REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Miejsce zamieszkania małoletniego a władza rodzicielska nad nim

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adwokat Dagmara Jagodzińska
Specjalista w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa cywilnego, w tym w szczególności sprawach o rozwód, separację, władzę rodzicielską, alimenty, kontakty z małoletnimi, podział majątku dorobkowego po rozwodzie, zniesienie współwłasności, sprawach wynikających z umów darowizny oraz stosunków spadkowych w rodzinie i innych.
Miejsce zamieszkania małoletniego, a władza rodzicielska nad nim/ fot. Fotolia
Miejsce zamieszkania małoletniego, a władza rodzicielska nad nim/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z art. 25 Kodeksu cywilnego miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. W przypadku osób małoletnich, trudno jednak mówić o prawie do samostanowienia w tej kwestii. Miejsce zamieszkania dziecka regulowane jest zatem w prawie cywilnym, w sposób szczególny.

Zgodnie z treścią art. 26 K.c. miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Jeżeli jednak władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

REKLAMA

REKLAMA

Polecamy produkt: e-wydanie Dziennika Gazety Prawnej  

Jak widać to na podstawie wyżej przytoczonej regulacji prawnej, określenie miejsca zamieszkania dziecka, wymaga więc uprzedniego określenia systemu władzy rodzicielskiej, jaką sprawują jego rodzice. Pośród możliwych sposobów uregulowania tej władzy, wymienia się m.in.:

  • pozostawienie władzy rodzicielskiej nad małoletnim obojgu rodzicom;
  • powierzenie wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim jednemu z rodziców, przy jednoczesnym ograniczeniu uprawnień i obowiązków drugiego z rodziców określonych spraw dotyczących dziecka;
  • powierzenie władzy rodzicielskiej nad małoletnim jednemu z rodziców, przy jednoczesnym pozbawieniu drugiego z rodziców władzy rodzicielskiej lub zawieszeniu władzy drugiego z rodziców.

Zależność miejsca zamieszkania małoletniego od władzy rodzicielskiej nad nim

Zależnie zatem od tego, który z powyższych systemów uregulowania władzy rodzicielskiej znalazł zastosowanie względem osoby małoletniego, jego miejsce zamieszkania określa się w sposób odpowiedni.

REKLAMA

Tak też, w przypadku zastosowania przez Sąd systemu pozostawienia władzy rodzicielskiej nad małoletnim obojgu rodzicom dziecka, żyjącym w rozłączeniu, istotnym pozostaje ustalenie tego, w miejscu zamieszkania którego z rodziców, będzie znajdować się miejsce zamieszkania dziecka.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W postępowaniu dotyczącym władzy rodzicielskiej nad małoletnim lub w procesie rozwodowym rodziców małoletniego, Sąd pozostawiając władzę rodzicielską obojgu rodzicom, żyjącym w rozłączeniu, użyje więc najpewniej formuły, zgodnie z którą ustalali dodatkowo miejsce zamieszkania dziecka, w każdorazowym miejscu zamieszkania jednego z rodziców.

W przypadku powierzenia wykonywania władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, miejscem zamieszkania małoletniego pozostawać będzie miejsce zamieszkania tego z rodziców, któremu powierzono wykonywanie tej władzy. W przypadku natomiast, gdy jeden z rodziców pozbawiony będzie władzy rodzicielskiej nad małoletnim, zaś drugi z rodziców wykonywać będzie tę władzę w sposób wyłączny, wówczas miejscem zamieszkania małoletniego, pozostawać będzie miejsce zamieszkania tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługiwać będzie władza rodzicielska. 

Tym samym, w postępowaniu dotyczącym władzy rodzicielskiej nad małoletnim lub procesie rozwodowym, Sąd powierzając wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, nie będzie zmuszony zawierać w sentencji postanowienia lub wyroku, odrębnej formuły wskazującej na miejsce zamieszkania małoletniego. Miejsce to, wynikać będzie z faktu powierzenia wykonywania władzy rodzicielskiej.

Czy konieczne jest zatem wnioskowanie o ustalenie miejsca zamieszkania dziecka?

Jeśli miejsce zamieszkania małoletniego dotąd nie było określone, zaś potrzeba jego ustalenia wynika z faktu uczestnictwa strony (uczestnika) w postępowaniu dotyczącym władzy rodzicielskiej lub rozwodu, zasadność stawiania przez stronę (uczestnika) odrębnego wniosku w tym przedmiocie - uzależniona będzie od wnioskowanego przezeń sposobu uregulowania władzy rodzicielskiej nad małoletnim.

Jeśli więc strona wnosić będzie o pozostawienie obojgu rodzicom wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim, zasadnym pozostawać będzie uzupełnienie tak opisanego żądania strony o dodatkowy wniosek dotyczący ustalenia przez Sąd miejsca zamieszkania małoletniego przy jednym z rodziców.

Odpowiednio skonstruowane żądanie strony (uczestnika) brzmieć może zatem przykładowo: „wnoszę o pozostawienie obojgu rodzicom władzy rodzicielskiej nad małoletnim Antonim Kowalskim, z ustaleniem miejsca zamieszkania małoletniego w każdorazowym miejscu zamieszkania jego matki, Janiny Kowalskiej”.

Jeśli natomiast strona wnosić będzie o powierzenie jednemu z rodziców prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim, z ograniczeniem praw drugiego z rodziców do współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących małoletniego, nie ma potrzeby uzupełniania tak sformułowanego żądania, o dodatkowy wniosek w przedmiocie miejsca zamieszkania.

Odpowiednio skonstruowane żądanie strony (uczestnika) brzmieć może zatem przykładowo: „wnoszę o powierzenie Janinie Kowalskiej, matce małoletniego Antoniego Kowalskiego – prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim, z ograniczeniem praw ojca, Mariana Kowalskiego do współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących małoletniego.

Zmiana miejsca zamieszkania rodzica:

Warto zaznaczyć, iż formuła orzeczeń Sądu rozstrzygających o miejscu zamieszkania małoletniego, zawiera najczęściej w swojej treści określenie „każdorazowy”.

Może więc brzmieć przykładowo: ,,Sąd pozostawia obojgu rodzicom wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim Antonim Kowalskim, ustalając miejsce zamieszkania małoletniego w każdorazowym miejscu zamieszkania matki”.

Oznacza to, iż zmiana miejsca zamieszkania rodzica, któremu powierzono wykonywanie władzy, który władzę tę wykonuje w sposób wyłączny czy też rodzica, przy którym sądownie ustalono miejsce zamieszkiwania małoletniego, pociągnie za sobą automatyczną zmianę miejsca zamieszkania małoletniego. Wypada zaznaczyć, iż dominuje pogląd zgodnie z którym, zmiana miejsca zamieszkania małoletniego, należy do spraw istotnych dotyczących dziecka. Powoduje to, iż o ile drugi z rodziców nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej nad dzieckiem - decyzja w kwestii przeprowadzki małoletniego, winna zostać uzgodniona przez oboje rodziców (także tego z rodziców, którego władza została ograniczona do współdecydowania o kwestiach istotnych dotyczących dziecka).


Jak wnioskować o zmianę miejsca zamieszkania dziecka?

Jeśli zaś, system władzy rodzicielskiej nad dzieckiem oraz miejsce jego zamieszkania zostały już uprzednio ustalone w drodze orzeczenia Sądu, zmiana miejsca zamieszkania małoletniego wymagać może ponownego rozstrzygnięcia Sądu w tym przedmiocie.

Przykładowo, może dotyczyć to:

  • sytuacji w której, Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę drugiego z nich, do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka, zaś aktualnie drugi z rodziców, pragnie zmienić orzeczenie dotyczące władzy rodzicielskiej nad dzieckiem i zamieszkać wspólnie z małoletnim;
  • sytuacji w której, Sąd pozostawił wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, ustalając wyraźnie miejsce zamieszkania małoletniego przy jednym z nich, zaś aktualnie jedno z rodziców, pragnie zmienić miejsce zamieszkania dziecka, pomimo braku porozumienia rodziców dziecka w tej kwestii.

W pierwszym z opisanych wyżej przypadków, rodzic pragnący powierzenia mu wykonywania władzy rodzicielskiej nad dzieckiem (tj. zmiany uprzedniego orzeczenia Sądu w tej kwestii), winien złożyć do Sądu odpowiedni wniosek w przedmiocie władzy rodzicielskiej, wnioskując o powierzenie mu wykonywania władzy rodzicielskiej nad dzieckiem (odpowiednio do okoliczności z jednoczesnym ograniczeniem, pozbawieniem czy zawieszeniem władzy drugiego z rodziców).

W drugiej z wyżej wymienionych sytuacji, zasadnym wydaje się pozostawać wniosek o wydanie przez Sąd postanowienia rozstrzygającego o istotnej sprawie dotyczącej dziecka tj. o miejscu jego zamieszkania. Treść żądania, uzależniona będzie jednak od indywidualnych okoliczności danej sprawy.

Oba postępowania prowadzone są w trybie nieprocesowym, przed właściwym miejscowo sądem rejonowym.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prawa samotnego rodzica. Zasiłki, ulgi, alimenty i uprawnienia pracownicze. Oto, co Ci się należy!

Samotne rodzicielstwo stawia przed rodzicami wiele wyzwań, zarówno emocjonalnych, jak i finansowych. W Polsce system prawny oferuje szereg narzędzi i wsparcia, które mają ułatwić funkcjonowanie samotnego rodzica. Wiedza na temat przysługujących uprawnień jest kluczowa, aby w pełni korzystać z ochrony, jaką zapewniają przepisy. Dotyczy to zarówno aspektów socjalnych, jak i kwestii zatrudnienia.

Wyłączenie od dziedziczenia a wydziedziczenie. Co z zachowkiem?

Chociaż nazwy te brzmią podobnie, to w praktyce wyłączenie od dziedziczenia i wydziedziczenie są różnymi instytucjami prawa spadkowego. Na czym polega wyłączenie od dziedziczenia? Czy testament negatywny pozbawi niedoszłego spadkobiercę zachowku? Kiedy wydziedziczenie jest skuteczne?

Opłata Śmieciowa 2026. Nowe zasady i podwyżki w segregacji bioodpadów

Właściciele domów i mieszkań muszą przygotować się na kolejne obciążenie budżetu. W 2026 roku opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wielu miastach i gminach wzrosną, a jednocześnie wejdą w życie nowe, bardziej restrykcyjne zasady segregacji, zwłaszcza w zakresie bioodpadów i systemu kaucyjnego.

Budżet państwa zapłaci składki za nianię (np. za babcię). Dla emerytki to szansa na wyższą emeryturę. Trzeba tylko podpisać tę umowę

Znalezienie odpowiedzialnej osoby, która z troską zajmie się dzieckiem, to dla wielu rodziców ogromne wyzwanie. Nianią może być zarówno młoda osoba wchodząca na rynek pracy, jak i babcia, która chce dorobić do emerytury. ZUS informuje, że zatrudnienie opiekunki (także np. babci) na podstawie umowy uaktywniającej to rozwiązanie proste, bezpieczne i korzystne finansowo dla obu stron.

REKLAMA

Tyle dla emerytów, tyle dla rodziców. Sejm bierze się za budżet na 2026 rok

Sejm rozpoczął prace nad budżetem państwa na 2026 rok, który przewiduje zarówno rekordowe wydatki na obronę i ochronę zdrowia, jak i konkretne wsparcie dla emerytów, rencistów oraz rodziców. Projekt ustawy kładzie nacisk na stabilność finansów państwa, rozwój infrastruktury, inwestycje strategiczne i politykę prorodzinną, a jednocześnie przewiduje kontynuację popularnych programów społecznych, takich jak 13. i 14. emerytura czy „Rodzina 800+”.

Polski sąd pyta TSUE o WIBOR w umowach kredytu sprzed 2018 roku. Czy to będzie „orzecznicza bomba”?

Zapamiętajmy datę 25 września 2025 roku, gdyż może ona być jedynym z kamieni milowych spraw dotyczących kredytów ze zmienną stopą procentową opartą na WIBOR. Tego dnia Sąd Okręgowy w Warszawie, rozpoznający sprawę o sygn. akt XXVIII C 22943/22, postanowił zadać Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne, które mogą okazać się przełomowe dla kredytobiorców, którzy zawarli umowy przed 1 stycznia 2018 roku.

Czy to koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis? Trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Wszystko zaczęło się od alkotubek, a teraz całkiem możliwe, że już w 2026 r. będzie koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis. Nie wiadomo natomiast co ze sprzedażą alkoholu na stacjach benzynowych. Wciąż trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi - propozycji jest dużo, stanowiska są zróżnicowane a resort zdrowia próbuje wypracować najbardziej optymalne rozwiązanie dla konsumentów ale i przedsiębiorców.

Wiek emerytalny kobiety w górę? To tylko pierwszy krok do koniecznych zmian!

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest raczej nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To jest efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny w Polsce. Co nas czeka?

REKLAMA

Ustawa o asystencji osobistej wchodzi w życie. Co czeka osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunów?

Projekt ustawy o asystencji osobistej to ogromny krok w kierunku niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami. Ma zastąpić niestabilne programy (jak AOON) systemową regulacją. Nowa ustawa, przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów we wrześniu 2025 r., wprowadza pełną indywidualizację wsparcia, którego wymiar może sięgnąć nawet 240 godzin miesięcznie. Sprawdź, co ta rewolucja oznacza dla Ciebie i Twoich bliskich.

Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością w 2026 r. Jakie zmiany w programie i jak złożyć wniosek o wsparcie?

W 2026 r. program "Asystent osobisty" wchodzi w okres przejściowy. Resortowy AOON 2026 nadal bazuje na stopniach niepełnosprawności, ale przygotowuje grunt pod Ustawową Asystencję z 2027 r., powiązaną z punktami PPW. Nowe wytyczne zwiększają limity do 840 godzin rocznie i stawiają na elastyczność. Sprawdź, jak złożyć wniosek i wykorzystać wsparcie asystenta.

REKLAMA