Prawa pracownika, Nadgodziny

Pracy w nadgodzinach nie da się ocenić jednoznacznie – są pracownicy, których cieszy, bo mogą zarobić więcej, ale są i tacy, którzy nie chcą pracować więcej, niż przewiduje ich norma czasu pracy. Aby pogodzić w tym zakresie interesy pracodawcy i pracownika, ustawodawca ściśle uregulował limity i zasady pracy w godzinach nadliczbowych.

Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

Pracę w godzinach nadliczbowych (tzw. “nadgodziny”) stanowi praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. 

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 31 marca (Wielkanoc), czy 19 maja (Zielone Świątki) 2024 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

Trwają konsultacje i prace w Sejmie RP nad nową instytucją, która w założeniu ma dbać o prawa i interesy pracownicze. Ma być powołany Rzecznik Praw Pracowniczych - jest już projekt ustawy. Czy to koniec z wykorzystywaniem osób na tzw. "śmieciówkach". Poniżej szczegółowe założenia.

Odprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS za swoich pracowników jest obowiązkiem pracodawcy, podobnie jak zgłoszenie zatrudnionych do tych ubezpieczeń. Jak sprawdzić, czy te obowiązki pracodawca wykonuje? Można to zrobić na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS lub po złożeniu wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Przepis ustawy o Straży Granicznej mówiący, że za przepracowane nadgodziny przyznawany jest czas wolny od służby „w tym samym wymiarze” jest niezgodny z Europejską Kartą Społeczną – orzekł we wtorek 28 listopada 2023 r. Trybunał Konstytucyjny.

Temat 35-godzinnego tygodnia pracy coraz częściej przebija się w mediach i wśród opinii publicznej. Natomiast dzisiaj o tym rozwiązaniu nadal możemy myśleć bardziej w kategoriach egzotyki. Dlaczego? 

W dniu 22 września 2023 r. weszły w życie przepisy wzmacniające pozycję zwolnionych pracowników, którzy wystąpią do sądu pracy z odwołaniem od wypowiedzenia umowy o pracę. Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje szybszy powrót do pracy pracownikowi, którego Sąd I instancji przywrócił do pracy lub uznał wypowiedzenie mu umowy o pracę za bezskuteczne. W przypadku pracowników szczególnie chronionych powrót do pracy może nastąpić jeszcze nawet przed rozpoczęciem faktycznych czynności procesowych, jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia do sądu. Zmiana ta jest konsekwencją porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ „Solidarność” w czerwcu tego roku.

Zaległy urlop wypoczynkowy za 2022 r. powinien zostać udzielony pracownikowi najpóźniej do 30 września 2023 r. Roszczenia dotyczące urlopu za ubiegły rok przedawnią się w 2026 r. 

Obecnie 300 zł rządowego programu „Dobry start” (popularne "300 plus") nie wystarcza na wyposażenie dziecka do szkoły - nawet w najskromniejszym standardzie. Skąd wziąć dodatkowe, brakujące na ten cel, pieniądze?

Zbliżający się początek wakacji przynosi falę upałów. Znoszenie wysokich temperatur jest trudne w miejscu pracy. Jakie prawa mają pracownicy a jakie obowiązki pracodawcy w związku z pracą podczas upałów?

Nowelizacja Kodeksu pracy z 9 marca 2023 r., która weszła w życie 26 kwietnia 2023 r.  wprowadziła istotne zmiany w zakresie uprawnień pracowników wychowujących dzieci, z których mogą oni skorzystać w ustawowo wskazanych okolicznościach. Przewidziane uprawnienia mają na celu ułatwienie łączenia życia i obowiązków rodzinnych z wykonywaniem pracy.

Praca w porze nocnej ma specjalną regulację w Kodeksie pracy. Przepisy określają warunki wykonywania pracy w tej porze oraz świadczenia przysługujące z tego tyłu pracownikowi. Kiedy przypada pora nocna? Co należy się za pracę w nocy?

Nowelizacja Kodeksu pracy obowiązująca od 26 kwietnia, która wdraża dyrektywę work–life balance obejmuje szereg zmian w prawie pracy, kluczowych z punktu widzenia pracowników – dotyczących m.in. godzenia obowiązków zawodowych i rodzinnych oraz przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy. Eksperci kancelarii CMS oraz W&W Consulting podsumowują nowe uprawnienia pracowników.

W dzisiejszych dynamicznych czasach, świat pracy ulega ciągłym zmianom. Nowe technologie, rozwój sektorów gospodarki i zmieniające się preferencje pracowników powodują konieczność dostosowania prawa pracy do współczesnych realiów. 

Od dzisiaj, 26 kwietnia 2023 r. w Kodeksie pracy zaczęły obowiązywać ogromne zmiany, jakich dawno nie było! Zmiany dotyczą m.in. urlopów rodzicielskich, zwolnień od pracy, świadectw pracy, umów na okres próbny i czas określony, zasad składania oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę, pracy za granicą. Oczywiście zmiany są pro-pracownicze, a dla pracodawców wiążą się z dodatkowymi obciążeniami i formalnościami. Pracownicy działu kadr nie ucieszą się, ponieważ jest wiele terminów, których trzeba pilnować.

Ustawodawca w 2023 roku nie zwalnia tempa. Po raz kolejny pracodawców i pracowników działów kadrowo-płacowych stawia przed szeregiem wyzwań. Choć obowiązki dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a co za tym idzie -  możliwość kontroli trzeźwości pracowników przy uzasadnionym podejrzeniu, nie są nam obce, to nowelizacja przepisów Kodeksu Pracy w tym zakresie, powoduje powstanie wielu pytań i wątpliwości. Jak nowe regulacje umożliwiające pracodawcom przeprowadzanie prewencyjnej kontroli trzeźwości wyglądają w praktyce? Odpowiedź na to pytanie postaram się przybliżyć w dalszej części tego artykułu. 

Okazjonalna praca zdalna, to praca na wniosek pracownika składany teoretycznie w każdej możliwej sytuacji, nie więcej niż 24 razy w roku. Czy pracodawca może nie wyrazić zgody? Wyjaśniamy jak legalnie może się zachować pracodawca. Ostatnio bowiem, zaroiło się wręcz od publikacji, propagujących tezę o możliwości odmowy przez pracodawcę. Tezę dodajmy, bardzo niebezpieczną dla pracodawców.

Dane osobowe i ich ochrona mają znaczenie także w przypadku zawarcia i wykonywania umowy o pracę. Jakie są regulacje dotyczące danych osobowych kandydatów do pracy i pracowników? Kiedy pracodawca może poprosić o PESEL? Czy może pytać o wyznanie i poglądy polityczne? Czy pracodawcy trzeba mówić o członkostwie w związku zawodowym?

Umowa o pracę to najszerzej występująca podstawa prawna stosunku pracy. Ostatnia nowelizacja Kodeksu pracy rozszerzyła zakres postanowień, jakie muszą się znaleźć w umowie o pracę. Zmianie uległy także obowiązki informacyjne pracodawcy, związane z nawiązaniem stosunku pracy. Co będzie musiała zawierać umowa o pracę? O czym pracodawca ma informować pracownika.

Jakie koszty pracy zdalnej poniesie pracodawca, określa nowelizacja Kodeksu pracy, której przepisy dotyczące pracy zdalnej wchodzą w życie 7 kwietnia 2023 r. Jakie koszty związane z pracą zdalną musi pokryć pracodawca? W jaki sposób ustala się zasady pokrywania kosztów? Jakie świadczenia przysługują pracownikowi za korzystanie z należących do niego narzędzi i urządzeń?

Przepisy nowelizacji kodeksu pracy z 1 grudnia 2022 r., które wejdą w życie 7 kwietnia 2023 r. wprowadzają m.in. tzw. okazjonalną pracę zdalną. Na czym polega ten rodzaj pracy zdalnej? Co z limitem dni pracy zdalnej okazjonalnej w przypadku zmiany pracodawcy? Czy informacja o wykorzystanych dniach tego rodzaju pracy zdalnej powinna się znaleźć w świadectwie pracy?

Mówiąc o naruszaniu praw pracownika można wyróżnić dwie formy molestowania. Jest to molestowanie i molestowanie seksualne. Podpowiadamy, jakie są różnice i jak wyrazić sprzeciw wobec niepożądanego zachowania.

Przepisy Kodeksu pracy określają prawa i obowiązki pracowników. Przede wszystkim po to, by ich chronić. Ciężkie naruszenie praw pracownika stanowi podstawę do rozwiązania umowy o pracę, a niektóre z wykroczeń przeciwko prawom pracownika mogą być podstawą do nałożenia na pracodawcę kary grzywny.