Nie więcej niż 3 kody w orzeczeniu o niepełnosprawności. Co przysługuje? [Przykłady]
REKLAMA
REKLAMA
- Przyczyny w orzeczeniu o niepełnosprawności. Jakie są przepisy?
- Co oznaczają przyczyny niepełnosprawności?
- Dlaczego kody wpisywane w orzeczeniu są ważne? Przykłady
- 1, 2, 3 symbole schorzeń, ale nie więcej
- Dlaczego tylko 3 symbole? Bo orzeczenie o niepełnosprawności to nie wykaz chorób, ułomności uszczerbków
Przyczyny w orzeczeniu o niepełnosprawności. Jakie są przepisy?
Jak stanowi art. 60 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w orzeczeniu ustala się niepełnosprawność albo stopień niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole przyczyn niepełnosprawności oraz wskazania. Analogiczny zapis znajdziemy również § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności.
REKLAMA
Co oznaczają przyczyny niepełnosprawności?
- 01-U – upośledzenie umysłowe (począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym);
- 02-P – choroby psychiczne (m.in. zaburzenia nastroju począwszy od zaburzeń o umiarkowanym stopniu nasilenia, utrwalone zaburzenia lękowe o znacznym stopniu nasilenia, zespoły otępienne);
- 03-L – zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu (m.in. częściowa lub całkowita utrata krtani z różnych przyczyn, głuchota lub obustronne upośledzenie słuchu niepoprawiające się w wystarczającym stopniu po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego);
- 04-O – choroby narządu wzroku (m.in. wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku powodujące ograniczenie jego sprawności, prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 0,3 według Snellena po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni);
- 05-R – upośledzenie narządu ruchu (w m.in. choroby zwyrodnieniowe stawów w zależności od stopnia uszkodzenia stawu, nowotwory narządu ruchu);
- 06-E – epilepsja (w postaci nawracających napadów padaczkowych spowodowanych różnymi czynnikami etiologicznymi lub wyraźnymi następstwami psychoneurologicznymi);
- 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia (m.in. nowotwory płuc i opłucnej, prowadzące do niewydolności oddechowej, wrodzone i nabyte wady serca, choroba niedokrwienna serca, miażdżyca zarostowatętnic kończyn dolnych począwszy od II stopnia niedokrwienia kończyn według Klasyfikacji Fontaine'a, niewydolność żył głębokich z powikłaniami pod postacią zapaleń i długotrwałych owrzodzeń);
- 08-T – choroby układu pokarmowego (m.in. choroby przełyku powodujące długotrwałe zaburzenia jego funkcji, stany po resekcji żołądka z różnych przyczyn z licznymi powikłaniami, nowotwory układu pokarmowego);
- 09-M – choroby układu moczowo-płciowego (m.in. zaburzenia czynności dróg moczowych prowadzące do niewydolności nerek, nowotwory złośliwe układu moczowego i narządów płciowych);
- 10-N – choroby neurologiczne (m.in. choroby zapalne ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego prowadzące do trwałych deficytów neurologicznych, choroby rdzenia kręgowego):
- 11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego;
- 12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe (powstałe przed 16 rokiem życia, z utrwalonymi zaburzeniami interakcji społecznych lub komunikacji werbalnej oraz stereotypiami zachowań, zainteresowań i aktywności o co najmniej umiarkowanym stopniu nasilenia).
Dlaczego kody wpisywane w orzeczeniu są ważne? Przykłady
Jednym z przykładów jest możliwość ubiegania się o kartę parkingową. W przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności konieczne jest ustalenie przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 10-N (choroba neurologiczna) lub 07-S (choroby układu oddechowego i krążenia). Taki wymóg nie dotyczy osób z niepełnosprawnością w stopniu znacznym.
Inny przykład to z kolei możliwość uzyskania wyższego dofinansowania z PFRON do wynagrodzenia pracownika (o 1200 zł w przypadku znacznego stopnia niepełnosprawności, o 900 dla pracownika ze stopniem umiarkowanym, o 600 zł - ze stopniem lekkim). Uprawniają do tego następujące symbole przyczyn (kody): 01-U, 02-P, 04-O, 06-E, 12-C.
1, 2, 3 symbole schorzeń, ale nie więcej
Zgodnie z aktualnymi przepisami symbol przyczyny niepełnosprawności zawarty w orzeczeniu o niepełnosprawności, stopniu niepełnosprawności lub wskazaniach do ulg i uprawnień odzwierciedla rozpoznanie uszkodzenia lub choroby, która niezależnie od przyczyny jej powstania powoduje zaburzenia funkcji organizmu oraz ograniczenia w wykonywaniu czynności życiowych i aktywności społecznej osoby zainteresowanej lub dziecka.
Orzeczenie może zawierać więcej niż jeden symbol przyczyny niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole schorzeń, które w porównywalnym stopniu wpływają na zaburzenie funkcji organizmu.
Dlaczego tylko 3 symbole? Bo orzeczenie o niepełnosprawności to nie wykaz chorób, ułomności uszczerbków
REKLAMA
„Taki stan rzeczy powoduje, że osoby będące w dużym stopniu niepełnosprawności z powodu wielu czynników niejednokrotnie nie mają wpisanych w orzeczeniu wszystkich kodów, które odnosiłyby się do ich sytuacji zdrowotnej. Warto zaznaczyć, że część organizacji zrzeszających osoby z niepełnosprawnością wymaga, aby członkowie tych organizacji wykazywali, że są osobami z danego rodzaju niepełnosprawnością i jako dowód wymagają zaprezentowania orzeczenia, na którym jest odpowiedni kod” – wskazywali posłowie w interpelacji do MRPiPS, pytając o możliwą zmianę przepisów w tym zakresie.
Odpowiadając na interpelację, na początku sierpnia 2024 r. wiceminister Łukasz Krasoń podkreślił, iż o niepełnosprawności nie decyduje rozpatrywany w izolacji stan naruszonej sprawności organizmu, lecz naruszenie to skutkować musi ograniczeniem zdolności do pełnienia ról społecznych, w tym roli zawodowej. „Stwierdzone zaburzenia i dysfunkcje, spowodowane stanem zdrowia, rozpatrywane są w postępowaniu o wydanie orzeczenia przez pryzmat ich wpływu na życie codzienne osoby, w sprawie której wydawane jest orzeczenie. Choroba, uraz, wada wrodzona rozpatrywane są w szerszym kontekście, wykraczającym poza czysto medyczną perspektywę. Przedmiotem diagnozy orzeczniczej jest nie tyle stan zdrowia, co jego wpływ na relacje osoby z otoczeniem społecznym i fizycznym, i bazująca na tym ocena jej możliwości niezależnego funkcjonowania” – czytamy w odpowiedzi.
REKLAMA
Jak podkreśla wiceminister Krasoń, podstawową przesłanką ustalania w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności więcej niż jednego symbolu jej przyczyny jest porównywalność skutków, w jakich choroba lub uszczerbek na zdrowiu wpływają na zaburzenie funkcji organizmu. Związek między stopniem niepełnosprawności, a liczbą symboli przyczyn niepełnosprawności musi więc być bezpośredni i ścisły.
„Mając na uwadze, iż zgodnie z aktualną wiedzą medyczną wystąpienie więcej niż trzech schorzeń o tej samej ciężkości objawów, powodujących w porównywalnym stopniu zaburzenie funkcji organizmu i ograniczenia w wykonywaniu czynności życiowych i pełnieniu ról społecznych, cechuje się niskim prawdopodobieństwem, a także to, że symbol przyczyny niepełnosprawności winien odzwierciedlać rozpoznane schorzenie skutkujące zaliczeniem do odpowiedniego stopnia niepełnosprawności, a nie jednostkę chorobową rozpoznaną u orzekanej osoby, proponowana w treści interpelacji modyfikacja zasad ustalania w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności symbolu jej przyczyny, nie wydaje się zasadna” – wskazano w odpowiedzi.
Źródło: Interpelacja nr 3685 w sprawie kodów wpisywanych w orzeczeniu o niepełnosprawności/Sejm
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j. t. Dz. U. z 2024r., poz. 44; ost. zm. Dz. U. z 2024 r., poz. 1165);
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2021 r., poz. 857).
REKLAMA
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat