Protokół elektroniczny-szybsze postępowanie sądowe

Nagrywanie rozpraw zostało uruchomione. Szacowany koszt wdrożenia projektu, którego zakończenie jest zaplanowane na 2013 rok to 150 mln złotych.

Jak podkreśla Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski aby system był skutecznie stosowany niezwykle ważne jest odpowiednie przeszkolenie sędziów. Dojdzie do niego jeszcze w 2011 roku. Organizacja szkolenia ma się m.in. zająć: Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury.

Zobacz:Elektroniczny protokół na sali rozpraw

System umożliwiający nagrywanie na salach rozpraw został zainstalowany w 346 salach sądowych w całej Polsce (w 290 salach sądach okręgowych, 56 salach sądach apelacyjnych). W kolejnych miesiącach system będzie instalowany w pozostałych salach sądów okręgowych. W 2012 roku roku wyposażenie trafi także do większości sal sądów rejonowych.

W sumie, do końca tego roku sale rozpraw w wydziałach cywilnych, rodzinnych, pracy i ubezpieczeń społecznych oraz gospodarczych w sądach okręgowych i apelacyjnych zostaną wyposażone w kamery, mikrofony, monitory oraz urządzenia i oprogramowanie służące do ich obsługi.

Jak wyglądał będzie protokół elektroniczny?

Zamiast pisemnego protokołu z rozprawy sporządzony zostanie plik dźwiękowy bądź audiowizualny.  W sprawach rozpoznawanych przez sądy okręgowe nagrywany będzie zarówno dźwięk, jak i obraz, a w sprawach, które trafiły do sądów apelacyjnych - jedynie dźwięk.

Sędzia nie będzie dyktował protokolantowi treści protokołu, w związku z tym rozprawa potrwa znaczniej krócej niż tradycyjnie. Wszystkie wypowiedzi stron postępowania i innych osób uczestniczących w postępowaniu zostaną zaprotokołowane, czyli nagrane.

Zadaniem protokolanta będzie czuwanie nad tym, aby protokół elektroniczny, czyli nagranie, został prawidłowo sporządzony. Umożliwia to specjalne oprogramowanie zainstalowane na komputerze protokolanta.

Zobacz: Usprawnienie postępowania sądowego

Za jego pomocą protokolant będzie sporządzał „spis treści” nagrania, czyli tzw. adnotacje. Protokolant będzie także sporządzał szczątkowy protokół pisemny, który zostanie wydrukowany (tzw. protokół skrócony). Protokół skrócony zawierał będzie m. in. oznaczenie sądu, miejsca i daty posiedzenia, nazwiska sędziów, protokolanta, prokuratora, stron, interwenientów, jak również obecnych na posiedzeniu przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz oznaczenie sprawy i wzmianki co do jawności.

W razie konieczności istniała będzie możliwość odtworzenia nagrania do tej pory sporządzonego podczas trwającej rozprawy. Sprzęt zainstalowany na sali rozpraw oraz system informatyczny umożliwią ponadto dokonywanie wideokonferencji na odległość, zaprezentowanie dowodu elektronicznego bądź obrazu z kamery dokumentowej.

- Od wielu lat rozprawy sądowe z powodzeniem nagrywane są w Finlandii, Wielkiej Brytanii oraz w Niemczech. Z czasem rozwiązanie to zostało wprowadzone także w innych państwach Unii Europejskiej, w tym m. in. we Włoszech, Hiszpanii i Estonii. Doświadczenia tych krajów wskazują, że wdrożenie protokołu elektronicznego istotnie wpływa na skrócenie czasu trwania postępowań sądowych. Głęboko wierzę, że rozwiązanie, które uruchamiamy, także w Polsce skróci czas oczekiwania na rozstrzygnięcie spraw w sądach przynajmniej o 1/3 – zaznaczył Krzysztof Kwiatkowski.

Aby proces wdrażania protokołu elektronicznego przebiegał sprawnie na poziomie sądów apelacyjnych utworzona została sieć pełnomocników ds. wdrażania systemów informatycznych. Koordynatorem krajowym w tym zakresie został prof. Jacek Gołaczyński.

Nagrywanie na salach rozpraw stało się możliwe dzięki znowelizowaniu Kodeksu postępowania cywilnego, a tym samym wprowadzeniu do polskiej procedury cywilnej protokołów elektronicznych z zapisem przebiegu rozpraw sądowych.

AS/Źródło: MS