REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obrona z urzędu w postępowaniu karnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Obrona z urzędu w postępowaniu karnym./ fot. Fotolia
Obrona z urzędu w postępowaniu karnym./ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Oskarżony, który nie ma obrońcy z wyboru, może żądać, aby mu wyznaczono obrońcę z urzędu, jeżeli w sposób należyty wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Jak zatem wygląda wykazanie tych okoliczności i wnioskowanie o ustanowienie obrońcy z urzędu?

Obrońcę z urzędu wyznacza się na żądanie oskarżonego (również podejrzanego oraz skazanego) na każdym etapie postępowania, a także do określonej czynności procesowej. Przed pierwszym przesłuchaniem należy pouczyć podejrzanego o prawie do korzystania z pomocy obrońcy, w tym o prawie do wystąpienia o ustanowienie obrońcy z urzędu. Zazwyczaj takie pouczenie przekazuje się podejrzanemu na piśmie, przed dokonaniem czynności, należy wówczas zapoznać się z jego treścią i złożyć stosowny wniosek.

REKLAMA

REKLAMA

Warto pamiętać o tym zanim podejrzany złoży pierwsze wyjaśnienia, może się bowiem okazać, że udział obrońcy w pierwszym przesłuchaniu może mieć duże znaczenie dla przygotowania właściwej linii obrony.

Oskarżony ma prawo domagać się wyznaczenia obrońcy z urzędu w chili spełnienia dwóch przesłanek:

  1. oskarżony nie ma obrońcy z wyboru;
  2. oskarżony wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony z wyboru bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny.

Oskarżony składając wniosek o wyznaczenie obrońcy musi wykazać, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrońcy z wyboru, a więc że na moment składania i rozpoznawania wniosku nie posiada środków finansowych, umożliwiających mu skorzystanie z pomocy adwokata lub radcy prawnego, bez znacznego pogorszenia sytuacji majątkowej swojej i swojej rodziny. Wystarczy pisemne oświadczenie oskarżonego, w którym wskaże on na okoliczności uzasadniające uznanie składanego wniosku. Trzeba mieć jednak na uwadze, że Sąd bada sytuację oskarżonego a w przypadku stwierdzenia, że nie istnieją okoliczności, na które ten się powołuje, może odmówić uwzględnienia wniosku bądź cofnąć obrońcę z urzędu.

REKLAMA

Decyzję, w formie zarządzenia, w przedmiocie wyznaczenia obrońcy z urzędu podjąć może: prezes sądu, przewodniczący wydziału, upoważniony sędzia lub referendarz sądowy - dotyczy to także postępowania przygotowawczego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prokurator nie może wydać decyzji o przyznaniu i wyznaczeniu obrońcy z urzędu.

Obrona obligatoryjna

W kodeksie postępowania karnego znajdują się także regulacje dotyczące obrony obligatoryjnej, wówczas o ustanowienie obrońcy z urzędu występuje prokurator, obrońcę z urzędu może wyznaczyć także Sąd w toku postępowania sądowego.

Obligatoryjnie obrońcę wyznacza się, gdy oskarżony:

  1. nie ukończył 18 lat;
  2. jest głuchy, niemy lub niewidomy;
  3. zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona;
  4. zachodzi uzasadniona wątpliwość czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postepowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny.

Oskarżony musi mieć obrońcę również gdy spawa toczy się przed sądem okręgowym a jemu zarzucono zbrodnię.

Sąd może wyznaczyć obrońcę również gdy uzna to za niezbędne ze względu na inne okoliczności utrudniające obronę.

W przypadku wyznaczenia obrońcy z urzędu z w/wym. powodów udział obrońcy na rozprawie jest obowiązkowy.

Oskarżonemu (podejrzanemu, skazanemu) przysługuje zażalenie na zarządzenie o odmowie wyznaczenia obrońcy z urzędu. Ponownie złożony wniosek o ustanowienie obrońcy z urzędu, oparty na tych samych okolicznościach pozostawia się bez rozpoznania.

Czas trwania obrony z urzędu.

Obrońca wyznaczony z urzędu podejmuje czynności w toku całego postępowania aż do jego prawomocnego zakończenia. Oznacza to, że z chwilą wydania przez Sąd prawomocnego orzeczenia obrońca wyznaczony z urzędu traci swój status. Nie będzie mógł w ramach pierwotnego wyznaczenia wziąć udziału np. w postępowaniu kasacyjnym.

Pamiętać należy, że obrońca może podejmować czynności wyłącznie na korzyść oskarżonego lub podejrzanego, nie wyłącza to jednak osobistego udziału i działania oskarżonego lub podejrzanego w sprawie jak np. składania wniosków dowodowych i udziału we wszystkich czynnościach, w których strona ma prawo wziąć udział.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Luka w przepisach. Opiekun niepełnosprawnych traci 847 zł miesięcznie (4134 zł - 3287 zł). Zyskuje święty spokój

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

REKLAMA

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

REKLAMA

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Zasiłek z MOPS na pogrzeb. Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasady

Zasiłki celowe na pogrzeb gminy będą wypłacały bez limitu kwotowego i dochodowego. Nie każdy jednak będzie mógł takie świadczenie uzyskać. Nowe przepisy są w tym zakresie restrykcyjne i w zasadzie dają prawo do wsparcia w sytuacjach wyjątkowych. Jakie są nowe zasady na 2026 rok?

REKLAMA