REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Notariusze z dostępem do bazy PESEL?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jakub Styczyński
Jakub Styczyński
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Notariusze z dostępem do bazy PESEL?
Notariusze z dostępem do bazy PESEL?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Krajowa Rada Notarialna otrzymała od Kancelarii Prezesa Rady Ministrów warunki techniczne, których spełnienie umożliwiłoby notariuszom uzyskanie dostępu do rejestru PESEL oraz Rejestru Dowodów Osobistych – poinformował Janusz Cieszyński, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 35882).

Notariusze mogą zyskać dostęp do bazy PESEL

REKLAMA

Zgodnie z art. 85 par. 1 i 2 prawa o notariacie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1799) rejenci muszą skutecznie potwierdzać tożsamość osób biorących udział w czynności notarialnej, przede wszystkim na podstawie dokumentów – najczęściej dowodu osobistego lub paszportu. I choć notariusze mają doświadczenie w zakresie weryfikacji prawdziwości oraz istniejących zabezpieczeń dokumentów tożsamości, to i tak mogą dać się zwieść dobrej fałszywce. Janusz Cieszyński wskazuje, że notariusze mogliby sprawdzić poprawność danych osobowych znajdujących się w dokumencie tożsamości i porównać je z widniejącymi w bazie PESEL.

REKLAMA

Wprowadzenie takiej możliwości wiązałoby się z koniecznością zmiany art. 46 ust. 1 ustawy o ewidencji ludności (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1191). Wymienia on katalog podmiotów, którym dane z rejestru PESEL mogą być udostępniane. Zgoda na dostęp mogłaby być wydana, gdyby podmiot wykazał, że posiada urządzenia lub systemy teleinformatyczne przeznaczone do komunikowania się z rejestrem PESEL i umożliwiające identyfikację osoby uzyskującej dane z tego rejestru, zakres oraz datę ich uzyskania.

Kiedy notariusze mogliby zyskać dostęp do bazy PESEL?

REKLAMA

Tego nie wiemy. Na razie KRN wskazała, że najpilniejszą potrzebą dla notariuszy jest otrzymanie możliwości pobierania odpisów skróconych aktów stanu cywilnego (urodzenia, małżeństwa, zgonu). I rząd postanowił tę potrzebę zaspokoić. W projekcie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o cmentarzach i chowaniu zmarłych, który został przekazany do opiniowania w ramach Stałego Komitetu Rady Ministrów, zaproponowano nowelizację art. 45 ust. 3 ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1681). Notariusze oraz zastępcy notarialni mieliby zostać dodani do tamtejszego katalogu podmiotów uprawnionych do pobrania za pośrednictwem usług sieciowych odpisów skróconych aktów stanu cywilnego w zakresie niezbędnym do dokonywania czynności notarialnych. Krajowa Rada Notarialna obecnie prowadzi prace analityczne pod kątem dostępu do rejestru stanu cywilnego.

Doktor Marlena Sakowska-Baryła, radca prawny i partner w Sakowska-Baryła Czaplińska Kancelaria Radców Prawnych sp.p. oraz redaktor naczelna „ABI Expert”, uważa, że umożliwienie notariuszom szerszego dostępu do rejestrów publicznych to dobry pomysł.

Dlaczego notariusze powinni zyskać dostęp do bazy PESEL?

– Jest to uzasadnione interesem publicznym oraz indywidualnym osób, które stawiają się u notariuszy. Rejenci powinni mieć dostęp do rzetelnych informacji, bo uczestniczą w dokonywaniu istotnych czynności prawnych – mówi dr Sakowska-Baryła. Jej zdaniem nie ma też sensu zmuszać obywateli do krążenia po różnych urzędach i kolekcjonowania dokumentów, które notariusz mógłby zgromadzić samodzielnie poprzez system teleinformatyczny.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prawniczka przyznaje, że rozszerzanie dostępu do rejestrów publicznych zawsze budzi emocje. – Myślę, że wyciągnęliśmy lekcję z afery w 2017 r., kiedy to w sposób wątpliwy prawnie pozyskano dane 350 tys. osób z rejestru PESEL dzięki dostępowi, jaki zapewniony został do tego rejestru dla komorników – mówi ekspertka. Dlatego przy rozszerzaniu dostępu do danych trzeba byłoby zadbać o to, by uniemożliwić dostęp zautomatyzowany umożliwiający drenowanie setek tysięcy rekordów.

Warto przypomnieć, że to niejedyne planowane zmiany dotyczące notariuszy. Na łamach DGP opisywaliśmy przyjęty już przez Radę Ministrów projekt nowelizacji ustawy o notariacie. Ma on na celu m.in. rozszerzenie kompetencji rejentów o dokonywanie wpisów do ksiąg wieczystych oraz wydawanie nakazów zapłaty w prostych i niespornych sprawach.©℗

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prezydent powiedział 3 razy „nie” wobec nowelizacji ustawy lex Kamilek – rodzice nie unikną kłopotliwego obowiązku, ale do szkoły nie wejdzie też osoba skazana za poważne przestępstwa

W dniu 29 sierpnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki odmówił podpisania nowelizacji ustawy lex Kamilek, która miałaby wyjaśnić niektóre wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem ustawy, jak również m.in. uprawnić pracowników zakwaterowania zbiorowego (czyli np. hoteli) do weryfikacji osób, które przebywają w takich obiektach z dziećmi. Jednocześnie jednak zakładała ona złagodzenie wymogów weryfikacji osób dopuszczonych do kontaktu z dziećmi (w tym m.in. rodziców pomagających w przedszkolu, szkole czy podczas wycieczek), co Prezydent ocenił jako – osłabienie gwarancji bezpieczeństwa małoletnich.

Jak uniknąć niechcianego spadku – poradnik na 2025 r.

Niechciany spadek kojarzy się przede wszystkim z dziedziczeniem długów i innych kłopotliwych zobowiązań. W polskim prawie spadkobierca dziedziczy zarówno prawa, jak i obowiązki majątkowe. Obejmują one m.in. kredyty, zaległe alimenty i inne długi. Aby uniknąć przejęcia cudzych zobowiązań, trzeba w odpowiednim terminie podjąć świadomą decyzję. Poniżej przedstawiamy najważniejsze sposoby uniknięcia niechcianego spadku w świetle aktualnych przepisów obowiązujących w 2025 r.

Sądy kwestionują WIBOR w umowach kredytowych i pożyczkowych. Kluczowe orzeczenia o braku transparentności klauzul zmiennego oprocentowania

Pojawiły się nowe rozstrzygnięcia sądów powszechnych, w których to sędziowie, nie czekając na zbliżające się rozstrzygnięcie TSUE, zakwestionowali odesłanie do wskaźnika WIBOR w umowach kredytowych i pożyczkowych. Orzeczenia te, wydane w sprawach konsumenckich oraz między przedsiębiorcami, wskazują na istotne naruszenia obowiązków informacyjnych banków i pożyczkodawców, skutkujące uznaniem klauzul oprocentowania za nieważne lub abuzywne. Te omawiane niżej orzeczenia rzucają nowe światło na problem stosowania wskaźnika WIBOR w umowach finansowych, wskazując na konieczność zapewnienia pełnej transparentności przez instytucje finansowe w toku zawierania umowy kredytu bądź pożyczki.

Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn 2025 – rząd szykuje rewolucję: łatwiejsze zasady dziedziczenia, przywracanie terminów i koniec z pułapkami podatkowymi

Rząd planuje istotne zmiany w podatku od spadków i darowizn. Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji, który ma wprowadzić większą przejrzystość, uproszczenie procedur oraz ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Najważniejsze rozwiązania to możliwość przywrócenia terminu na zgłoszenie spadku oraz doprecyzowanie momentu powstania obowiązku podatkowego, co ma zakończyć wieloletnie wątpliwości i pułapki prawne.

REKLAMA

Przepisy nie przewidują jednoznacznych zasad umożliwiających bliskim dostęp do dokumentacji osobistej zmarłych

Przepisy nie przewidują jasnych i jednoznacznych zasad dostępu do dokumentów osobistych zmarłych przez ich bliskich. Powoduje to problemy osób, które chcą poznać przeszłość swoich najbliższych. Rzecznik Praw Obywatelskich występuje do MSWiA o podjęcie prac legislacyjnych ws. jednoznacznych przesłanek takiego dostępu do historycznych dokumentów ewidencji ludności osób zmarłych - czytamy w komunikacie biura RPO.

W Sejmie: Przepadły pieniądze dla osób niepełnosprawnych. Rząd zapomniał zapisać art. 136 ustawy emerytalnej

Posłanka Iwona Hartwich próbowała załatwić sprawę dodatku dopełniającego, który przepadł w efekcie śmierci osoby niepełnosprawnej. Osoba ta nabyła prawo do dodatku w styczniu 2025 r. Ponieważ dodatek wypłacano (z wyrównaniem od stycznia) dopiero w maju 2025 r. pieniądze przepadły (np. za styczeń i luty, kiedy osoba niepełnosprawna zmarła w marcu).

Apelują: dziadkowie i babcie nie róbcie tego swoim wnukom. Jak uchronić przed niechcianym spadkiem?

Wydawało się, że dziedziczenie przynosi przede wszystkim zysk - no nie zawsze. Dla pewnego młodego mężczyzny okazało się jednak, że spuścizna może mieć zupełnie inny wymiar. Gdy jego dziadek zmarł, nastoletni wówczas wnuk zdawał się jedynym spadkobiercą – i jednocześnie dłużnikiem. Taka właśnie sprawa (zresztą już nie pierwsza tego typu) rozegrała się w polskim sądzie i de facto zmusiła Rzecznika Praw Obywatelskich do interwencji. W komunikacie RPO czytamy: "Jako dziecko odziedziczył dług dziadka - po latach sąd nakazał mu spłatę. Zasadna skarga nadzwyczajna RPO". Poniżej szczegóły tego interesującego przypadku.

Fiskus wszczyna coraz mniej kontroli podatkowych. Mimo to zyskuje na skuteczności [DANE MF]

W pierwszej połowie 2025 roku liczba wszczętych kontroli podatkowych spadła o ponad 16% w porównaniu z analogicznym okresem ub.r. Spośród tego typu działań, zakończonych od stycznia do czerwca tego roku, w przeszło 99% stwierdzono nieprawidłowości. Ostatnio uszczuplenia wyniosły prawie 769 mln zł, a wpłaty pokontrolne – niespełna 208 mln zł. Część ekspertów przekonuje, że dla organów podatkowych wygodniejsze są czynności sprawdzające. Nie brakuje też opinii, że po stronie podatników zmniejsza się zjawisko nieprawidłowości.

REKLAMA

Jawność transakcji kryptowalutowych. Jakie dane trafią do fiskusa? Czy mniejsza anonimowość to mniejsza innowacyjność?

Świat kryptowalut zawsze balansował pomiędzy wolnością a kontrolą. Dopóki branża nie stała się dochodowa, waluty wirtualne można było uznać za ciekawostkę. To właśnie wtedy jeszcze kilka lat temu były anonimowe. Z jednej strony technologia blockchain została stworzona po to, aby dawać niezależność i przejrzystość bez konieczności angażowania instytucji centralnych. Z drugiej, coraz częściej pojawiają się przepisy, które wymagają raportowania transakcji do organów podatkowych. W Polsce już wiadomo, że kolejne zmiany w tym obszarze są nieuniknione. Warto w tym zakresie odpowiedzieć sobie na kilka pytań. Czy większa jawność oznacza krok naprzód w profesjonalizacji rynku? Czy może jednak ograniczenie anonimowości jest raczej zagrożeniem dla innowacyjności? Dowiedz się więcej na ten temat właśnie w tym artykule.

Rząd informuje Polaków co mają robić, jak wybuchnie wojna – „Poradnik bezpieczeństwa” trafi do każdego domu w Polsce [udostępniamy wersję PDF]. „Ten poradnik ma czynić nas bezpieczniejszymi”

W dniu 28 sierpnia 2025 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Bezpieczeństwa (RCB) został opublikowany „Poradnik bezpieczeństwa” dla wszystkich Polaków, który został opracowany wspólnie przez MON, MSWiA oraz RCB. Ma on pełnić funkcję praktycznego poradnika, umożliwiającego każdemu obywatelowi skuteczne przygotowanie i działania w sytuacjach kryzysowych, takich jak wojna, klęski żywiołowe czy awarie infrastruktury. Już wkrótce, ma on trafić do wszystkich gospodarstw domowych w Polsce.

REKLAMA