Parki narodowe będą prowadzić działalność gospodarczą?

Proponowane zmiany mają zapewnić sprawne funkcjonowanie i efektywne finansowanie działalności parków narodowych.

Założono, że parki narodowe przekształcone zostaną w państwowe osoby prawne. Dzięki temu będą mogły osiągać przychody z różnych źródeł, zatrzymywać je i przeznaczać na ochronę przyrody oraz wartości kulturowych regionu. Parki narodowe będą mogły prowadzić działalność gospodarczą inną niż związaną bezpośrednio z ochroną przyrody, na zasadach określonych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, jednak z ograniczeniami wynikającymi z przepisów o ochronie przyrody.

Zaproponowano wiele przepisów dotyczących dyrektora parku narodowego. Wskazano, że jest on „organem parku narodowego”, określono zasady jego wyboru, wskazano ministra środowiska jako powołującego i odwołującego dyrektora, określono sposób jego powoływania, a także wymagania niezbędne do zajmowania tego stanowiska. Z dniem odwołania dyrektora, minister środowiska będzie mógł powierzyć pełnienie jego obowiązków zastępcy, do czasu powołania nowego szefa, ale nie dłużej niż na 6 miesięcy. Jest to szczególnie ważne, bo zniesiona zostaje kadencyjność tej funkcji. Nabór na stanowisko dyrektora parku będzie realizowany w trybie konkursu.

Zgodnie z nowymi przepisami, dyrektor parku kieruje jego działalnością i reprezentuje go na zewnątrz. Będzie on także realizował ustalenia planu ochrony lub zadań ochronnych. Ma wydawać zarządzenia dotyczące funkcjonowania parku, w tym określające sposoby korzystania z jego obszarów w celach naukowych, edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych, a także zarobkowych w zakresie służącym ochronie przyrody.

Park narodowy ma prowadzić samodzielną gospodarkę finansową, której podstawą będzie roczny plan finansowy. Przychodami parku narodowego będą m.in.: dotacje z budżetu państwa oraz dotacje i pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i funduszy wojewódzkich. Jego przychody powiększą także wpływy ze sprzedaży produktów drzewnych i niedrzewnych, pozyskiwanych zgodnie z planem ochrony i zadaniami ochronnymi. Chodzi także o wpływy ze sprzedaży składników rzeczowych majątku ruchomego, a także z dzierżawy, najmu lub użytkowania nieruchomości. Przychodami parku będą mogły być także np. środki z Unii Europejskiej i pieniądze pochodzące ze źródeł zagranicznych (nie podlegające zwrotowi i nie unijne), a także dotacje z budżetów samorządu terytorialnego.