Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wznowienie postępowania cywilnego

sąd, fot. Fotolia
sąd, fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Generalną zasadą jest, że prawomocny wyrok kończy postępowanie w sprawie. Kodeks postępowania cywilnego przewiduje jednak sytuację nadzwyczajną, w której można wzruszyć prawomocne orzeczenie sądu – wznowienie postępowania. Dlatego też często określa się skargę o wznowienie postępowania jako nadzwyczajny środek zaskarżenia (nadzwyczajny środek odwoławczy), służący do wzruszania prawomocnych orzeczeń.

REKLAMA

Zgodnie z literalną wykładnią art. 399§1 kodeksu postępowania cywilnego, skarga o wznowienie postępowania jest dopuszczalna w sprawach zakończonych prawomocnym wyrokiem. Nie ma jednak żadnych wątpliwości, że wznowienie postępowania jest możliwe w sprawach zakończonych prawomocnym orzeczeniem merytorycznym, rozstrzygającym sprawę co do istoty. Wznowienie postępowania będzie więc możliwe zarówno co do wyroków, nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym, upominawczym, jak i postanowień co do istoty sprawy w trybie nieprocesowym.

REKLAMA

Nadzwyczajność skargi o wznowienie postępowania wynika również z faktu, że skarga nie jest zależna od tego, w jakiej instancji zapadło orzeczenie kończące postępowanie, w szczególności zaś od wyczerpania toku instancji. Niedopuszczalna jest jedynie skarga o wznowienie od wyroku orzekającego unieważnienie małżeństwa lub rozwód albo ustalającego nieistnienie małżeństwa, jeżeli choćby jedna ze stron zawarła po jego uprawomocnieniu się nowy związek małżeński.

Zobacz: Kodeks postępowania cywilnego

Wznowienie postępowania następuje na wniosek (skargę). Uprawnionym do złożenia skargi są strony, ich następcy prawni w razie śmierci stron, kurator ustanowiony przez sąd opiekuńczy, jak również interwenient uboczny samoistny.

Ponadto wznowienia może się domagać prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich i organizacje społeczne w zakresie, w jakim podmioty te są uprawnione do wszczęcia postępowania, niezależnie czy brały udział we wcześniejszym postępowaniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Kiedy Sędzia powinien być wyłączony

Podstawy skargi o wznowienie postępowania zostały opisane w art. 401 - 404 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z powołanymi przepisami można żądać wznowienia postępowania z powodu:

REKLAMA

a) nieważności postępowania jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się wyroku nie mogła domagać się wyłączenia lub jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się wyroku niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.

b) w wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie.

c) wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym;

d) wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa. Z powodu przestępstwa można żądać wznowienia jedynie wówczas, gdy czyn został ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że postępowanie karne nie może być wszczęte lub że zostało umorzone z innych przyczyn niż brak dowodów.

e) w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, albo wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.

f) jeżeli na treść wyroku miało wpływ postanowienie niekończące postępowania w sprawie, wydane na podstawie aktu normatywnego uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, uchylone lub zmienione zgodnie z art. 4161

Zobacz: Wyrok zaoczny w postępowaniu cywilnym

Możliwość wniesienia skargi jest ograniczona w czasie. Generalnie obowiązuje 3-miesięczny termin na wniesienie skargi o wznowienie postępowania. Termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia, w którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.

Jeśli zaś podstawą wniesienia skargi jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego - skargę o wznowienie wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Dodatkowe obostrzenie terminu na wznowienie postępowania zostało wprowadzone w art. 408 kpc. Zgodnie z powołanym przepisem po upływie lat pięciu od uprawomocnienia się wyroku nie można żądać wznowienia, z wyjątkiem wypadku, gdy strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana.

Zobacz:Zgłoszenie nowych dowodów w apelacji cywilnej

Postępowanie sądu jest dwuetapowe. Pierwszy etap dotyczy rozpatrzenia zasadności skargi. W razie orzeczenia o dopuszczalności wznowienia postępowania sąd rozpoznaje sprawę na nowo. Z tym , że ponownego rozpoznania sprawy nie należy utożsamiać z ponownym rozpoznaniem całej sprawy. Zakres ponownego rozpoznania sprawy ogranicza się jedynie do zakresu skargi o wznowienie postępowania. Sąd nie może brać pod uwagę z urzędu innych podstaw niż przytoczone przez stronę w skardze o wznowienie postępowania. W razie bezzasadności podstaw wznowienia sąd oddala skargę o wznowienie postępowania. Gdy podstawy wznowienia okazały się zasadne, sąd – uwzględniając skargę – może zmienić zaskarżony wyrok. Uwzględniając skargę o wznowienie postępowania, sąd może również uchylić zaskarżony wyrok i jednocześnie odrzucić pozew lub umorzyć postępowanie.

Wyrok wydany w wyniku wznowienia postępowania podlega normalnym zasadom odwoławczym jak wyrok wydany przy pierwszym rozpoznaniu sprawy. Oznacza to, że zaskarżalność wyroków oddalających skargę o wznowienie i zmieniających zaskarżone orzeczenie zależna jest od instancji, w której zostały wydane. Wyroki sądu pierwszej instancji mogą być zaskarżone apelacją. W stosunku do wyroków wydanych w drugiej instancji nie służą zwyczajne środki odwoławcze.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Ułatwienia w zasiedzeniu i nabyciu nieruchomości rolnej od 5 października 2023 r. Nie tylko rolnik będzie mógł zasiedzieć grunt rolny

    Już nie tylko rolnicy indywidualni będą mogli zasiedzieć grunt rolny. Znikną też pewne ograniczenia w nabywaniu nieruchomości, w których użytki rolne mają powierzchnię mniejszą, niż 0,3 ha – to niektóre z istotnych zmian w obrocie ziemią rolną, które wejdą w życie 5 października 2023 r.

    Wybory 2023. Dni wolne od pracy i diety dla członków komisji wyborczych i mężów zaufania. Konieczne pisemne uprzedzenie pracodawcy

    Za pracę w komisjach wyborczych ich członkom należą się dni wolne a także diety. Sprawdźmy ile dni wolnych przysługuje i jakie kwoty diet obowiązują w wyborach w 2023 roku. Czy mają do nich również prawo mężowie zaufania i obserwatorzy społeczni?

    Agitacja wyborcza

    Agitację wyborczą mogą prowadzić komitety wyborcze i wyborcy. Nie zawsze jest ona jednak dozwolona. Jak przepisy regulują prowadzenie agitacji wyborczej? 

    Sondaż wyborczy po Marszu Miliona Serc. PiS traci szanse na rządzenie! Tylko 5 ugrupowań w Sejmie

    Najnowszy sondaż wyborczy został przeprowadzony przez United Surveys dla RMF FM i "DGP"  2 października - a więc już po Marszu Miliona Serc. Wynika z niego, że Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga i Lewica mogą zbudować w nowym Sejmie koalicję, która będzie dysponowała 243 głosami. Sondaż ten pokazuje, że nawet ewentualna koalicja z Konfederacją nie da PiS większości, czyli minimum 231 z 460 mandatów.

    REKLAMA

    Cisza wyborcza

    Cisza wyborcza jest pojęciem, które wzbudza wiele wątpliwości. Warto jednak wiedzieć jak została uregulowana w przepisach i kiedy obowiązuje.

    M. Kamiński: w Dubaju zatrzymano poszukiwanego Sebastiana M. [Film z miejsca wypadku]

    Kamiński: w ZEA zatrzymano poszukiwanego Sebastiana M. (krótka)

    Wybory 2023. Kto i jak może wnieść protest wyborczy?

    Sąd Najwyższy wydał komunikat w sprawie protestów wyborczych. ​Oto najważniejsze informacje odnośnie do zasad i trybu wnoszenia protestów wyborczych w wyborach do Sejmu i Senatu zarządzonych na dzień 15 października 2023 r.

    Wypadek na A1. Obrońca S. Majtczaka złożył wniosek o list żelazny

    Wypadek na A1. Mecenas Bartosz Tiutiunik, adwokat Sebastiana Majtczaka podejrzanego o spowodowanie wypadku na autostradzie, w którym zginęła 3-osobowa rodzina złożył wniosek o list żelazny dla swojego klienta. "Mojemu klientowi nie dano szansy na zajęcie stanowiska procesowego" - powiedział.

    REKLAMA

    Zwolnienie z podatku emerytur do 5 tys. zł brutto - obietnica wyborcza

    Po wygranych wyborach wprowadzimy zwolnienie od podatku dla wszystkich emerytów, którzy dostają emerytury do 5 tys. zł brutto, wszyscy inni zapłacą mniejszy podatek - zapowiedziała w opublikowanym w środę spocie wyborczym Koalicji Obywatelskiej wiceprzewodnicząca PO Małgorzata Kidawa-Błońska.

    Intercyza. 42 proc. młodych małżonków decyduje się na rozdzielność majątkową

    Na rozdzielność majątkową decyduje się 42 proc. małżonków pomiędzy 18. a 29. rokiem życia – wynika z raportu „Związek a finanse”. Natomiast wśród seniorów powyżej 60. roku rozdzielność dóbr nabytych w trakcie trwania związku ma 4–5 proc. respondentów.

    REKLAMA