REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa franczyzowa - najważniejsze elementy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Maik
Przedsiębiorca, trener biznesu, prawnik
Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej./Fot. Shutterstock
Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa franczyzowa jest obecnie bardzo częstą formułą współpracy w biznesie. Bardzo trudne jest jednak opracowanie jednego wzorca umowy, który dostosowany byłby do każdej branży, specyfiki czy kultury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Istnieje natomiast pewien szkielet, na podstawie którego możliwe jest zbudowanie poprawnej umowy. Jakie zatem elementy powinna zawierać umowa franczyzowa?

Sposób na rozkręcenie własnego biznesu przy wsparciu doświadczonego partnera

Umowa franczyzowa to typ umowy nienazwanej, która reguluje współpracę pomiędzy dawcą franczyzy (franczyzodawcą), a jej biorcą (franczyzobiorcą). Umowa ma charakter komercyjny i jest wypełnieniem jednego z celów strategicznych franczyzodawcy, a precyzując - skalowania swojego biznesu.

REKLAMA

REKLAMA

Umowa franczyzowa jest obecnie bardzo częstą formułą współpracy w biznesie. Nie sposób przejść ulicą miejscowości gminnej, małego miasteczka, albo dużej aglomeracji nie mijając marki franczyzowej. Popularność tego rozwiązania szacowana jest na liczbę systemów franczyzowych w Polsce, które przekracza 1300.

Wiele osób uważa, że własny biznes tworzony w ramach systemu franczyzowej, poprzez wykupienie pakietu franczyzy jest jedną z najlepszych dróg do osiągnięcia zysku. Co przeważa za ich opinią? Często podawany fakt, że ryzyko niepowodzenia we własnej działalności gospodarczej we franczyzie jest mniejsze. Kolejnym faktem mogą być, a przynajmniej w pierwszej fazie zainteresowania - oszacowania finansowe ze strony franczyzodawcy (np. gwarantowany przychód miesięczny).

Umowa franczyzowa często jest jak małżeństwo. Bez dialogu, a niekiedy rzeczowego i merytorycznego kompromisu może być niezwykle trudno o przejrzystą i dobrą współpracę biznesową.

REKLAMA

Uczestnicząc w co najmniej kilku grupach na temat franczyzy i skalowania biznesu bardzo często zdarza mi się czytać negatywne komentarze osób które zawarły związek biznesowy jak wyżej. Będąc w pełni świadom naszych tradycyjnych przywar można prawie od razu stwierdzić, że tam gdzie jest wyśmienicie finansowo czy też biznesowo nie potrzeba się chwalić, a tam gdzie emocje negatywne biorą górę i przesłaniają horyzont, zaczynają się nieracjonalne inwektywy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Istota umowy

Od czego zależy wszystko to co napisane wyżej? Od prawidłowo skonstruowanej, zaakceptowanej przez dwie strony i co najważniejsze zrozumianej umowy franczyzowe. Temu też poświęcę ten artykuł.

Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej. To również i przede wszystkim dokument prawny, w którym kompleksowo ujęta jest dokonywana transakcja. Przedmiotem tej transakcji jest udostępnienie know-how franczyzobiorcy danej marki przez franczyzodawcę. Kompleksowość tego dokumentu nie powinna skupiać się na szczegółowym opisaniu modelu biznesowego, ale przede wszystkim na sprawiedliwym i zrozumianym modelu współpracy dwóch stron z uwzględnieniem określonych mechanizmów kontrolnych, które pozwalają na zachowanie spójności autorskiego systemu. Umowa stanowi podstawę w stosunku do współpracy między franczyzodawcą a franczyzobiorcą.

W przypadku umowy franczyzy nie sposób bazować na rozwiązaniu uniwersalnym, dostępnym w internecie. Bardzo trudne jest opracowanie jednego wzorca umowy, który dostosowany byłby do każdej branży, specyfiki czy kultury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Istnieje natomiast pewien szkielet, na podstawie czego możliwe jest zbudowanie poprawnej umowy.

Pierwszym i stosunkowo często występującym elementem umowy jest wstęp do umowy franczyzy, czyli określenie stanu faktycznego i samego celu działania konkretnej współpracy. Niekiedy preferuje się również dodanie właśnie w tym momencie słowniczka pojęć występujących w dalszej części umowy. Nie wszyscy franczyzobiorcy są praktykami, dla niektórych z nich jest to pierwsza sytuacja w której rejestrują działalność gospodarczą, więc takie terminy jak przychód, dochód, czy inflacja powinny być dla nich jasne i zrozumiałe.

W dalszej części umowy franczyzowej nie może zabraknąć takich etapów jak:

  • postanowienia związane z zawiązaniem umowy;
  • postanowienia w zakresie praw i obowiązków franczyzodawcy i franczyzobiorcy podczas trwania umowy;
  • postanowienia zawierające przesłanki oraz sposoby rozwiązania niniejszej umowy.

Logiczna kolejność elementów ma znaczenie. Powyższy szkielet to podstawa, ale nie sposób nie domagać się od franczyzodawcy takich elementów i wyszczególnień w umowie franczyzowej, jak:

  • wysokość opłat licencyjnych oraz marketingowych (od obrotu, stałe, dodatkowe?);
  • zasady przystąpienia do umowy, a tym samym systemu franczyzowego;
  • wyraźnie wskazany obszar, który dedykowany jest tej konkretnej współpracy franczyzowej (warto negocjować wyłączność regionalną);
  • czas trwania umowy (na czas określony? na jakiej podstawie możliwe przedłużenie umowy? co z warunkami przy przedłużeniu?);
  • prawa i obowiązki stron (określenie ich dokładnego zakresu, częstotliwości?);
  • zabezpieczenie księgi znaków towarowych oraz wszelkich oznaczeń;
  • precyzyjne określenie działalności konkurencyjnej (jakie działania wchodzą w zakres takiej działalności?);
  • zabezpieczenia tajemnicy przedsiębiorstwa (rozwiązania, mechanizmy?);
  • szkolenia (zakres, częstotliwość, odpłatność, lokalizacja szkoleń?);
  • kwestie dotyczące promocji i reklamy (punktu, ogólnopolska, zakres?);
  • uprawnienia kontrolne franczyzodawcy (księgowość, prawo, marketing?);
  • rozwiązanie umowy (przed terminem na jaki jest zawiązana umowa franczyzowa, warunki?);
  • kary umowne (działanie, zakres, wymiar?).

Na samym końcu tradycyjnie umieszczone zostają akty prawne, na które można się powołać w sytuacjach nieuregulowanych taką umową.

Żeby podkreślić znaczenie umowy franczyzowej, która przecież reguluje współpracę pomiędzy stronami na dobrych kilka lat warto również oprócz sprawdzenia czy umowa zawiera elementy jak wyżej dokonać kilka dodatkowych kroków, a między innymi:

1. W przypadku franczyzobiorców poprosić o wzór umowy franczyzowej przed spotkaniem wieńczącym współpracę. Warto mieć czas, aby ten dokument prawny przeanalizować, oddać do konsultacji specjaliście, czy też po prostu stworzyć listę pytań do poszczególnych jej elementów.

Może się zdarzyć, że franczyzodawca:

  1. nie wyrazi zgody na przekazanie briefu umowy. Wówczas polecam przemyśleć współpracę, albo szukać alternatywy.
  2. poprosi o podpisanie klauzuli poufności. Jeśli jej brzmienie jest zrozumiałe śmiało można to zrobić. Umowa ma zapewne wiele szczegółów, którymi franczyzodawca nie chce się dzielić chociażby z konkurencją.

2. Sprawdź umowę w kontekście wzajemnych ustaleń z franczyzodawcą, czy aby na pewno znajdują się tam indywidualne zapisy, które wynikają z negocjacji i waszych rozmów. Jeżeli ich nie ma, albo masz jakieś wątpliwości - skonsultuj to z doradcą, prawnikiem, specjalistą od franczyzy i poinformuj franczyzodawcę.

3. Zgłaszaj konstruktywne uwagi do umowy i zapisów współpracy. Sprawdź dokładnie załączniki do umowy. Jeśli zajdzie taka potrzeba nie obawiaj się negocjacji, w końcu „łączysz” się z kimś na długi okres. Biznes na licencji będzie również Twoim biznesem.

Podstawy prawne umowy franczyzowej

Tak jak już było o tym wspomniane wcześniej umowa franczyzy nie jest uregulowana w żadnym akcie prawnym, jednak w przypadku określonych niejasności można szukać rozwiązań w:

Nie sposób nie zgodzić się z faktem, że stroną „mocniejszą” jest w tym przypadku franczyzodawca, ale pamiętajmy, że zarówno jego korzyścią, jak i Waszą w roli franczyzobiorcy jest prowadzenie biznesu zgodnie ze standardami, a przede wszystkim opłacalnego ekonomicznie. Jeżeli franczyzobiorca będzie dokładnie rozumiał zapisy umowy oraz umocowania prawne swoich działań to skupi się na realizacji celów biznesowych. Natomiast jeżeli cele biznesowe będą osiągane to dawca franczyzy będzie z tego tytułu otrzymywał opłaty i będzie realizował obowiązki doradcze w kontekście biznesowym.

Artur Maik

MAIK GROUP Doradztwo Biznesowe i Prawne, Szkolenia

www.maikgroup.pl

Polecamy serwis: Umowy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W 2026 r. trzynasta pensja dla każdego etatowego pracownika na minimalnej płacy – otrzymaj nawet 5.379,20 zł więcej w skali roku

Od września 2025 r. są znane kwoty wynagrodzenia minimalnego miesięcznego oraz minimalnej stawki godzinowej. Jest pewien sposób aby zarabiać więcej będąc nadal tylko na minimalnej płacy – nawet o nieco więcej niż jedną dodatkową minimalną pensję w roku! Można otrzymać dodatkowo nawet 5.379,20 zł.

Kolejne pytanie do TSUE o kredyty z WIBOR-em. Czy polskie prawo wystarczająco chroni kredytobiorców?

Sąd Okręgowy w Krakowie w osobie sędzi Anny Baran postanowił skierować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), pytanie czy polskie regulacje dotyczące zasad oprocentowania kredytów hipotecznych są zgodne z unijnym prawem chroniącym konsumentów. Analizy pytania prejudycjalnego i jego uzasadnienia, dokonuje radca prawny Paweł Stalski, specjalizujący się w prawie ochronnych konsumentów i w sporach sądowych z bankami.

Kto może dostać orzeczenie o niepełnosprawności na stałe? Przepisy w 2025 r.

W czerwcu 2025 r. weszły w życie nowe przepisy, które określają minimalne okresy, na jakie – w określonych przypadkach – można otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu. Czy zmianom uległy również zasady dotyczące wydawania orzeczeń na stałe? Jakie są aktualnie zasady? Rozwiewamy wątpliwości.

Jeśli stać cię na zakup zwierzaka, to musi być cię stać na podatek. Urzędy są zgodne i każą płacić miłośnikom zwierząt. Trzeba też dopełnić formalności

Czy cena psa, kota, czy żółwia to jedyny koszt, jaki ponosimy zapraszając go pod swój dach? Wiele osób tak myśli i nie bierze pod uwagę tego, że zakup zwierzaka może wiązać się z koniecznością zapłaty podatku.

REKLAMA

Dajesz pieniądze dzieciom? Musisz zachować te warunki, aby fiskus się nie przyczepił - karna stawka to nawet 20% darowizny

Któż z nas nie otrzymał lub nie przekazał komuś w rodzinie choćby drobnych sum pieniędzy, na przykład w związku z okazją taką jak rocznica urodzin, czy imieniny? Nie można jednak tego czynić dowolnie, aby nie znaleźć się w polu zainteresowania fiskusa. Nieprawidłowo dokonana darowizna może bowiem oznaczać konieczność zapłacenia karnej stawki podatku, która wynosi 20%, a także odpowiedzialność karno-skarbową! A wystarczy dokonać stosunkowo prostych formalności, by tego uniknąć.

Sektor przemysłowy w Polsce w 2025 roku: między presją kosztową a inwestycjami w przyszłość [Raport wynagrodzeń w sektorze przemysłowym]

Sektor przemysłowy w Polsce w 2025 roku mierzy się z ograniczonym popytem, spadkiem zamówień, zwłaszcza eksportowych oraz rosnącymi kosztami działalności. Z „Raportu wynagrodzeń w sektorze przemysłowym” Grafton Recruitment wynika, że w przetwórstwie przemysłowym odnotowano spadki zatrudnienia, a przedsiębiorstwa koncentrują się na utrzymaniu ciągłości operacyjnej i dostosowaniu do trudnych warunków gospodarczych.

Rząd: Po śmierci bliscy nie odziedziczą Twoich składek. Dostaną je inni emeryci

Emerytka skierowała zapytanie, czy jest możliwe przedłużenie możliwości dziedziczenia środków z subkonta (ZUS). Opisała, że dziś środki zgromadzone w ZUS prócz środków znajdujących się na subkoncie, po osiągnięciu 60 roku życia przez kobiety, przy wyliczaniu ich emerytur są dzielone przez dalsze średnie trwanie życia. Inaczej jest z subkontem – te środki czekają do osiągnięcia 65 r. życia.

Zapadły przełomowe wyroki NSA i WSA: Opłaty pobierane przez cmentarze nielegalne – teraz tysiące Polaków może dochodzić od zarządców cmentarzy niesłusznie pobranych kwot

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za dochowanie zmarłego do już opłaconego grobu, wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. WSA w Warszawie dodał do tego natomiast – ustalane przez samorządy cen grobów i płyt, opłaty za ekshumację zwłok, uprzątnięcie szczątków, przechowywanie zwłok w chłodni, udostępnienie sali do ubierania zwłok i wiele innych. NSA potwierdza w swoich wyrokach, że – organ gminy może ustalić (a cmentarz – na tej postawie) pobierać tylko takie opłaty, które są związane z pochowaniem zwłok.

REKLAMA

Sejm na żywo: 42. posiedzenie Sejmu (7, 8, 9 października 2025) [Transmisja online]

We wtorek, 7 października rozpocznie się trzydniowe posiedzenie Sejmu. Głównym punktem 42. posiedzenia Sejmu, będzie pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1749) oraz projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1750). Prace nad tymi punktami przewidziane są na czwartek, 9 października.

Długi weekend w listopadzie. Rząd podjął decyzję

Listopad 2025 roku przyniesie wyjątkowo korzystny układ dni wolnych. Rząd zdecydował, że 10 listopada część Polaków dostanie dodatkowy dzień wolny, co pozwoli cieszyć się aż czterodniowym weekendem. Sprawdź, kogo obejmuje decyzja i jakie prawa gwarantuje Kodeks pracy.

REKLAMA