REKLAMA

REKLAMA

REKLAMA

Strona główna » Prawo » Tematy » Tematy » Dziedzicznie » Spadki i darowizny

Dziedzicznie, Spadki i darowizny

Zapisz się na newsletter

Zobacz przykładowy newsletter

Wpisz poprawny e-mail

Testamenty szczególne to formy testamentów, które mogą być sporządzone w okolicznościach przewidzianych w ustawie, uzasadniających odstąpienie od wykorzystania zwykłych form testamentu.

Testament holograficzny, notarialny i testament allograficzny

Testament to rozrządzenie własnym majątkiem na wypadek śmierci. Dotyczy to rozrządzenia majątkiem tylko jednego spadkodawcy (obowiązuje zakaz sporządzania testamentów wspólnych). Spadkodawca może w każdej chwili odwołać cały testament bądź jego poszczególne postanowienia.

Uznanie za zmarłego dotyczy sytuacji, w których mimo upływu czasu (określonego w ustawie) i przeprowadzenia odpowiedniego postępowania wyjaśniającego, nie udało się ustalić czy dana osoba żyje, czy zmarła.

REKLAMA

Sukcesja to sposób pochodnego nabycia prawa, w skutek którego powstaje stosunek następstwa prawnego pomiędzy poprzednikiem a nabywcą. Wyróżniamy sukcesję syngularną oraz sukcesję uniwersalną.

Stwierdzenie nabycia spadku to sądowe (bądź urzędowe – można złożyć odpowiednie oświadczenie przed notariuszem) potwierdzenie kto i w jakim stopniu dziedziczy po zmarłym. Sąd spadku wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi.

Właściciel może korzystać z rzeczy i rozporządzać nią, z wyłączeniem osób trzecich, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego, zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swojego prawa.

Spadkodawca (inaczej testator) to osoba fizyczna, po której spadek z chwilą śmierci przechodzi na spadkobierców. Może on wyrazić swoją wolę przez testament lub jeżeli tego nie uczyni – dziedziczenie odbędzie się w drodze ustawy.

REKLAMA

Spadkobierca to podmiot, na który przechodzi ogół praw i obowiązków po osobie zmarłej.

Spadek to ogół praw i obowiązków należących do spadkodawcy, które w chwili jego śmierci przechodzą na spadkobierców (następców prawnych) w drodze dziedziczenia.

Współwłasność polega na tym, że własność jednej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Wykonawca testamentu to osoba powołana przez spadkodawcę w testamencie dla realizacji jego postanowień – przede wszystkim poleceń i zapisów. Wykonawca testamentu musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.

Jeżeli spadkobiercy ustawowi zostali pozbawieni w testamencie jakiegokolwiek udziału w spadku, mają prawo dochodzić od spadkobierców wypłacenia zachowku. Na rzecz zachowku uprawnieni muszą jednak zaliczyć darowizny otrzymane od spadkodawcy, oraz ewentualne zapisy w testamencie. W niektórych przypadkach zachowek przysługuje również spadkobiercom ustawowym – jeśli masa spadkowa była znacząco uszczuplona przez darowizny spadkodawcy na rzecz osób trzecich.

Zapis to rozrządzenie testamentowe, na mocy którego spadkodawca zobowiązuje swego spadkobiercę testamentowego lub ustawowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby – zapisobiorcy. Z chwilą otwarcia spadku powstaje stosunek zobowiązaniowy. Zapisobiorca staje się wierzycielem, a spadkobierca lub zapisodawca – dłużnikiem.

Zdolność do czynności prawnych do zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań. Osoba mająca zdolność prawną może dokonywać we własnym imieniu czynności prawnych mających na celu powstanie, zmianę lub ustanie stosunku prawnego.

Dział spadku polega na określeniu wartości całego majątku i jego podziale pomiędzy poszczególnych spadkobierców.

Akt notarialny jest szczególną formą dokumentu urzędowego. Sporządza się go, jeżeli wymaga tego przepis prawa lub taka jest wola stron. Niedochowanie formy aktu notarialnego w sytuacji, gdy wymaga tego prawo, powoduje bezskuteczność czynności prawnej oraz jej nieważność.

Wprowadzone zmiany w prawie spadkowym umożliwiają osobie sporządzającej testament przekazanie konkretnych składników swojego majątku poszczególnym osobom. Zmiana ma na celu ułatwienie dziedziczenia, stwarzając możliwości nie istniejące do tej pory w polskim prawie.

Gdy spadek został otwarty po 14 lutego 2001 do dziedziczenia gospodarstw rolnych stosujemy przepisy ogólne. W przypadku spadków otwartych wcześnie obowiązują odmienne regulacje.

Separacja wywołuje takie same skutki jak rozwód również w przypadku dziedziczenia, tyle że małżeństwo nadal istnieje i nie można zawrzeć ponownego związku małżeńskiego. Separacja nie powoduje również rozwiązania małżeństwa i można ją znieść, a ponadto po orzeczeniu separacji nie można wrócić do poprzedniego nazwiska.

Prawo do zachowku opiera się na konstytucyjnej zasadzie ochrony rodziny i przysługuje tylko zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy.

W skład spadku nie wchodzą : prawa i obowiązki publiczno – prawne, osobiste, rodzinne oraz te, które z mocy przepisów szczególnych przechodzą na określone osoby, bez względu na to, czy są one spadkobiercami.

Istnieją dwie drogi do stwierdzenia nabycia spadku przez spadkobierców. Orzeczenie sądowe i poświadczenie dziedziczenia przez notariusza są to dwa dokumenty posiadające taką samą doniosłość prawną. U notariusza zapłacimy za poświadczenie więcej niż za stwierdzenie w sądzie, ale dokument otrzymamy od ręki.

Konieczność spłat i dopłat pomiędzy spadkobiercami zachodzi wówczas, gdy składniki masy spadkowej zostaną rozdzielone w naturze pomiędzy nich, bądź przyznane niektórym tylko spośród nich. Jak dokonać spłaty i dopłaty?

Przy dziedziczeniu ustawowym istotne są więzy krwi. Zatem dziecko ze związku konkubenckiego, zwanego inaczej nieformalnym, będzie z ustawy dziedziczyło zarówno po swojej matce jak i po swoim ojcu, oraz po ich krewnych, tak samo jak dziecko ze związku małżeńskiego.

Lokal stanowiący odrębną własność podlega dziedziczeniu na takich samych zasadach jak całość spadku. Warto pamiętać, aby dopełnić wszystkich formalności związanych z dziedziczeniem i dokonać zmiany wpisów w księdze wieczystej lokalu. Mimo, że większość osób jest tego świadoma, postępowania spadkowe odkładane są często na wiele lat.

Przez umowę zrzeczenia się dziedziczenia, uregulowaną w art. 1048 k.c., przyszły spadkobierca ustawowy zrzeka się dziedziczenia po przyszłym spadkodawcy.

Sytuacja spadkobierców kształtuje się odmiennie w przypadku mieszkań własnościowych i lokatorskich. W pierwszym przypadku przejście praw do lokalu jest podobne jak przy dziedziczeniu prawa własności lokalu. W przypadku lokali lokatorskich osobom z najbliższej rodziny zmarłego przysługuje roszczenie o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu – pod warunkiem jednak że przed jego śmiercią wspólnie zamieszkiwali.

Może się tak zdarzyć, że po śmierci bliskiej osoby, po której dziedziczymy z ustawy, w ciągu 6 miesięcy od dowiedzenia się o śmierci tej osoby nie złożymy żadnego oświadczenia w przedmiocie przyjęcia spadku bądź jego odrzucenia.

Co do zasady nie ma ograniczeń w dziedziczeniu. Oczywiście w zależności od tego, czy będzie to dziedziczenie ustawowe czy testamentowe, z reguły inny będzie krąg uprawnionych do dziedziczenia. Ustawodawca wymienił jednak dwa wyjątki od tej ogólnej zasady.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn zawiera przepisy dotyczące opodatkowania rzeczy i praw otrzymanych zarówno w drodze umowy i jak i dziedziczenia (a także m.in. zapisów i zachowku) - w tym również kwestię zwolnień od podatku (m.in. zupełnego zwolnienia dla najbliższej rodziny). Tekst ujednolicony, stan prawny na 27 października 2020 r.

Darowizny (bez względu na to, czy spisane w formie aktu notarialnego czy tylko faktycznie zrealizowane) objęte są, co do zasady, opodatkowaniem podatkiem spadków i darowizn.

W sytuacji, w której cały spadek lub jego część przypadły osobie rzeczywiście do niego nieuprawnionej, możemy żądać jego wydania.

Niedawno zmarł mój bliski przyjaciel. Okazało się, że w testamencie zapisał mi część swoich oszczędności, w tym pieniądze zgromadzone na funduszu inwestycyjnym. Czy w takiej sytuacji muszę zapłacić podatek?

Spadek opodatkowany w USA nabyty przez obywatela polskiego lub osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce podlega również opodatkowaniu w Polsce zgodnie z art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Matka chce mi przekazać mieszkanie w formie darowizny. Ojciec i mój brat nie żyją. Innego rodzeństwa nie mam. Brat pozostawił dwie córki. Jakie zobowiązania będę miała wobec nich ? Czy dla mnie korzystniej będzie, gdy matka ustanowi mnie jedyną spadkobierczynią, a córki brata będą dochodzić zachowku?

151 - 186 z 186 artykułów

1 2 3 4

REKLAMA