REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Międzynarodowy system ochrony praw człowieka

Subskrybuj nas na Youtube
Międzynarodowy system ochrony praw człowieka/ Fot. Fotolia
Międzynarodowy system ochrony praw człowieka/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawa człowieka stanowią niepowtarzalną wartość społeczną i polityczną. Tworzą istotne kryterium oceny działalności władz, konstytucji i przepisów prawa. Są znaczącym elementem polityki międzynarodowej. Prawa człowieka należą do kategorii praw moralnych. Różnią się jednak pod pewnymi względami od innych tego typu praw.

Prawo moralne może być przynależne jednostce z racji jej osiągnięć bądź też pozycji w społeczeństwie. Natomiast prawa człowieka są powszechne, przynależne wszystkim ludziom, we wszystkich sytuacjach i niezależne od pozycji społecznej, należą bowiem one do każdego człowieka, stanowiąc niejako część naszego człowieczeństwa. Podczas gdy niektóre prawa moralne można nabyć, prawa człowieka są przyrodzone i niezbywalne.

REKLAMA

REKLAMA

W odróżnieniu od wielu innych praw moralnych czy nadanych przepisami – praw człowieka dochodzi się od państwa. Regulują one stosunki między jednostką i państwem, jego organami i funkcjonariuszami sprawującymi władzę na różnych szczeblach. Roszczenia z tytułu praw człowieka są zawsze kierowane do państwa, bowiem to ono jest gwarantem, który ma zapewnić i egzekwować ich przestrzeganie1.

Polecamy serwis: Pozwy

Ukoronowaniem odrodzenia praw naturalnych przez społeczność międzynarodową była ogłoszona w 1948 roku Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, która uznała prawa człowieka za takie prawa moralne, które bezwzględnie przysługują wszystkim ludziom. Podejmowane przedtem i później wysiłki – zmierzające do zagwarantowania mechanizmów ochrony praw, zarówno w wiążących paktach prawa międzynarodowego, jak i przepisach prawa krajowego – prowadzą do przeniesienia praw człowieka ze sfery powinności do sfery rzeczywistości prawnej, tak aby były one jednocześnie prawem moralnym i prawem pozytywnym, by mogły korzystać jednocześnie z autorytetu siły i sprawiedliwości2. Po przyjęciu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka pojawiło się wiele międzynarodowych i regionalnych dokumentów mających na celu ochronę praw. Niektóre z nich po prostu wymieniały kolejne prawa wraz z uzasadnieniem, pozostawiając kwestię mechanizmów ich wprowadzania w życie do regulacji droga protokołów dodatkowych. Od czasu uchwalenia Deklaracji pojęcie praw człowieka zyskiwało na znaczeniu i coraz silniej przemawiało do sumień. W roku 1975, po uchwaleniu Aktu Końcowego Helsińskiej Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, prawa człowieka stały się przyjętym standardem międzynarodowym.

REKLAMA

Reasumując, można stwierdzić, że po II wojnie światowej prawa człowieka zostały uznane – przynajmniej deklaratywnie – za wartość obowiązującą na całym świecie i odtąd zaczęły one wyznaczać kierunek dalszej ewolucji systemów politycznych i prawa międzynarodowego3. Uznano je za granice władzy i kryterium oceny wszelkiej władzy, w tym także demokratycznej. Powstała i uzyskała akceptację nowa koncepcja demokracji, w której nie oznaczała ona tylko samego rządu większości, lecz również uznanie granic tych rządów i respektowanie praw człowieka, których żaden rząd naruszać nie może. Kraje demokratyczne stwierdziły również, że prawa nie mogą być pustymi deklaracjami, że muszą im towarzyszyć dostępne każdemu obywatelowi mechanizmy ochrony w postaci skargi do sądu lub trybunału. Uznano wreszcie, że prawa człowieka muszą być chronione także przed demokratycznie wybranymi parlamentami, dlatego też utworzono trybunały konstytucyjne mające za zadanie strzec zgodność ustaw z konstytucjami i zawartymi z nich prawami obywateli.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aktualnie uniwersalny system ochrony praw człowieka, to system który działa w oparciu o ramy utworzone przez Organizacje Narodów Zjednoczonych (ONZ). Obecnie do najważniejszych instrumentów Międzynarodowego Systemu Ochrony Praw Człowieka należą: Karta Narodów Zjednoczonych, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Socjalnych i Kulturalnych oraz szereg szczegółowych konwencji m. in.: przeciwko torturom i innemu okrutnemu i nieludzkiemu traktowaniu, o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa, statusie uchodźców, eliminacji wszystkich form dyskryminacji rasowej, dyskryminacji kobiet czy Konwencja Praw Dziecka.

Organami, stojącymi na straży ochrony praw człowieka są Rada Praw Człowieka, Komitet Praw Człowieka, Komitet Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturowych, Komitet Praw Dziecka, Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw Praw Człowieka jak również Międzynarodowy Trybunał Karny.

Autor: Aleksandra Kulikowska - prawnik, doktorantka w Katedrze Prawa Międzynarodowego Publicznego na Wydziale Prawa i Administracji UMCS.

1 Hołda, J.: Prawa człowieka: zarys wykładu. Kraków, 2004

2 Gronowska, B.: Prawa człowieka i ich ochrona, Toruń, 2005

3 Sokołowski, T.: Międzynarodowa ochrona praw człowieka : zarys. Warszawa, 2004.

Zobacz serwis: Dziecko i prawo

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik powinien odmówić podpisania tego wniosku. Gdy zna swoje prawa, nie straci dni wolnych podpisując podsuwane papierki

Przed podpisaniem każdy dokument należy przeczytać. Jednak aby przyniosło to pożądany efekt, trzeba znać swoje prawa. Dotyczy to również relacji pracowników z pracodawcami. Bo choć pracodawca to podmiot profesjonalny, nie zawsze dba o dobro pracownika.

Sejm na żywo: 43. posiedzenie Sejmu (15, 16, 17 października 2025) [Transmisja online]

W środę, 15 października o godz. 10:00 rozpocznie się 43. posiedzenie Sejmu.

Renta wdowia 2025: Jakie zasady wejdą w życie? ZUS obetnie świadczenia i wprowadzi progi! Ostateczna wersja ustawy

W Sejmie trwają kluczowe prace nad nowelizacją ustawy emerytalnej, która ma wprowadzić tzw. rentę wdowią. Reforma ma umożliwić wdowom i wdowcom łączenie własnego świadczenia emerytalnego z rentą rodzinną po zmarłym małżonku. Ze względu na ogromne koszty budżetowe (szacowane na kilkanaście miliardów złotych), Ministerstwo Finansów i ZUS postulują wprowadzenie ostrych ograniczeń. Na czym ma polegać nowa zasada łączenia świadczeń, jakie są realne progi finansowe i jak może zostać obcięte Twoje przyszłe świadczenie.

Emerytury stażowe 2025: Ostatnie decyzje. Który projekt zwycięży? Kto przejdzie na emeryturę o 10 lat wcześniej?

Debata o wprowadzeniu emerytur stażowych, umożliwiających przejście na świadczenie bez względu na wiek, weszła w kluczową fazę. Obecnie w Sejmie procedowane są co najmniej dwa odmienne projekty, różniące się zasadniczo wymaganym stażem pracy i warunkami finansowymi. Co będzie z reformą i jakie będą finansowe konsekwencje wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej.

REKLAMA

Dodatek do pensji: Kto dostanie podwyżkę za pracę nocną i w upały? Nowe obwieszczenie Ministerstwa Pracy

Miliony Polaków mają prawo do ukrytej podwyżki, o której pracodawcy często zapominają lub ją zaniżają. Stawka dodatku nocnego jest zmienna, co miesiąc inna, a do tego dochodzą obowiązki w ekstremalnych warunkach pogodowych. Dowiedz się, jak obliczyć, ile dokładnie pieniędzy powinieneś co miesiąc dostać do pensji i jak skutecznie domagać się przestrzegania Twoich praw.

Kapitał początkowy: Możesz stracić setki złotych miesięcznie. ZUS apeluje o pilne dokumenty!

Pilne wezwanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczy osób, które pracowały przed 1 stycznia 1999 r. i nie ustaliły kapitału początkowego. Brak tego kluczowego składnika może skutkować stałą utratą setek złotych miesięcznie na przyszłej emeryturze. Omawiamy wymagane dokumenty oraz zasady postępowania, aby odzyskać należne świadczenia.

Wigilia 2025 dniem wolnym od pracy. Czy ustawa już obowiązuje i kto dostanie pełne wynagrodzenie?

Senat Rzeczypospolitej Polskiej poparł obywatelski projekt ustawy ustanawiającej Wigilię (24 grudnia) dodatkowym, ustawowo wolnym dniem od pracy. Zmiana ta wywołała szereg pytań o jej praktyczne konsekwencje: Kiedy dokładnie wejdzie w życie? Jak wpłynie na roczny wymiar czasu pracy i prawo do wynagrodzenia? Wyjaśniamy, co w świetle nowych przepisów czeka zarówno pracodawcę jak i pracownika.

MOPS: świadczenie pielęgnacyjne 3287 zł nie jest tylko za sprzątanie mieszkania, zmianę pościeli, robienie zakupów, przygotowywanie posiłków

Świadczenie pielęgnacyjne 3287 zł na sprzątanie, pościel, zakupy, posiłki? Częsty element wywiadów środowiskowych. MOPS skrupulatnie gromadzą wykaz prostych czynności opiekuńczych twierdząc, że nie uzasadniają wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł (stare świadczenie). Jest to świadczenie dla opiekunów osób niepełnosprawnych ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Sądy zgadzają się z MOPS. Takie czynności jak np. sprzątanie mieszkania, zmiana pościeli, robienie zakupów, przygotowywanie posiłków, zasadniczo nie wymagają rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Dlaczego więc MOPS przegrywają w sądach i opiekunowie mają szanse na świadczenie pielęgnacyjne? Właśnie za te czynności opiekuńcze?

REKLAMA

Ile godzin odpoczynku po pracy się należy? Gigantyczna kara dla pracodawcy za naruszenie Kodeksu Pracy (art. 132 i 133)

Kodeks Pracy jednoznacznie reguluje, że pracownik nie może być dostępny dla pracodawcy non stop. Obowiązkowy czas odpoczynku jest nieprzerwaną przerwą między zakończeniem pracy w jednym dniu a rozpoczęciem pracy w dniu następnym. Wyjaśniamy szczegółowo, jakie normy muszą być przestrzegane i jakie kary grożą za ich ignorowanie

Ryczałt energetyczny 2026 r.: Ponad 302 zł od ZUS. Kto z kombatantów i wdów dostanie pieniądze na prąd i gaz?

Ryczałt energetyczny to świadczenie pieniężne, którego celem jest częściowe pokrycie rosnących opłat za media (prąd, gaz, ciepło). To wsparcie jest ściśle powiązane ze statusem kombatanta i ofiary represji. Od 1 marca 2026 r. kwota ryczałtu wzrośnie do około 302,51 zł. Kto dokładnie może ubiegać się o te pieniądze? Jakie są różnice między ryczałtem a Dodatkiem Kombatanckim i czy świadczenie przysługuje wdowom i wdowcom? Wyjaśniamy krok po kroku.

REKLAMA