Ministerstwo Cyfryzacji: Prace nad wdrożeniem unijnego Aktu w sprawie danych (Data Act). Zaproszenie do prekonsultacji

• Co to jest Data Act
• Zakres uregulowania w prawie krajowym
• Czego dotyczą prekonsultacje

Co to jest Data Act

Rozporządzenia PE i Rady UE 2023/2854 z 13 grudnia 2023 r. w sprawie zharmonizowanych przepisów dotyczących sprawiedliwego dostępu do danych i ich wykorzystania oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2017/2394 i dyrektywy (UE) 2020/1828 (Akt w sprawie danych) reguluje wymianę danych między przedsiębiorstwami, między przedsiębiorstwami a konsumentami oraz między przedsiębiorstwami a administracją publiczną. 

Aspekty, które reguluje ten akt prawny to:

• umożliwienie dostępu i wykorzystania danych generowanych przez urządzenia tzw. Internetu rzeczy przez ich użytkowników;
• ustanowienie horyzontalnych przepisów regulujących przypadki obowiązkowej wymiany danych między przedsiębiorcami w sytuacjach, kiedy obowiązek udostępnienia danych wynika z prawa unijnego;
• przeciwdziałanie nieuczciwym postanowieniom umownym między przedsiębiorstwami w zakresie dostępu do danych i ich wykorzystywania;
• przyjęcie zasad umożliwiających organom sektora publicznego dostęp i wykorzystanie danych, którymi dysponuje sektor prywatny i które są niezbędne w wyjątkowych okolicznościach;
• wprowadzenie środków ułatwiających zmianę dostawców usług przetwarzania danych w chmurze oraz wprowadzenie standardów interoperacyjności danych i usług przetwarzania danych.

Podstawowym celem Data Act jest zapewnienie sprawiedliwego dostępu do danych i ich wykorzystania między poszczególnymi uczestnikami rynku w gospodarce cyfrowej, pobudzenie konkurencji na rynku danych oraz zwiększenie dostępności danych.

Zakres uregulowania w prawie krajowym

Data Act jako rozporządzenie unijne jest stosowany bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich, ale poziom ujednolicenia regulacji nie jest pełny. W celu zapewnienia jego pełnego stosowania konieczne jest przyjęcie dodatkowych przepisów krajowych. Zakres uregulowania krajowego obejmować będzie zapewnienie odpowiedniego otoczenia instytucjonalno – organizacyjnego oraz regulacyjnego. 

W aspekcie instytucjonalno – organizacyjnym każde państwo członkowskie zobowiązane jest wyznaczyć podmioty odpowiedzialne za stosowanie i egzekwowanie Data Act.

Natomiast w aspekcie regulacyjnym państwa członkowskie są zobowiązane do ustanowienia przepisów dotyczących kar za naruszenie obowiązków przewidzianych w rozporządzeniu, a także do unormowania w prawie krajowym niektórych kwestii proceduralnych.

Czego dotyczą prekonsultacje

Ministerstwo Cyfryzacji zaprasza do udziału w prekonsultacjach dotyczących wdrożenia do polskiego porządku prawnego Data Act (akt w sprawie danych). 

Celem prekonsultacji publicznych jest uzyskanie opinii interesariuszy na temat wyznaczenia organów odpowiedzialnych za stosowanie i egzekwowanie Data Act w następujących obszarach:

• Czy powinien być wyznaczony jeden czy więcej właściwych organów odpowiedzialnych za stosowanie i egzekwowanie DA?
• Czy nadzór nad stosowaniem i egzekwowaniem DA powinien być powierzony dotychczas istniejącym czy nowo powołanym organom?
• W przypadku, gdy wskazane jest wyznaczenie wielu właściwych organów, które organy z dotychczas istniejących powinny odpowiadać za poszczególne części DA?
• W przypadku, gdy wskazane jest wyznaczenie wielu właściwych organów, który z nich powinien pełnić rolę koordynatora danych, o którym mowa w art. 37 ust. 2 DA?
• Który z organów powinien pełnić rolę krajowego organu ds. współpracy międzynarodowej w kwestiach prawnych, o którym mowa w art. 32 ust. 3 DA?

Nadesłane opinie posłużą Ministerstwu Cyfryzacji w wyborze organu lub organów właściwych w krajowych przepisach wdrażających Data Act. 

Opinie należy przesłać do 30 kwietnia 2024 r. na adres mailowy: otwartedane@cyfra.gov.pl.