REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zakaz konkurencji w czasie trwania stosunku pracy

Odpowiedzialność materialna pracownika z tytułu naruszenia zakazu konkurencji jest oparta na zasadzie winy.
Odpowiedzialność materialna pracownika z tytułu naruszenia zakazu konkurencji jest oparta na zasadzie winy.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jednym z podstawowych obowiązków pracownika jest dbanie o dobro zakładu pracy, ochrona jego mienia oraz zachowanie w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Rozszerzeniem tego obowiązku jest umowa o zakazie konkurencji.  

Kodeks pracy wyróżnia dwa rodzaje umów o zakazie konkurencji:

REKLAMA

  1. umowy zawarte na czas trwania stosunku pracy;
  2. umowy zawarte na okres po ustaniu stosunku pracy

Przez zawarcie umowy o zakazie konkurencji pracownik zobowiązuje się, że nie będzie prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy.

Działalnością konkurencyjną wobec pracodawcy są czynności podejmowane przez pracownika, jeżeli te czynności pokrywają się, przynajmniej częściowo, z zakresem działalności pracodawcy. Pracownik może wykonywać czynności konkurencyjne zarówno na własny rachunek (jako przedsiębiorca) jak i na rachunek osoby trzeciej (jako pracownik, zleceniobiorca i tym podobne).

Najistotniejsze jest to, że pracownik może swoim działaniem szkodzić interesom pracodawcy wchodząc w przedmiot jego dzielności. Dotyczy to zarówno produkcji towarów lub świadczenia usług tego samego rodzaju, jak i towarów i usług zbliżonych do działalności pracodawcy, które mogą je zastąpić.

Zobacz: Praca świadczona na podstawie umowy o pracę

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Projektant zatrudniony w Pracowni Architektonicznej podejmuje działalność w zakresie projektowania na podstawie umowy zlecenia w innej Pracowni Architektonicznej działającej w tej samej miejscowości.

Jeżeli pracownik zawarł umowę o zakazie konkurencji nie ma znaczenia, czy podjęte przez niego czynności w zakresie konkurencyjnym do działalności pracodawcy są odpłatne czy nieodpłatne.

Umowa o zakazie konkurencji musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Może to być część umowy o pracę albo odrębna umowa.

Umowa o zakazie konkurencji może być zawarta jednocześnie z umową o pracę albo w okresie późniejszym.

Pracodawca może uzależnić zawarcie umowy o pracę od podpisania przez pracownika umowy o zakazie konkurencji

Jeżeli pracodawca proponuje pracownikowi zawarcie umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy, to odmowa zawarcia takiej umowy może stanowić przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę. Wyjątek będzie dotyczył sytuacji, gdy proponowane przez pracodawcę warunki zakazu konkurencji są niezgodne z przepisami Kodeksu pracy.

Pracodawca proponuje pracownikowi zawarcie umowy o zakazie konkurencji. Z treści tej umowy wynika, że jeżeli pracownik naruszy zakaz to będzie musiał zapłacić pracodawcy karę umowną w wysokości 100 tys. zł. Pracownik odmawia podpisania umowy o zakazie konkurencji, ponieważ uważa że ewentualna kara umowną jaką musiałby zapłacić pracodawcy jest bardzo wysoka. Pracodawca nie ma podstaw by wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę z tego powodu, że nie podpisał umowy o zakazie konkurencji. Proponowany przez pracodawcę zapis o karze umownej jest niezgody z art. 101¹ § 2 k.p., który przewiduje że pracownik ponosi odpowiedzialność za naruszenie zakazu konkurencji wyłącznie na podstawie przepisów Kodeksu pracy o odpowiedzialności materialnej pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy. Zastrzeżenie kary umownej jest zatem niedopuszczalne, a pracownik słusznie nie wyraził zgody na zawarcie umowy o zakazie konkurencji.

Umowa powinna określać rodzaje działalności zakazanej dla pracownika.

Zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej może odnosić się zarówno do przedmiotu działalności faktycznie prowadzonej przez pracodawcę, jak i do działalności zaplanowanej. Z tego też względu zakres zakazanych działań konkurencyjnych powinien być skonkretyzowany w umowie o zakazie konkurencji.

Zobacz: Forum prawa

Umowa o zakazie konkurencji powinna określać terytorium, którego zakaz dotyczy. Jeżeli nie zostało ono określone wyraźnie, to należy przyjąć, że w sposób domyślny strony objęły zakazem obszar działalności pracodawcy.

Określając terytorium objęte zakazem trzeba mieć na uwadze, że obszar działalności pracodawcy może się zmieniać. Przy określaniu terytorium objętego zakazem konkurencji w sposób geograficzny (np. terytorium Polski) pracodawca może domagać się zamieszczenia postanowienia przewidującego automatyczne rozszerzenie terytorium objętego zakazem na nowy obszar jego działalności.

Umowa o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy jest ściśle związana z umową o pracę. Okres obowiązywania tej umowy nie może wykraczać poza czas trwania stosunku pracy. Ustanie stosunku pracy powoduje jej wygaśnięcie. Umowa może być w każdym czasie rozwiązana na zasadzie porozumienia stron. Nie ma przeszkód, aby strony mogły ograniczyć obowiązywanie zakazu konkurencji w czasie. Pracownik nie mógłby zatem podejmować działalności konkurencyjnej przez cały okres trwania umowy o pracę lub tylko przez ściśle określony czas.

Umowa o zakazie konkurencji może być umową nieodpłatną. Może jednak przewidywać dla pracownika określone świadczenie pieniężne, stanowiące ekwiwalent za powstrzymanie się od podjęcia dodatkowej pracy.

Pracownik, który ma zawartą umowę o zakazie konkurencji i naruszy jej postanowienia, ponosi wobec pracodawcy odpowiedzialność na podstawie Kodeksu Pracy – przepisy o odpowiedzialności materialnej pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy.

Odpowiedzialność materialna pracownika z tytułu naruszenia zakazu konkurencji jest oparta na zasadzie winy. I tak:

  • jeżeli pracownik w sposób nieumyślny wyrządził szkodę wskutek naruszenia zakazu konkurencji, wysokość odszkodowania nie może przekroczyć kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia pracownika;
  • w sytuacji, gdy szkoda została wyrządzona umyślnie, pracownik ponosi pełną odpowiedzialność odszkodowawczą.

Odesłanie do przepisów Kodeksu pracy o odpowiedzialności materialnej, umożliwia ponadto – w przypadku naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji - miarkowanie wysokości odszkodowania w zależności od stopnia winy pracownika.

Pracownik, który naruszył warunki umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy odpowiada wobec pracodawcy według zasad o odpowiedzialności materialnej za szkody wyrządzone pracodawcy.

Niezależnie od odpowiedzialności materialnej naruszenie przez pracownika zakazu konkurencji może być uznane za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i uzasadniać rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że podjęcie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy uzasadnia również wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony zarówno wtedy, gdy pracownik prowadzi ją wbrew umowie o zakazie konkurencji, jak również wtedy, gdy takiej umowy strony stosunku pracy nie zawarły.

Co do zasady przepisy Kodeksu pracy nie wprowadzają ogólnego zakazu podejmowania przez pracowników dodatkowego zatrudnienia.

Zobacz serwis: Umowa o pracę

Jeżeli strony umowy o pracę nie zawarły umowy o zakazie konkurencji podjęcie przez pracownika dodatkowego zatrudnienia, jak również podjęcie przez niego działalności konkurencyjnej w stosunku do pracodawcy, jest dopuszczalne w zakresie, w jakim nie narusza to sformułowanych w art. 100 § 1 i art. 100 § 2 pkt 4 k.p. obowiązków pracownika należytego wykonywania pracy i dbałości o dobro zakładu pracy, ochrony jego mienia i zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę.

Po ujawnieniu dodatkowego zatrudnienia pracownika u innego pracodawcy, gdy nie zawarto umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy nie ma z reguły podstaw do rozwiązania umowy o pracę w trybie natychmiastowym. Pracodawca może jednak zdecydować się na taki sposób rozwiązania umowy, jeżeli uzna, że podjęcie dodatkowego zatrudnienia przez pracownika spowodowało, że pracownik nie wywiązywał się ze swoich obowiązków pracowniczych, a kwestia jego dodatkowego zatrudnienia miała niekorzystnego wpływu dla interesów.

Radca prawny Anna Jędrzejczak

www.kancelaria-radcy.com

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

REKLAMA

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Sprawdź, jakie rozwiązania są dopuszczalne

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Na terenach poszkodowanych przez powódź trwają spekulacje cen. Rząd apeluje do przedsiębiorców i zapowiada konsekwencje.

W piątek ostatnia wypłata czternastej emerytury. Wynosi 1780,96 zł brutto, ale nie wszyscy otrzymają ją w pełnej wysokości

Ostatnia wypłata 1780,96 zł brutto dla emerytów. Emeryci mogą spodziewać się jej już w najbliższy piątek. 20 września 2024 r. prawie 1,29 mln uprawnionych do dodatkowego świadczenia emerytalnego otrzyma czternastą emeryturę. Ile w sumie wyniosły wypłaty czternastych emerytur?

REKLAMA