Kodeks pracy 2021. Praktyczny komentarz z przykładami
ZMIANY W VAT 2021 KOMPLET
ZMIANY W PODATKACH DOCHODOWYCH 2021 KOMPLET
Zatrudnienie w warunkach określonych w Kodeksie pracy dla umowy o pracę jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków właściwych dla stosunku pracy jest niedopuszczalne i może zostać zakwestionowane przez inspektora pracy w trakcie kontroli.
Warunki uznania umowy za umowę o pracę
Inspektorzy pracy sprawdzają umowy cywilnoprawne analizując, czy osoba świadcząca pracę na podstawie takiej umowy zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz zatrudniającego podmiotu i pod jego kierownictwem oraz w wyznaczonym przez niego miejscu i czasie, a także czy w zamian za świadczenie pracy podmiot zatrudniający zobowiązuje się do zatrudniania danej osoby za wynagrodzeniem. Jeżeli powyższe warunki zostały spełnione, strony łączy faktycznie stosunek pracy, mimo że umowa między nimi została nazwana inaczej.
Dopuszczalność zawarcia umowy cywilnoprawnej
Zatrudniając osobę na podstawie umowy zlecenia warto sobie zadać przede wszystkim następujące pytania:
• czy zleceniobiorca (będący osobą fizyczną) jest zobowiązany wykonywać pracę osobiście (nie może samodzielnie powierzyć wykonywania zadań innej osobie),
• czy zleceniobiorca jest zobowiązany przychodzić do zakładu pracy (innego miejsca) w wyznaczonych godzinach, czy musi podpisywać listę obecności,
• czy zleceniobiorca jest zobowiązany na bieżąco wykonywać czynności określane przez zleceniodawcę,
• czy sposób realizacji zadań został przez zleceniodawcę ściśle określony.
Jeżeli odpowiedź na powyższe pytania jest pozytywna, występuje duże prawdopodobieństwo, że zarówno inspektor pracy, jak i sąd pracy uznają, że umowa cywilnoprawna ma charakter jedynie pozorny, a w istocie doszło do nawiązania stosunku pracy.
Przykład
W sklepie „Metalex” rozwiązano umowy o pracę z osobami zatrudnionymi na stanowisku sprzedawcy i zawarto z nimi umowy zlecenia na „sprzedaż towarów metalowych”. W trakcie kontroli inspektor pracy stwierdził, że zleceniobiorcy są zobowiązani przychodzić do sklepu zgodnie z grafikiem opracowywanym przez właściciela. Każdy z nich jest zobowiązany podpisywać listę obecności. W umowie zobowiązali się do „osobistego wykonywania zadań i niewpuszczania na zaplecze sklepu osób postronnych”. Właściciel sklepu w ciągu dnia zwykle powierzał wybranym przez siebie zleceniobiorcom takie zadania, jak np. sprzątanie, układanie towarów na półkach, przyjmowanie towaru. W wyniku kontroli inspektor pracy uznał, że umowy zlecenia mają charakter pozorny, a w istocie doszło do nawiązania stosunku pracy. Dlatego skierował do sądu pracy pozew o ustalenie istnienia stosunku pracy. Ponadto pracodawca został ukarany.
