REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o dzieło – definicja, wynagrodzenie, składki ZUS, wzór

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Umowa o dzieło/fot.Shutterstock
Umowa o dzieło/fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa o dzieło została zdefiniowana w Kodeksie cywilnym. Nie mają do niej zastosowania przepisy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę ani o minimalnej stawce godzinowej. W wielu przypadkach przyjmujący zamówienie nie ma obowiązku odprowadzania składek ZUS. Dla kogo jest to atrakcyjna forma umowy? Skąd można pobrać bezpłatny wzór umowy o dzieło?

Jak zdefiniować?

Umowa o dzieło została określona w Kodeksie cywilnym (KC). Zgodnie z art. 627 KC przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do wypłaty wynagrodzenia.

REKLAMA

REKLAMA

Prawo nie wymaga tutaj, aby umowa taka zawarta była w szczególnej formie. W praktyce jednak, głównie ze względów podatkowych, warto umowę o dzieło zawrzeć na piśmie.

Bezpłatny wzór

Zapoznaj się z naszymi bezpłatnymi wzorami umów:

Umowa o dzieło z wynagrodzeniem kosztorysowym - WZÓR

REKLAMA

Umowa o zaprojektowanie i wykonanie strony internetowej - WZÓR UMOWY

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kiedy dzieło?

Przepisy prawne nie wymieniają konkretnych przykładów umów o dzieło. Wybór odpowiedniej umowy często może przysporzyć wielu problemów. W niektórych przypadkach właściwsze może bowiem okazać się zastosowanie umowy o świadczenie usług czy umowy zlecenia.

Doktryna kwalifikuje umowę o dzieło jako zobowiązanie rezultatu. Ważny jest zatem efekt końcowy (dzieło) nie zaś same czynności, które prowadzą do jego stworzenia. W praktyce zatem umowa o dzieło może na przykład zobowiązywać do napisania książki, wykonania mebli, zaprojektowania strony internetowej, namalowania obrazu. Ważne, by samo dzieło było skonkretyzowane w umowie.

Jak podkreślił Sąd Najwyższy w postanowieniu z 10 kwietnia 2018 r. (II UK 265/17), „zobowiązanie z art. 627 KC polega na wykonaniu nie jakiegokolwiek dzieła, ale na realizacji dzieła oznaczonego. Nie ma przy tym wątpliwości, że „oznaczenie” następuje pierwotnie w trakcie układania postanowień umownych. (…) Ważne jest jednak, że między „oznaczeniem” a rezultatem pracy istnieje ścisły wektor zależności. Nie można zrealizować dzieła, jeśli nie zostało ono umownie wytyczone.”

Zobacz również: Zlecenie, dzieło czy umowa o pracę?

Jakie wynagrodzenie?

W umowie o dzieło wynagrodzenie może być określone wprost (ryczałtowo). Kodeks cywilny dopuszcza również możliwość wskazania podstaw do ustalenia takiego wynagrodzenia. Zgodnie zaś z art. 628 k.c. jeżeli strony nie określiły wysokości wynagrodzenia ani nie wskazały podstaw do jego ustalenia, poczytuje się w razie wątpliwości, że strony miały na myśli zwykłe wynagrodzenie za dzieło tego rodzaju. Jeżeli także w ten sposób nie da się ustalić wysokości wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy oraz innym nakładom przyjmującego zamówienie. Stosuje się tu odpowiednio przepisy dotyczące sprzedaży według cen sztywnych, maksymalnych, minimalnych i wynikowych.

Wynagrodzenia ryczałtowego co do zasady nie można zmienić. Wyjątkiem jest tu art. 632 § 2 k.c., na podstawie którego sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą.

Wynagrodzenie może mieć również charakter kosztorysowy, czyli określony na podstawie zestawienia planowanych prac i przewidywanych kosztów.

Wybór odpowiedniego rodzaju wynagrodzenia zależy od stron. Wynagrodzenie kosztorysowe w praktyce znajdzie zastosowanie w sytuacjach, gdy z góry nie da się ustalić całościowego wynagrodzenia. Pozwala ono na większą elastyczność. Przepisy KC dają możliwość podwyższenia kwoty takiego wynagrodzenia, gdy zaistnieje konieczność wykonania dodatkowych prac. Należy pamiętać, iż przyjmujący zamówienie przed wykonaniem dodatkowych prac powinien uzyskać zgodę zamawiającego. Ponadto, jeżeli to przyjmujący zamówienie sporządził zestawienie planowanych prac, to może on żądać podwyższenia wynagrodzenia tylko wówczas, gdy mimo zachowania należytej staranności nie mógł przewidzieć konieczności prac dodatkowych.

W przypadku, gdy w toku wykonywania dzieła zarządzenie właściwego organu państwowego zmieniło wysokość cen lub stawek obowiązujących dotychczas w obliczeniach kosztorysowych, każda ze stron może żądać odpowiedniej zmiany umówionego wynagrodzenia. Nie dotyczy to jednak należności uiszczonej za materiały lub robociznę przed zmianą cen lub stawek.

Konieczność znacznego podwyższenia wynagrodzenia kosztorysowego uprawnia zamawiającego do odstąpienia od umowy. Powinien to uczynić niezwłocznie i zapłacić przyjmującemu zamówienie odpowiednią część umówionego wynagrodzenia.

Bez składek ZUS?

Samoistna umowa o dzieło nie jest j tytułem do ubezpieczeń społecznych.

Pani Olga nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest również pracownikiem. Kilka dni temu zawarła umowę o dzieło, na podstawie której ma wykonać parze narzeczonych zaproszenia ślubne. W tej sytuacji Pani Olga nie ma obowiązku odprowadzania składek ZUS od umowy o dzieło.

Jeżeli umowa o dzieło zostaje zawarta z własnym pracodawcą lub jest wykonywana na rzecz własnego pracodawcy, to podlega ubezpieczeniom: emerytalnym, rentowymi, chorobowym, wypadkowym i zdrowotnym.

Umowa o dzieło zawarta z pracownikiem przebywającym na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim czy wychowawczym nie podlega oskładkowaniu.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j. t. Dz. U. z 2018 r., poz. 1025 z późn. zm.);

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j. t. Dz. U. z 2017 r., poz. 1778 z późn. zm.)

Polecamy serwis: Umowy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Luka w przepisach. Opiekun niepełnosprawnych traci 847 zł miesięcznie (4134 zł - 3287 zł). Zyskuje święty spokój

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

Wytyczne w MOPS, żeby dawać jak najmniej zasiłków. Fałsz czy prawda? Na przykładzie zasiłku celowego 200 zł i zasiłku stałego dla stopnia umiarkowanego [List]

Wiele osób piszących do Infor.pl opisuje swoje doświadczenia co do teorii, że zostało wydane odgórne polecenie ograniczania świadczeń wypłacanych przez MOPS. Przykładowo w artykule publikujemy list czytelnika, który twierdzi, że ma informację o poleceniach wydawanych dla pracowników socjalnych w MOPS, aby starali się ograniczyć kwoty przeznaczane na świadczenia dla potrzebujących. Od czasu zaniżania punktacji w WZON co do świadczenia wspierającego (poziom potrzeby wsparcia) stale widzę na forach internetowych tego typu opinie. Jak w każdej teorii spiskowej nie wiadomo, kto miałby wydawać takie zalecenia oraz jak możliwe jest ich wdrożenie i kontrolowanie. Niemniej zjawisko takiego postrzegania MOPS, PZON. WZON, PFRON istnieje od lat i chyba się nasila od 2024 r. (prawdopodobnie z uwagi na powszechnie krytykowaną praktykę przyznawania punktów do świadczenia wspierającego).

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

REKLAMA

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

REKLAMA

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

REKLAMA