REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?

Adwokat Tomasz Kaszuba
Specjalizuję się w procesie cywilnym prowadząc w szczególności liczne sprawy z zakresu odszkodowań, prawa upadłościowego, prawa pracy oraz sprawy gospodarcze. Jestem też autorem bloga o upadłości konsumenckiej. Z powodzeniem prowadzę również sprawy karne – zarówno w charakterze obrońcy jak i pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych, reprezentując interesy klientów w sprawach o dużym ciężarze gatunkowym, m. in w sprawach o zabójstwo.
Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?/ fot. Fotolia
Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Obecność w postępowaniu karnym możliwości ugodowego jego zakończenia jest obecnie zjawiskiem powszechnym w procedurach karnych wielu krajów. Pierwowzorem skazania bez rozprawy, jakie funkcjonuje od 1997 r. w prawie polskim była instytucja patteggiamento, istniejąca od 1981 roku we Włoszech.

Co oznacza skazanie bez rozprawy i kiedy można złożyć wniosek o takie zakończenie postępowania karnego?

Skazanie bez rozprawy to rozwiązanie określone w przepisie art. 335 k.p.k., dające podejrzanemu możliwość uzgodnienia z prokuratorem przyszłej kary. Po wyrażeniu zgody przez podejrzanego na określoną karę prokurator wnosi do sądu stosowny wniosek bądź załącza taki wniosek do aktu oskarżenia. Jeśli sąd przychyli się do wniosku prokuratora, następuje skazanie bez przeprowadzenia rozprawy – na posiedzeniu, o którym strony (prokurator, oskarżony, pokrzywdzony) są jedynie zawiadamiane, lecz ich obecność nie jest obowiązkowa. Przed sądem w takim przypadku nie jest prowadzone postępowanie dowodowe.

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązujące przepisy nakładają na organy prowadzące postępowanie przygotowawcze obowiązek pouczenia podejrzanego o możliwości skorzystania z instytucji skazania bez przeprowadzenia rozprawy oraz o możliwości złożenia takiego wniosku przez prokuratora. Zazwyczaj to prokurator czy Policja występują z taką inicjatywą, co nie oznacza, że sam podejrzany może wyjść ze stosowną propozycją, na którą zgodzi się prokurator. Ustalenia powinny być przeprowadzone w trakcie trwania postępowania przygotowawczego, przed skierowaniem do sądu aktu oskarżenia.

Obecnie brak jest w kodeksie postępowania karnego przepisu, który umożliwiały by sądowi premiowanie osób, co do których złożono wniosek o skazanie bez rozprawy, nadzwyczajnym złagodzeniem kary, warunkowym zawieszeniem jej wykonania bądź orzeczeniem wyłącznie środka karnego. Sąd może jedynie uzależnić uwzględnienie wniosku o skazanie bez rozprawy od dokonania w nim przez prokuratora wskazanej przez siebie zmiany, zaakceptowanej przez oskarżonego. Wynika z tego, że obecnie w ramach skazania bez rozprawy oskarżony zostanie skazany na taką karę, jaką wynegocjował wcześniej z prokuratorem. Warto więc w przypadku negocjacji zastanowić się nad skorzystaniem z pomocy obrońcy.

Korzyści z dobrowolnego poddania się karze w ramach skazania bez przeprowadzenia rozprawy dla prokuratury, oskarżonego i pokrzywdzonego

Efektem wprowadzenia możliwości dobrowolnego poddania się karze są korzyści dla wszystkich uczestników postępowania, tak prokuratora jak oskarżonego i w końcu pokrzywdzonego przestępstwem. Przede wszystkim prowadzi to do usprawnienia i szybszego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Dla podejrzanego możliwość skorzystania ze skazania bez rozprawy oznacza oszczędność czasu, uniknięcie stresu, jaki wiąże się niewątpliwie z postępowaniem prowadzonym przed sądem, uniknięcie stygmatyzacji związanej z publicznym charakterem rozprawy sądowej oraz szybsze wyjaśnienie jego sytuacji prawnej. Dodatkowo zastosowanie skazania bez rozprawy pozwala niekiedy na uniknięcie zastosowania środków zapobiegawczych (np. tymczasowego aresztowania, dozoru) jak i daje potencjalną możliwość wymierzenia niższej kary – choć nie jest to regułą – i zależy od zdolności negocjacyjnych podejrzanego. Dla pokrzywdzonego korzyścią będzie z pewnością uniknięcie konieczności stawiania się – nieraz wielokrotnego w sądzie i spotykania się z oskarżonym, szybsze – jak w przypadku oskarżonego – wyjaśnienie jego sytuacji prawnej oraz szybsze uzyskanie zadośćuczynienia.

W jakich przypadkach można uzyskać skazanie bez rozprawy?

REKLAMA

Możliwość skorzystania ze skazania bez rozprawy ogranicza się do występków, a więc czynów zagrożonych karą pozbawienia wolności, której dolna granica zagrożenia karą nie przekracza 3 lat pozbawienia wolności. Ma to zastosowanie do większości najczęściej popełnianych przestępstw, włączając np. prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, kradzież, posiadanie narkotyków, spowodowanie wypadku drogowego, pobicie. Wyłączona jest możliwość zastosowania skazania bez przeprowadzenia rozpraw w wypadku cięższych kategorii przestępstw – zbrodni.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przestępstwo rozboju (art. 280 § 1 k.k.) jest zagrożone karą pozbawienia wolności wynoszącą od 2 do 12 lat. Dolna granica zagrożenia karą wynosi 2 lata, więc w przypadku oskarżenia o rozbój prokurator będzie miał możliwość wnioskowania o skazanie bez rozprawy w przypadku uzgodnienia kary z podejrzanym. Jeżeli zaś sprawca rozboju będzie posługiwał się bronią palną, nożem lub innym niebezpiecznym przedmiotem (art. 280 § 2 k.k.) zagrożenie karą wynosi od 3 do 15 lat pozbawienia wolności. W tym przypadku mamy do czynienia ze zbrodnią (dolna granica kary wynosi minimum 3 lata pozbawienia wolności), a zatem sprawca nie będzie mógł skorzystać z dobrodziejstw skazania bez rozprawy.

Kolejnym wymogiem jest, aby okoliczności popełnienia przestępstwa i wina oskarżonego nie budziły wątpliwości, zaś oświadczenia złożone przez oskarżonego nie były sprzeczne z zebranym w sprawie materiale dowodowym. Nie jest wymagane przyznanie się oskarżonego do winy, aczkolwiek brak przyznania się do winy może wpłynąć na wymiar kary oraz procedurę składania wniosku. W przypadku przyznania się do winy prokurator może złożyć do sądu wyłącznie wniosek o skazanie bez rozprawy oraz przeprowadzić postępowanie przygotowawcze jedynie w niezbędnym zakresie. W przypadku zaś gdy oskarżony z jakiegokolwiek powodu nie przyznał się do winy, konieczne jest złożenie aktu oskarżenia, do którego jedynie załącza się wniosek o skazanie bez rozprawy. Wiąże się to też z koniecznością przeprowadzenia postępowania przygotowawczego w szerszym zakresie, aniżeli w przypadku przyznania się podejrzanego do winy.


Oczywistym jest również, że złożenie wniosku może nastąpić wyłącznie za zgodą oskarżonego, po ustaleniu z prokuratorem wymiaru kary. Zgoda może być wyrażona jedynie przez podejrzanego osobiście – nie jest zatem wystarczające oświadczenie obrońcy w tym zakresie. Może ona jednak być wyrażona na piśmie.

Jakie są wady w przypadku skazania bez rozprawy?

Istotną z punktu widzenia oskarżonego wadą omawianego rozwiązania jest ograniczenie dotyczące zaskarżenia wyroku wydanego w tym trybie. Artykuł 447 § 5 k.p.k. nie pozwala bowiem oprzeć apelacji od wyroku wydanego na skutek wniosku o skazanie bez rozprawy na zarzucie błędu w ustaleniach faktycznych lub rażącej niewspółmierności kary. Innymi słowy oskarżony nie będzie miał po wydaniu wyroku możliwości twierdzenia w apelacji, że sąd błędnie ustalił okoliczności faktyczne, bądź że wymierzona kara jest niewspółmiernie surowa do czynu.

Należy również wspomnieć, że pokrzywdzony ma możliwość sprzeciwienia się wnioskowi o skazanie bez rozprawy. Częstokroć zdarza się, że pokrzywdzeni warunkują wycofanie sprzeciwu od kwestii naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

REKLAMA

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

REKLAMA

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA