania ofiary przestępstwa. Kompensatę przyznaje sąd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania poszkodowanego i to on zajmuje się wypłacaniem tego świadczenia. Należy jednak zaznaczyć, ze pokrzywdzony nie uzyska kompensaty państwowej w sytuacji, w której uzyskał pełne odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia, ze środków pomocy społecznej albo z innego źródła.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz serwis: Pokrzywdzony

Powództwo cywilne

Również kodeks cywilny przewiduje możliwość dochodzenia odszkodowania przez poszkodowanego w skutek popełnionego przestępstwa. Art. 415 kodeksu cywilnego stanowi że każdy, kto został uznany winnym wyrządzenia drugiej osobie szkody, obowiązany jest do jej naprawienia. Z powództwem do sądu cywilnego można wystąpić po zakończeniu procesu karnego. Wówczas wyrok sądu karnego stanowi niepodważalny dowód w procesie o odszkodowanie przed sądem cywilnym. Aby dochodzić swego roszczenia należy złożyć pozew, który musi spełniać wymagania pisma procesowego, a poza tym zawierać dokładnie określone żądanie i przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających nasze żądanie. Powództwo składa się w sądzie w okręgu którego nastąpiło zdarzenie powodujące szkodę.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Renta wdowia ogranicza prawo do zasiłków z MOPS. Reguły. Przykład

Renta wdowia wpływa na prawo do zasiłku rodzinnego. Jakie obowiązują tu reguły? Podamy je na przykładzie. Źródło informacji: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Dodatek dopełniający: 2610 zł co miesiąc z ZUS. 200 tysięcy osób już dostaje, ale inni zostali pominięci. Sprawdź, co się zmieni w 2025

Dodatek dopełniający w wysokości 2 610,72 zł miał być przełomem dla osób z niepełnosprawnościami. Od marca 2025 roku świadczenie trafia już do ponad 200 tys. osób, ale nie każdy z orzeczeniem je dostaje. ZUS wypłaca je tylko wybranym, co budzi ogromne kontrowersje. Rząd zapowiada nowelizację przepisów. Sprawdź, kto może zyskać, a kto wciąż zostanie pominięty mimo podobnej sytuacji zdrowotnej.

Wielka rewolucja w ZUS coraz bliżej? Nowy projekt ustawy o ubezpieczeniach społecznych zapowiada koniec biurokracji, przejęcie rozliczeń przez ZUS i cyfrową obsługę płatników

Rząd szykuje największą od lat propozycję zmian w systemie ubezpieczeń społecznych. Zakłada ona, że to ZUS przejmie od przedsiębiorców obowiązek wyliczania i rozliczania składek, co ma uprościć procedury, zmniejszyć liczbę błędów i odciążyć miliony płatników. Reforma, przygotowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ma zostać wdrożona etapami do 2031 roku i wprowadzić m.in. jednolity plik ubezpieczeniowy oraz pełną cyfryzację rozliczeń.

MOPS: renta wdowia obniża szanse na zasiłki [Komunikat MRPiPS]

Renta wdowia jest doliczana do dochodu odbierającego prawo do świadczeń rodzinnych z MOPS. Już dziś progi dla dochodu te są niskie (by nie rzecz mocniej), gdyż nie zostały zwaloryzowane na 2026 r. Wciąż wynoszą 674 zł na osobę w rodzinie. Jeżeli w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne, limit wzrasta do 764 zł na osobę. Wszystko to kwoty netto. To dalej bardzo, bardzo niski limit (praktycznie poniżej minimum socjalnego).

REKLAMA

Sprzedając nieruchomość, można stracić własność i nie otrzymać od nabywcy ani grosza. Akt notarialny przed tym nie zabezpiecza. Jest jednak na to sposób, choć nie powie o nim każdy notariusz

Nie każdy jest świadomy, że dokonując sprzedaży domu czy mieszkania (pomimo zachowania wymaganej formy aktu notarialnego), można nabawić się nie lada problemów, jeżeli nie zadba się o jeden mały szczegół transakcji – moment zapłaty ceny przez nabywcę nieruchomości (lub odpowiednie zabezpieczenie tej zapłaty). W jaki sposób przeprowadzić transakcję kupna-sprzedaży domu czy mieszkania, aby pod względem uzyskania zapłaty ceny za zbywaną nieruchomość – nie wiązała się ona z ryzykiem dla sprzedającego?

Tych opłat (wbrew powszechnej praktyce) szkoły i przedszkola nie mogą pobierać od rodziców w roku szkolnym 2025/2026. Ważna informacja dla rodziców uczniów i przedszkolaków, rozpoczynających rok szkolny

Bardzo częstym zjawiskiem jest obciążanie rodziców, przez szkoły, kosztami przygotowania posiłków w stołówce szkolnej, dla dzieci uczęszczających do szkół podstawowych (a w przypadku, gdy szkoła korzysta z usług firmy cateringowej – również kosztami ich dowozu). Jest to praktyka, która nie jest jednak zgodna z przepisami ustawy – Prawo oświatowe i orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jak zatem jest z tymi obiadami w szkołach (i przedszkolach), kto i w jakim zakresie ponosi ich koszt oraz którym uczniom przysługuje całkowite zwolnienie z opłat za posiłki w roku szkolnym 2025/2026?

Za szkody najemcy zapłaci wynajmujący? Za co odpowiedzialność ponosi lokator?

Zaległości dotyczące płatności czynszu i rachunków, a także złe zachowanie najemcy prowadzące do konfliktów z sąsiadami. Tego najbardziej mogą obawiać się właściciele mieszkań rozważający ich wynajęcie. Zaległości czynszowe to częściej poruszany temat aniżeli konsekwencje złego zachowania lokatora w prywatnym mieszkaniu. Tymczasem obawy właścicieli mieszkań o skutki złego zachowania lokatora są czasem spore. Wzmacniają je uchwały wspólnot mieszkaniowych próbujące „przerzucić” na wynajmującego odpowiedzialność za nieodpowiednie zachowanie najemcy (np. spowodowanie szkód w częściach wspólnych budynku). Warto wyjaśnić, dlaczego takie uchwały są wątpliwe i poruszyć również inne aspekty złego zachowania lokatorów.

1300 zł miesięcznie dla każdego dorosłego? Za to zniknąć muszą: 800+, zasiłki socjalne, 13 i 14 emerytura. Ministerstwo Finansów policzyło koszty wprowadzenia bezwarunkowego dochodu podstawowego (BDP)

W odpowiedzi na interpelację poselską, Jurand Drop, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, udzielił odpowiedzi na pytanie, czy jego resort pracuje nad wprowadzeniem w Polsce tzw. bezwarunkowego dochodu podstawowego (BDP) i jakie byłby koszty wypłaty każdemu dorosłemu obywatelowi 1300 zł tytułem BDP.

REKLAMA

Koniec z nadużywaniem przez pracodawców umów zlecenia i umów o dzieło – zostaną one przekształcone w umowy o pracę. „Umowa o pracę zapewnia większą ochronę prawną, stabilność zatrudnienia, daje też dostęp do świadczeń i uprawnień pracowniczych”

W dniu 19 sierpnia br. do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów trafił przygotowany w MRPiPS projekt ustawy o Reformie Państwowej Inspekcji Pracy. Zakłada on m.in. uprawnienie Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) do wydawania decyzji administracyjnych o przekształceniu nieprawidłowo zawartych umów cywilnoprawnych (czyli umów zlecenia i umów o dzieło) w umowy o pracę. Ma to istotnie ograniczyć nadużycia pracodawców względem pracowników, polegające na zawieraniu przez nich umów cywilnoprawnych z pracownikami, w warunkach, w których powinna zostać zawarta umowa o pracę.

Rada Gabinetowa 27 sierpnia: Prezydent Nawrocki chce porozumienia, które będzie miało wpływ na system legislacyjny państwa polskiego

Rada Gabinetowa, zwołana przez prezydenta Karola Nawrockiego, odbyła się dziś rano w Pałacu Prezydenckim. Przedmiotem obrad Rady był stan finansów publicznych, inwestycje rozwojowe, w tym budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego i elektrowni jądrowych, a także ochrona polskiego rolnictwa.

REKLAMA