Pracownikowi przysługuje urlop, z kolei pracodawca ma obowiązek jego udzielenia. Problem pojawia się w sytuacji, gdy pracodawca udzielił pracownikowi urlop, ale w pewnym momencie zorientował się, że pracownik jest potrzebny w pracy. Wówczas pojawia się możliwość odwołania pracownika z urlopu, ale pod pewnymi warunkami.
Przepisy Kodeksu pracy określają szereg praw dla pracujących matek, m.in. urlop macierzyński, rodzicielski i wychowawczy. Mamom przysługują również inne programy wsparcia, jak np. becikowe, ulgi podatkowe, świadczenie rodzicielskie, czy 500plus.
Urlop macierzyński to tylko jedno z licznych praw, które Kodeks pracy gwarantuje rodzicom. Wiele z nich przysługuje już na etapie ciąży, np. zwolnienie z pracy na nadania, zmiana czasu pracy czy zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy. Główne uprawnienia rodzicielskie to urlopy: macierzyński, rodzicielski, wychowawczy i ojcowski. Czym się różnią i kto może z nich skorzystać?
Podczas minimalnego okresu urlopu wypoczynkowego, gwarantowanego na mocy prawa Unii, pracownik ma prawo do zwykłego wynagrodzenia, pomimo wcześniejszych okresów pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy. Jednakże czas trwania tego minimalnego urlopu wypoczynkowego zależy od faktycznie wykonanej pracy podczas okresu rozliczeniowego, a tym samym okresy pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy mogą skutkować tym, że ten minimalny urlop jest krótszy niż cztery tygodnie. Tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 13 grudnia 2018 r. w sprawie C-385/17.
6 listopada 2018 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że Spadkobiercy zmarłego pracownika mogą skutecznie domagać się od jego byłego pracodawcy ekwiwalentu pieniężnego za coroczny płatny urlop, który nie został wykorzystany przez zmarłego. Prawo zmarłego pracownika do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop jest bowiem przenoszone w drodze dziedziczenia na jego spadkobierców. Jeżeli prawo krajowe wyklucza taką możliwość, to jest w tym zakresie niezgodne z prawem UE, a spadkobiercy mogą powoływać się bezpośrednio na prawo UE zarówno wobec pracodawcy publicznego, jak i pracodawcy prywatnego.
Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że pracownik nie może automatycznie utracić nabytego prawa do corocznego płatnego urlopu ze względu na to, że nie złożył wniosku urlopowego. Prawo to może wygasnąć, jeśli pracodawca udowodni, że pracownik umyślnie nie wystąpił o coroczny płatny urlop po uprzednim umożliwieniu mu rzeczywistego skorzystania z prawa do tego urlopu, prawo Unii nie stoi na przeszkodzie utracie ani tego prawa.