Rozliczenia podatku VAT przez wspólnoty mieszkaniowe

Wspólnota mieszkaniowa

Na wstępie, warto wskazać, że zgodnie z ustawą z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903. z późn. zm.) wspólnotę mieszkaniową tworzą właściciele, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana, a więc jest ona odrębnym od jej członków podmiotem praw i obowiązków.

Obowiązki członków wspólnoty mieszkaniowej

Mając na uwadze powyższą ustawową definicję wspólnoty mieszkaniowej, Minister Finansów wskazał, że członkowie wspólnoty mieszkaniowej mają dwa rodzaje obowiązków: jedne związane z nieruchomością wspólną, a drugie z odrębną własnością lokalu. W związku z tym, członkowie wspólnoty mieszkaniowej zobowiązani są uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z nieruchomością wspólną. Na ich pokrycie uiszczane są zaliczki w formie bieżących opłat. Właściciele lokali, tworzący wspólnotę mieszkaniową, ponoszą także wydatki ściśle związane z utrzymaniem własnych lokali.

Minister Finansów podkreślił, że wspólnota mieszkaniowa, realizując wspólny interes wszystkich właścicieli, może występować w odmiennych rolach w przypadku nabycia towarów i usług w ramach zarządu nieruchomością wspólną oraz w przypadku nabycia towarów i usług na potrzeby utrzymania lokali poszczególnych właścicieli.

Zobacz: Czym jest umowa o podział nieruchomości do korzystania?

Zarząd nieruchomością wspólną

W pierwszym z powyższych przypadków, wspólnota, która jest odrębną jednostką, nie wykonuje żadnych czynności na rzecz właścicieli lokali. Wobec tego, działa ona w imieniu własnym oraz na własny rachunek. Jest wówczas podmiotem stosunków zobowiązaniowych wynikających z zarządu nieruchomością wspólną. Jej działanie jest finansowane przez właścicieli lokali mieszkalnych, wyodrębnionych w tej określonej nieruchomości i mających w niej udziały. Jednocześnie odbiorcą nabywanych towarów i usług jest wspólnota mieszkaniowa, jako odrębny od jej członków podmiot praw. To właśnie wspólnota mieszkaniowa występuje jako ostateczny konsument. W takim więc zakresie nie świadczy ona żadnych czynności, które byłyby opodatkowane podatkiem od towarów i usług na rzecz właścicieli lokali. Co za tym idzie, uiszczone przez członków wspólnoty należności tytułem pokrycia kosztów zarządu nieruchomością wspólną nie są objęte przepisami ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji powyższego, nie ma podstaw do fakturowania wewnętrznych rozliczeń między wspólnotą a jej członkami, w związku z ponoszonymi kosztami zarządu nieruchomością wspólną.