Ochrona czasowa cudzoziemców przyjeżdżających do Polski z Ukrainy nieobjętych ustawą o pomocy obywatelem Ukrainy – komu przysługuje i na jakich zasadach

Ochrona czasowa cudzoziemców w Polsce niebędących obywatelami Ukrainy – komu przysługuje

Zgodnie z Decyzją Wykonawcza Rady (UE) 2022/382 z dnia 4 marca 2022 r. stwierdzającą istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy, obcokrajowcy, którzy nie posiadają obywatelstwa Ukrainy, nie są małżonkami obywateli Ukrainy (w związku z czym nie zostali objęci Ustawą o pomocy obywatelem Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym), czy też nie są członkami najbliższej rodziny obywatela Ukrainy posiadającego Kartę Polaka, a przybyli do Polski z Ukrainy po 24 lutego w związku z trwającą na jej terytorium wojną, mogą korzystać z ochrony czasowej na terytorium Polski.

Ochrona czasowa cudzoziemców w Polsce niebędących obywatelami Ukrainy – warunki jej otrzymania

Obcokrajowiec przebywający przed 24 lutego 2022 roku na terenie Ukrainy, który został zmuszony do jej opuszczenia na skutek trwającego tam konfliktu zbrojnego, ma prawo przekroczyć Polską granicę i ubiegać się o ochronę czasową. Musi jednak dysponować dokumentami potwierdzającymi, że przed tą datą legalnie przebywał na jej terytorium i nie jest możliwy jego bezpieczny powrót do kraju pochodzenia.

Obcokrajowcy uprawnieni do ochrony czasowej w Polsce:

- bezpaństwowcy lub obywatele państw trzecich innych niż Ukraina, którzy są w stanie udowodnić, że przed 24 lutego 2022 r. legalnie przebywali w Ukrainie na podstawie ważnego zezwolenia na pobyt stały wydanego zgodnie z prawem ukraińskim i nie są w stanie w bezpiecznych warunkach powrócić do kraju lub regionu pochodzenia

- bezpaństwowcy lub obywatele państw trzecich innych niż Ukraina (i członków ich rodzin), którzy przed 24 lutego 2022 r. korzystali z ochrony międzynarodowej lub równoważnej ochrony krajowej w Ukrainie.

Za członków rodziny uznaje się następujące osoby:

- małżonek

- małoletnie i niepozostające w związku małżeńskim dzieci lub dzieci małżonka, niezależnie od tego, czy urodziły się w związku małżeńskim, poza związkiem, czy są przysposobione

- inni bliscy krewni, którzy mieszkali razem jako jedna rodzina w czasie, kiedy wystąpiły okoliczności prowadzące do masowego napływu wysiedleńców, którzy byli w tym czasie całkowicie lub częściowo na utrzymaniu ww. osoby.

Ważne! Rodzina znajdowała się już i przebywała w Ukrainie przed 24 lutego 2022 r.

Ochrona czasowa cudzoziemca w Polsce niebędącego obywatelem Ukrainy – co zrobić, aby ją otrzymać

Potwierdzeniem korzystania z ochrony czasowej w Polsce jest zaświadczenie bezpłatnie wydawane przez Urząd do Spraw Cudzoziemców. Dokument można uzyskać w siedzibie urzędu w Warszawie i Białej Podlaskiej lub rejestrując się on-line w celu zgłoszenia chęci otrzymania zaświadczenia. Jednak konieczne będzie osobiste stawiennictwo w celu otrzymania dokumentu.

Aby otrzymać zaświadczenie potwierdzające korzystanie z ochrony czasowej w Polsce niezbędny jest kontakt z przedstawicielami Urzędu do spraw cudzoziemców. Nie ma konieczności składania pisemnego wniosku.

Adresy urzędów przyznających zaświadczenia o korzystaniu z ochrony czasowej w Polsce:

1. Urząd do spraw Cudzoziemców

Ul. Taborowa 33

Warszawa

Telefon kontaktowy: 47 721 76 75

2. Delegatura urzędu w Białej Podlaskiej

Ul. Dokudowska 19

Biała Podlaska

Telefon kontaktowy: 83 342 75 32

Istnieje również możliwość zgłoszenia on-line chęci otrzymania takiego zaświadczenia. W  tym celu należy wypełnić formularz, który znajduje się pod adresem:

https://www.gov.pl/web/udsc/pl

Formularz rejestracyjny dostępny jest w 4 językach: ukraińskim, rosyjskim, polskim i angielskim.

Podczas rejestracji on-line zostanie przeprowadzona wstępna weryfikacja. Obcokrajowiec ubiegający się o zaświadczenie będzie musiał podać swoje obywatelstwo i dokumenty potwierdzające legalny pobyt na Ukrainie, które zostaną zweryfikowane w trakcie odbioru zaświadczenia. Będzie musiał również wybrać preferowane miejsce jego odbioru. Po prawidłowych przejściu procesu rejestracji otrzyma on w wiadomości SMS powiadomienie o miejscu i terminie odbioru dokumentu.  

Zaświadczenie potwierdzające korzystanie z ochrony czasowej cudzoziemca w Polsce – do kiedy jest ważne

Każdy cudzoziemiec uciekający przez wojną na Ukrainie, który nie został objęty pomocą w ramach ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, a należy do kategorii wysiedleńców zgodnie z wyżej wymienioną Decyzją Unijną, może korzystać z ochrony czasowej do dnia 4 marca 2023 roku. Zaświadczenie poświadcza jego prawo do pobytu w tym czasie na terytorium Polski.  

Uprawnienia obcokrajowca korzystającego z ochrony czasowej na terenie Polski, uciekającego przed wojną na Ukrainie:

1. Praca

Każdy cudzoziemiec, który korzysta w Polsce z ochrony czasowej ma prawo podjąć na jej terenie pracę, bądź prowadzić działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy.

2. Opieka medyczna

Wysiedleńcy otrzymują również prawo do opieki medycznej na żądanie. Opieka medyczna obejmuje świadczenia w zakresie analogicznym dla osób objętych obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym (z wyłączeniem leczenia lub rehabilitacji uzdrowiskowej).

Zapisy na wizyty lekarskie obcokrajowcy korzystający z ochrony czasowej dokonują pod numerem telefonu: 22 112 02 06.

W stanach nagłego zagrożenia zdrowia korzystają z ogólnego systemu pod numerem 112.

3. Pomoc społeczna

Obcokrajowcy przebywający w Polsce na podstawie uzyskanej ochrony czasowej mogą również poprosić o pomoc społeczną. Przysługuje im zakwaterowanie i wyżywienie, bądź pomoc w postaci świadczenia pieniężnego.

W celu skorzystania z pomocy w postaci świadczenia pieniężnego na pokrycie we własnym zakresie pobytu w Polsce należy:

1. Przesłać pocztą wniosek wraz ze wskazaniem aktualnego adresu zamieszkania, na który mają zostać przesłane świadczenia oraz kopią zaświadczenia o korzystaniu z ochrony czasowej.

Dokumenty należy wysłać na adres: Departament Pomocy Socjalnej, Urząd do Spraw Cudzoziemców, ul. Taborowa 33, 02-699 Warszawa.

lub

2. Zgłosić się do punktu obsługi cudzoziemca w siedzibie Urzędu do Spraw Cudzoziemców przy ul. Taborowej 33 w Warszawie.

Podstawa prawna:

1. Decyzja Wykonawcza Rady (UE) 2022/382 z dnia 4 marca 2022 r. stwierdzająca istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy w rozumieniu art. 5 dyrektywy 2001/55/WE i skutkująca wprowadzeniem tymczasowej ochrony.
2. Ustawie o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP.