REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co przy spadku daje tzw. transmisja?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
spadek, transmisja
Co przy spadku daje tzw. transmisja?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Co przy spadku daje tzw. transmisja? Mało osób ma świadomość tej instytucji. a jest ona kluczowa w postępowaniu spadkowym, bo daje ochronę spadkobiercom i spadkodawcom. Co to zatem jest transmisja oraz kim jest transmitent i transmitariusz?

rozwiń >

Co to jest transmisja?

Transmisja to sytuacja, w której spadkobierca (zwany transmitentem) umiera przed złożeniem oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po pierwotnym spadkodawcy. W takim przypadku prawo do złożenia tego oświadczenia przechodzi na jego własnych spadkobierców, zwanych transmitariuszami.

REKLAMA

REKLAMA

Co jest ważne przy transmisji?

Przy transmisji ważne jest to, że:

  • Transmitariusze mogą podjąć decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po pierwotnym spadkodawcy, ale tylko dlatego, że dziedziczą po transmitencie.
  • Prawo to jest akcesoryjne – nie istnieje niezależnie, lecz wynika z dziedziczenia po transmitencie.
  • Termin do złożenia oświadczenia przez transmitariusza nie może upłynąć wcześniej niż termin do złożenia oświadczenia co do spadku po transmitencie.

Spór interpretacyjny o transmisję przy spadkach

  1. Jedna szkoła uważa, że każdy transmitariusz może złożyć osobne oświadczenie – czyli np. jeden może przyjąć spadek, drugi odrzucić.
  2. Druga twierdzi, że wszyscy transmitariusze mają tylko jedno wspólne prawo do złożenia jednego oświadczenia, tak jak miał je transmitent.

Spory praktyczne i tak rozstrzygają sądy, które wydają wyrok wprawdzie na podstawie ustawy, ale przy dokonaniu własnej wykładni.

Ważne

Transmisja nie oznacza automatycznego przejścia spadku na transmitariuszy – chodzi o przekazanie im uprawnienia do wypowiedzenia się w sprawie spadku, którego transmitent nie zdążył przyjąć lub odrzucić.

Co mówią na ten temat przepisy?

Warto w tak trudnej dla laików sprawie odnieść się bezpośrednio do przepisów, oraz chociaż wskazać, gdzie są one uregulowane. Przepis art. 1017 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2025 r. poz. 769, dalej jako: KC) reguluje instytucję transmisji. Przepis stanowi tak:

REKLAMA

Jeżeli przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł nie złożywszy takiego oświadczenia, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców. Termin do złożenia tego oświadczenia nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia co do spadku po zmarłym spadkobiercy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Warto przytoczyć komentarz do przepisów jednego z przedstawicieli doktryny (W. Borysiak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 33, 2024), który klarownie opisuje najważniejsze zagadnienia związane z omawianą instytucją:

  • "I. W sytuacji, w której spadkobierca (nazywany wówczas transmitentem) umrze zanim złoży oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po osobie swego spadkodawcy, ustawodawca umożliwia spadkobiercom takiego spadkobiercy (nazywanych wówczas transmitariuszami) złożenie oświadczenia woli co do tego, czy majątek po pierwotnym spadkodawcy wejdzie w skład spadku po transmitencie.
  • II. Oświadczenie co do spadku po pierwotnym spadkodawcy jest ściśle powiązane z treścią oświadczenia co do spadku po transmitencie. Oświadczenie transmitariusza co do spadku po pierwotnym spadkodawcy jest jedynie oświadczeniem co do tego, czy elementem spadku po transmitencie będzie spadek po pierwotnym spadkodawcy. Transmitariusz, aby złożyć oświadczenie co do spadku po pierwotnym spadkodawcy, musi być definitywnie spadkobiercą transmitenta. Nie jest dopuszczalne odrzucenie przez transmitariusza spadku po transmitencie i nabycie spadku po pierwotnym spadkodawcy.
  • III. Przy przyjęciu, że transmitariusz wstępuje w sytuację prawną transmitenta, uznać należy, że nabywa uprawnienie do przyjęcia lub odrzucenia spadku w takim zakresie, w jakim przysługiwało ono transmitentowi. W sytuacji, w której transmitent dowiedział się za swego życia o tytule powołania do spadku po pierwotnym spadkodawcy, także dla transmitariuszy zaczął już biec termin do przyjęcia lub odrzucenia po nim spadku. Ustawodawca wskazuje jednak, że termin do złożenia tego oświadczenia nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia przez transmitariuszy co do spadku po transmitencie. Jeżeli dla transmitenta termin z art. 1015 § 1 KC nie rozpoczął biegu, to dla transmitariusza bieg tego terminu rozpoczyna się w chwili, gdy dowiedział się o tytule powołania transmitenta do spadku po pierwotnym spadkodawcy. Warunkiem rozpoczęcia biegu tego terminu jest wcześniejsza wiedza transmitariusza o tytule powołania go do dziedziczenia po transmitencie.
  • IV. W spornym w doktrynie wypadku istnienia wielu transmitariuszy, złożenie oświadczenia przez choćby jednego z nich powoduje wejście majątku po pierwotnym spadkodawcy do spadku po transmitencie. Natomiast transmitariusz, który złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku po pierwotnym spadkodawcy, powinien mieć możliwość ochrony swego majątku w postaci zwolnienia go od odpowiedzialności za długi spadkowe wchodzące w skład tego spadku oraz nie powinien otrzymać w dziale spadku przedmiotów po pierwotnym spadkodawcy.".

Wydłużenie terminu do złożenia oświadczenia spadkowego przez przedstawicieli małoletniego spadkobiercy

Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 12 czerwca 2019 r., II CSK 236/18 określa, że termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez przedstawicieli ustawowych dziecka nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie oświadczenia w tym przedmiocie. Jeżeli postępowanie przed sądem opiekuńczym zakończyło się wcześniej, oświadczenie o odrzuceniu spadku przez małoletniego może być złożone w dowolnym momencie, aż do upływu terminu. Jeżeli jednak zakończyło się później, powinno być złożone niezwłocznie, a zatem z uwzględnieniem ogółu okoliczności sprawy i należytej staranności zobowiązanego.

Niemożność zastosowania instytucji transmisji wobec skutecznego oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku złożonego przed śmiercią spadkobiercy

Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 19 kwietnia 2012 r., IV CSK 354/11 zaznacza, że instytucja transmisji nie ma zastosowania w sytuacji, w której spadkobierca przed swoją śmiercią złożył skutecznie oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Jeżeli przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł nie złożywszy takiego oświadczenia, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców. Termin do złożenia tego oświadczenia nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia co do spadku po zmarłym spadkobiercy.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
1300 plus co miesiąc dla wszystkich? Ministerstwo Finansów oszacowało koszty propozycji na 480 mld zł rocznie

1300 zł plus, czyli bezwarunkowy dochód podstawowy w kwocie 1300 złotych na każdego dorosłego obywatela kosztowałby 480 mld zł rocznie. Tak wynika z odpowiedzi wiceministra finansów Juranda Dropa na interpelację poselską. Dodał, że Ministerstwo Finansów nie planuje obecnie wprowadzenia takiego rozwiązania.

Dodatkowe emerytury w 2026. Dla kogo czternastka, czy będzie piętnastka, ile wyniosą wypłaty?

Dodatkowe świadczenia dla seniorów, takie jak 13. i 14. emerytura, na stałe weszły do kalendarza wypłat z ZUS. Jednak z każdym rokiem pojawiają się pytania o zasady ich przyznawania oraz o to, czy kalendarz wypłat zostanie rozszerzony o kolejne świadczenia. Czy w 2026 r. seniorzy mogą liczyć na czternastkę i czy piętnastka faktycznie stanie się nowym, stałym dodatkiem do emerytury?

Renta socjalna a praca. Kiedy świadczenie przepada

Wiele osób z niepełnosprawnością obawia się, że podjęcie pracy może oznaczać utratę renty. W tym artykule obalamy najczęstsze mity i wyjaśniamy, jak praca zarobkowa wpływa na prawo do renty socjalnej.

Emerytura dla kobiet po urodzeniu dziecka w 2025 i 2026 r. Jak ZUS liczy lata po urlopie macierzyńskim?

Narodziny dziecka, urlop macierzyński, rodzicielski, powrót do pracy – dla większości kobiet to czas intensywnych zmian. W tym natłoku spraw łatwo przeoczyć pewien kluczowy szczegół, który może zaważyć na przyszłości finansowej. Chodzi o Twoje składki emerytalne, które po powrocie do pracy nie zawsze są naliczane w prawidłowy sposób. ZUS nie zrobi tego za Ciebie. Musisz wziąć sprawy w swoje ręce.

REKLAMA

Obowiązek zgłoszenia wykorzystania seksualnego dziecka – art. 240 Kodeksu karnego. Co grozi za brak reakcji?

Państwowa Komisja ds. przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 rozpoczęła kampanię społeczną, która wprost uderza w problem społecznej obojętności wobec krzywdzenia dzieci. Hasło przewodnie brzmi: "Po czyjej jesteś stronie, gdy milczysz?".

Dostałeś 300 złotych z Dobrego Startu? To nie koniec. Do końca października możesz się starać jeszcze o ponad 400 złotych

Wielu rodziców skarży się 300 złotych, które otrzymują w ramach świadczenia Dobry Start to kropla w morzu potrzeb. Ceny rosną, a koszty utrzymania są coraz trudniejsze do pokrycia z domowych budżetów.

Dlaczego ludzie nie ubiegają się o przysługujące im pieniądze? ZUS wypłacił już ponad 1 miliard złotych, ale wiele osób wciąż nie złożyło wniosku

ZUS wypłacił już ponad miliard złotych, ale wielu uprawnionych wciąż nie złożyło jeszcze wniosku. Dlaczego ludzie nie ubiegają się o przysługujące im pieniądze? Pozostało niewiele czasu, ale wciąż jeszcze można dostać należną pomoc.

Kontrole na granicy z Litwą i Niemcami aż do 4 kwietnia 2026 r. Jakie obostrzenia dla Polaków?

Zmiany na granicach potrwają zdecydowanie dłużej. Nowe rozporządzenie zaczyna obowiązywać od 5 października 2025 r. Zgodnie z nim kontrole, a co za tym idzie obostrzenia potrwać mają aż do 4 kwietnia 2026 r. Na czym polegają kontrole? Czy będą obostrzenia dla Polaków?

REKLAMA

Łańcuchy zerwane a psy wolne? Sejm przyjął "ustawę łańcuchową"

Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy o ochronie zwierząt (druk nr 608 w brzmieniu nadanym w druku 1662). Zmiana została przyjęta 26 września 2025 roku na podstawie projektu poselskiego, tzw. "ustawa łańcuchowa" i ma na celu podniesienie standardów opieki nad zwierzętami domowymi oraz eliminację praktyk szkodliwych dla dobrostanu psów. Zmieni się nie tylko kwestia łańcuchów ale i minimalnej wielkości kojców.

Polski rynek kryptowalut zawisł w próżni regulacyjnej. Politycy wciąż nie mogą dojść do porozumienia

Znamy deklaracje polityków w sprawie regulacji rynku kryptowalut. Są to dość zróżnicowane stanowiska, a jednocześnie część dużych ugrupowań parlamentarnych nie zabiera głosu w tym temacie. Do tego wśród ekspertów nie brakuje obaw, że sporo posłów wciąż bazuje na stereotypach, zamiast na realnych danych. A takie podejście to zdecydowanie zła wiadomość dla Polski. Z kolei KNF jest wskazywana jako instytucja, która finalnie powinna nadzorować rynek aktywów cyfrowych. Jednak jest też pomysł powołania specjalnej rady ds. kryptowalut. Utworzyliby ją przedstawiciele KNF, NBP, rządu i branży. Eksperci mówią też, że powyższe wygląda jak polityczny ping-pong, a czas ucieka.

REKLAMA