REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy Twój testament będzie nadal ważny? Nadchodzą zmiany w polskim prawie spadkowym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rewolucja w prawie spadkowym: Nowe zasady testamentów ustnych i testamenty audiowizualne. Co warto wiedzieć już dziś?
Rewolucja w prawie spadkowym: Nowe zasady testamentów ustnych i testamenty audiowizualne. Co warto wiedzieć już dziś?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Szykują się rewolucyjne zmiany w prawie spadkowym! Rząd planuje zaostrzenie zasad dotyczących testamentów ustnych, wprowadzenie testamentów audiowizualnych oraz całkowitą likwidację testamentu podróżnego. Nowe przepisy mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa prawnego i ograniczenie ryzyka fałszerstw. Sprawdź, co warto wiedzieć już teraz, aby uniknąć problemów w przyszłości.

rozwiń >

Czy Twój testament będzie nadal ważny? Nadchodzą rewolucyjne zmiany w polskim prawie spadkowym, które wpłyną na sposób sporządzania testamentów szczególnych. Rząd planuje zaostrzenie przepisów dotyczących testamentów ustnych, wprowadzenie nowych regulacji dla testamentów audiowizualnych oraz całkowitą likwidację testamentu podróżnego. Zmiany te mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa prawnego oraz ograniczenie ryzyka fałszerstw.

REKLAMA

Sprawdź, jakie nowe zasady będą obowiązywać i dlaczego warto zaktualizować swoją wiedzę o spadkach, aby uniknąć problemów w przyszłości.

Testamenty szczególne – co się zmieni?

Testamenty szczególne to forma rozporządzenia majątkiem na wypadek śmierci, którą można sporządzić w wyjątkowych okolicznościach, gdy testament notarialny jest niemożliwy do sporządzenia. Zmiany obejmą:

  • Zaostrzenie przesłanek dla testamentów ustnych – teraz konieczne będzie spełnienie bardziej rygorystycznych warunków.
  • Skrócenie terminów na potwierdzenie treści testamentu ustnego – ograniczenie czasu na udokumentowanie woli spadkodawcy.
  • Wprowadzenie testamentu audiowizualnego – możliwość nagrania ostatniej woli na nośniku cyfrowym.
  • Likwidację testamentu podróżnego – ta forma rozporządzenia majątkiem przestanie obowiązywać.
  • Zmiany w testamencie wojskowym – rozszerzenie katalogu osób uprawnionych do jego sporządzania.

Te zmiany mają ogromne znaczenie dla osób planujących przyszłość swojego majątku. Przyjrzyjmy się im dokładniej.

Testament ustny – koniec z dowolnością

REKLAMA

Obecnie testament ustny można sporządzić, jeśli istnieje obawa rychłej śmierci lub gdy zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub nadmiernie utrudnione. Nowe przepisy wprowadzają dużo bardziej restrykcyjne warunki – oba te kryteria muszą być spełnione łącznie i wystąpić nagłe okoliczności życiowe, które uzasadniają obawę rychłej śmierci.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

To oznacza, że jeśli ktoś znajduje się w trudnej sytuacji zdrowotnej, ale ma możliwość sporządzenia testamentu notarialnego, to testament ustny nie będzie miał mocy prawnej. Celem tej zmiany jest ograniczenie liczby fałszywych testamentów oraz zapewnienie większej pewności prawnej spadkobiercom.

Przesłanki ważności testamentu ustnego – co się zmienia?

Po nowelizacji testament ustny będzie uznany za ważny tylko wtedy, gdy spełni następujące warunki:

  • Został sporządzony w obecności co najmniej trzech świadków.
  • Świadkowie muszą posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
  • Nagła sytuacja życiowa musi rzeczywiście uzasadniać obawę rychłej śmierci spadkodawcy.
  • Sporządzenie testamentu w formie notarialnej musi być niemożliwe lub nadmiernie utrudnione.

Skrócenie terminów na potwierdzenie testamentu ustnego

Zgodnie z nowymi regulacjami, jeśli treść testamentu ustnego nie zostanie spisana niezwłocznie, świadkowie mogą ją potwierdzić przed sądem w ciągu trzech miesięcy od śmierci spadkodawcy (obecnie jest to sześć miesięcy).

Nowe przepisy wymagają, aby dokument potwierdzający treść testamentu zawierał:

  • miejsce i datę złożenia oświadczenia woli,
  • miejsce i datę sporządzenia dokumentu,
  • podpisy spadkodawcy oraz co najmniej dwóch świadków.

Nowy testament audiowizualny – rewolucja w polskim prawie spadkowym

Jedną z najbardziej innowacyjnych zmian w polskim prawie spadkowym będzie możliwość sporządzenia testamentu w formie audiowizualnej. Oznacza to, że spadkodawca będzie mógł nagrać swoją ostatnią wolę za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk, np. smartfona, kamery cyfrowej czy innego sprzętu umożliwiającego trwałe zapisanie nagrania. Jest to rozwiązanie, które ma na celu ułatwienie procesu testowania osobom znajdującym się w nagłych, dramatycznych sytuacjach życiowych, takich jak:

  • poważna choroba,
  • wypadek komunikacyjny,
  • katastrofa naturalna,
  • inne okoliczności uniemożliwiające sporządzenie testamentu w formie pisemnej lub notarialnej.

Jakie warunki musi spełniać testament audiowizualny?

Aby testament audiowizualny był ważny, musi spełniać kilka kluczowych wymagań:

  • Brak wymogu świadków – w przeciwieństwie do testamentu ustnego, nagranie nie musi odbywać się w obecności osób trzecich.
  • Obowiązkowe podanie miejsca i daty – testator musi na nagraniu jasno określić, kiedy i gdzie sporządza testament.
  • Termin przekazania nagrania do sądu – należy dostarczyć je w ciągu:
    • miesiąca od sporządzenia,
    • trzech miesięcy od śmierci spadkodawcy (jeśli nagranie zostało odnalezione później).

Nowa forma testamentu zapewni większą elastyczność i dostępność dla osób, które z różnych powodów nie mogą skorzystać z notariusza lub sporządzić testamentu w formie pisemnej.

Ryzyko fałszerstw i mechanizmy ochronne

Mimo licznych zalet testamentu audiowizualnego, ustawodawca dostrzega także zagrożenia związane z jego potencjalnym fałszowaniem, np.: manipulację nagraniem, wykorzystanie technologii deepfake, presję wywieraną na testatora przez osoby trzecie.

Aby temu zapobiec, sądy będą zobowiązane do dokładnej analizy autentyczności nagrań. Weryfikacji podlegać będą m.in.:

  • tożsamość testatora,
  • jego stan świadomości i swobody w chwili składania oświadczenia,
  • ewentualne ślady ingerencji zewnętrznej.

W razie wątpliwości sąd będzie mógł powołać biegłych do oceny, czy testament został sporządzony dobrowolnie i czy nagranie nie nosi oznak manipulacji.

Ważne

Ryzyko sfałszowania testamentów audiowizualnych, na przykład za pomocą sztucznej inteligencji, sprawia, że testament ustny audiowizualny nie będzie zaliczany do formy zwykłej, a szczególnej (podobnie jak testament ustny sporządzany z udziałem świadków).

Wprowadzenie testamentu audiowizualnego to krok w stronę dostosowania polskiego prawa do współczesnych realiów technologicznych, a jednocześnie próba zapewnienia większego bezpieczeństwa dla spadkodawców w wyjątkowych sytuacjach życiowych.

Koniec testamentu podróżnego – dlaczego zostaje zniesiony?

REKLAMA

Testament podróżny, który obecnie można sporządzić w trakcie podróży morskiej lub lotniczej, zostanie całkowicie usunięty z polskiego systemu prawnego. Decyzja ta wynika z kilku istotnych powodów. Przede wszystkim, ta forma testamentu jest wykorzystywana niezwykle rzadko, co czyni ją przepisem o marginalnym znaczeniu praktycznym. Współczesne środki komunikacji i możliwość stosunkowo łatwego skorzystania z usług notariusza sprawiają, że potrzeba jego istnienia znacznie zmalała. Dodatkowo, przepisy dotyczące testamentów podróżnych często budziły wątpliwości interpretacyjne, zwłaszcza w odniesieniu do statusu świadków i warunków jego sporządzenia, co prowadziło do niepotrzebnych sporów sądowych oraz trudności w realizacji ostatniej woli spadkodawcy.

Drugim powodem likwidacji testamentu podróżnego jest chęć uproszczenia i ujednolicenia przepisów dotyczących testamentów szczególnych. Nowelizacja zmierza w kierunku eliminowania przestarzałych i mało praktycznych rozwiązań prawnych, jednocześnie wprowadzając bardziej nowoczesne alternatywy, takie jak testament audiowizualny. W przypadku osób podróżujących, w razie nagłej potrzeby sporządzenia testamentu, wystarczającym rozwiązaniem będzie skorzystanie z formy testamentu ustnego (który jednak podlega nowym, bardziej restrykcyjnym warunkom) lub wykorzystanie technologii cyfrowej do sporządzenia testamentu audiowizualnego.

Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Testament wojskowy – rozszerzenie możliwości

W przeciwieństwie do testamentu podróżnego, ustawodawca zdecydował się utrzymać testament wojskowy. Co więcej, zmienione przepisy pozwolą na jego sporządzenie szerszej grupie osób związanych z Siłami Zbrojnymi RP.

Testament wojskowy będzie mógł być sporządzony zarówno przed funkcjonariuszem wojskowym (np. sędzią wojskowym, dowódcą jednostki wojskowej), jak i ustnie przed świadkami w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia.

Uprawnieni do jego sporządzenia będą:

  • żołnierze,
  • cywilny personel medyczny towarzyszący wojsku,
  • duszpasterze wojskowi,
  • inne osoby wykonujące zadania w ramach Sił Zbrojnych RP.

Krótkie podsumowanie – co oznaczają te zmiany dla obywateli?

Reforma prawa spadkowego ma na celu:

  • Zwiększenie bezpieczeństwa prawnego testamentów.
  • Eliminację fałszerstw testamentów ustnych.
  • Skrócenie czasu na potwierdzenie treści testamentów.
  • Wprowadzenie nowoczesnej formy testamentu – testamentu audiowizualnego.
  • Ułatwienie sporządzania testamentów wojskowych.

Jeśli planujesz sporządzenie testamentu lub chcesz mieć pewność, że Twoja ostatnia wola zostanie spełniona, koniecznie śledź te zmiany i ewentualnie skonsultuj się z prawnikiem. Nowe przepisy mogą bowiem mieć istotny wpływ na przyszłość Twojego majątku!

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

Przelew darowizny ze środków firmowych spółki: Czy zwolnienie z podatku od darowizn nadal obowiązuje? Skarbówka wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

REKLAMA

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce kością niezgody. Ale coś się zmienia po 10 latach

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

Dodatek mieszkaniowy 2025: dla kogo, ile, kryteria dochodowe i normatywy

W trakcie pierwszych miesięcy bieżącego roku, koszty mieszkaniowe nie rosły już tak dynamicznie jak wcześniej. Musimy jednak pamiętać o skali wcześniejszych zmian. Przykładowo, w lipcu 2024 r. prąd dla gospodarstw domowych podrożał o około 20%. Główny Urząd Statystyczny podaje, że przez rok (od maja 2024 r.) użytkowanie mieszkania lub domu razem z nośnikami energii zdrożało o około 11%. Trudno się więc dziwić, że użytkownicy mieszkań i domów narzekają na koszty. Mamy jednak dla nich pewną dobrą wiadomość. Mianowicie, niedawno wzrosły kryteria dochodowe dotyczące dodatku mieszkaniowego. Warto przypomnieć na czym polega taka forma pomocy mieszkaniowej.

REKLAMA