Tematy - Prawo - Monitoring wizyjny

Monitoring wizyjny, zwany również CCTV (Closed-Circuit Television), to system kamer rejestrujących obraz w określonym miejscu. W Polsce jest powszechnie stosowany przez przedsiębiorców, instytucje publiczne oraz osoby prywatne w celu zwiększenia bezpieczeństwa i ochrony mienia. Na kanwie głośnych decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych przyjrzyjmy się przepisom prawa, które regulują przedmiotową materię.

Od prawie dwóch lat zmienione przepisy ustawy o działalności leczniczej pozwalają kierownikom podmiotów leczniczych na szersze stosowanie monitoringu wizyjnego (kamery) w pomieszczeniach, w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Zdaniem obywateli, a także Rzecznika Praw Obywatelskich te przepisy nadmiernie ingerują w prawo do prywatności i ochronę danych osobowych pacjentów. RPO Marcin Wiącek kieruje w tej sprawie pisma do ministra zdrowia. A ten odpisał, że przepisy są dobre, bo zwiększają bezpieczeństwo pacjentów. W najnowszym piśmie RPO argumentuje, że określenie przesłanek monitoringu w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych powinno znaleźć się w przepisach rangi ustawowej. Rzecznik wskazuje też niepokojącą praktykę stosowania kamer w gabinetach lekarskich i zabiegowych, co zauważyły też inne instytucje państwowe: Najwyższa Izba Kontroli i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Informacja o monitoringu dla pracownika - wzór dokumentu. W jakiej formie należy ją przygotować? Jakie informacje powinna zawierać, by była zgodna z RODO?

Nagrywać, nie nagrywać? Większe poczucie bezpieczeństwa czy ograniczenie wolności? Kwestie monitoringu wizyjnego w miejscu pracy od lat budzą kontrowersje. Z jednej strony mogą uchodzić za narzędzia mające na celu ograniczać wolność pracowników i potwierdzać ograniczonych brak zaufania do pracowników, z drugiej, często są rozumiane jako forma bezpieczeństwa, szczególnie w przypadku dużych zakładów pracy czy też branży handlowej.

Urząd Ochrony Danych Osobowych wyjaśnia, że pracownik powinien otrzymać od pracodawcy informację o stosowaniu w zakładzie pracy monitoringu wizyjnego oraz o terenie i pomieszczeniach nim objętym. Monitoring wizyjny nie może nagrywać dźwięku. Stosowanie kamer rejestrujących również dźwięk może, w przypadkach nieuregulowanych przepisami prawa, zostać uznane za naruszenie prywatności oraz za nadmiarową formę przetwarzania danych.

Prezes PKO BP wyjaśnia, że stosowanie systemu monitorującego liczbę uśmiechów pracowników nie służy ich ocenie oraz nie narusza przepisów RODO. To dobrowolny program dobroczynny. Za każdy uśmiech jeden grosz przekazywany jest na cele charytatywne.

Rzecznik Praw Obywatelskich uznaje, że system monitorujący liczbę uśmiechów pracowników narusza ich prywatność i godność. Ponadto, Kodeks pracy nie dopuszcza wykorzystywania przez pracodawcę monitoringu do oceny pracowników, a generalny zakaz przetwarzania danych biometrycznych wprowadziło RODO.

W dniu 6 września 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019, poz. 1579), wprowadzająca m. in. zmiany w przepisach ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Czy wójt musi poinformować pracowników o wprowadzeniu monitoringu w budynku urzędu gminy lub na terenie wokół niego?

Ustawodawca nową ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 r. dodał art. 5a w ustawie o zasadach zarządzania mieniem państwowym. Zgodnie z nimi zarządzanie mieniem państwowym obejmuje także zapewnienie bezpieczeństwa mienia, w ramach którego dopuszczalny jest monitoring.

Monitoring może być prowadzony na terenie nieruchomości i w obiektach budowlanych stanowiących mienie województwa, a także na terenie wokół takich nieruchomości i obiektów budowlanych.

Kolejne zmiany w Kodeksie pracy, które wchodzą w życie 4 maja 2019 r. w związku z RODO dotyczą monitoringu w miejscu pracy. Czy monitoring może obejmować pomieszczenia udostępniane organizacji związkowej?

Dotychczas w przepisach prawa nie było uregulowane wykorzystanie monitoringu wizyjnego w zakładzie pracy. Potrzeba dostosowania przepisów krajowych do obowiązującego RODO zobligowało polskiego ustawodawcę do unormowania tego obszaru.

RODO i przepisom, które zostały wprowadzone w związku z rozpoczęciem jego obowiązywania, zawdzięczamy jednoznaczne odpowiedzi na kilka ważnych pytań o granice dopuszczalności monitoringu i prawa osób nagrywanych. Instytucje publiczne mogą instalować kamery tylko w ograniczonej liczbie przypadków, wprost wskazanych w ustawie. Podmioty prywatne - wyłącznie w sytuacjach, w których inne (mniej inwazyjne) środki działania nie pomogą osiągnąć założonego celu.

Nowa ustawa o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1000) artykułem 154 dodała w ustawie Prawo oświatowe art. 108a, który reguluje zasady wprowadzenia monitoringu w szkołach.

Na stronach internetowych Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych opublikowano wskazówki dotyczące wykorzystywania monitoringu wizyjnego.

Brak uregulowań prawnych dotyczących monitoringu w szkole to duży problem. GIODO przygotował w końcu stosowne wytyczne.

Czy dane zdobyte za pośrednictwem monitoringu wizyjnego zaliczyć można do zbioru danych osobowych? Co z ich ochroną?

Projektowane przepisy mają w większym stopniu chronić prawa osób, których wizerunki są obserwowane przez system monitoringu wizyjnego. Na podstawie proponowanych przepisów, każdej osobie będzie przysługiwało prawo do informacji o objęciu jej monitoringiem wizyjnym w otwartej przestrzeni publicznej lub zamkniętej przestrzeni przeznaczonej do użytku publicznego oraz – w określonych przypadkach – w przestrzeni prywatnej.

Monitoring wizyjny

Monitoring wizyjny w firmach w Polsce – prawo a praktyka

Kamery obserwują pacjentów i lekarzy w szpitalu a nawet gabinecie zabiegowym. Nagrania przechowywane 3 miesiące. Krytykują: RPO, UODO i NIK. Ministerstwo: pacjenci się nie skarżą

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]

Informacja o monitoringu dla pracownika - wzór

Monitoring wizyjny w miejscu pracy - jakie są prawa a jakie obowiązki pracodawców?

Pracownik musi wiedzieć o monitoringu wizyjnym

System monitorujący uśmiechy pracowników - wyjaśnienia prezesa PKO BP

System monitorujący liczbę uśmiechów pracowników a prywatność i godność

Monitoring wizyjny odpadów on-line

Obowiązek poinformowania pracowników o wprowadzeniu monitoringu urzędu gminy

RODO: Monitoring w celu zapewnienia bezpieczeństwa mienia państwowego

RODO: Monitoring w samorządach wojewódzkich

Zmiany w Kodeksie pracy od 4 maja 2019 r. (RODO) – część II

Monitoring wizyjny w świetle RODO

Monitoring zgodny z RODO

Monitoring w szkołach – czy można?

Wskazówki dotyczące wykorzystywania monitoringu wizyjnego

Monitoring w szkole - wytyczne GIODO

Monitoring wizyjny a ochrona danych osobowych

Monitoring wizyjny - co z ochroną wizerunku?