REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wyrok TSUE w sprawie kredytów frankowych – co teraz mogą zrobić kredytobiorcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wyrok TSUE w sprawie kredytów frankowych – co teraz mogą zrobić kredytobiorcy
Wyrok TSUE w sprawie kredytów frankowych – co teraz mogą zrobić kredytobiorcy
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Znaczenie i skutki wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Dziubak (C-260/18) dla frankowiczów i kredytobiorców posiadających kredyty w innych walutach obcych omawiają eksperci z kancelarii prawniczej Rachelski & Wspólnicy. Eksperci zauważają, że powołując się na tezy tego wyroku można analogicznie kwestionować umów kredytowych waloryzowanych kursem innej waluty obcej – na przykład euro.

Wielogodzinne relacje, opinie ekspertów, wypowiedzi frankowiczów i transmisje z Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym został ogłoszony wyrok w polskiej sprawie odnoszący się do umów kredytowych w CHF – tak w skrócie wyglądał czwartek 3 października 2019 roku w krajowych mediach. Słowa euforii przeplatały się z krytycznymi uwagami kierowanymi w stronę banków.
W wielu przypadkach świadomi kredytobiorcy zdawali sobie sprawę z tego, co oznacza wyrok TSUE w zaprezentowanej postaci, jednakże w przestrzeni publicznej zapanował swojego rodzaju chaos informacyjny. Warto zatem zastanowić się nad tym, co rzeczywiście oznacza wyrok w sprawie Dziubak (C-260/18) dla frankowicz
ów i kredytobiorców posiadających kredyty w innych walutach obcych.

REKLAMA

REKLAMA

- Zgodnie z korzystnym dla frankowiczów wyrokiem nie ma przeszkód, aby sąd krajowy po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru niektórych warunków umowy kredytu przyjął, że ta umowa nie może nadal obowiązywać bez takich warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy. - mówi Stanisław Rachelski, radca prawny, wspólnik kancelarii prawniczej Rachelski & Wspólnicy - Ponadto  według TSUE nie jest możliwe wypełnienie luk w umowie, spowodowanych usunięciem z niej nieuczciwych warunków, które się w niej znajdowały, wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze ogólnym, przewidujących, że skutki wyrażone w treści czynności prawnej są uzupełniane w szczególności przez skutki wynikające z zasad słuszności lub ustalonych zwyczajów, które nie stanowią przepisów dyspozytywnych lub przepisów mających zastosowanie, jeżeli strony umowy wyrażą na to zgodę. - dodaje.

Podsumowując, Trybunał wskazał, że nie jest możliwe, aby po wyeliminowaniu tzw. klauzul abuzywnych z umów, umowa została uzupełniona na podstawie przepisów przywołujących zasady słuszności i ustalone zwyczaje. Należy podkreślić, że Trybunał poddał ocenie polską praktykę orzeczniczą, w której zdarzały się orzeczenia, bądź uznające analizowane klauzule walutowe w podobnych umowach za zgodne z prawem, bądź ustalające je za klauzule niedozwolone, które mogą być jednak zastąpione przepisami dyspozytywnymi lub ustaleniami sądu orzekającego na podstawie klauzul generalnych. TSUE uznał tego typu praktykę orzeczniczą za sprzeczną z prawem unijnym i dotychczasowym orzecznictwem TSUE.

Zabieg polegający na uzupełnieniu czy modyfikacji umowy kredytu kursem średnim NBP lub innym „godziwym” lub „rynkowym”
kursem również został wykluczony w orzeczeniach Sądu Najwyższego.

Kredyt denominowany i kredyt indeksowany

REKLAMA

Umowy kredytowe waloryzowane kursem franka szwajcarskiego zawierane przez kredytobiorców z bankami występowały zasadniczo w dwóch rodzajach. Niektóre banki oferowały kredyty denominowane, inne zaś kredyty indeksowane do CHF. Analizowany wyrok w sprawie Dziubak dotyczy umowy indeksowanej, jednakże należy zaznaczyć, że klauzule niedozwolone zakwestionowane przez TSUE znajdują się nie tylko w umowach indeksowanych, ale również denominowanych. Umowy obu rodzajów kredytów były konstruowane w podobny sposób, dlatego unieważnienie klauzul zakwestionowanych przez kredytobiorców w sprawie Dziubak będzie miało zastosowanie do klauzul znajdujących się w innych umowach.

Co więcej, możliwe jest także analogiczne kwestionowanie umów kredytowych waloryzowanych kursem innej waluty obcej – na przykład euro. Z tego powodu kredytobiorcy, którzy posiadają takie kredyty, powinni zdecydować się na przeanalizowanie swoich umów z ekspertami, którzy stwierdzą, czy konkretna umowa zawiera kwestionowane klauzule abuzywne - stwierdza Michał Tomasiak, radca prawny, Rachelski & Wspólnicy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Unieważnienie czy „odfrankowienie” umowy?

Trybunał w wyroku z 3 października 2019 r. zaznaczył, że z jednej strony skutki dla sytuacji konsumenta wynikające z unieważnienia całości umowy należy oceniać w świetle okoliczności istniejących lub możliwych do przewidzenia w chwili zaistnienia sporu, a z drugiej strony, do celów tej oceny decydująca jest wola wyrażona przez konsumenta w tym względzie. Zatem to od woli kredytobiorcy będzie zależało, czy w jego interesie jest, aby umowa nadal obowiązywała, czy domaga się jej unieważnienia. Decyzja konsumenta w tej sprawie niesie za sobą szereg konsekwencji. Należy zatem dokładnie przeanalizować, co będzie korzystniejsze.

Jak pokazują dotychczasowe wyroki Sądu Najwyższego, możliwe jest, aby umowa, po wyeliminowaniu kwestionowanych klauzul, nadal obowiązywała bez postanowień powiązanych z mechanizmem waloryzacji i z uwzględnieniem oprocentowania umowy zgodnie ze stawką Libor. „Odfrankowienie” w takim przypadku będzie bardzo korzystne dla kredytobiorców, którzy mimo bardzo wysokiego kursu franka szwajcarskiego, do tej pory nie spłacili kwoty kredytu udzielonego przez bank. Trzeba podkreślić, że stawka Libor jest znacząco korzystniejsza niż stawka Wibor stosowana przy ustalaniu oprocentowania kredytów złotówkowych oferowanych przez banki. - podsumowuje Stanisław Rachelski.

Aktualnie stawka Libor 3M CHF jest ujemna i wynosi około -0,78%, natomiast stawka Wibor 3M jest dodatnia i wynosi 1,71%. W przeprowadzonej w tej materii analizie orzecznictwa, Sąd Najwyższy nie wyklucza możliwości unieważnienia umowy, a jedynie dostrzega potencjalne negatywne aspekty dla konsumenta (konieczność natychmiastowego zwrotu pozostałego kapitału kredytu) oraz banku (możliwość przedawnienia roszczeń banku o zwrot kapitału).

Radca prawny Wojciech Ostrowski, wspólnik Rachelski & Wspólnicy podkreśla, że w przypadku pierwszego problemu (zwrot niespłaconego kapitału przez konsumenta) to problem przywoływany "na siłę" i to wyłącznie przez banki, ponieważ kredytobiorcy sami z reguły opowiadają się za nieważnością umów i liczą się z konsekwencjami z tego tytułu wynikającymi. W tej materii wielokrotnie, w sposób dobitny i konsekwentny wypowiedział się już TSUE i wskazał, że to konsument, a nie sąd orzekający w jego sprawie decyduje, czy nieważność jest dla konsumenta korzystna.

Umowy zawierane w okresie, kiedy banki oferowały ich najwięcej, są aktualnie pod względem kapitału spłacone w znacznej większości, średnio na poziomie 80% otrzymanego pierwotnie kapitału. Trudno, zatem bronić tezy, że nieważność Umowy Kredytu byłaby dla konsumenta niekorzystna i to nawet gdyby te pozostałe 10-20% pierwotnie otrzymanego kapitału konsument musiał refinansować kolejnym kredytem.  

Korzyści

- Najbardziej przekonującymi argumentami za unieważnieniem umowy są uwolnienie się od długu znacznie przekraczającego pierwotnie otrzymane korzyści finansowe i bezkosztowe korzystania z kapitału przez 10-15 lat. - mówi Michał Tomasiak (Rachelski & Wspólnicy) - Przy tym kredytobiorcy muszą się liczyć z obowiązkiem zwrotu 10-30% kapitału kredytu, który nie został jeszcze spłacony. Korzyści tej towarzyszy także pojawienie się w majątku kredytobiorcy nieruchomości, która nie ma prawa być już zabezpieczona hipotecznie. Argumenty przemawiające za unieważnieniem jak i „odfrankowieniem” umowy kredytu są bardzo silne, a korzyści z orzeczenia unieważniającego lub ofrankowującego kredyt w CHF w stosunku aktualnej sytuacji kredytobiorcy są nie do przecenienia - dodaje.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Co powinni zrobić kredytobiorcy po wyroku TSUE?

- Przede wszystkim osoby, które posiadają kredyt waloryzowany walutami obcymi, powinny zweryfikować, czy w ich umowach znajdują się kwestionowane klauzule abuzywne. Każda umowa powinna być analizowana indywidualnie, dlatego niemożliwe jest stwierdzenie, czy konkretna umowa może zostać podważona, bez sprawdzenia jej treści pod kątem niedozwolonych warunków umownych. W tym celu warto zasięgnąć opinii profesjonalnych pełnomocników, którzy oprócz odpowiednich kompetencji, posiadają także doświadczenie w zakresie prowadzenia spraw związanych z umowami waloryzowanymi kursem waluty obcej - podsumowuje i zaprasza do kontaktu Stanisław Rachelski, kancelaria prawnicza Rachelski & Wspólnicy.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

REKLAMA

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą! Kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA