REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co oznacza symbol 12-C w orzeczeniu o niepełnosprawności?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Kod 12-C w orzeczeniu o niepełnosprawności
Co oznacza symbol 12-C w orzeczeniu o niepełnosprawności?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności zawiera szereg istotnych elementów. Dlaczego są one tak ważne? Czym jest kod 12-C i do czego uprawnia? O czym powinni pamiętać rodzice? Oto najważniejsze informacje.

rozwiń >

Z czego składa się orzeczenie o niepełnosprawności?

Orzeczenie o niepełnosprawności wydaje powiatowy lub miejski zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności, a jako instancja odwoławcza – wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.

REKLAMA

REKLAMA

Dziecko, które nie ukończyło 16 roku życia może zostać zaliczone do osób niepełnosprawnych, jeżeli ma naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.

W przypadku osób, które ukończyły 16 rok życia, orzeka się o stopniu niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny).

REKLAMA

Ważne

W orzeczeniu ustala się niepełnosprawność albo stopień niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole przyczyn niepełnosprawności oraz wskazania.

Orzeczenie o niepełnosprawności zawiera:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• oznaczenie zespołu, który wydał orzeczenie;

• datę wydania orzeczenia;

• datę złożenia wniosku;

• podstawę prawną wydania orzeczenia;

• imię i nazwisko dziecka, datę urodzenia, adres zamieszkania lub pobytu oraz numer PESEL;

• numer dokumentu potwierdzającego tożsamość dziecka;

• ustalenie lub odmowę ustalenia niepełnosprawności;

• symbol przyczyny niepełnosprawności;

• datę lub okres powstania niepełnosprawności;

• okres, na jaki orzeczono niepełnosprawność;

• wskazania, określone przez skład orzekający;

• uzasadnienie;

• pouczenie o przysługującym odwołaniu;

• podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu orzekającego oraz pozostałych członków tego składu.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zawiera:

• oznaczenie zespołu, który wydał orzeczenie;

• datę wydania orzeczenia;

• datę złożenia wniosku;

• podstawę prawną wydania orzeczenia;

• imię i nazwisko osoby zainteresowanej oraz numer ewidencyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL);

• datę i miejsce urodzenia osoby zainteresowanej oraz adres zamieszkania lub pobytu;

• numer dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;

• ustalenie lub odmowę ustalenia stopnia niepełnosprawności;

• okres, na jaki orzeczono stopień niepełnosprawności;

• datę lub okres powstania niepełnosprawności;

• datę lub okres powstania ustalonego stopnia niepełnosprawności;

• wskazania, określone przez skład orzekający;

• uzasadnienie;

• pouczenie o przysługującym odwołaniu;

• podpis z podaniem imienia i nazwiska przewodniczącego składu orzekającego oraz pozostałych członków tego składu.

Czym są symbole przyczyn niepełnosprawności?

Wyróżniamy następujące symbole przyczyn niepełnosprawności:

• 01-U – upośledzenie umysłowe;

• 02-P – choroby psychiczne;

• 03-L – zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu;

• 04-O – choroby narządu wzroku;

• 05-R – upośledzenie narządu ruchu;

• 06-E – epilepsja;

• 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia;

• 08-T – choroby układu pokarmowego;

• 09-M – choroby układu moczowo-płciowego;

• 10-N – choroby neurologiczne;

• 11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego;

12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.

Symbol przyczyny niepełnosprawności odzwierciedla rozpoznanie uszkodzenia lub choroby, która niezależnie od przyczyny jej powstania powoduje zaburzenia funkcji organizmu oraz ograniczenia w wykonywaniu czynności życiowych i aktywności społecznej osoby zainteresowanej lub dziecka. W praktyce zatem symbol przyczyny niepełnosprawności nie jest samodzielną jednostką chorobową.

Symbol 12-C, czyli całościowe zaburzenia rozwojowe a autyzm

Symbol 12-C często występuje w kontekście osób ze spektrum autyzmu. W Polsce trwa wdrożenie Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych – ICD-11. Zgodnie z tym dokumentem początek zaburzenia ze spektrum autyzmu pojawia się w okresie rozwojowym, zwykle we wczesnym dzieciństwie. Objawy te mogą się ujawnić dopiero później. Mogą się też różnić w zależności od sytuacji społecznej czy edukacyjnej.

W przypadku kwalifikowania do znacznego, umiarkowanego i lekkiego stopnia niepełnosprawności ważne jest, by całościowe zaburzenia rozwojowe, powstały przed 16 rokiem życia, i cechowały się utrwalonymi zaburzeniami interakcji społecznych lub komunikacji werbalnej oraz stereotypiami zachowań, zainteresowań i aktywności o co najmniej umiarkowanym stopniu nasilenia.

Wzrost liczby orzeczeń dla dzieci z symbolem 12-C

Z informacji przedstawionych przez wiceministra rodziny i polityki społecznej Łukasza Krasonia wynika, iż w ostatnim czasie wzrosła liczba orzeczeń o niepełnosprawności z kodem 12-C. Statystyki podane w odpowiedzi na interpelację poselską nr 6021 w sprawie orzeczeń o niepełnosprawności wskazują, iż przykładowo w roku szkolnym 2018/2019 w województwie mazowieckim wydano 3457 orzeczeń o niepełnosprawności dla osób w wieku 0‐16 z symbolem przyczyny niepełnosprawności 12‐C. W roku szkolnym 2023/2024 liczba ta wynosiła już 7239. W województwie wielkopolskim liczba takich orzeczeń wzrosła z 1161 do 3083, a w województwie dolnośląskim z 1383 do 2579.

Co daje orzeczenie z symbolem 12-C?

To częste pytanie rodziców, jednak trzeba pamiętać, iż do otrzymania najważniejszych świadczeń kluczowe mogą być inne elementy orzeczenia. Tak jest w przypadku świadczenia pielęgnacyjnego. Do uzyskania tego typu wsparcia ważne jest, by osoba wymagająca opieki legitymowała się ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (orzeczenie powinno zawierać informację w punktach 7 i 8 o treści: „wymaga”) albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Nie istnieje katalog chorób czy schorzeń, które uprawniałyby do uzyskania wymaganych punktów w orzeczeniu. W praktyce zatem samo rozpoznanie np. autyzmu dziecięcego w praktyce nie oznacza ustalenia w orzeczeniu o niepełnosprawności wskazania o konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Z tego powodu do tego typu spraw warto dokładnie się przygotować, przedstawiając odpowiednie dokumenty i argumentację.

W przypadku osób dorosłych symbol 12-C w orzeczeniu uprawnia do wyższego dofinansowania do wynagrodzeń z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Po ostatnich zmianach stawki podstawowych dofinansowań wynoszą:

  • w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności: 2 760 zł;
  • w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności: 1 550 zł ;
  • w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności: 575 zł.

Kwoty te są jednak podwyższane, gdy w stosunku do osoby niepełnosprawnej orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych (czyli dla osób ze schorzeniami szczególnymi). Aktualnie wynoszą:

  • 4 140 zł (stopień znaczny),
  • 2 585 zł (stopień umiarkowany),
  • 1 265 zł (stopień lekki).

Podsumowanie

Sprawy dotyczące orzeczeń o niepełnosprawności nie należą do najprostszych. W artykule przedstawiono jedynie najważniejsze informacje, a rozstrzygnięcia organów czy sądów w takich sprawach zawsze zależą od konkretnego przypadku.

Polecamy: Komplet Podatki 2025

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy NBP oprócz rezerw złota utworzy rezerwę bitcoina?

Narodowy Bank Polski zgromadził już blisko 520 ton złota, co plasuje nasz kraj w czołówce największych posiadaczy kruszcu na świecie. W obliczu globalnych zmian pojawia się jednak pytanie: czy złoto wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo finansowe kraju i kiedy Polska zdecyduje się sięgnąć także po bitcoina? Eksperci podpowiadają kiedy i jak tego dokonać!

Nowe uprawnienia PIP od 1 stycznia 2026 r. - decyzje zamiast sądu, wyższe kary i kontrole zdalne

Od początku 2026 roku wejdą w życie przepisy znacząco rozszerzające kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany te w istotny sposób wpłyną na relacje między pracodawcami, zleceniobiorcami i osobami współpracującymi w modelu B2B. Nowe regulacje mają zwiększyć skuteczność kontroli i ograniczyć nadużycia w zatrudnieniu, ale mogą też oznaczać poważne wyzwania dla firm. W artykule omawiamy najważniejsze założenia nowelizacji oraz jej praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców.

Chcesz mieć byle jaką emeryturę? Wypłacaj pieniądze z PPK na bieżące wydatki

Polska się starzeje, a pracowników ubywa. Co to oznacza dla przyszłych emerytów? Raport GUS nie pozostawia złudzeń - obciążenie systemu emerytalnego będzie coraz większe. W obliczu tych wyzwań Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) stają się kluczem do finansowej stabilności na jesień życia. Tomasz Orlik, Członek Zarządu ds. Operacyjnych, PFR TFI wyjaśnia dlaczego PPK to nie tylko oszczędności, ale i inwestycja w Twoją przyszłość, którą warto potraktować długoterminowo.

Nieobowiązkowe prace domowe - krzywda liczona w miliardach złotych. Kto poniesie odpowiedzialność za decyzje w edukacji?

Jeśli każde dziecko w Polsce straciło jeden rok edukacji przez wadliwe decyzje resortu, to nie mówimy o reformie, lecz o krzywdzie narodowej – wartej ponad 15 miliardów złotych. Waldemar Żurek zapowiada pozwy wobec sędziów, którzy – jego zdaniem – „nie są sędziami” i powinni odpowiadać własnym majątkiem. Wreszcie ktoś głośno mówi o osobistej odpowiedzialności za decyzje publiczne. Problem w tym, że pan Żurek patrzy jedynie tam, gdzie politycznie wygodnie. Jeśli naprawdę chcemy rozmawiać o odpowiedzialności za wyrządzanie krzywdy, to nie w sądach, lecz w Ministerstwie Edukacji trzeba jej szukać - pisze adwokat Grzegorz Prigan.

REKLAMA

Jest limit kontroli – mogą trwać tyle i ani dnia dłużej. NSA potwierdza – wtedy można kazać kontrolerom pocałować klamkę

Przedsiębiorcy, także działający w formie jednoosobowych działalności gospodarczych, mogą być kontrolowani przez szereg państwowych instytucji. Czas trwania kontroli to nie tylko stres co do tego, czy kontroler nie będzie dokonywał innej, mniej korzystnej interpretacji przepisów, niż przedsiębiorca stosował, ale też uciążliwość. W toku kontroli urzędnicy żądają masy dokumentów, a także wyjaśnień, odpowiedzi na pytania. Jednak czas kontroli jest limitowany.

Wniosek o zasiłek pogrzebowy – duże zmiany od 2026 roku

Od 1 stycznia 2026 r. zmienią się zasady składania wniosku o zasiłek pogrzebowy. Wynika to zarówno z nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i zmienionych przepisów rozporządzenia w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno–rentowe. Gotowy jest już projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w tej sprawie. Przypomnijmy, że od przyszłego roku wzrośnie też kwota zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł.

Odpowiedzialność solidarna przy delegowaniu pracowników do Niemiec. Obowiązki pracodawcy i pracodawcy użytkownika

W przypadku delegowania pracowników do Niemiec - zarówno w modelu pracy tymczasowej, jak i świadczenia usług - szczególnego znaczenia nabiera zagadnienie odpowiedzialności solidarnej. Choć temat ten nie zawsze znajduje się w centrum uwagi przedsiębiorców, jego praktyczne skutki mogą być bardzo poważne. W razie stwierdzenia nieprawidłowości przez instytucje kontrolne, zarówno agencja delegująca pracowników do Niemiec, jak i klient końcowy mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności - również finansowej.Podstawą prawną dla agencji pracy jest Arbeitnehmerüberlassungsgesetz (AÜG) – niemiecka ustawa o zatrudnieniu tymczasowym, natomiast w przypadku firm podwykonawczych zastosowanie ma § 631 niemieckiego Kodeksu cywilnego (BGB). W artykule eksperckim przygotowanym przez Euro-lohn odpowiadamy na pytania: Kto odpowiada za wynagrodzenie, składki i podatki - pracodawca czy użytkownik? Jaka jest rola dokumentów: PIT-4, PIT-28, Lohnsteuerbeschanigung, o czym należy wiedzieć podczas rozliczeń podatkowych i jakie są obowiązki księgowe przy delegowaniu pracowników do Niemiec.

Długi weekend i wysyp wolnego na szybko. Co może zrobić pracownik, gdy wizyta w rodzinnych stronach nie pójdzie zgodnie z planem?

Dzień Wszystkich Świętych zajmuje szczególne miejsce w sercach Polaków. Wielu z nich w czasie zbliżającego się weekendu wyjedzie w rodzinne strony. Nie tylko odwiedzą cmentarze, ale i spotkają się z rodziną. Pracodawcy mogą się spodziewać, że 3 listopada nie każdy stawi się do pracy.

REKLAMA

Listopad to ostatni miesiąc na skorzystanie z tego uprawnienia. Aby zaoszczędzić w grudniu, trzeba szybko złożyć wniosek

Aby skorzystać z wakacji składkowych w grudniu 2025 roku, trzeba złożyć wniosek w listopadzie. Oznacza to, że czas na porządki na koncie ubezpieczonego i zawnioskowanie o ulgę, dobiega końca. Zainteresowani przedsiębiorcy powinni więc przystąpić do działania.

Sąd ogłosił upadłość znanej spółki finansowej. Co powinni zrobić wierzyciele?

W dniu 27 października 2025 roku Sąd Rejonowy w Zielonej Górze (Wydział Gospodarczy) wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości spółki Cinkciarz.pl Sp. z o.o. Sąd wezwał wierzycieli do zgłoszenia roszczeń, powołano także sędziego komisarza i wyznaczono syndyka. Jak poinformował PAP rzecznik Sądu Okręgowego w Zielonej Górze sędzia Bogumił Hoszowski - wszystkie postępowania o charakterze cywilnym, zarówno przed wydziałami cywilnymi, jak też przed wydziałami gospodarczymi z mocy prawa ulegają zawieszeniu.

REKLAMA