REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – ochrona innych członków najbliższej rodziny korzystających z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – ochrona innych członków najbliższej rodziny korzystających z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. / fot. Shutterstock
Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – ochrona innych członków najbliższej rodziny korzystających z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. / fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zmiany w Kodeksie pracy w 2019 r. wprowadzają szczególną ochronę przed rozwiązaniem stosunku pracy innych członków najbliższej rodziny korzystających z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Ochrona takich osób została zrównana z ochroną pracownika-ojca wychowującego dziecko. Które przepisy zostały znowelizowane?

Zmiany Kodeksu pracy w 2019 r.

Ustawa o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw została podpisana przez Prezydenta 3 czerwca 2019 r. Zakłada 9 zmian w Kodeksie pracy. Jedne z najważniejszych dotyczą modyfikacji w urlopach macierzyńskich i rodzicielskich.

REKLAMA

Pracownik-inny członek najbliższej rodziny i prawo do urlopu macierzyńskiego/rodzicielskiego

Obecny stan prawny przyznaje możliwość korzystania z urlopów macierzyńskich oprócz oczywiście matki dziecka, pracownika-ojca wychowującego dziecko, także pracownikowi-innemu członkowi najbliższej rodziny. Regulacja ta weszła w życie 2 czerwca 2016 r. Inny członek najbliższej rodziny to nie matka i nie ojciec, czyli np. babcia, dziadek, brat, siostra. Dodatkowy warunek konieczny do skorzystania z urlopów związanych z rodzicielstwem to „bycie pracownikiem”, a więc podleganie ubezpieczeniom społecznym.

Co istotne, inny członek najbliższej rodziny nie może zawsze skorzystać z urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego tak jak matka. Kodeks pracy ściśle określa sytuacje, kiedy taka osoba może przejść na urlopy związane z rodzicielstwem:

  1. matka dziecka przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem;
  2. zgon matki dziecka,
  3. porzucenie dziecka przez matkę,
  4. niemożność sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez matkę legitymującą się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Polecamy: Świadczenia dla pracujących rodziców. Urlopy, zasiłki, ochrona

Brakowało jednak uregulowania ochrony pracownika-innego członka najbliższej rodziny na tym samym poziomie jak pracownika-ojca wychowującego dziecko i korzystającego z urlopów związanych z rodzicielstwem. Ojcu i matce przysługuje bowiem szczególna ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy. Właśnie z tym problemem uporała się omawiana nowelizacja Kodeksu pracy z 2019 r. Nowe przepisy zrównują ochronę stosunku pracy, a także przysługujące uprawnienia pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko i pracownikowi-członkowi najbliższej rodziny, którzy korzystają z urlopów macierzyńskich/rodzicielskich.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zmiany w Kodeksie pracy w 2019 r. dotyczące zwiększenia ochrony innych członków najbliższej rodziny

1. Wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy (rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem)

Pierwsza zmiana w Kodeksie pracy polega na dodaniu pracownika-innego członka najbliższej rodziny do katalogu osób, którym, w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę i powrotu do pracy po stwierdzeniu tego faktu (przywrócenie do pracy), należy się wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy.

Nowe brzmienie art. 47 Kodeksu pracy:

„Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące – nie więcej niż za 1 miesiąc. Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko lub pracownikiem-innym członkiem najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.”

2. Żądanie przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach lub odszkodowania

Zgodnie z art. 50 § 3 Kodeksu pracy: „Jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie.” Oznacza to, że nie może on wnosić do sądu pracy o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach. Sąd w przypadku orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia, gdy umowa uległa już rozwiązaniu, nakłada na pracodawcę obowiązek wypłaty odszkodowania. Art. 50 § 5 Kodeksu pracy zawiera jednak wyłączenia od tej zasady. Zgodnie z nowelizacją niemożność przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach w wyżej omówionej sytuacji nie dotyczy także pracownika-innego członka najbliższej rodziny w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.

Nowe brzmienie art. 50 § 5 Kodeksu pracy:

„Przepisu § 3 nie stosuje się w razie wypowiedzenia umowy o pracę pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko lub pracownikowi-innemu członkowi najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, a także pracownikowi w okresie korzystania z ochrony stosunku pracy na podstawie przepisów ustawy o związkach zawodowych. W tych przypadkach stosuje się odpowiednio przepisy art. 45.”

3. Wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy (rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia)

W świetle art. 56 § 1 Kodeksu pracy „Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.” Zmiana Kodeksu pracy polega na dodaniu pracownika-członka najbliższej rodziny do kręgu osób, którym w ramach szczególnej ochrony przysługuje wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy. Jest to więc regulacja bardzo podobna do art. 47 Kodeksu pracy (rozwiązanie umowy u pracę za wypowiedzeniem).

Nowe brzmienie art. 57 § 2 Kodeksu pracy:

 „Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko lub pracownikiem-innym członkiem najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.”

  1. Udzielenie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim

Pracownica wracająca do pracy po urlopie macierzyńskim, czy rodzicielskim może złożyć wniosek o bezpośrednie wykorzystanie po nim urlopu wypoczynkowego. Pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu. Taką możliwość przyznano także pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko, a wraz z najnowszą regulacją również pracownikowi-członkowi najbliższej rodziny. Oznacza to, że np. babcia, która przebywała na urlopie macierzyńskim i chce bezpośrednio po nim skorzystać z urlopu wypoczynkowego, składa stosowny wniosek, a pracodawca musi przychylić się do jej prośby.

Nowe brzmienie art. 163 § 3 Kodeksu pracy:

 „Na wniosek pracownicy udziela się jej urlopu bezpośrednio po urlopie macierzyńskim; dotyczy to także pracownika-ojca wychowującego dziecko lub pracownika innego członka najbliższej rodziny, który korzysta z urlopu macierzyńskiego.”

Wszystkie powyższe przepisy, zgodnie z art. 1821g Kodeksu pracy, stosuje się odpowiednio do urlopu rodzicielskiego.

  1. Ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy

Zgodnie z art. 177 § 1 Kodeksu pracy: „Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.” Przytoczonego przepisu nie stosuje się jednak do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca.

W świetle art. 177 § 4 Kodeksu pracy: „Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia, pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Powyższe dwa artykuły stanowią szczególną ochronę przed rozwiązaniem stosunku pracy. Najnowsza nowelizacja Kodeksu pracy do katalogu osób chronionych szczególnie dodaje pracownika-innego członka najbliższej rodziny.

Nowe brzmienie art. 177 § 5 Kodeksu pracy:

„Przepisy § 1, 2 i 4 stosuje się odpowiednio także do pracownika-ojca wychowującego dziecko lub pracownika-innego członka najbliższej rodziny, w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.”

Wejście w życie

Wszystkie powyższe zmiany wejdą w życie z upływem 3 miesięcy od daty ogłoszenia. Stanie się to jeszcze w 2019 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
O ile spadną raty kredytów hipotecznych po obniżce stóp procentowych NBP w lipcu 2025 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. (ze skutkiem od 3 lipca) Rada Polityki Pieniężnej obniżyła podstawową stopę procentową NBP (stopę referencyjną) do poziomu 5,00%. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 zł na 30 lat spadnie o 85 zł. Połączony efekt dwóch tegorocznych obniżek stóp zmniejszy ratę o 257 zł – z 3 651 zł do 3 394 zł. Z kolei wraz z każdą obniżką rośnie zdolność kredytowa. W przyszłym roku część osób może liczyć na wzrost dostępnej kwoty o ponad 100 000 zł. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek ocenił, że ok 70 zł mniej w miesięcznej racie kredytu zyskają kredytobiorcy z pożyczką 400 tys. zł na okres 20 lat dzięki decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych w lipcu.

Komisja Europejska: 90% redukcji gazów cieplarnianych w UE do 2040 r.; pełna neutralność klimatyczna netto do 2050 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. Komisja Europejska zaproponowała wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

Rewolucja w rozwodach: koniec z orzekaniem o winie i przyznawaniem alimentów z powodu odpowiedzialności drugiego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Ale skorzystają na tym dzieci

W dniu 23 czerwca 2025 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego, będąca organem działającym przy Ministrze Sprawiedliwości przyjęła projekt ustawy nowelizującej kodeks rodzinny i opiekuńczy, który zakłada eliminację orzekania o winie rozkładu pożycia w sprawach o rozwód i separację. Z powyższym, ściśle związana jest również zmiana zasad alimentacji po rozwodzie i separacji – na przyznanie alimentów nie ma już mieć wpływu odpowiedzialność byłego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Na zmianach tych, skorzystać mają przede wszystkim dzieci.

Najnowszy sondaż partyjny 2025

Najnowszy sondaż partyjny 2025: dla Rzeczpospolitej, WP, Onet. We wszystkich sondażach partyjnych wygrywa PiS. Jakie partie są poniżej progu 5%?

REKLAMA

35 stopni Celsjusza - maksymalna temperatura w pracy (w pomieszczeniu). MRPiPS zmienia przepisy BHP. Dlaczego dopiero od 2027 roku?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od grudnia 2024 r. pracuje nad nowelizacją rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. MRPiPS chce nowych przepisów dotyczących pracy w czasie wysokich temperatur i nowych obowiązków dla pracodawców. Zmiany mają wejść w życie dopiero od 2027 roku. Pod koniec czerwca 2025 r. ukazała się już trzecia wersja tego projektu - przepisy w dwóch pierwszych wersjach były krytykowane m.in. jako zbyt skomplikowane.

Zmiany dotyczące żłobków: 2 dni wolne w roku, obowiązkowy plac zabaw, Mały ZUS Plus i Aktywny Rodzic

Zmiany dotyczące żłobków obejmują m.in. 2 dni wolne w roku na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, obowiązkowy plac zabaw na terenie placówki czy doprecyzowanie przepisów o Małym ZUS Plus i świadczeniu Aktywny Rodzic. Jak nowe przepisy ocenia Rzecznik MŚP Agnieszka Majewska?

Od 7 lipca 2025 r. Polska przywraca czasową kontrolę na granicach z Niemcami i Litwą

W dniu 1 lipca 2025 r. Premier Donald Tusk zapowiedział przywrócenie od 7 lipca czasowej kontroli na granicy z Niemcami i Litwą. Wyjaśnił, że jest to konieczne, aby zredukować do minimum niekontrolowane przepływy migrantów.

Od 1 lipca 2025 r. wnioski o 3 ważne świadczenia. Kto może je otrzymać?

Startuje nabór wniosków o świadczenie Dobry start. 300 zł na szkolną wyprawkę ZUS wypłaci bez względu na dochód. Rodzice mniej zamożni od 1 lipca 2025 r. mogą również ubiegać się o zasiłki rodzinne i dodatki na nowy okres zasiłkowy. Ważną formą wsparcia wielu dzieci jest fundusz alimentacyjny.

REKLAMA

Likwidacja USAID to śmierć 14 mln ludzi do 2030 r.

Likwidacja amerykańskiej agencji pomocy międzynarodowej USAID może doprowadzić do śmierci 14 milionów osób do 2030 roku – wynika z analiz opublikowanych w brytyjskim czasopiśmie medycznym „Lancet”. Naukowcy szacują, że aż jedną trzecią ofiar będą stanowić dzieci poniżej piątego roku życia.

Kiedy wybrać konto oszczędnościowe, a kiedy lokatę? Praktyczne porady

Oszczędzanie to nie tylko kwestia systematyczności, ale także wyboru odpowiednich narzędzi finansowych. Konto oszczędnościowe i lokata to dwa rozwiązania, które pomagają gromadzić i pomnażać środki, ale ich działanie i cel mogą się istotnie różnić. Jeśli zastanawiasz się, które z nich będzie dla Ciebie lepsze, poświęć chwilę na zrozumienie mechanizmów ich funkcjonowania.

REKLAMA