REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Europa nieprzygotowana na fale upałów. Nowe badanie ujawnia niepokojącą prawdę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Europa nieprzygotowana na fale upałów – nowe badanie ujawnia luki w adaptacji klimatycznej
Europa nieprzygotowana na fale upałów – nowe badanie ujawnia luki w adaptacji klimatycznej
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Choć w ciągu ostatnich dwóch dekad Europejczycy skutecznie przystosowali się do zimna, to ekstremalne upały wciąż zbierają śmiertelne żniwo – ostrzegają naukowcy w najnowszym raporcie opublikowanym w The Lancet Planetary Health. Wyniki pokazują, że adaptacja do wysokich temperatur postępuje zbyt wolno, a południowo-wschodnia Europa jest szczególnie narażona na skrajne zjawiska pogodowe i ich tragiczne skutki.

Zmiany klimatu coraz wyraźniej wpływają na zdrowie mieszkańców Europy, jednak nasza zdolność adaptacji nie rozwija się równomiernie. Najnowsze badanie przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Zdrowia Globalnego w Barcelonie i Barcelona Supercomputing Centre ujawnia, że w latach 2003–2020 Europejczycy znacznie skuteczniej przystosowali się do chłodu niż do ekstremalnych upałów. Choć ryzyko zgonów związanych z niskimi temperaturami systematycznie spadało, w przypadku wysokich temperatur tempo tego spadku było zdecydowanie wolniejsze. Eksperci ostrzegają, że niedostateczna adaptacja do fal gorąca, w połączeniu z rosnącym poziomem zanieczyszczenia powietrza, może stać się jednym z kluczowych zagrożeń dla zdrowia publicznego w nadchodzących dekadach.

REKLAMA

REKLAMA

Lepsza adaptacja do zimna niż do upałów

Zespół naukowców z Instytutu Zdrowia Globalnego w Barcelonie, we współpracy z Barcelona Supercomputing Centre, przeanalizował dane pogodowe i statystyki zgonów z ponad 800 regionów w 35 krajach europejskich w latach 2003–2020.

Okazało się, że ryzyko śmierci związane z najniższymi temperaturami spadało w tym czasie średnio o 2 proc. rocznie, podczas gdy ryzyko zgonu przy najwyższych temperaturach zmniejszało się jedynie o 1 proc. "Z biegiem lat coraz lepiej radzimy sobie z zimnem – to proces, który w nauce nazywamy adaptacją. Choć także w przypadku upałów widać oznaki przystosowania, postęp ten jest mniej wyraźny" – powiedział jeden z autorów publikacji Zhao-Yue Chen.

Nowe podejście: temperatura ekstremalnego ryzyka

W odróżnieniu od wcześniejszych badań, które opierały się na stałych progach temperatur, on i jego zespół uwzględnili lokalne różnice we wrażliwości na warunki atmosferyczne. Wprowadzili pojęcie "temperatury ekstremalnego ryzyka", czyli takiej, przy której w danym regionie zaczyna wzrastać śmiertelność. Dzięki temu mogli lepiej odwzorować rzeczywisty wpływ klimatu na zdrowie mieszkańców różnych części Europy.

REKLAMA

Zastosowanie takiego podejścia wykazało, że w badanym okresie liczba dni z niebezpiecznie niską temperaturą malała o 2,07 dnia rocznie. Z kolei liczba dni z ekstremalnym upałem wzrosła o 0,28 dnia rocznie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Południowo-wschodnia Europa w gorszej sytuacji

Nie we wszystkich regionach Europy zachodziło to jednak równomiernie. W południowo-wschodniej części kontynentu - mimo ogólnie cieplejszego klimatu - odnotowano większą liczbę dni zarówno z niebezpiecznym zimnem, jak i upałem, a także wyższe ryzyko zgonów z nimi związanych. Różnice te, w opinii naukowców, wynikają nie tylko z warunków atmosferycznych, ale też czynników społeczno-ekonomicznych, takich jak słaba izolacja budynków, niski poziom wydatków na zdrowie publiczne czy ograniczony dostęp do wsparcia socjalnego.

„Nasze wyniki pokazały, że choć Europa zrobiła duży krok w kierunku adaptacji do zimna, to strategie ograniczania zgonów związanych z upałami są mniej skuteczne” – podkreślił dr Joan Ballester Claramunt, główny autor badania. Zwrócił też uwagę, że tylko 20 z 38 krajów europejskich wdrożyło systemy monitorowania temperatur, a aż 17 nadal nie posiada planów działania na wypadek fal upałów.

Ważne

W południowo-wschodniej Europie – mimo przeważająco cieplejszego klimatu – zaobserwowano więcej dni z groźnym zimnem i upałami, a także wyższe ryzyko zgonów powiązanych z tymi ekstremalnymi warunkami.

Klimat i zanieczyszczenia – podwójne zagrożenie

Zespół badawczy przeanalizował również, jak często dni z ekstremalnymi temperaturami pokrywają się z przekroczeniem dopuszczalnych norm zanieczyszczenia powietrza. Wyliczył, że okresy, kiedy występuje zarówno niebezpieczna temperatura, jak i wysoki poziom zanieczyszczeń, dotyczyły 60 proc. dni z upałami i 65 proc. dni z zimnem. I choć ogólna liczba takich zdarzeń maleje, wyjątek stanowią epizody z wysokim poziomem ozonu (O₃) – ich liczba rośnie o 0,26 dnia rocznie.

Jak wyjaśnili autorzy badania, ozon jest tzw. zanieczyszczeniem wtórnym, powstającym w atmosferze pod wpływem promieniowania słonecznego. Kombinacja wysokiej temperatury i jego wysokiego stężenia staje się coraz większym zagrożeniem dla zdrowia publicznego.

Europa nieprzygotowana na fale upałów – nowe badanie ujawnia luki w adaptacji klimatycznej

Najnowsze ustalenia naukowców z Barcelony rzucają światło na nierówną zdolność adaptacyjną Europejczyków do zmieniającego się klimatu. Choć postęp w przystosowaniu się do zimnych warunków jest widoczny, reakcja na rosnące zagrożenie związane z ekstremalnymi upałami pozostaje niewystarczająca. To szczególnie niepokojące, biorąc pod uwagę przewidywania, że fale gorąca będą się nasilać, a jednocześnie coraz częściej towarzyszyć im będą szkodliwe dla zdrowia poziomy zanieczyszczeń. Brak spójnych systemów reagowania na fale upałów w wielu krajach europejskich może okazać się kosztownym zaniedbaniem.

Wyniki badania powinny być sygnałem alarmowym dla decydentów. Odpowiednia infrastruktura, inwestycje w zdrowie publiczne, a także skuteczne programy ostrzegania i edukacji mogą znacząco ograniczyć liczbę zgonów związanych z ekstremalnymi warunkami pogodowymi. Zaniedbanie tych działań, zwłaszcza w regionach bardziej narażonych, może prowadzić do pogłębiania się nierówności zdrowotnych w Europie.

Najważniejsze informacje w skrócie:

  • Europa lepiej radzi sobie z zimnem niż z upałami.
  • Południowo-wschodnia Europa jest szczególnie zagrożona.
  • Zanieczyszczenia powietrza często towarzyszą ekstremalnym temperaturom.
  • Ozon i fale gorąca tworzą rosnące zagrożenie dla zdrowia.
  • Wciąż zbyt wiele krajów nie ma planów reagowania na fale upałów.
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktoring bije rekordy w Polsce. Ponad 31 tysięcy firm finansuje się bez kredytu

Coraz więcej polskich przedsiębiorców wybiera faktoring jako sposób na poprawę płynności finansowej. Z danych Polskiego Związku Faktorów wynika, że po trzech kwartałach 2025 roku firmy zrzeszone w organizacji sfinansowały faktury o łącznej wartości 376,7 mld to o 9,3 proc. więcej niż rok wcześniej. Z usług faktorów korzysta już ponad 31 tysięcy przedsiębiorstw.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Wyższe wynagrodzenie dla pracowników samorządowych. Projekt zakłada podwyżki od 1 stycznia 2026 r.

Wyższe wynagrodzenie dla pracowników samorządowych (z wyrównaniem?) od 1 stycznia 2026 r. Sprawdź, co zakłada projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych.

Dlaczego zawodowi kierowcy rezygnują z pracy? KE szacuje, że do 2040 roku będzie brakować 480 000 miejsc parkingowych dla kierowców

Zawodowi kierowcy podejmują decyzję o złożeniu wypowiedzenia, a wtedy szansa na ich zatrzymanie jest minimalna. To nie jednostkowe przypadki, a branżowy standard. Okazuje się bowiem, że aż 70 proc. przedsiębiorstw przewozowych w Europie ma poważne lub bardzo poważne problemy kadrowe. Dlaczego zawodowi kierowcy rezygnują z pracy? KE szacuje, że do 2040 roku będzie brakować 480 000 miejsc parkingowych dla kierowców.

REKLAMA

Nowe darmowe rozwiązanie dla 11 milionów Polaków dostępne od października 2025

Rząd udostępnił nową ważną funkcję w aplikacji mObywatel. Szacuje się, że z aplikacji korzysta już około 11 milionów Polaków. Poprzez aplikację mObywatel dostępny jest od teraz podpis elektroniczny – chwali się Ministerstwo Cyfryzacji w komunikacie z 23 października 2025 r. Przeczytaj szczegóły o wymogach, jakie trzeba spełnić i obowiązujących zasadach.

ZUS zapowiada przerwę techniczną. Niedostępne usługi w Płatniku, ePłatniku i e-ZLA

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował o planowanych pracach serwisowych, które odbędą się 25 października (sobota) w godzinach od 5.30 do 12.00. W tym czasie mogą występować utrudnienia w komunikacji elektronicznej z ZUS, dotyczące kilku popularnych systemów i aplikacji.

Nowe świadczenie 1900 zł miesięcznie dla rodziców-seniorów za wychowanie dzieci: jako dodatek do emerytury dla wszystkich, a nie tylko dla tych, którzy nie pracowali

Rozszerzenie rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego (zwanego również świadczeniem „Mama 4+”) w taki sposób, aby przysługiwało ono również (w pełnej wysokości) rodzicom-seniorom, którzy wychowali co najmniej czworo dzieci i przysługuje im prawo do emerytury lub renty (nawet jeżeli przekracza ona kwotę najniższej emerytury) – stało się przedmiotem dezyderatu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, po posiedzeniu sejmowej Komisji do Spraw Petycji, które miało miejsce w dniu 8 października 2025 r.

Nowe zasady na cmentarzach, a za naruszenie grożą kary do nawet 5000 zł. Uwaga na te pułapki we Wszystkich Świętych, łatwo się pomylić

Zbliża się 1 listopada – Dzień Wszystkich Świętych oraz 2 listopada – zaduszki. To czas pamięci o tych, którzy odeszli, szczególnie osobach bliskich. W tym czasie masowo ruszymy odwiedzać groby, a niektórzy już teraz je porządkują przed 1 listopada. Jednak czas ten nie zwalnia nas od przestrzegania przepisów. Także na cmentarzach obowiązują zasady segregacji, a w tym roku w niektórych miejscach czeka na nas nowość - jaka?

REKLAMA

Fikcyjna deregulacja niekorzystna dla spadkobierców. Dłuższy okres przedawnienia w podatku od spadków ukryty w nowelizacji

Najnowszy rządowy projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn nałoży na podatników (spadkobierców) obowiązek złożenia zeznania podatkowego po uzyskaniu postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia (APD). Jeżeli ta nowelizacja wejdzie w życie, to faktycznie termin przedawnienia wyniesie 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy, a nie 3 lata, jak obecnie, co wynika z art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej. Nie realizuje się w tym wypadku deklarowanego celu w postaci „uproszczenia procedur oraz ochrony spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych.”, lecz w istocie przedkłada się projekt ustawy niekorzystnej dla podatników – pisze adwokat Konrad Giedrojć.

Mieszkanie w Warszawie (50 m2) za 103 średnie pensje. A w innych dużych miastach? Ceny mieszkań w III kwartale 2025 r. [raport]

W III kwartale 2025 r. w większości z 17 największych polskich miast ceny mieszkań spadły w porównaniu z poprzednim kwartałem. W segmencie mieszkań średniej wielkości (35–60 m²) największy spadek odnotowano w Gdyni – o prawie 5%. Po obniżkach przeciętna ofertowa cena mieszkania o powierzchni 50 m² w tym mieście wynosi 585 tys. zł. Dla porównania, w najtańszej Częstochowie to 350 tys. zł, a w najdroższej z zestawienia Warszawie – prawie 837 tys. zł. W stolicy w ostatnim kwartale ceny mieszkań wzrosły o 2%. Warszawa należy też do najdroższych stolic Europy pod względem dostępności mieszkań. Aby kupić mieszkanie o powierzchni 50 m² poza centrum, potrzeba 103 średnich pensji. Tak wynika z najnowszego raportu Rankomat.pl i Rentier.io.

REKLAMA