REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasada walutowości w prawie polskim

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Foryś Wojciechowski Kancelaria Radców Prawnych

REKLAMA

REKLAMA

Czy pomiędzy podmiotami polskimi można zawierać umowy, w których zapłata wyrażona jest w obcych walutach? Jakie konsekwencje może mieć zastrzeżenie zapłaty w walucie zagranicznej? Jak wystawić fakturę VAT w przypadku płatności
walutowych?

Zniesienie zasady walutowości

REKLAMA

Od dnia 24 stycznia 2009 roku w polskim systemie prawa zniesiono obowiązującą poprzednio tzw. zasadę walutowości, zgodnie z którą zobowiązania mogły być wyrażone jedynie w pieniądzu polskim. W obecnym stanie prawnym, co do zasady można dokonywać transakcji w walutach obcych (szczególne przypadki wyłączeń określa ustawa prawo dewizowe, ale są one określone bardzo wąsko), także w przypadku czynności dokonywanych przez rezydentów, a więc osoby, które mają siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Polski.

Wykonanie zobowiązania

Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na fakt, że zgodnie z Kodeksem cywilnym (art. 358), o ile co innego nie wynika z treści czynności prawnej (np. umowy), ustawy lub orzeczenia sądu, wyrażone w walucie obcej świadczenie można spełnić również w walucie polskiej, przeliczając kwotę według kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z dnia wymagalności roszczenia. Jeżeli więc, zgodnie z umową, w dniu 20 października 2010 roku należy zapłacić 10 000 Euro, to dłużnik może zapłacić albo kwotę 10 000 Euro, albo jej równowartość w złotych, która, zgodnie z kursem średnim NBP z dnia 20 października 2010 roku, wyniesie 39 700 zł. W razie zaś zwłoki dłużnika, wierzyciel może domagać się spełnienia świadczenia według kursu średniego NBP z dnia zapłaty albo z dnia wymagalności (wedle wyboru wierzyciela).

Klauzula efektywnej zapłaty w walucie zagranicznej

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powyższej niepewności przy transakcjach walutowych można jednak uniknąć dokonując rozliczeń w walucie obcej bez możliwości zapłaty w złotówkach. Aby to uczynić, należy zastrzec tzw. klauzulę efektywnej zapłaty, a więc odpowiednie postanowienie umowy, zgodnie z którym zapłata może być dokonana tylko w walucie obcej, co wyłącza możliwość zapłaty w pieniądzu polskim i tym samym pozbawia dłużnika możliwości spełnienia świadczenia w złotych. W braku tego zastrzeżenia, zastosowanie znajdują powyższe ogólne regulacje kodeksu, a zobowiązanie takie jest zobowiązaniem przemiennym, dzięki czemu to dłużnik, wedle swojego wyboru, może spełnić jedno ze świadczeń – albo w walucie obcej, albo w walucie polskiej.

Klauzula efektywnej zapłaty gwarantuje więc otrzymanie określonej ilości waluty obcej bez względu na jej kurs w stosunku do waluty polskiej.

„§ 1. Jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej.
§ 2. Wartość waluty obcej określa się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia, chyba że ustawa, orzeczenie
sądowe lub czynność prawna stanowi inaczej. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia w walucie polskiej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia, w którym zapłata jest dokonana.” Art. 358 Kodeksu cywilnego.

Zobacz: Kodeks cywilny

Wystawienie faktury VAT w walucie zagranicznej

W obecnym stanie prawnym nie ma przeszkód, aby wystawić fakturę VAT opiewającą na kwotę wyrażoną w walucie zagranicznej.

REKLAMA

Na marginesie jednak trzeba zauważyć, że nawet jeżeli kwota na fakturze wyrażona jest w walucie obcej, to zgodnie z przedstawionymi zasadami, można spełnić świadczenie w walucie polskiej w braku klauzuli
efektywnej zapłaty. Ponadto trzeba pamiętać, że zgodnie z art. 31a ustawy o podatku od towarów i usług: „w przypadku, gdy kwoty stosowane do określenia podstawy podatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego”.

Pomimo wyrażenia wysokości sprzedaży w walucie obcej, stosownie do postanowień § 5 ust. 6 zdanie pierwsze Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług z dnia 28 listopada 2008 roku, „kwoty podatku wykazuje się w złotych bez względu na to, w jakiej walucie określona jest kwota należności w fakturze”.

Podsumowując, należy pamiętać, że:

• zastrzeżenie zapłaty w walucie zagranicznej (które nie jest klauzulą efektywnej zapłaty) nie oznacza braku możliwości zapłaty w złotych,
• klauzula efektywnej zapłaty w walucie zagranicznej powoduje brak możliwości uiszczenia płatności w złotych,
• faktura VAT może zostać wystawiona w walucie zagranicznej, jednakże kwota podatku zawsze musi być określona w przeliczeniu na złote.

Autorzy:

Radosław Wojciechowski email: r.wojciechowski@fwsk.pl

Mateusz Stankiewicz email: m.stankiewicz@fwsk.pl z kancelarii:

Zobacz Law Guidance-Przewodnik po prawie nr.2:

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Empatia zamiast strachu? Apel w sprawie małoletnich pasażerów

Kontrolerzy powinni być świadomi emocji dzieci i podchodzić do nich z empatią stosowną do ich wieku - podkreśla Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak. Do biura RPD wpływa wiele zgłoszeń dotyczących łamania praw dziecka w środkach transportu publicznego.

Czym jest świadczenie urlopowe, ile wynosi w 2025 roku i czym różni się od tzw. wczasów pod gruszą. Podatki i składki ZUS

W sezonie wakacyjnym wielu pracowników zadaje sobie pytanie: czy oprócz wynagrodzenia za urlop przysługuje mi jakieś dodatkowe świadczenie? Odpowiedź brzmi: tak, jeśli spełnione są odpowiednie warunki — możesz otrzymać tzw. świadczenie urlopowe lub „wczasy pod gruszą”. Co to dokładnie oznacza? Wyjaśniamy!

Upoważnienie do opieki nad dzieckiem: do pobrania na wyjazd w wakacje [WZÓR]

Wakacje to okres częstych wyjazdów dzieci, czasami również z innymi osobami niż rodzice. Dzieci, które wyjeżdżają z babcią, dziadkiem, ciocią, wujkiem czy innymi osobami, muszą mieć ze sobą upoważnienie. Rodzice przygotowują takie pismo i najlepiej, aby podpisali je wspólnie.

Więcej i lepiej dla Ukraińców? Jest projekt zmian ustawy [dot. pobytu, 800 plus, świadczeń, zakwaterowania, pracy]

Więcej i lepiej dla Ukraińców? Jest projekt zmian ustawy w zakresie pobytu, świadczeń, zakwaterowania i pracy Ukraińców na terytorium Polski. Najważniejszym uprawnieniem jest przedłużenie tymczasowej ochrony i związanych z nią uprawnień dla uchodźców do 4 marca 2026 roku. Jednocześnie planowane są zmiany w procedurach pobytowych, rejestracji PESEL, a także w funkcjonowaniu ośrodków zbiorowego zakwaterowania.

REKLAMA

Jednorazowo 7000 zł z ZUS: łatwiej, szybciej, bez decyzji

Jednorazowo 7000 zł z ZUS: łatwiej, szybciej, bez decyzji. A wszystko to za sprawą rozporządzenia, które ma się zmienić, aby ułatwić świadczeniobiorcom sprawne uzyskanie pieniędzy i uniknięcie zbędnych procedur i biurokracji. Co zatem się zmieni?

Wygrana bez rekompensaty: Firma pokonała ZUS na całej linii, ale kosztów nie odzyskała

Firma pokonała ZUS, ale nie uzyskała rekompensaty. „Ponad 871 decyzji ZUS, 150 tys. stron dokumentacji, tysiące godzin pracy. Wszystkie sprawy wygrane przez przedsiębiorcę przed sądami w I i II instancji. W teorii - spektakularny sukces. W praktyce ekonomiczna porażka" - pisze dzisiejszy „Dziennik Gazeta Prawna".

Alarmujący raport NIK o sytuacji niepełnosprawnych. Jest źle, potrzebne są zmiany

Alarmujący raport NIK o sytuacji niepełnosprawnych. Jest źle, potrzebne są zmiany. Co to są warsztaty terapii zajęciowej (WTZ)? Kto organizuje i po co są warsztaty terapii zajęciowej (WTZ)? Co się dzieje z pieniędzmi z PFRON i jakie nadużycie wykryto - wszystko to wynika z najnowszego raportu NIK.

Abonament RTV: drożej w 2026 roku. Jakie zniżki za zapłatę z góry? Jakie kary za niepłacenie abonamentu i brak rejestracji odbiornika?

W 2026 roku obowiązywać będą wyższe stawki abonamentu RTV niż w 2025 roku. Tak wynika z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 27 czerwca 2025 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2026 r. 

REKLAMA

22 lipca 2025 r.: rekonstrukcja rządu

Rekonstrukcja rządu odbędzie się we wtorek 22 lipca 2025 roku. Została opóźniona o tydzień na wniosek marszałka Sejmu Szymona Hołowni. Czym zostało podyktowane opóźnienie zmian w rządzie?

Co daje niepełnosprawność sprzężona?

Co daje niepełnosprawność sprzężona? Chociaż większość osób, które cierpi na różnego rodzaju zaburzenia powiedziałoby raczej: co odbiera niepełnosprawność sprzężona? (sic!). Odbiera zdrowie i jakość życia, a czasami nawet samo życie. W artykule skupimy się omówieniu podstawowych pojęć i uprawnień, szczególnie dla dzieci, związanych z niepełnosprawnością sprzężoną. Zatem: co to jest niepełnosprawność sprzężona? Jakie to są niepełnosprawności sprzężone? Czy autyzm to niepełnosprawność sprzężoną? Kto orzeka o niepełnosprawności sprzężonej?

REKLAMA