Konsument, Kredyt hipoteczny

Konsument może pozwać przedsiębiorcę przed sąd swojego miejsca zamieszkania, jeśli tylko w sprawie występuje tzw. „element zagraniczny” - tak uznał Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE). Zasadniczo swojego kontrahenta pozywa się przed sąd, w którym to on ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.

Dane bankowe nie pozostawiają złudzeń. Banki udzieliły w drugim kwartale br. o prawie 30 proc. mniej kredytów hipotecznych niż w tym samym okresie 2023 roku. Mieszkania kupują tylko naprawdę zamożni, bo banki zaostrzyły kryteria pożyczania pod hipotekę, a mimo to ceny mieszkań rosną.

Wszystko wskazuje na to, że w okresie od 1 września do 31 grudnia 2024 r., po raz ostatni, kredytobiorcy będą mogli skorzystać ze wsparcia w postaci zawieszenia spłaty dwóch rat kredytu hipotecznego (tzw. wakacji kredytowych). W 2025 r. wakacje kredytowe nie mają być już kontynuowane. Na jakie wsparcie, mogą zatem, w przyszłym roku, liczyć kredytobiorcy?

UOKiK bardzo poważnie podchodzi do weryfikacji przestrzegania przepisów. Już w 2023 roku, w wyniku działań kontrolnych wystosował wiele wniosków o przedstawienie wyjaśnień odnośnie wątpliwych praktyk lub zaniechanie naruszeń zbiorowych interesów konsumentów, a w 2024 roku nałożono już pierwsze kary finansowe.

Przy konstruowaniu umowy lub wzorca umowy przedsiębiorca powinien dokładnie zbadać treść stosowanych postanowień pod kątem ryzyka uznania ich przez sąd powszechny lub Prezesa UOKiK za abuzywne. Czym są klauzule niedozwolone i co warto o nich wiedzieć?

Umowy o kredyt bankowy są tak skonstruowane, że skorzystanie z zabezpieczenia w postaci polisy za życie za pośrednictwem banku udzielającego kredytu oznacza niższą marżę. Standardowo dotyczy to pierwszego kilkuletniego okresu kredytu. Potem jednak zmiana umowy ubezpieczenia może dać nawet kilka tysięcy oszczędności w kosztach jego obsługi.

Nie tak dawno wkład własny poniżej 10% do kredytu hipotecznego był rzadkością. Co zmienił w tej kwestii program Bezpieczny Kredyt 2%? 

Jakie zmiany wprowadziła „Uchwała frankowa” Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2024 roku? Jakie możliwości i prawa mają frankowicze w świetle nowej uchwały? Czy spodziewamy się kolejnych zmian? 

Czy Polacy czytają dokładnie umowy kredytowe przed podpisaniem? 43,1% twierdzi, że to robi, 19,7% robi to pobieżnie, 18,6% daje dokument do przeczytania znajomemu albo prawnikowi. Aż 17,3% podpisuje bez czytania. Czy to zaufanie do banków?

Aż 17,3% Polaków zaciągających kredyt w banku lub w innej instytucji finansowej w ogóle nie zapoznaje się z zapisami umowy. Do tego 19,7% ankietowanych sprawdza jedynie wybrane fragmenty. Cały dokument czyta 43,1% badanych, a zaledwie 10,4% respondentów dodatkowo konsultuje poszczególne zapisy z prawnikiem. Ponadto 8,2% uczestników sondażu nie tylko analizuje wszystko, ale również prosi o pomoc kogoś znajomego. Autorzy badania, komentujący ww. wyniki, uważają, że są one alarmujące. Nie czytając umowy zawieranej z bankiem, kredytobiorcy narażają się na potencjalne pułapki, w tym ukryte opłaty czy niekorzystne warunki spłaty. Tak wynika z badania UCE RESEARCH i Kancelarii SubiGo przeprowadzonego w I połowie czerwca 2024 r.

Banki niżej szacują zdolność kredytową. Na dodatek banki podwyższają też oprocentowanie kredytów hipotecznych. To sprawia, że przy wciąż rosnących cenach metra kwadratowego mieszkań uzyskanie finansowania na zakup mieszkania staje się coraz trudniejsze.

Formalnie od 1 czerwca, praktycznie od dziś – poniedziałku 3 czerwca można złożyć wniosek o tak zwane wakacje kredytowe czyli skorzystać z możliwości zawieszenia spłaty poszczególnych rat kredytu hipotecznego. W przeciwieństwie do wcześniejszych opcji, tym razem przywilej przysługuje tylko kredytobiorcom spełniającym kryterium dochodowe.

Osoby ze szczególnymi potrzebami będą miały szerszy dostęp do produktów takich jak m.in: komputery, czytniki książek czy telefony komórkowe. Prezydent podpisał ustawę, która wdraża dyrektywę UE dotyczącą wymogów dostępności produktów i usług.

Zdolność kredytowa w przypadku kredytów hipotecznych (mieszkaniowych) jest w maju 2024 r. wyższa niż pod koniec 2021 roku, czyli przed serią podwyżek stóp procentowych. Jest tak mimo, iż aktualne oprocentowanie kredytów jest 2-3 razy wyższe niż niecałe 3 lata temu. Tak wynika z danych zebranych przez HREIT. Tak pozytywna sytuacja dla potencjalnych kredytobiorców wynika przede wszystkim ze wzrostu wynagrodzeń.

Wyraźną poprawę widać tylko w wydawaniu pieniędzy na zakup dóbr trwałych. To sugeruje, że dopiero gdy trzeba wymienić samochód albo tylko lodówkę lub pralkę, bez większych obaw sięgamy do portfeli. Na dobra bardziej ulotne w dalszym ciągu zaś skąpimy, pomni jak bardzo nadwątliła nasze oszczędności całkiem jeszcze niedawno szalejący dwucyfrowa inflacja. Czyżbyśmy więc wciąż obawiali się jej nawrotu?

Wakacje kredytowe, fundusze wsparcia – państwo chce być dobre dla rodzin, które niemal na całe życie zawodowe są na łaskach banku, pożyczając na hipotekę mieszkania i domu. A jednocześnie to samo państwo pozwalało na dramaty z kredytami frankowymi, nie spisało się z kredytami w PLN rozliczanymi według wskaźnika referencyjnego WIBOR, a teraz funduje spłacającym kredyty hipoteczne raty odsetkowe zawyżone o 2-3 procent!

Działania KNF powinny mieć charakter wyprzedzający, aby chronić interesy banków, a także uczestników rynku finansowego. Już wielokrotnie KNF pokazała, że jej działania były opóźnione lub nietrafione. Przykładem takich działań może być chociażby wprowadzenie w 2022 roku restrykcyjnego sposobu wyliczania zdolności kredytowej w czasie, kiedy główny ruch na stopach procentowych już się dokonał, czy też rekomendacja związana z ograniczeniem udzielania kredytów walutowych wtedy, kiedy ryzyko zmiany kursu było niewielkie. Nawet nie warto wspominać o rekomendacjach co do samej konstrukcji umów walutowych, które po wielu latach okazały się niedozwolone – bo tutaj ewidentnie KNF zezwoliła na takie praktyki. Działania interwencyjne przeważnie następowały, kiedy już interwencja nie była konieczna. W stanowiskach KNF można znaleźć błędy interpretacyjne, za które banki zapłacą w przyszłości. Podobna sytuacja dotyczy stosowania klauzul awaryjnych w umowach kredytowych. Mimo że banki powinny zawierać w umowach klauzule, które mówią o sposobie postępowania w przypadku zaprzestania opracowywania wskaźnika referencyjnego (wtedy jedynym był WIBOR) już od 1 stycznia 2018 roku, to KNF dała bankom wytyczne dopiero w 2021.

Nowy program mieszkaniowy mający ułatwić młodym rodzinom zakup mieszkania ma ruszyć jesienią – aktualnie projekt ustawy go wprowadzającej jest w toku konsultacji. Według pierwszych ocen ekspertów trzyma w ryzach deweloperów bardziej niż Bezpieczny Kredyt 2%, ale nie jest w stanie powstrzymać wzrostu cen.

Niezadowoleni kredytobiorcy coraz częściej kwestionują umowy oparte o wskaźnik referencyjny WIBOR. Okazuje się, że argumentów w oparciu o które można kwestionować WIBOR w umowach kredytowych jest całkiem sporo.  

Już wkrótce osoby planujące zakup własnego lokum będą mogły skorzystać z preferencyjnego kredytu mieszkaniowego #naStart. Trwają prace legislacyjne nad ustawą o „kredycie mieszkaniowym #naStart”, który zastąpi bezpieczny kredyt 2% i rodzinny kredyt mieszkaniowy. Kredyt będzie można zaciągnąć do końca 2027 r. Kto uzyska szansę na pomoc w uzyskaniu własnego mieszkania?

Sprzedawcy naliczyli nową stawkę VAT-u i z pewnością zapłacą za to konsumenci. Szacuje się, że ta podwyżka VAT-u w skali roku to będzie dodatkowe 12–13 mld zł dla budżetu - mówi Witold Boguta, prezes Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw.

W dniach 3-4 kwietnia 2024 r. odbyło się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej. Rada postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie.

Posiadam kasę fiskalną z elektronicznym zapisem kopii. Nie będę już dokonywała sprzedaży na rzecz osób prywatnych (konsumentów - czyli osób nieprowadzących działalności gospodarczej). Moimi kontrahentami będą tylko hurtownie. Czy nadal muszę ewidencjonować sprzedaż na kasie? A może mogę z niej zrezygnować? Jak to zrobić?

Eksperci nie mają wątpliwości. Kolejne rządy nie mają opracowanej polityki mieszkaniowej i działają po omacku. I z uporem maniaka kierują pomoc ze środków publicznych pod niewłaściwy adres, zupełnie pomijając tych młodych Polaków, którzy w kwestii mieszkaniowej są w sytuacji beznadziejnej. Nie stać ich ani na kupno mieszkania – nawet z dopłatą do kredytu, ani nawet na najem. Nie dostaną jednak mieszkania w ramach pomocy społecznej, bo na nie z kolei mają dochody zbyt wysokie.