REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym jest niepoczytalność?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Roma Opoka
Aplikant adwokacki
złość, Fotolia
złość, Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Nie popełnia przestępstwa kto z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoich postępowaniem. Tyle przepisy, a jak to wygląda w praktyce?

Czy dowiedzenie, że osoba w chwili czynu była niepoczytalna wyłącza karalność? Jakie badania muszą zostać przeprowadzone? Jakie są przesłanki stwierdzenia niepoczytalności sprawcy?

REKLAMA

REKLAMA

Negatywna przesłanka przypisania zawinienia

Nie można przypisać sprawcy zawinienia jeżeli był ona w stanie choroby psychicznej lub dokuczał mu niedorozwój umysłowy. Dowodzenie niepoczytalności w ten sposób określane jest jako psychiatryczne. Ułatwia to usprawiedliwienie sprawców nawet gdy ich stan psychiczny w chwili czynu nie wpływał bezpośrednio na konkretny proces decyzyjny stojący u podstaw ocenianego czynu. W Polsce ocena stanu psychicznego sprawcy bazuje na metodzie psychiatrycznej i psychologicznej. Oznacza to, że ustala się występujący w czasie czynu stan niemożności rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania sowim postępowaniem, jak również źródła tego stanu. Źródła te mogą być elementem usprawiedliwiającym.

Zobacz: Popełnienie przestępstwa w stanie niepoczytalności

REKLAMA

Kiedy winny jest niewinny

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Brak możliwości rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem, który nastąpił z konkretnego, wskazanego w ustawie powodu, którym jest choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe lub inne zakłócenie czynności psychicznych powoduje iż czyn zostaje uznany za niezawiniony.

Przez pojęcie choroby psychicznej należy rozumieć zaburzenia psychiczne powiązane z zakłóceniem właściwych reakcji na sytuacje społeczne. Są to klasyfikowane psychiatrycznie choroby. Upośledzenie umysłowe oznacza zarówno niedorozwój umysłowy o charakterze wrodzonym jak też i zaburzenia pojawiające się w późniejszym okresie, czyli te wynikające z chorób czy urazów. Co do zasady tylko poważniejsze upośledzenia umysłowe mogą powodować niepoczytalność. Ostatnim źródłem braku możliwości rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem jest „inne zakłócenie czynności psychicznych”. Dotyczy to w szczególności anomalii o charakterze osobowościowym. Chodzi tu o anomalie sfery emocjonalnej czy popędowej, lub te wynikające z chorób, np. choroby Alzheimera.

Zobacz: Usiłowanie popełnienia przestępstwa

Czy pijany znaczy niepoczytalny?

Ustawa wyłącza spośród przyczyn niepoczytalności stan upojenia alkoholowego lub użycia środków odurzających. Ustawodawca wyszedł z założenia, że sprawca miał rozeznanie w chwili wprowadzania się w stan upojenia, a co za tym idzie mógł przewidzieć konsekwencje. Sprawcy działającego w stanie niepoczytalności jeżeli był on wynikiem upojenia alkoholowego lub użycia środków odurzających nie można usprawiedliwić.

Zobacz: Większa ochrona dla ofiar przestępstw

Kiedy odpowiedzialność karna jest wyłączona

Stwierdzona niepoczytalność sprawcy wyłącza odpowiedzialność karną. Dzieje się tak w przypadku gdy niepoczytalność nastąpiła w chwili czynu. Jeżeli czynu dokonano w chwili w której sprawca był niepoczytalny, nie może być on brany pod uwagę jako podstawa przypisania winy. Za podstawę winy mogą być brane wyłącznie te zachowania sprawcy, które były realizowane w warunkach poczytalności.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy moja żona ma prawo do spadku po moich rodzicach?

„Kilka lat temu, kiedy byłem jeszcze kawalerem, zmarła moja mama. Teraz jestem już żonaty i niedawno zmarł mój ojciec. Jakie prawa do spadku ma moja żona? Czy dziedziczy ona razem ze mną?” – pyta Czytelnik.

Każdy pracownik ma prawo do tej dodatkowej pensji. Pracodawca ma obowiązek ją wypłacić

Dodatkowa pensja kojarzy się z pracownikami zatrudnionymi w sferze budżetowej. Jednak prawo do takiego świadczenia ma w określonych okolicznościach każdy pracownik, a pracodawca jest zobowiązany wypłacić mu należne pieniądze.

Nowe przepisy drogowe 2025: odbiorą prawo jazdy i zablokują kasowanie punktów karnych

Jeszcze w tym roku, w listopadzie lub grudniu wejdą w życie przepisy, które całkowicie zmienią zasady dla kierowców. Nowelizacja Prawa o ruchu drogowym wprowadza rozwiązania, o których mówi się od miesięcy. Nowe regulacje zaskoczą wielu kierowców, bo prawo jazdy będzie można stracić znacznie szybciej niż dotąd.

Dodatek dopełniający - co to za świadczenie, dla kogo, ile można dostać?

Od 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa zmieniająca ustawę o rencie socjalnej. Zmiana ta była dość istotna, bowiem nowelizacja wprowadziła nowy dodatek – tak zwany dodatek dopełniający. Komu przysługuje, na jakich zasadach i ile wynosi?

REKLAMA

Co dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w 2026 r.? [LISTA]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności często zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną dostępne świadczenia i zasiłki? Oto najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i miejscu pracy.

Dodatkowy dzień wolny od pracy. I to już na przełomie października i listopada 2025. Nie trzeba brać urlopu. O jaki dzień chodzi?

Pracownicy mogą mieć długi weekend na przełomie października i listopada 2025 roku, ponieważ Dzień Wszystkich Świętych przypada w sobotę. Z tego powodu pula dni wolnych od pracy ulega zmianie. Wiele osób może otrzymać dodatkowy dzień wolny bez konieczności składania specjalnego wniosku. Oto szczegóły.

To trzeba sprawdzić właśnie teraz, przed końcem roku. Jeśli nie, w rocznym rozliczeniu możesz stracić ponad 7000,00 zł. Dlaczego?

Przełom roku to moment, w którym przedsiębiorców obciąża wiele specyficznych obowiązków. Dotyczą podatków, ubezpieczeń społecznych i wielu innych kwestii. Niektóre z nich mają jedynie charakter porządkowy, jednak od innych zależą kwestie finansowe.

Dodatkowy dzień wolny od pracy w 2026 r. za święto wypadające w sobotę lub niedzielę. Kto powinien dostać?

W praktyce najczęstszym wariantem pracowniczego czasu pracy jest pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele. Ale ta zasada nie dotyczy tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy za święto wypadające w te dni. Warto wiedzieć, że w 2026 r. mamy następujące święta wypadające w sobotę: 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny) oraz 26 grudnia (drugi dzień Bożego Narodzenia). Natomiast w 2026 r. mamy następujące święta wypadające w niedziele: 5 kwietnia (Wielkanoc), 3 maja (Święto Narodowe Trzeciego Maja), 24 maja (Zielone Świątki), czy 1 listopada (Wszystkich Świętych) 2026 roku.

REKLAMA

Nowa opłata obejmie także te urządzenia - już niedługo uderzy wszystkich po kieszeni

Już niedługo trzeba będzie płacić więcej za urządzenia elektroniczne codziennego użytku, takie jak komputery (w tym laptopy), telewizory, tablety czy smartfony. Zostaną objęte nową opłatą, która ma w założeniu rekompensować ich używanie do pewnych celów. Jakich?

Komisje w całej Polsce w 2-10 minut uzdrawiają niepełnosprawne osoby. Tak uważają rodzice i opiekunowie

Do redakcji Infor.pl trafiają kolejne listy od rodziców albo opiekunów dzieci, którzy stracili prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Wszystkie listy opisują ten sam schemat pracy komisji lekarskich. Schemat dotyczy dzieci cierpiących na autyzm albo zespół Aspergera (nie zostały objęte kilka miesięcy temu korzystnymi dla niepełnosprawnych dzieci wytycznymi min. Ł. Krasonia). Dzieci te przez ostatnie lata dysponowały orzeczeniem z pkt 7 i 8 (= świadczenie pielęgnacyjne). I nagle w 2025 r. (przy okazji przedłużania ważności orzeczenia) seryjnie - tak opisują rodzice - mają miejsca "cudowne uzdrowienia". Dziecko jest pozbawione pkt 7 albo 8).

REKLAMA