Problem warunków kontraktowych FIDIC w praktyce w procesie budowlanym

Ideą stosowania warunków kontraktowych FIDIC jest ułatwienie realizacji inwestycji budowlanej dla wszystkich jej uczestników. Obecnie, tryb stosowania warunków kontraktowych FIDIC jest powszechnie stosowany i usankcjonowany nie tylko w Europie, ale na całym świecie. Warunki FIDIC stanowią wzór międzynarodowych warunków kontraktowych funkcjonujących w procesie budowlanym. Tajemnicą skuteczności jest doświadczenie wynikające z wieloletniego stosowania, a także ciągłe udoskonalanie treści trwające już kilkadziesiąt lat. Warunki kontraktowe FIDIC sprawdziły się na gruncie tak egzotycznym jak Azja, Azja Południowo – Wschodnia, Afryka czy też kraje Arabskie.

Wzory kontraktowe FIDIC regulują w szczegółowy sposób wzajemne zobowiązania pomiędzy stronami umowy, określając prawa i obowiązki stron kontraktu. Dodatkowo, poza określeniem praw i obowiązków, zawierają także szczegółowe procedury postępowania oraz procedury działania przewidziane na różnych etapach realizacji kontraktu. Dokładnie określają proces zawarcia umowy, realizację inwestycji, prowadzenie robót oraz formę płatności za wykonane prace.

Zobacz: Wzory umów budowlanych

Polski proces budowlany

Warunki kontraktowe FIDIC znajdują także zastosowanie w realiach polskiego procesu budowlanego. Nie mniej jednak, w tej kwestii można mieć kilka znaczących zastrzeżeń. Pierwsza faza stosowania przypadająca na lata 90, w rzeczywistości zastanej po zmianach ustrojowych i gospodarczych, była okresem stosowania warunków FIDIC w niezmienionym kształcie, najbardziej zbliżonym do zapisów ogólnych. Natomiast później, w miarę wprowadzania zmian w kodeksie cywilnym oraz pozostałym ustawodawstwie, praktyka stosowania uległa znaczącej zmianie. Coraz częściej, strony kontraktu decydujące się na warunki FIDIC, w drodze dzikich negocjacji rezygnują z części zapisów będących integralną częścią warunków umownych. Rezygnują, ponieważ obecne prawo daje im takie możliwości. W polskim porządku prawnym, wzory kontraktowe FIDIC nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa, wobec czego mogą ulegać dowolnym modyfikacjom zależnym od woli stron. W ten sposób wypacza się, ich pierwotny kształt oraz zostaje zaburzony sens stosowania. Częstą praktyką jest wyrzucanie z kontraktu klauzul szczegółowych, które chronią interesy zarówno wykonawcy jak i inwestora. Taka praktyka stosowania zaburza wypracowany latami doświadczenia i stosowania kształt warunków umownych.

Zobacz serwis: Nieruchomości