REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Renta tytoniowa: Kto może się ubiegać, na jakiej podstawie prawnej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Renta tytoniowa – czym jest, kto może się o nią ubiegać i na jakiej podstawie prawnej?
Renta tytoniowa – czym jest, kto może się o nią ubiegać i na jakiej podstawie prawnej?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Renta tytoniowa to pojęcie, które choć w prawnym użyciu nie funkcjonuje, coraz częściej pojawia się w kontekście dyskusji o świadczeniach z tytułu niezdolności do pracy. Choć alkoholizm jest uznawany za jedno z najpoważniejszych uzależnień, jego konsekwencje zdrowotne nie są jedynymi powodami przyznawania rent. W artykule wyjaśniamy, czym jest renta tytoniowa, kto może się o nią ubiegać oraz na jakiej podstawie prawnej można starać się o to świadczenie.

Renta tytoniowa to świadczenie, które mogłoby być przyznawane osobom niezdolnym do pracy z powodu chorób wywołanych nałogowym paleniem tytoniu. Choć pojęcie to nie funkcjonuje formalnie w polskim systemie prawnym, analogiczne świadczenia są przyznawane w związku z innymi schorzeniami powstałymi na skutek niezdrowych nawyków, takich jak uzależnienie od alkoholu. W niniejszym artykule przeanalizujemy, na czym mogłaby polegać renta tytoniowa, jakie choroby mogłyby stanowić podstawę do jej przyznania oraz jakie przepisy prawne mogłyby ją regulować.

REKLAMA

Choroby związane z paleniem tytoniu. Jest ich naprawdę sporo

Choroby wywołane nałogowym paleniem papierosów są jednymi z najczęstszych przyczyn zgonów oraz niezdolności do pracy na świecie. Wśród schorzeń związanych z konsumpcją tytoniu wymienia się m.in.:

  • choroby układu oddechowego: przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), rak płuc, zapalenie oskrzeli;
  • choroby układu krążenia: miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu;
  • nowotwory: rak krtani, przełyku, pęcherza moczowego;
  • inne powikłania: osłabienie odporności, choroby jamy ustnej, problemy z układem trawiennym.

Renta z tytułu niezdolności do pracy. Potrzebne orzeczenie ZUS

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, renta z tytułu niezdolności do pracy może być przyznana osobom, które spełniają określone kryteria, tj.:

  • są uznane za niezdolne do pracy przez lekarza orzecznika ZUS;
  • posiadają wymagany okres składkowy i nieskładkowy, zależny od wieku, w którym powstała niezdolność do pracy;
  • wykazują, że niezdolność do pracy powstała w okresach określonych w ustawie, np. podczas ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Czy istnieje renta tytoniowa? Oczywiście, że nie, ale...

W polskim systemie prawnym nie funkcjonuje formalne pojęcie "renty tytoniowej". Niemniej jednak, osoby cierpiące na choroby spowodowane nałogowym paleniem mogą ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepisy te definiują niezdolność do pracy jako całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu.

Ważne

W orzecznictwie lekarskim nie istnieje pojęcie tzw. renty tytoniowej.

Jak przebiega proces uzyskiwania świadczenia?

Aby uzyskać rentę z tytułu niezdolności do pracy, osoba musi przejść przez szereg kroków:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. diagnoza lekarska – stwierdzenie niezdolności do pracy spowodowanej chorobą wynikającą z palenia tytoniu;
  2. dokumentacja medyczna – zgromadzenie wszelkich dowodów, które potwierdzają występowanie choroby oraz jej wpływ na zdolność do pracy;
  3. złożenie wniosku do ZUS – dołączenie pełnej dokumentacji i wniosku o przyznanie renty;
  4. decyzja ZUS – ocena wniosku i wydanie decyzji o przyznaniu lub odmowie świadczenia.

Czym jest niezdolność do pracy? Jak się ją orzeka?

Za osobę niezdolną do pracy uważa się osobę, która:

  • całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i
  • nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

REKLAMA

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat. Przy czym niezdolność do pracy można orzec na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu. Z kolei niezdolność do pracy orzeka się do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, jeżeli:

  • nadal stwierdza się niezdolność do pracy,
  • osoba badana miała prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przez co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego,
  • osobie badanej brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.

Jaka może być wysokość renty?

Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy zależy od stopnia tej niezdolności i jest ustalana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W 2025 roku, po marcowej waloryzacji, świadczenie wynosi:

  • 1 878,91 zł w przypadku całkowitej niezdolności do pracy,
  • 1 409,18 zł w przypadku częściowej niezdolności do pracy.

Niezdolności do pracy z powodu palenia papierosów podstawą do renty

REKLAMA

Eksperci podkreślają, że niezdolność do pracy może wynikać z różnych przyczyn, w tym także z przewlekłych chorób wywołanych nałogowym paleniem tytoniu. W opinii dr hab. Iwony Sierpowskiej z Uniwersytetu SWPS, pomijanie takich osób w systemie rentowym mogłoby być uznane za dyskryminację. Podobnie jak w przypadku chorób wywołanych alkoholizmem, przyznawanie świadczeń powinno opierać się wyłącznie na stanie zdrowia, a nie na przyczynach tego stanu.

Choć formalnie pojęcie "renty tytoniowej" nie istnieje, osoby cierpiące na choroby wywołane paleniem papierosów mogą ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy na zasadach ogólnych. W świetle obowiązujących przepisów nie ma podstaw do wykluczania takich osób z systemu rentowego, jeśli ich stan zdrowia spełnia kryteria niezdolności do pracy.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ile jest warta informacja czy akcja zdrożeje? Kolizja interesów prawnych i obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej a należyte wykonywanie zadań giełdowych. Przepisy i sankcje

W sytuacji kolizji pomiędzy obowiązkiem lojalnego wykonywania obowiązków służbowych a obowiązkiem zachowania tajemnicy i ochrony informacji poufnych, rozstrzygnięcie, które przyznaje pierwszeństwo temu drugiemu, opiera się na fundamentalnych zasadach prawa rynku kapitałowego oraz etyce zawodowej. Zasadniczo, ochrona rynku finansowego i zapobieganie nadużyciom w obrocie papierami wartościowymi mają nadrzędne znaczenie, a w związku z tym obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej w kontekście informacji poufnych staje się priorytetowy. Jest to nie tylko kwestia przestrzegania przepisów prawa, ale także zapewnienia uczciwości i przejrzystości w działaniach podejmowanych na rynku kapitałowym - pisze radca prawny K. Jakub Gładkowski. I wyjaśnia także jakie są sankcje i odpowiedzialność za tego typu naruszenia w unijnym i polskim porządku prawnym.

Rozwód w 2025 i 2026 r. [FAQ]

Co może się zmienić w procedurach rozwodowych? Jakie są aktualne przepisy? Co trzeba wiedzieć o rozwodzie w 2025 2026 r.? Oto odpowiedzi na najważniejsze pytania!

Sejm na żywo 5 maja: Komisja śledcza ds. Pegasusa

Przesłuchanie nadinsp. Adama Cieślaka, Komendanta Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości.

Emerytura i renta po śmierci seniora. Kiedy można ją zatrzymać, a kiedy trzeba zwrócić. ZUS musi wypłacić świadczenie jeżeli zmarły nabył do niego prawo

ZUS informuje, że po śmierci osoby pobierającej emeryturę lub rentę, ZUS wstrzymuje wypłatę świadczeń, ponieważ prawo do nich wygasa. Jeśli jednak emerytura lub renta została wypłacona po śmierci, ale w miesiącu, w którym ta śmierć miała miejsce, nie zawsze jest konieczne zwracanie tych pieniędzy do ZUS-u. W niektórych sytuacjach rodzina może zatrzymać ostatnią wypłatę, o ile zmarły miał do niej prawo.

REKLAMA

Dwie decyzje w jednej kopercie prześle ZUS do emerytów i rencistów w maju 2025 r. Przeczytaj uważnie i sprawdź wysokość świadczeń

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wysyłkę corocznej korespondencji do emerytów i rencistów. W jednej kopercie znajdą dwie decyzje – o waloryzacji z marca 2025 r. oraz przyznaniu dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego czyli tzw. trzynastki.

Grillowanie na balkonie i w parku – czy jest dozwolone?

Nadejście wiosny można poczuć nie tylko w zwiększonych temperaturach, ale także w zapachach unoszonych przez powietrze. Bowiem gdy tylko zaczyna się sezon, Polacy chętnie zaczynają grillować. Rośnie wtedy nie tylko sprzedaż grillowych akcesoriów, ale także statystyczna liczba mandatów udzielonych przez Straż Miejską plenerowym koneserom. Większość mieszkańców miast nie posiada własnego ogrodu, dlatego wielu zadaje sobie pytanie, czy grillowanie na balkonie lub w parku jest dozwolone.

Jak nie zaciągać pożyczki?

Każde postanowienie w umowie pożyczkowej może mieć realny wpływ na sytuację finansową pożyczkobiorcy, zwłaszcza jeśli chodzi o dodatkowe opłaty, prowizje czy warunki spłaty. Bardzo ważna jest świadomość prawna, pochopne podejmowanie decyzji odłóż na bok. Zatem jak nie zaciągać pożyczki?

2962 zł dla matek czy ojców, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Nie opłaca im się pracować za minimalną krajową

Mówi się o państwie opiekuńczym, o państwie socjalnym. I coś w tym jest. Wśród rodziców dzieci, którzy nie są zatrudnieni mówi się, że przy różnych świadczenia pieniężnych i zasiłkach jakie można otrzymać od państwa nie opłaca im się pracować za minimalną krajową. Wprawdzie może mieliby netto te kilkaset złotych więcej, ale za to jakim kosztem, kosztem pracy i czasu. Rodzice wolą dostać np. 2962 zł, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Oczywiście taki schemat nie jest dany raz na zawsze! Jeśli jest dwoje dzieci kwota ta zwiększa się o kolejne 500 i 800 zł.

REKLAMA

Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie, ale czy to wpłynie na aktywizację osób bezrobotnych? Raczej nie, tym bardziej, że ustawodawca poszerzył krąg podmiotów mający prawo do zasiłku przez rok.

REKLAMA