REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jakie przepisy stosuje się przy dziedziczeniu gospodarstw rolnych?

Sebastian Wybranowski
Adwokat, specjalista z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego
Dziedziczenie gospodarstw rolnych/ Fot. Fotolia
Dziedziczenie gospodarstw rolnych/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zasadniczy wpływ dla możliwości dziedziczenia gospodarstwa rolnego ma data śmierci spadkodawcy ma . Datą graniczną i mającą bardzo duże znaczenie dla tych kwestii jest data 14 lutego 2001 r. Od tej daty nie ma ograniczeń w dziedziczeniu gospodarstwa rolnego.

Można stwierdzić, że o ile śmierć spadkodawcy nastąpiła nie wcześniej niż 14 lutego 2001 r., a spadkodawca nie pozostawił testamentu, to mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym i każdy ze spadkobierców dziedziczy gospodarstwo rolne zgodnie z przypadającymi mu udziałem.

REKLAMA

Data 14 lutego 2001 r. jest związana z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 31 stycznia 2001 r. sygn. akt: P 4/99 opublikowanego w Dz. U. Nr 11, poz. 91, który wszedł w życie niezwłocznie, albowiem już po 14 dniach od jego ogłoszenia. Ten właśnie wyrok Trybunału Konstytucyjnego uchylił przepisy art 1059; 1060; 1062; 1064 i 1087 Kodeksu Cywilnego uznając je za niezgodne z art. 64 i innymi Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie, w którym odnoszą się one do spadków otwartych od dnia 14 lutego 2001 r.

Dawniej nie wszyscy mogli dziedziczyć

REKLAMA

W związku z powyższym jak łatwo się domyśleć przed tą graniczną datą było inaczej, a mianowicie nie wszyscy mogli dziedziczyć gospodarstwa rolne. Było to związane z systemem, który w swoich założeniach miał przejęcie jak największej powierzchni na cele gospodarki uspołecznionej, w rzeczywistości niejednokrotnie na powiększenie powierzchni PGR (Państwowe Grunty Rolne).

Zasadniczo art., które bezpośrednio dotyczyły dziedziczenia gospodarstwa rolnego były to art. 1059 i 1060 KC. W brzmieniu pierwotnym (tzn. od wejścia w życie KC – 1 styczeń 1965 r.) z ich treści wynikało, że dzieci spadkodawcy dziedziczą z ustawy gospodarstwo rolne, jeżeli:
1. bezpośrednio przed otwarciem spadku pracowały w tym gospodarstwie nieprzerwanie co najmniej od roku albo;
2. w chwili otwarcia spadku są członkami rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub pracują w gospodarstwie rolnym takiej spółdzielni, albo;
3. w chwili otwarcia spadku bądź prowadzą inne indywidualne gospodarstwo rolne, bądź też pracują w gospodarstwie rolnym swoich rodziców, małżonka lub jego rodziców, albo;
4. w chwili otwarcia spadku bądź są małoletnie, bądź też pobierają naukę zawodu lub uczęszczają do szkół, albo;
5. w chwili otwarcia spadku są trwale niezdolne do pracy.

REKLAMA

Oczywiście mogło się zdarzyć, że żadne z dzieci nie odpowiada warunkom przewidzianym w pkt 1, 2 lub 3. Ustawodawca przewidział wtedy możliwość dziedziczenia gospodarstwa rolnego dla tych spośród tej grupy, które mają kwalifikacje do prowadzenia gospodarstwa rolnego i nie później niż przed upływem 6 miesięcy od daty otwarcia spadku oświadczą w sądzie lub w państwowym biurze notarialnym gotowość prowadzenia gospodarstwa rolnego należącego do spadku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak wynika z powyższego nie wszyscy mogli dziedziczyć gospodarstwo rolne, a i do dzisiaj zdarzają się sprawy w których trzeba korzystać właśnie z przepisów jakie obowiązywały w dacie śmierci spadkodawcy i gospodarstwo rolne jest wtedy dziedziczone zgodnie z obowiązującymi w tamtym czasie przepisami. Taki sposób dziedziczenia utrzymał się do zmiany KC jaka weszła w życie 4 listopada 1971 r. Od tej daty nie trzeba było pracować, aż przez rok czasu bezpośrednio przed otwarciem spadku, treść przepisu zliberalizowała to do tego stopnia, że wystarczyło wykazać, że się pracowało (wystarczał w zasadzie jeden dzień pracy bezpośrednio przed śmiercią spadkodawcy) na tym gospodarstwie rolnym. Żadnych innych zmian nie wprowadzono.

Zobacz również: Dziedziczenie gospodarstw rolnych

Kolejna znacząca zmiana dotycząca przedmiotowych przepisów miała miejsce 6 kwietnia 1982 r. Nadal gospodarstwo rolne mogły dziedziczyć spadkobiercy, którzy w chwili otwarcia spadku byli małoletni, pobierali naukę zawodu lub uczęszczali do szkół, a także trwale niezdolne do pracy. Co do pozostałych spadkobierców, aby mogli oni dziedziczyć musieli odpowiadać warunkom wymaganym dla nabycia własności nieruchomości rolnej w drodze przeniesienia własności. Innej możliwości dziedziczenia gospodarstwa rolnego od wejścia w życie tej zmiany nie było.

Zmiana ustawy KC jaka miała miejsce 1 października 1990 r. dała możliwość dziedziczenia gospodarstwa rolnego przez spadkobierców, którzy pracują bezpośrednio przy produkcji rolnej, bądź też mają przygotowanie zawodowe do prowadzenia produkcji rolnej. Zmiana ta była powiewem wolności dającym nadzieję na pozytywne zmiany w systemie prawa w zakresie dziedziczenia gospodarstw rolnych. Oczywiście nadal spadkobiercy małoletni, pobierający naukę zawodu lub uczęszczający do szkół, a także trwale niezdolne do pracy nie byli pozbawieni możliwości dziedziczenia gospodarstwa rolnego. Kolejną zmianą była zmiana związana z treścią wyroku Trybunału Konstytucyjnego, o którym pisałem na początku.

Problem istnieje do dziś

Tak pokrótce przedstawia się proces zmian legislacyjnych dotyczących treści przepisów traktujących o problematyce dziedziczenia gospodarstwa rolnego. Jak łatwo zauważyć system gospodarki uspołecznionej nie sprzyjał przejmowaniu gospodarstw rolnych z pokolenia na pokolenie, a miał na celu powiększenie majątku państwowego. Wiele osób z powodu tych przepisów bezpowrotnie utraciło możliwość dziedziczenia gospodarstwa rolnego, albowiem takie były przepisy i w ramach takich przepisów zapadały orzeczenia.. Niewątpliwie jest to problem, który pozostał do dnia dzisiejszego i nadal sprawy są rozpoznawane w oparciu o przepisy minionej epoki w związku z datą śmierci spadkodawcy i to właśnie zależnie od tej daty należy dopasować zmieniające się przepisy z tym problemem związane.

Zobacz również serwis: Spadki

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sąd Apelacyjny: Rolnik musi zapłacić ok. 120 tys. zł sąsiadom za smród z chlewni. Minister rolnictwa: to podważa sens rolnictwa, konieczne nowe przepisy

Rolnik, hodowca trzody chlewnej z Grodziska k. Łodzi ma zapłacić ok. 120 tys. zł sąsiadom, którzy przed sądem poskarżyli się na przykre zapachy docierające do ich posesji z jego chlewni. Taki wyrok wydał we wrześniu br. Sąd Apelacyjny w Łodzi, o czym pierwszy poinformował portal farmer.pl. Wieś jest miejscem produkcji rolnej i rolnik, który hoduje zwierzęta, nie może płacić odszkodowania za nieprzyjemne zapachy - ocenił minister rolnictwa Czesław Siekierski komentując ten wyrok. Zapowiedział przygotowanie przepisów prawnych "na szczeblu krajowym", które zapobiegną takim sytuacjom w przyszłości.

Sejm: Bez wniosku osoby niepełnosprawnej. Od 30 września tylko z zaświadczeniem. Zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) [Przedłużanie orzeczeń o niepełnosprawności]

Posłowie koalicji rządowej złożyli projekt nowelizacji przepisów o przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Głównym celem nowelizacji jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym w wieku do 16-lat przedłużenie ważności orzeczeń. Ale równie ważna jest nowa zasada, że osoba niepełnosprawna starając się o przedłużenie prawa do np. zasiłku pielęgnacyjnego nie musi składać żadnego wniosku. Sprawa jest wszczynana z urzędu na podstawie zaświadczenia przedstawionego przez osobę niepełnosprawną.

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy 2024 - różnice: wysokość, terminy, składki, podatek, podstawa wymiaru

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:
- chorobą, 
- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, 
- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, 
- chorobą przypadającą w czasie ciąży,
- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy ale również stroną je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

REKLAMA

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny, ale szykuje też ulgi dla powodzian w spłatach innych zobowiązań

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

REKLAMA

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

REKLAMA