REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa franczyzowa - najważniejsze elementy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Maik
Przedsiębiorca, trener biznesu, prawnik
Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej./Fot. Shutterstock
Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa franczyzowa jest obecnie bardzo częstą formułą współpracy w biznesie. Bardzo trudne jest jednak opracowanie jednego wzorca umowy, który dostosowany byłby do każdej branży, specyfiki czy kultury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Istnieje natomiast pewien szkielet, na podstawie którego możliwe jest zbudowanie poprawnej umowy. Jakie zatem elementy powinna zawierać umowa franczyzowa?

Sposób na rozkręcenie własnego biznesu przy wsparciu doświadczonego partnera

Umowa franczyzowa to typ umowy nienazwanej, która reguluje współpracę pomiędzy dawcą franczyzy (franczyzodawcą), a jej biorcą (franczyzobiorcą). Umowa ma charakter komercyjny i jest wypełnieniem jednego z celów strategicznych franczyzodawcy, a precyzując - skalowania swojego biznesu.

REKLAMA

REKLAMA

Umowa franczyzowa jest obecnie bardzo częstą formułą współpracy w biznesie. Nie sposób przejść ulicą miejscowości gminnej, małego miasteczka, albo dużej aglomeracji nie mijając marki franczyzowej. Popularność tego rozwiązania szacowana jest na liczbę systemów franczyzowych w Polsce, które przekracza 1300.

Wiele osób uważa, że własny biznes tworzony w ramach systemu franczyzowej, poprzez wykupienie pakietu franczyzy jest jedną z najlepszych dróg do osiągnięcia zysku. Co przeważa za ich opinią? Często podawany fakt, że ryzyko niepowodzenia we własnej działalności gospodarczej we franczyzie jest mniejsze. Kolejnym faktem mogą być, a przynajmniej w pierwszej fazie zainteresowania - oszacowania finansowe ze strony franczyzodawcy (np. gwarantowany przychód miesięczny).

Umowa franczyzowa często jest jak małżeństwo. Bez dialogu, a niekiedy rzeczowego i merytorycznego kompromisu może być niezwykle trudno o przejrzystą i dobrą współpracę biznesową.

REKLAMA

Uczestnicząc w co najmniej kilku grupach na temat franczyzy i skalowania biznesu bardzo często zdarza mi się czytać negatywne komentarze osób które zawarły związek biznesowy jak wyżej. Będąc w pełni świadom naszych tradycyjnych przywar można prawie od razu stwierdzić, że tam gdzie jest wyśmienicie finansowo czy też biznesowo nie potrzeba się chwalić, a tam gdzie emocje negatywne biorą górę i przesłaniają horyzont, zaczynają się nieracjonalne inwektywy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Istota umowy

Od czego zależy wszystko to co napisane wyżej? Od prawidłowo skonstruowanej, zaakceptowanej przez dwie strony i co najważniejsze zrozumianej umowy franczyzowe. Temu też poświęcę ten artykuł.

Umowa franczyzy to typ umowy nienazwanej. To również i przede wszystkim dokument prawny, w którym kompleksowo ujęta jest dokonywana transakcja. Przedmiotem tej transakcji jest udostępnienie know-how franczyzobiorcy danej marki przez franczyzodawcę. Kompleksowość tego dokumentu nie powinna skupiać się na szczegółowym opisaniu modelu biznesowego, ale przede wszystkim na sprawiedliwym i zrozumianym modelu współpracy dwóch stron z uwzględnieniem określonych mechanizmów kontrolnych, które pozwalają na zachowanie spójności autorskiego systemu. Umowa stanowi podstawę w stosunku do współpracy między franczyzodawcą a franczyzobiorcą.

W przypadku umowy franczyzy nie sposób bazować na rozwiązaniu uniwersalnym, dostępnym w internecie. Bardzo trudne jest opracowanie jednego wzorca umowy, który dostosowany byłby do każdej branży, specyfiki czy kultury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Istnieje natomiast pewien szkielet, na podstawie czego możliwe jest zbudowanie poprawnej umowy.

Pierwszym i stosunkowo często występującym elementem umowy jest wstęp do umowy franczyzy, czyli określenie stanu faktycznego i samego celu działania konkretnej współpracy. Niekiedy preferuje się również dodanie właśnie w tym momencie słowniczka pojęć występujących w dalszej części umowy. Nie wszyscy franczyzobiorcy są praktykami, dla niektórych z nich jest to pierwsza sytuacja w której rejestrują działalność gospodarczą, więc takie terminy jak przychód, dochód, czy inflacja powinny być dla nich jasne i zrozumiałe.

W dalszej części umowy franczyzowej nie może zabraknąć takich etapów jak:

  • postanowienia związane z zawiązaniem umowy;
  • postanowienia w zakresie praw i obowiązków franczyzodawcy i franczyzobiorcy podczas trwania umowy;
  • postanowienia zawierające przesłanki oraz sposoby rozwiązania niniejszej umowy.

Logiczna kolejność elementów ma znaczenie. Powyższy szkielet to podstawa, ale nie sposób nie domagać się od franczyzodawcy takich elementów i wyszczególnień w umowie franczyzowej, jak:

  • wysokość opłat licencyjnych oraz marketingowych (od obrotu, stałe, dodatkowe?);
  • zasady przystąpienia do umowy, a tym samym systemu franczyzowego;
  • wyraźnie wskazany obszar, który dedykowany jest tej konkretnej współpracy franczyzowej (warto negocjować wyłączność regionalną);
  • czas trwania umowy (na czas określony? na jakiej podstawie możliwe przedłużenie umowy? co z warunkami przy przedłużeniu?);
  • prawa i obowiązki stron (określenie ich dokładnego zakresu, częstotliwości?);
  • zabezpieczenie księgi znaków towarowych oraz wszelkich oznaczeń;
  • precyzyjne określenie działalności konkurencyjnej (jakie działania wchodzą w zakres takiej działalności?);
  • zabezpieczenia tajemnicy przedsiębiorstwa (rozwiązania, mechanizmy?);
  • szkolenia (zakres, częstotliwość, odpłatność, lokalizacja szkoleń?);
  • kwestie dotyczące promocji i reklamy (punktu, ogólnopolska, zakres?);
  • uprawnienia kontrolne franczyzodawcy (księgowość, prawo, marketing?);
  • rozwiązanie umowy (przed terminem na jaki jest zawiązana umowa franczyzowa, warunki?);
  • kary umowne (działanie, zakres, wymiar?).

Na samym końcu tradycyjnie umieszczone zostają akty prawne, na które można się powołać w sytuacjach nieuregulowanych taką umową.

Żeby podkreślić znaczenie umowy franczyzowej, która przecież reguluje współpracę pomiędzy stronami na dobrych kilka lat warto również oprócz sprawdzenia czy umowa zawiera elementy jak wyżej dokonać kilka dodatkowych kroków, a między innymi:

1. W przypadku franczyzobiorców poprosić o wzór umowy franczyzowej przed spotkaniem wieńczącym współpracę. Warto mieć czas, aby ten dokument prawny przeanalizować, oddać do konsultacji specjaliście, czy też po prostu stworzyć listę pytań do poszczególnych jej elementów.

Może się zdarzyć, że franczyzodawca:

  1. nie wyrazi zgody na przekazanie briefu umowy. Wówczas polecam przemyśleć współpracę, albo szukać alternatywy.
  2. poprosi o podpisanie klauzuli poufności. Jeśli jej brzmienie jest zrozumiałe śmiało można to zrobić. Umowa ma zapewne wiele szczegółów, którymi franczyzodawca nie chce się dzielić chociażby z konkurencją.

2. Sprawdź umowę w kontekście wzajemnych ustaleń z franczyzodawcą, czy aby na pewno znajdują się tam indywidualne zapisy, które wynikają z negocjacji i waszych rozmów. Jeżeli ich nie ma, albo masz jakieś wątpliwości - skonsultuj to z doradcą, prawnikiem, specjalistą od franczyzy i poinformuj franczyzodawcę.

3. Zgłaszaj konstruktywne uwagi do umowy i zapisów współpracy. Sprawdź dokładnie załączniki do umowy. Jeśli zajdzie taka potrzeba nie obawiaj się negocjacji, w końcu „łączysz” się z kimś na długi okres. Biznes na licencji będzie również Twoim biznesem.

Podstawy prawne umowy franczyzowej

Tak jak już było o tym wspomniane wcześniej umowa franczyzy nie jest uregulowana w żadnym akcie prawnym, jednak w przypadku określonych niejasności można szukać rozwiązań w:

Nie sposób nie zgodzić się z faktem, że stroną „mocniejszą” jest w tym przypadku franczyzodawca, ale pamiętajmy, że zarówno jego korzyścią, jak i Waszą w roli franczyzobiorcy jest prowadzenie biznesu zgodnie ze standardami, a przede wszystkim opłacalnego ekonomicznie. Jeżeli franczyzobiorca będzie dokładnie rozumiał zapisy umowy oraz umocowania prawne swoich działań to skupi się na realizacji celów biznesowych. Natomiast jeżeli cele biznesowe będą osiągane to dawca franczyzy będzie z tego tytułu otrzymywał opłaty i będzie realizował obowiązki doradcze w kontekście biznesowym.

Artur Maik

MAIK GROUP Doradztwo Biznesowe i Prawne, Szkolenia

www.maikgroup.pl

Polecamy serwis: Umowy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS informuje, jak podwyższyć emeryturę. Świadczenie wzrośnie o kilkanaście procent. Zdaniem ZUS może to zrobić każdy, ale czy na pewno?

Co wpływa na wysokość emerytury? Są trzy główne czynniki, ale nie na wszystkie przyszli emeryci mają wpływ. Aby maksymalnie podwyższyć swoje świadczenie nie trzeba stosować tajemniczych trików. Wystarczy zrobić jedną rzecz.

Drony rosyjskie nad Polską. ALERT RCB dla kilku województw. Gdzie zestrzelono drony?

Drony rosyjskie nad Polską: w liczbie kilkunastu obiektów znalazły się w nocy z wtorku na środę 9-10 września 2025 r. we wschodniej części kraju. Zostały zestrzelone przez polskie siły powietrzne. Wystosowano ALERT RCB dla kilku województw. Gdzie zestrzelono drony?

Dlaczego warto udzielić pełnomocnictwa do konta bankowego? Jakie prawa ma pełnomocnik a jakie współwłaściciel konta?

Choć nikomu tego nie życzymy, to niespodziewane zdarzenia mogą przytrafić się każdemu. Na skutek choroby, niesprawności, dłuższego wyjazdu czy innych okoliczności właściciel konta może nie być w stanie dostać się do banku i skorzystać ze swoich pieniędzy. Jak można się przygotować na taką sytuację? Rozwiązaniem może być ustanowienie pełnomocnictwa dla innej zaufanej osoby.

Bon ciepłowniczy 2025/2026: dopłaty od 500 do 3500 zł. Zamrożenie cen prądu do końca 2025 r. Rada Ministrów podjęła decyzję

Rada Ministrów przyjęła 9 września 2025 r. projekt ustawy o bonie ciepłowniczym i zamrożeniu cen prądu dla gospodarstw domowych w IV kwartale 2025 r. na poziomie 500 zł za MWh netto - poinformował na konferencji prasowej minister energii Miłosz Motyka. Bon ciepłowniczy ma być przyznawany dwukrotnie - za II połowę 2025 r. i cały 2026 r. - w kwotach od 500 zł do 3500 zł (w zależności od płaconej ceny za tzw. ciepło systemowe).

REKLAMA

Czy pracownik musi zapłacić pracodawcy za stłuczony wyświetlacz telefonu? To wcale nie jest oczywiste. Sprawdź zasady

Zasady odpowiedzialności materialnej pracownika wcale nie są proste. Choć może to wydawać się oczywiste - zepsułeś, to zapłać, to jednak obowiązujące w tym zakresie przepisy są bardziej skomplikowane i uwzględniają wiele dodatkowych okoliczności.

To ostatnie dni na to, by pracownicy zdecydowali o swoich uprawnieniach. Później wedle swojego uznania zrobi to pracodawca

Choć o wielu sprawach dotyczących przebiegu stosunku pracy pracodawca i pracownik powinni decydować wspólnie, to jednak jednocześnie to pracodawca jako podmiot profesjonalny ponosi ewentualną odpowiedzialność za niewywiązanie się ustawowych obowiązków. Dotyczy to m.in. prawa pracowników do wypoczynku, czyli urlopów.

Sejm na żywo: 10 września 2025 [Transmisja online]

W środę, 10 września o godz. 10:00 rozpocznie się drugi dzień posiedzenia Sejmu.

Wzór na wyższą emeryturę [obliczenia] ZUS: Emerytura wyższa nawet o kilkanaście procent za każdy rok pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego

ZUS dość regularnie przypomina, że opłacalne jest późniejsze przejście na emeryturę. Im dłużej będziemy aktywni zawodowo (czyli im dłużej będziemy płacili składki emerytalne) po osiągnięciu wieku emerytalnego, tym większe świadczenie z ZUS-u można otrzymać tytułem emerytury. ZUS szacuje, że każdy dodatkowy rok pracy może podnieść emeryturę nawet o kilkanaście procent. Dłuższej aktywności sprzyjają potrzeby rynku i otwartość pracodawców, a analizy ekspertów ZUS jasno pokazują, że warto odłożyć w czasie decyzję o zakończeniu pracy.

REKLAMA

Ile zyskuję kupując 3 masła w Biedronce? UOKiK stawia zarzuty: kombinacje z wielosztukami, fałszywe obniżki i niewidoczne najniższe ceny w sklepach

W dniu 9 września 2025 r. poinformowano, że Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska (właścicielowi sieci sklepów Biedronka) zarzuty naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Za niejasno komunikowane ceny Jeronimo Martins Polska grozi kara do 10 proc. obrotu. Zarzuty usłyszały również trzy osoby zarządzające, którym grozi kara do 2 mln zł. Podstawą działań podjętych przez UOKiK były sygnały napływające od konsumentów, którzy opisywali różne nieprawidłowości podczas akcji promocyjnych sieci Biedronka. Klienci sklepów skarżyli się w szczególności na problemy z odczytaniem właściwej ceny przy zakupie wielosztuk oraz podawanie informacji o najniższych cenach z 30 dni przed obniżkami w sposób nieczytelny, w tym zbyt małą czcionką. W ramach sprawdzenia wykonywania przepisów dyrektywy Omnibus i badania sieci handlowych, podległa UOKiK Inspekcja Handlowa przeprowadziła kontrole również w sklepach sieci Biedronka. Inspektorzy zgromadzili obszerną dokumentację zdjęciową, przede wszystkim etykiet cenowych i wywieszek, prezentujących obniżki cenowe oferowane konsumentom. Analiza zebranego materiału dowodowego potwierdziła - zdaniem Prezesa UOKiK - sygnalizowane nieprawidłowości.

Znamy nowe stawki abonamentu RTV. Polacy zapłacą więcej

Wszyscy czekają na nowe rozwiązania dotyczące opłat za radio i telewizję. Od dłuższego czasu jest zapowiadane zniesienia abonamentu RTV. Jak się podkreśla, rozwiązanie to jest już przestarzałe i system finansowania mediów publicznych musi ulec zmianie. Ustalenia nadal trwają, a stawki za abonament rosną. W przyszłym roku zapłacimy więcej.

REKLAMA