REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Śmierć strony w postępowaniu karnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ilona Ferens
Osoby, które działają za zmarłego, same są stronami procesowymi.
Osoby, które działają za zmarłego, same są stronami procesowymi.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Śmierć pokrzywdzonego nie wyklucza ochrony jego interesów w procesie karnym ani też możliwości aktywnej działalności procesowej innych podmiotów w związku z naruszeniem lub zagrożeniem przez przestępstwo dobra prawnego osoby zmarłej.

Zakres uprawnień procesowych pokrzywdzonego-zmarłego ustawa procesowa przekazuje osobom najbliższym. Określenie osoby najbliższe należy definiować w oparciu o przepis art. 115 § 11 KK, który wymienia poszczególne kategorie osób objętych tym wyrażeniem ustawowym.

REKLAMA

Strona zastępcza działa we własnym imieniu, gdyż zmarły, którego miejsce zajęła, nie jest już podmiotem prawnym, nikt więc nie może wykonywać jego praw.

Osoby, które działają za zmarłego, same są stronami procesowymi.

Wyróżnia się dwie sytuacje:

  • gdy określony podmiot przejął prawa zmarłego, zanim ten ostatni stał się stroną (realizuje on je jako prawa własne),
  • gdy dany podmiot wstępuje do toczącego się procesu, w którym zmarły był stroną, w tym wypadku następuje zmiana stron, a strony zastępcze nazywa się stronami nowymi.

Jak można wstąpić do procesu?

W razie śmierci oskarżyciela posiłkowego ubocznego, osoby mu najbliższe mogą wstąpić do postępowania w miejsce zmarłego w każdym stadium procesu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W wypadku śmierci oskarżyciela posiłkowego samodzielnego lub oskarżyciela prywatnego - postępowanie zawiesza się na okres 3 miesięcy, w którym to czasie osoba najbliższa powinna wstąpić w miejsce zmarłego, a gdyby to nie nastąpiło, postępowanie umarza się.

W razie śmierci powoda cywilnego niewstąpienie osób najbliższych do postępowania, do momentu wydawania orzeczenia kończącego proces, powoduje pozostawienie powództwa bez rozpoznania.

Zobacz: Postępowanie karne

Dochodzenie roszczeń majątkowych

Przy dochodzeniu roszczeń majątkowych po śmierci pokrzywdzonego, uprawnienia najbliższych są ograniczone.
Zarówno wówczas, gdy wytaczają oni po śmierci pokrzywdzonego powództwo cywilne, jak i wtedy gdy wstępują w miejsce zmarłego powoda cywilnego, mogą bowiem dochodzić jedynie roszczeń majątkowych wynikających z przestępstwa, ale tylko przysługujących bezpośrednio im, a nie takich, jakie przysługiwałyby zmarłemu.

Stroną zastępczą lub nową może być każda osoba będąca najbliższą dla zmarłego pokrzywdzonego, z tym że wstąpienie choć jednej osoby w prawa zmarłego eliminuje uprawnienia pozostałych, co jednak nie dotyczy dochodzenia roszczeń majątkowych. Te ostatnie są bowiem własnymi roszczeniami najbliższych i możliwa jest tu wielość uprawnionych.

Działanie osoby najbliższej w procesie

Osoba najbliższa, działająca jako strona zastępcza lub nowa, samodzielnie decyduje o zakresie, w jakim wykorzysta uprawnienia procesowe służące pokrzywdzonemu.

Może cofnąć wniosek o ściganie złożony przez pokrzywdzonego lub złożyć wniosek, którego pokrzywdzony odmawiał. Może odstąpić od oskarżenia posiłkowego czy prywatnego, albo je wytoczyć niezależnie od woli zmarłego. Może wytoczyć powództwo, choć pokrzywdzony tego nie chciał.

Zobacz: Świadek

Prokurator

REKLAMA

Działać za zmarłego pokrzywdzonego może z urzędu ,choć w węższym zakresie, prokurator. Jest to możliwe w razie braku lub nieujawnienia osób najbliższych. W razie późniejszego ustalenia osób najbliższych zmarłego pokrzywdzonego uprawnienia prokuratora jako strony zastępczej, wygasają i przechodzą na osobę najbliższą, łącznie z możliwością złożenia wniosku o zaniechanie ścigania.

Prokurator nie może realizować tych uprawnień niezależnie od woli zmarłego pokrzywdzonego. Niedopuszczalne jest aby prokurator składał wniosek o ściganie, którego nie życzył sobie zmarły czy cofał za zmarłego taki wniosek.

Prokurator nie może działać w sposób obiektywnie niekorzystny dla pokrzywdzonego lub niezgodny z jego wyraźną wolą albo w sposób sprzeczny z decyzjami procesowymi podejmowanymi przez samego siebie jako prokuratora.

Gdy najbliżsi są ujawnieni, ale nie mają zdolności do czynności prawnych (małoletni) prokurator nie może wstąpić w miejsce zmarłego pokrzywdzonego. Art. 64 KPK uprawnia go do wytoczenia powództwa cywilnego na rzecz ujawnionych najbliższych.

Organy procesowe mają obowiązek pouczenia osób najbliższych dla zmarłego pokrzywdzonego o ich uprawnieniach, jeżeli tylko dysponują one informacjami o takich osobach. Dotyczy to każdego organu postępowania, a więc zarówno prowadzącego dochodzenie lub śledztwo, jak i sądów w zależności od tego, na jakim etapie procesu zmarł pokrzywdzony i kiedy ujawniły się informacje o jego bliskich.

Za spełnienie tego obowiązku uznaje się powiadomienie co najmniej jednej takiej osoby.

Zobacz serwis: Prawo karne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec darmowych worków na śmieci od gminy. Zmiany w sposobie segregacji odpadów

Coraz więcej gmin w Polsce nie udostępnia już darmowych worków na śmieci dla swoich mieszkańców. Jest to związane ze zmianą sposobu segregacji odpadów. Zmiany mają na celu walkę z niewłaściwym sortowaniem śmieci.

Odrzucenie spadku i tak nie uchroni przed długami po zmarłym

Odrzucenie spadku i tak nie uchroni przed długami po zmarłym - dlaczego? Cóż, kwestie dziedziczenia po bliskich budzą wiele emocji, a nierzadko również obaw. Choć przyjęcie spadku kojarzy się z korzyścią, niewiedza i skomplikowane przepisy mogą prowadzić do poważnych problemów finansowych, zwłaszcza gdy w grę wchodzą długi zmarłego. Zawiłości prawa spadkowego potrafią zaskoczyć, o czym świadczą kontrowersyjne orzeczenia sądowe, które wymagają interwencji nawet Rzecznika Praw Obywatelskich.

Intensywne opady deszczu uszczuplą portfele wielu właścicieli nieruchomości o nawet 10 tys. zł. Kontrolerzy nie będą mieli litości dla Polaków

Ostatnie dni obfitują w gwałtowne zjawiska pogodowe, w tym m.in. w intensywne opady deszczu. Stąd, wiele osób zmaga się z problemem wód opadowych gromadzących się w nadmiarze na ich posesjach. Zagospodarowanie wód opadowych, leży w gestii właściciela nieruchomości. Nie każdy jest świadomy, że za odprowadzanie deszczówki niezgodnie z przepisami, grożą poważne konsekwencje – w tym grzywna w wysokości nawet 10 tys. zł.

Emerytura dla nauczyciela 2025 – które rozwiązanie wybrać? ZUS podpowiada

Nauczyciele, którzy chcą zakończyć aktywność zawodową mają do wyboru kilka możliwości – od powszechnej emerytury, przez wcześniejsze przejście na świadczenie z Karty Nauczyciela, aż po tzw. nową emeryturę nauczycielską. Wybór zależy m.in. od wieku, stażu pracy i spełnienia określonych warunków.

REKLAMA

100 zł miesięcznie dodatku do energii elektrycznej dla tej grupy osób z orzeczeniem o niepełnosprawności. Wnioski można składać od 11 lipca 2025 r.

Od 1 lipca 2025 roku więcej osób będzie mogło ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu „Aktywny samorząd”, Obszar E. Wsparcie w formie dodatku na opłaty za energię elektryczną przysługuje osobom korzystającym z koncentratora tlenu lub respiratora w warunkach domowych.

Dodatki dla urzędników. Co na to RIO? Odpowiedź zaskoczy

Dodatki dla urzędników. Co na to RIO? Odpowiedź zaskoczy, bo wydawałoby się, że pracodawca może w skład wynagrodzenia zasadniczego wliczać różnego rodzaju dodatki, tym bardziej w budżetówce. No nie zawsze!

Zestawienie i omówienie 61 korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 4 prawomocnych

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice.

Unia zakaże kotłów gazowych? Tak, ale nie od 2040 roku. Ekspert wyjaśnia

- Od dwóch lat ze zmiennym natężeniem pojawiają się w mediach teksty o rzekomym zakazie przez Unię Europejską montażu kotłów gazowych oraz zakazie od 2040 r. wykorzystania gazu do ogrzewania. Warto może wyjaśnić zaniepokojonym klientom, że takie doniesienia to brednie i manipulacja – powiedział serwisowi eNewsroom.pl Bartosz Kwiatkowski, Dyrektor Generalny, Polska Organizacja Gazu Płynnego (POGP)

REKLAMA

Co najmniej 120 proc. płacy minimalnej w budżetówce w 2026: taka propozycja

Co najmniej 120 proc. płacy minimalnej w budżetówce: taka propozycja padła. Dlaczego? Bo w wielu państwach Europy Środkowej płaca minimalna stanowi kluczowy instrument polityki społecznej i ekonomicznej, nie inaczej powinno być w Polsce, szczególnie w stosunku do pracowników budżetówki. Ich praca ma realny wpływ na funkcjonowanie sektora publicznego i generalnie państwa. W Polsce od lat obserwujemy systematyczny wzrost płacy minimalnej, jednak nadal utrzymuje się spora różnica między warunkami zatrudnienia w sektorze publicznym a prywatnym. Wciąż płaca minimalna jest wręcz niegodna! Czy czas to zmienić i uregulować ustawowo, że np. minimalne wynagrodzenie w tzw. budżetówce wynosi zawsze 120 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę?

Kto dostanie pieniądze z ZUS-u po śmierci emeryta lub rencisty? Czy trzeba zwracać emeryturę lub rentę po śmierci seniora? ZUS wyjaśnia

Czy emeryturę lub rentę doręczoną po śmierci świadczeniobiorcy trzeba oddać? A co ze świadczeniem, które wpłynęło na konto? W takich sytuacjach wątpliwości ma wiele osób. ZUS przypomina, kto może zachować wypłatę, a kiedy trzeba ją zwrócić.

REKLAMA