REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Konfiskata rozszerzona – w jakich warunkach prokuratura może skonfiskować spółkę?

Adwokat Marcin Klonowski
Chmielniak Adwokaci Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych
Kancelaria prawna specjalizująca się w sprawach karnych gospodarczych i karnych skarbowych
O konfiskacie przedsiębiorstwa może orzec sąd w wyroku kończącym postępowanie w sprawie karnej./Fot. Shutterstock
O konfiskacie przedsiębiorstwa może orzec sąd w wyroku kończącym postępowanie w sprawie karnej./Fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W ubiegłym tygodniu za sprawą doniesień medialnych powrócił temat tzw. konfiskaty rozszerzonej. Chociaż nieprawdą jest, że konfiskatę zastosowano pierwszy raz (przepisy te stosowane są już od dwóch lat) to opisywany przypadek jest bardzo ciekawy. Pokazuje on wyraźnie, jak daleko sięgać mogą przepisy o konfiskacie spółki. Pomimo tego, że na początku funkcjonowania nowego prawa nie stwierdzono większych nadużyć, to przepisy te stanowią poważne ryzyko dla organizacji. Na czym polega wywłaszczenie przedsiębiorstwa i w jakich przypadkach może do niego dojść?

Czym jest konfiskata rozszerzona?

Konfiskata rozszerzona jest jedną z form przepadku mienia. Polega na przepadku przedsiębiorstwa należącego do sprawcy lub – w pewnych przypadkach – nawet niebędącego jego własnością. Zastosowanie konfiskaty w danym przypadku uzależnione jest od stwierdzenia pewnych cech zarzucanego przestępstwa. W wyniku przestępstwa dojść musi do uzyskania korzyści majątkowej przekraczającej 200 tys. zł. W sprawach karnych gospodarczych i skarbowych taki pułap korzyści występuje praktycznie w każdej sprawie. Przedsiębiorstwo podlegające przepadkowi musi być własnością sprawcy albo innej osoby fizycznej. Oznacza to, że przepadkiem nie będą zagrożone spółki kapitałowe w których udziały lub akcje należą do osób prawnych. Zagrożenia przepadkiem nie wyłączy zbycie przedsiębiorstwa. W takim przypadku na potencjalnego sprawcę organ będzie mógł orzec przepadek równowartości tego przedsiębiorstwa.

REKLAMA

Polecamy: Serwis Inforlex Przeciwdziałanie praniu pieniędzy – procedury

Przedsiębiorstwo – narzędzie przestępstwa lub środek do ukrycia korzyści

Kluczowe dla stosowania konfiskaty rozszerzonej jest stwierdzenie przez organy wystąpienia dwóch elementów przestępstwa.

Pierwszą z nich jest to, że przedsiębiorstwo służyło do popełnienia przestępstw lub do ukrycia osiągniętej z niego korzyści. W tych elementach mieści się główne ryzyko dla przedsiębiorców prowadzących legalnie swój biznes. Ciekawe jest porównanie przepisów o konfiskacie rozszerzonej z projektowaną ustawą nowelizującą ustawę o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. W ramach projektu jest mowa o orzeczeniu odpowiedzialności spółki, która służyła w całości lub w znacznej części do popełniania przestępstw. W przepisach o konfiskacie rozszerzonej wprost takiego dookreślenia nie ma. Jedyne wyłącznie w zakresie przepisów o konfiskacie rozszerzonej jest takie, że nie orzeka się jej, jeśli szkoda wyrządzona przestępstwem lub wartość ukrytej korzyści nie jest znaczna wobec rozmiarów przedsiębiorstwa. Pojęcia stosowane w obowiązującej ustawie nie są równoznaczne, i odczytywać je należy raczej jako niekorzystne dla menedżerów. Wyłącznie przewidziane w tym przepisie zdaje się odnosić wyłącznie do zupełnie marginalnego uwikłania w przestępczy proceder.

Problem stosowania przepisów można przedstawić na podstawie przykładu postępowań w sprawie karuzel VAT. W ramach legalnie działającej firmy dochodzi do uwikłania jej w proceder karuzeli VAT. Do zaangażowania w kontrakt z niepewnymi podmiotami doszło za sprawą działania jednego z handlowców firmy. Do transakcji dochodzi po dokonaniu przedpłaty, a handlowiec firmy oświadczył, że dokonał sprawdzenia podmiotu. Wolumen zakupu i sprzedaży z tych transakcji stanowi około 25% obrotów firmy. W konsekwencji prezesowi spółki stawia się zarzuty o uszczuplenie należności z VAT, osiągnięcie korzyści w wysokości uszczuplonego podatku oraz pranie pieniędzy (przelewy między spółką a kontrahentem w celu upozorowania legalnego pochodzenia środków pieniężnych). Abstrahując od kwestii własności przedsiębiorstwa widać jak na dłoni, że spółka zagrożona jest konfiskatą rozszerzoną zarówno ze względu na to, że służyła do popełnienia przestępstwa (udział w obrocie karuzelowym) jak i do ukrycia korzyści (pranie pieniędzy – uszczuplonej należności publicznoprawnej).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Drugą kwestią jest stwierdzenie, że niebędący sprawcą właściciel przedsiębiorstwa chciał lub godził się na to, że spółka będzie służyła do popełnienia przestępstw lub ukrycia korzyści majątkowej. Nie trzeba nikogo przekonywać o tym, że legalnie działający przedsiębiorca nie chce, aby jego spółka została uwikłana w przestępczy proceder. Co oznacza, że ktoś się na to godził? W prawie karnym tyle, że co prawda nie chciał, ale zakładał, że może tak być. W praktyce, w ramach godzenia się na popełnienie przestępstwa organy prokuratorskie umieszczają szeroki krąg zachowań w tym również takie, które polegają na niezachowaniu należytej staranności. W takim przypadku należałoby rekomendować wprowadzenie odpowiednich procedur wewnętrznych oraz osoby odpowiedzialnej za zarządzanie zgodnością. Ryzyko konfiskaty mniejsze będzie w spółkach akcyjnych o rozproszonym akcjonariacie, natomiast większe w spółkach z o.o. gdzie silnie zespolona jest struktura właścicielska i zarządcza przedsiębiorstwem.

Kiedy może dojść do zastosowania konfiskaty rozszerzonej?

Pojęcie konfiskaty rozszerzonej jest pojęciem potocznym. Przepisy o konfiskacie są groźne, ponieważ do ryzyka ich zastosowania dochodzi nie tylko dopiero po przeprowadzeniu długoletniego procesu ale również w trakcie postępowania. O konfiskacie przedsiębiorstwa może orzec sąd w wyroku kończącym postępowanie w sprawie karnej. Natomiast niezmiernie ważne jest także to, że prokuratura może już w trakcie śledztwa dokonać zabezpieczenia potencjalnej konfiskaty spółki. Takie orzeczenie może mieć formę zabezpieczenia na udziałach lub akcjach albo ustanowienia zarządu przymusowego. W pierwszym przypadku, organy spółki tracą możliwość jej sprzedaży oraz narażone są na ryzyko utraty wiarygodności rynkowej. W drugiej, de facto na czas postępowania (a to może toczyć się latami) nie mogą zarządzać spółką i prowadzić jej w zamierzonym kierunku. Nie ulega wątpliwości, że już samo zabezpieczenie może doprowadzić do upadku przedsiębiorstwa.

Studium przypadku

Jak wskazałem wyżej, opisywany przez media przypadek, chociaż nie jest pierwszy, na pewno jest bardzo interesujący. Jak podała DGP w ramach działalności grupy przestępczej doszło do zakupu udziałów legalnie działającego podmiotu. W tym przypadku, spółka miała służyć do zalegalizowania środków finansowych pochodzących z przestępstwa. W konsekwencji, prokurator mógł wprowadzić zarząd przymusowy do podmiotu, który jak wynika z doniesień medialnych, w ogóle nie służył do procederu, a był wyłącznie miejscem ulokowania pieniędzy. Pokazuje to wszechstronność z jaką stosować można przepisy o konfiskacie rozszerzonej.

Adwokat Marcin Klonowski

Adwokat Marcin Klonowski
mklonowski@chmielniak.com.pl
t. 517666461

Polecamy serwis: Przestępstwa gospodarcze

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

REKLAMA

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA