Dziedziczenie długów

Art. 1030 k.c. stanowi, że do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Zaś od chwili przyjęcia ponosi odpowiedzialność odpowiedzialność z całego swojego majątku.

Istnieją dwa sposoby przyjęcia spadku:
• proste przyjęcie spadku – w tym przypadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadowe bez ograniczenia
• przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku

Zobacz: Sposoby dokonania podziału spadku

Długi spadkowe podzielić można na dwie kategorie:
• długi spadkowe powstałe za życia spadkodawcy – są to wszelkie zobowiązania, które nie wygasły z chwilą śmierci spadkodawcy (z chwilą śmierci wygasają zobowiązania mające charakter ściśle oboisty). Zazwyczaj są to stosunki obligacyjne, w których spadkodawca był dłużnikiem, np. zwrot pożyczki. Do tej grupy należą także zobowiązania powstałe na skutek wygaśnięcia stosunku prawnego, w którym spadkodawca był stroną.
• długi powstałe w chwili otwarcia spadku lub później – do tej grupy należą m.in. koszty pogrzebu spadkodawcy, tak aby pogrzeb odpowiadał miejscowo przyjętym zwyczajom, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek, wykonania zapisów i poleceń czy obowiązek dostarczenia dziadkom spadkodawcy środków utrzymania

Zobacz: Formalności spadkowe – stwierdzenie nabycia spadku czy akt poświadczenia dziedziczenia

Szczególnego rodzaju długami spadkowymi są tzw. koszty ostatniej choroby spadkodawcy, a więc koszty leczenia spadkodawcy, opieki nad nim, wszelkie wydatki jakie spadkobierca ponosi w związku z niedołęstwem lub chorobą poprzedzającą zgon spadkodawcy.

Do długów spadkowych należy także roszczenie o wyrównanie dorobku przysługujące pozostałemu przy życiu małżonkowi wobec spadkobierców zmarłego. Spadkobiercy mogą wystąpić o zmniejszenie obowiązku wyrównania dorobków, gdy spadkodawca za życia wystąpił o unieważnienie małżeństwa, o rozwód lub orzeczenie separacji.

Zgodnie z art. 1032 § 1 k.c. spadkobierca ponoszący ograniczoną odpowiedzialność za długi spadkowe, który spłacił niektóre długi nie wiedząc o istnieniu innych długów spadkowych ponosi odpowiedzialność za niespłacone długi tylko do wysokości różnicy między wartością ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku a wartością świadczeń spełnionych na zaspokojenie długów, które spłacił.

Art. 1032 § 2 k.c. stanowi zaś, że spadkobierca, który spłacił niektóre sługi wiedząc o istnieniu pozostałych, ponosi odpowiedzialność ponad wartość stanu czynnego spadku, jednakże tylko do wysokości, w jakiej byłby zobowiązany je zaspokoić, gdyby spłacał je należycie.

Zobacz: Spadki

W prawie spadkowym brak jest przepisu bezpośrednio określającego kolejność zaspokajania wierzycieli spadkowych. Jeżeli zatem istnieje kilka wierzytelności podlegających zaspokojeniu w tej samej kolejności, a wartość stanu czynnego spadku nie wystarcza na zaspokojenie wszystkich wierzytelności, spadkobierca powinien zaspokajać wierzycieli stosunkowo do wysokości ich wierzytelności.

Do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność solidarną za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości udziałów. Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.