REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa franczyzowa - najważniejsze elementy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Maik
Przedsiębiorca, trener biznesu, prawnik
Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej./Fot. Shutterstock
Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa franczyzowa jest obecnie bardzo częstą formułą współpracy w biznesie. Bardzo trudne jest jednak opracowanie jednego wzorca umowy, który dostosowany byłby do każdej branży, specyfiki czy kultury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Istnieje natomiast pewien szkielet, na podstawie którego możliwe jest zbudowanie poprawnej umowy. Jakie zatem elementy powinna zawierać umowa franczyzowa?

Sposób na rozkręcenie własnego biznesu przy wsparciu doświadczonego partnera

Umowa franczyzowa to typ umowy nienazwanej, która reguluje współpracę pomiędzy dawcą franczyzy (franczyzodawcą), a jej biorcą (franczyzobiorcą). Umowa ma charakter komercyjny i jest wypełnieniem jednego z celów strategicznych franczyzodawcy, a precyzując - skalowania swojego biznesu.

REKLAMA

REKLAMA

Umowa franczyzowa jest obecnie bardzo częstą formułą współpracy w biznesie. Nie sposób przejść ulicą miejscowości gminnej, małego miasteczka, albo dużej aglomeracji nie mijając marki franczyzowej. Popularność tego rozwiązania szacowana jest na liczbę systemów franczyzowych w Polsce, które przekracza 1300.

Wiele osób uważa, że własny biznes tworzony w ramach systemu franczyzowej, poprzez wykupienie pakietu franczyzy jest jedną z najlepszych dróg do osiągnięcia zysku. Co przeważa za ich opinią? Często podawany fakt, że ryzyko niepowodzenia we własnej działalności gospodarczej we franczyzie jest mniejsze. Kolejnym faktem mogą być, a przynajmniej w pierwszej fazie zainteresowania - oszacowania finansowe ze strony franczyzodawcy (np. gwarantowany przychód miesięczny).

Umowa franczyzowa często jest jak małżeństwo. Bez dialogu, a niekiedy rzeczowego i merytorycznego kompromisu może być niezwykle trudno o przejrzystą i dobrą współpracę biznesową.

REKLAMA

Uczestnicząc w co najmniej kilku grupach na temat franczyzy i skalowania biznesu bardzo często zdarza mi się czytać negatywne komentarze osób które zawarły związek biznesowy jak wyżej. Będąc w pełni świadom naszych tradycyjnych przywar można prawie od razu stwierdzić, że tam gdzie jest wyśmienicie finansowo czy też biznesowo nie potrzeba się chwalić, a tam gdzie emocje negatywne biorą górę i przesłaniają horyzont, zaczynają się nieracjonalne inwektywy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Istota umowy

Od czego zależy wszystko to co napisane wyżej? Od prawidłowo skonstruowanej, zaakceptowanej przez dwie strony i co najważniejsze zrozumianej umowy franczyzowe. Temu też poświęcę ten artykuł.

Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej. To również i przede wszystkim dokument prawny, w którym kompleksowo ujęta jest dokonywana transakcja. Przedmiotem tej transakcji jest udostępnienie know-how franczyzobiorcy danej marki przez franczyzodawcę. Kompleksowość tego dokumentu nie powinna skupiać się na szczegółowym opisaniu modelu biznesowego, ale przede wszystkim na sprawiedliwym i zrozumianym modelu współpracy dwóch stron z uwzględnieniem określonych mechanizmów kontrolnych, które pozwalają na zachowanie spójności autorskiego systemu. Umowa stanowi podstawę w stosunku do współpracy między franczyzodawcą a franczyzobiorcą.

W przypadku umowy franczyzy nie sposób bazować na rozwiązaniu uniwersalnym, dostępnym w internecie. Bardzo trudne jest opracowanie jednego wzorca umowy, który dostosowany byłby do każdej branży, specyfiki czy kultury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Istnieje natomiast pewien szkielet, na podstawie czego możliwe jest zbudowanie poprawnej umowy.

Pierwszym i stosunkowo często występującym elementem umowy jest wstęp do umowy franczyzy, czyli określenie stanu faktycznego i samego celu działania konkretnej współpracy. Niekiedy preferuje się również dodanie właśnie w tym momencie słowniczka pojęć występujących w dalszej części umowy. Nie wszyscy franczyzobiorcy są praktykami, dla niektórych z nich jest to pierwsza sytuacja w której rejestrują działalność gospodarczą, więc takie terminy jak przychód, dochód, czy inflacja powinny być dla nich jasne i zrozumiałe.

W dalszej części umowy franczyzowej nie może zabraknąć takich etapów jak:

  • postanowienia związane z zawiązaniem umowy;
  • postanowienia w zakresie praw i obowiązków franczyzodawcy i franczyzobiorcy podczas trwania umowy;
  • postanowienia zawierające przesłanki oraz sposoby rozwiązania niniejszej umowy.

Logiczna kolejność elementów ma znaczenie. Powyższy szkielet to podstawa, ale nie sposób nie domagać się od franczyzodawcy takich elementów i wyszczególnień w umowie franczyzowej, jak:

  • wysokość opłat licencyjnych oraz marketingowych (od obrotu, stałe, dodatkowe?);
  • zasady przystąpienia do umowy, a tym samym systemu franczyzowego;
  • wyraźnie wskazany obszar, który dedykowany jest tej konkretnej współpracy franczyzowej (warto negocjować wyłączność regionalną);
  • czas trwania umowy (na czas określony? na jakiej podstawie możliwe przedłużenie umowy? co z warunkami przy przedłużeniu?);
  • prawa i obowiązki stron (określenie ich dokładnego zakresu, częstotliwości?);
  • zabezpieczenie księgi znaków towarowych oraz wszelkich oznaczeń;
  • precyzyjne określenie działalności konkurencyjnej (jakie działania wchodzą w zakres takiej działalności?);
  • zabezpieczenia tajemnicy przedsiębiorstwa (rozwiązania, mechanizmy?);
  • szkolenia (zakres, częstotliwość, odpłatność, lokalizacja szkoleń?);
  • kwestie dotyczące promocji i reklamy (punktu, ogólnopolska, zakres?);
  • uprawnienia kontrolne franczyzodawcy (księgowość, prawo, marketing?);
  • rozwiązanie umowy (przed terminem na jaki jest zawiązana umowa franczyzowa, warunki?);
  • kary umowne (działanie, zakres, wymiar?).

Na samym końcu tradycyjnie umieszczone zostają akty prawne, na które można się powołać w sytuacjach nieuregulowanych taką umową.

Żeby podkreślić znaczenie umowy franczyzowej, która przecież reguluje współpracę pomiędzy stronami na dobrych kilka lat warto również oprócz sprawdzenia czy umowa zawiera elementy jak wyżej dokonać kilka dodatkowych kroków, a między innymi:

1. W przypadku franczyzobiorców poprosić o wzór umowy franczyzowej przed spotkaniem wieńczącym współpracę. Warto mieć czas, aby ten dokument prawny przeanalizować, oddać do konsultacji specjaliście, czy też po prostu stworzyć listę pytań do poszczególnych jej elementów.

Może się zdarzyć, że franczyzodawca:

  1. nie wyrazi zgody na przekazanie briefu umowy. Wówczas polecam przemyśleć współpracę, albo szukać alternatywy.
  2. poprosi o podpisanie klauzuli poufności. Jeśli jej brzmienie jest zrozumiałe śmiało można to zrobić. Umowa ma zapewne wiele szczegółów, którymi franczyzodawca nie chce się dzielić chociażby z konkurencją.

2. Sprawdź umowę w kontekście wzajemnych ustaleń z franczyzodawcą, czy aby na pewno znajdują się tam indywidualne zapisy, które wynikają z negocjacji i waszych rozmów. Jeżeli ich nie ma, albo masz jakieś wątpliwości - skonsultuj to z doradcą, prawnikiem, specjalistą od franczyzy i poinformuj franczyzodawcę.

3. Zgłaszaj konstruktywne uwagi do umowy i zapisów współpracy. Sprawdź dokładnie załączniki do umowy. Jeśli zajdzie taka potrzeba nie obawiaj się negocjacji, w końcu „łączysz” się z kimś na długi okres. Biznes na licencji będzie również Twoim biznesem.

Podstawy prawne umowy franczyzowej

Tak jak już było o tym wspomniane wcześniej umowa franczyzy nie jest uregulowana w żadnym akcie prawnym, jednak w przypadku określonych niejasności można szukać rozwiązań w:

Nie sposób nie zgodzić się z faktem, że stroną „mocniejszą” jest w tym przypadku franczyzodawca, ale pamiętajmy, że zarówno jego korzyścią, jak i Waszą w roli franczyzobiorcy jest prowadzenie biznesu zgodnie ze standardami, a przede wszystkim opłacalnego ekonomicznie. Jeżeli franczyzobiorca będzie dokładnie rozumiał zapisy umowy oraz umocowania prawne swoich działań to skupi się na realizacji celów biznesowych. Natomiast jeżeli cele biznesowe będą osiągane to dawca franczyzy będzie z tego tytułu otrzymywał opłaty i będzie realizował obowiązki doradcze w kontekście biznesowym.

Artur Maik

MAIK GROUP Doradztwo Biznesowe i Prawne, Szkolenia

www.maikgroup.pl

Polecamy serwis: Umowy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to legalne ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

REKLAMA

Rewolucja w recyklingu: system kaucyjny wchodzi w życie! Jak wpłynie na Ciebie, środowisko i gospodarkę? [WYWIAD]

Polska rozpoczyna rewolucję w recyklingu! Od października wchodzi w życie system kaucyjny dla butelek i puszek, który ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki, poprawić jakość surowców i dostosować kraj do wymogów Unii Europejskiej. Joanna Leoniewska-Gogola, liderka zespołu circular economy w Deloitte, tłumaczy w wywiadzie dla Infor.pl, jakie zmiany czekają konsumentów, przedsiębiorców i gospodarkę odpadami.

Dla kogo certyfikaty cyberbezpieczeństwa? Czy są obowiązkowe? Ustawa o krajowym systemie certyfikacji cyberbezpieczeństwa już weszła w życie

Certyfikaty cyberbezpieczeństwa są przeznaczone dla profesjonalistów IT, w tym dla administratorów systemów i sieci, specjalistów od bezpieczeństwa, inżynierów oraz osób aspirujących do tych ról, aby potwierdzić ich wiedzę i umiejętności praktyczne w zakresie ochrony przed zagrożeniami cyfrowymi. Certyfikacja obejmuje także produkty, usługi i procesy ICT, a ich celem jest informowanie konsumentów o poziomie bezpieczeństwa cyfrowego oraz wspieranie polskich firm na rynkach europejskich. Czy i dla kogo uzyskanie certyfikatów cyberbezpieczeństwa jest obligatoryjne?

Będą kolejne ograniczenia dot. ogrzewania kominkami. Nowelizacja rozporządzenia ws. warunków technicznych budynków

Od początku 2025 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a po ostatniej rekonstrukcji rządu Ministerstwo Finansów i Gospodarki prowadzi prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Poprzednia poważniejsza nowelizacja tego rozporządzenia miała miejsce w roku 2021. Dotychczasowe zmiany tego rozporządzenia każdorazowo i stopniowo wprowadzały nowe ograniczenia dla instalacji kominków, pieców i trzonów kuchennych. W projekcie najnowszych zmian tendencja ta jest utrzymana. I niestety, tak jak przy poprzednich zmianach, wprowadzane ograniczenia nie mają żadnego uzasadnienia technicznego.

[Stare i nowe świadczenie pielęgnacyjne 3386 zł] W 2026 r. osoby niepełnosprawne i opiekunowie z podwyżką 99 zł

Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

REKLAMA

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Płaca minimalna 2026: 4806 zł brutto. Ile netto na rękę minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową?

Opublikowano już rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. W tym akcie prawnym określono, że od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych – 31,40 zł. Czy trzeba zmieniać (aneksować) umowy o pracę od nowego roku? Co może zrobić pracownik, gdy pracodawca nie wypłaca minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową? Wyjaśniamy.

REKLAMA