REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co przy spadku daje tzw. transmisja?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
spadek, transmisja
Co przy spadku daje tzw. transmisja?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Co przy spadku daje tzw. transmisja? Mało osób ma świadomość tej instytucji. a jest ona kluczowa w postępowaniu spadkowym, bo daje ochronę spadkobiercom i spadkodawcom. Co to zatem jest transmisja oraz kim jest transmitent i transmitariusz?

rozwiń >

Co to jest transmisja?

Transmisja to sytuacja, w której spadkobierca (zwany transmitentem) umiera przed złożeniem oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po pierwotnym spadkodawcy. W takim przypadku prawo do złożenia tego oświadczenia przechodzi na jego własnych spadkobierców, zwanych transmitariuszami.

REKLAMA

REKLAMA

Co jest ważne przy transmisji?

Przy transmisji ważne jest to, że:

  • Transmitariusze mogą podjąć decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po pierwotnym spadkodawcy, ale tylko dlatego, że dziedziczą po transmitencie.
  • Prawo to jest akcesoryjne – nie istnieje niezależnie, lecz wynika z dziedziczenia po transmitencie.
  • Termin do złożenia oświadczenia przez transmitariusza nie może upłynąć wcześniej niż termin do złożenia oświadczenia co do spadku po transmitencie.

Spór interpretacyjny o transmisję przy spadkach

  1. Jedna szkoła uważa, że każdy transmitariusz może złożyć osobne oświadczenie – czyli np. jeden może przyjąć spadek, drugi odrzucić.
  2. Druga twierdzi, że wszyscy transmitariusze mają tylko jedno wspólne prawo do złożenia jednego oświadczenia, tak jak miał je transmitent.

Spory praktyczne i tak rozstrzygają sądy, które wydają wyrok wprawdzie na podstawie ustawy, ale przy dokonaniu własnej wykładni.

Ważne

Transmisja nie oznacza automatycznego przejścia spadku na transmitariuszy – chodzi o przekazanie im uprawnienia do wypowiedzenia się w sprawie spadku, którego transmitent nie zdążył przyjąć lub odrzucić.

Co mówią na ten temat przepisy?

Warto w tak trudnej dla laików sprawie odnieść się bezpośrednio do przepisów, oraz chociaż wskazać, gdzie są one uregulowane. Przepis art. 1017 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2025 r. poz. 769, dalej jako: KC) reguluje instytucję transmisji. Przepis stanowi tak:

REKLAMA

Jeżeli przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł nie złożywszy takiego oświadczenia, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców. Termin do złożenia tego oświadczenia nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia co do spadku po zmarłym spadkobiercy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Warto przytoczyć komentarz do przepisów jednego z przedstawicieli doktryny (W. Borysiak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 33, 2024), który klarownie opisuje najważniejsze zagadnienia związane z omawianą instytucją:

  • "I. W sytuacji, w której spadkobierca (nazywany wówczas transmitentem) umrze zanim złoży oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po osobie swego spadkodawcy, ustawodawca umożliwia spadkobiercom takiego spadkobiercy (nazywanych wówczas transmitariuszami) złożenie oświadczenia woli co do tego, czy majątek po pierwotnym spadkodawcy wejdzie w skład spadku po transmitencie.
  • II. Oświadczenie co do spadku po pierwotnym spadkodawcy jest ściśle powiązane z treścią oświadczenia co do spadku po transmitencie. Oświadczenie transmitariusza co do spadku po pierwotnym spadkodawcy jest jedynie oświadczeniem co do tego, czy elementem spadku po transmitencie będzie spadek po pierwotnym spadkodawcy. Transmitariusz, aby złożyć oświadczenie co do spadku po pierwotnym spadkodawcy, musi być definitywnie spadkobiercą transmitenta. Nie jest dopuszczalne odrzucenie przez transmitariusza spadku po transmitencie i nabycie spadku po pierwotnym spadkodawcy.
  • III. Przy przyjęciu, że transmitariusz wstępuje w sytuację prawną transmitenta, uznać należy, że nabywa uprawnienie do przyjęcia lub odrzucenia spadku w takim zakresie, w jakim przysługiwało ono transmitentowi. W sytuacji, w której transmitent dowiedział się za swego życia o tytule powołania do spadku po pierwotnym spadkodawcy, także dla transmitariuszy zaczął już biec termin do przyjęcia lub odrzucenia po nim spadku. Ustawodawca wskazuje jednak, że termin do złożenia tego oświadczenia nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia przez transmitariuszy co do spadku po transmitencie. Jeżeli dla transmitenta termin z art. 1015 § 1 KC nie rozpoczął biegu, to dla transmitariusza bieg tego terminu rozpoczyna się w chwili, gdy dowiedział się o tytule powołania transmitenta do spadku po pierwotnym spadkodawcy. Warunkiem rozpoczęcia biegu tego terminu jest wcześniejsza wiedza transmitariusza o tytule powołania go do dziedziczenia po transmitencie.
  • IV. W spornym w doktrynie wypadku istnienia wielu transmitariuszy, złożenie oświadczenia przez choćby jednego z nich powoduje wejście majątku po pierwotnym spadkodawcy do spadku po transmitencie. Natomiast transmitariusz, który złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku po pierwotnym spadkodawcy, powinien mieć możliwość ochrony swego majątku w postaci zwolnienia go od odpowiedzialności za długi spadkowe wchodzące w skład tego spadku oraz nie powinien otrzymać w dziale spadku przedmiotów po pierwotnym spadkodawcy.".

Wydłużenie terminu do złożenia oświadczenia spadkowego przez przedstawicieli małoletniego spadkobiercy

Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 12 czerwca 2019 r., II CSK 236/18 określa, że termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez przedstawicieli ustawowych dziecka nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie oświadczenia w tym przedmiocie. Jeżeli postępowanie przed sądem opiekuńczym zakończyło się wcześniej, oświadczenie o odrzuceniu spadku przez małoletniego może być złożone w dowolnym momencie, aż do upływu terminu. Jeżeli jednak zakończyło się później, powinno być złożone niezwłocznie, a zatem z uwzględnieniem ogółu okoliczności sprawy i należytej staranności zobowiązanego.

Niemożność zastosowania instytucji transmisji wobec skutecznego oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku złożonego przed śmiercią spadkobiercy

Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 19 kwietnia 2012 r., IV CSK 354/11 zaznacza, że instytucja transmisji nie ma zastosowania w sytuacji, w której spadkobierca przed swoją śmiercią złożył skutecznie oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Jeżeli przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł nie złożywszy takiego oświadczenia, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców. Termin do złożenia tego oświadczenia nie może się skończyć wcześniej aniżeli termin do złożenia oświadczenia co do spadku po zmarłym spadkobiercy.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS dla osób z niepełnosprawnościami. Świadczenia i planowane zmiany na 2026 rok

Jakie świadczenia mogą otrzymać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych osoby z niepełnosprawnościami? Jak uzyskać orzeczenie? Co może się zmienić w 2026 roku? Oto najważniejsze przepisy i kwoty!

Resort klimatu uspokaja samorządy: system kaucyjny pomoże osiągnąć cele recyklingowe

Wdrożenie systemu kaucyjnego ma pozytywnie wpłynąć na możliwość osiągania przez gminy wymaganych poziomów recyklingu i pomóc im uniknąć kar za niezrealizowane cele – zapewniła wiceminister klimatu Anita Sowińska. Wiceszefowa resortu odniosła się w ten sposób do interpelacji posłów Prawa i Sprawiedliwości, którzy wskazali na szereg wątpliwości związanych z wdrażaniem nowego systemu.

Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – nowe zasady łączenia spraw i udziału organizacji społecznych

Od 5 listopada 2025 roku wejdą w życie przepisy zmieniające procedurę przed sądami administracyjnymi. Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ma usprawnić tok rozpoznawania spraw, ograniczyć przewlekłość postępowań i wprowadzić nowe uprawnienia sądów, w tym możliwość zwrócenia się do organizacji społecznych lub organów administracji publicznej o przedstawienie istotnego dla sprawy poglądu. Zmiany mają charakter systemowy i dotyczą także zasad potwierdzania umocowania przedstawicieli ustawowych.

Pracodawca nie musi udzielić ci wolnego w terminie, który wybierzesz. Nie musi, ale może, więc warto spróbować się dogadać

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Co to oznacza w praktyce? Czy pracownik może wnioskować o udzielenie mu wolnego w wybranym przez siebie terminie?

REKLAMA

Kredyty z WIBOR-em. Adwokat: masowa weryfikacja umów i nowa fala pozwów przeciw bankom, to coraz bardziej realny scenariusz

W ostatnich miesiącach coraz częściej mówi się o tym, że kredyty złotowe oparte o WIBOR mogą stać się nowym frontem sporów sądowych pomiędzy konsumentami a bankami. Choć sytuacja prawna nie jest identyczna jak w przypadku kredytów frankowych to dynamika zjawiska i wątpliwości wokół wskaźnika WIBOR wskazują, że ten temat będzie w najbliższym czasie jednym z kluczowych w polskim wymiarze sprawiedliwości – pisze adwokat Robert Piskor z Kancelarii Adwokackiej Hantke&Piskor.

Pieniądze dla babci za opiekę nad chorym wnukiem. Dla dziadka też. Wiele osób nie wie, że mogą się ubiegać o taki zasiłek

Opieka nad najmłodszymi członkami rodziny w sezonie jesienno-zimowym wymaga niemałej logistyki. Wiele osób nie wie o tym, że o zasiłek za opiekę nad chorym wnukiem mogą ubiegać się również dziadkowie.

Samorządy apelują o ekologiczne obchody Wszystkich Świętych i Dnia Zadusznego

Co roku na początku listopada, gdy Polacy tłumnie odwiedzają groby bliskich, polskie cmentarze stają się miejscem nie tylko zadumy, ale i… ogromnej produkcji odpadów. Według szacunków samorządów, masa śmieci powstających w tym okresie przekracza 100 tysięcy ton. W odpowiedzi na ten problem organizacje samorządowe i społeczne apelują o bardziej przyjazne dla środowiska formy upamiętnienia zmarłych.

Dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę – przypomnienie Państwowej Inspekcji Pracy

W tym roku 1 listopada, czyli uroczystość Wszystkich Świętych, wypada w sobotę. Dla wielu pracowników oznacza to nie tylko dzień pamięci o bliskich, lecz także konsekwencje organizacyjne w zakresie czasu pracy. Jak przypomniał Główny Inspektor Pracy, Marcin Stanecki, pracodawcy są zobowiązani do udzielenia pracownikom dodatkowego dnia wolnego w zamian za święto przypadające w dzień, który w danym zakładzie jest dniem wolnym od pracy.

REKLAMA

Nowe darmowe rozwiązanie dla 11 milionów Polaków dostępne od października 2025

Rząd udostępnił nową ważną funkcję w aplikacji mObywatel. Szacuje się, że z aplikacji korzysta już około 11 milionów Polaków. Poprzez aplikację mObywatel dostępny jest od teraz podpis elektroniczny – chwali się Ministerstwo Cyfryzacji w komunikacie z 23 października 2025 r. Przeczytaj szczegóły o wymogach, jakie trzeba spełnić i obowiązujących zasadach.

Nowe zasady na cmentarzach, a za naruszenie grożą kary do nawet 5000 zł. Uwaga na te pułapki we Wszystkich Świętych, łatwo się pomylić

Zbliża się 1 listopada – Dzień Wszystkich Świętych oraz 2 listopada – zaduszki. To czas pamięci o tych, którzy odeszli, szczególnie osobach bliskich. W tym czasie masowo ruszymy odwiedzać groby, a niektórzy już teraz je porządkują przed 1 listopada. Jednak czas ten nie zwalnia nas od przestrzegania przepisów. Także na cmentarzach obowiązują zasady segregacji, a w tym roku w niektórych miejscach czeka na nas nowość - jaka?

REKLAMA