Mediacja jako alternatywna metoda rozwiązywania sporów

Ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (Dz. U. z 2015 r. poz. 1595)

Na czym polega mediacja

W uzasadnieniu do projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów Ministerstwo Sprawiedliwości podało swoją definicje mediacji.  Mediacja zatem to „próba do ugodowego, satysfakcjonującego obie strony rozwiązania konfliktu na drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, neutralnej wobec stron i ich konfliktu, czyli mediatora, który wspiera przebieg negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga – nie narzucając jednak żadnego rozwiązania – w wypracowaniu kompromisu.”

Mediacja – podstawowe zasady

Z definicji tej wynikają zatem podstawowe zasady prowadzenia mediacji, które winny być przestrzegane przez mediatora oraz strony.

Są nimi:

- zasada bezstronności,

- zasada niejawności,

- zasada dobrowolności,

- zasada szybkości.

Spory przedsiębiorców - mediacja

Strony, jako tak zwani gospodarze konfliktu dokonują wyboru mediatora, który w ich ocenie będzie osobą bezstronną. Samo już podjęcie przez strony konfliktu takiej inicjatywy wskazuje ich dobrą wolę i chęć osiągnięcia porozumienia. Dobrowolność mediacji polega z kolei m.in. na tym, że strony na każdym etapie prowadzonego procesu mogą zrezygnować z mediacji. Nikt nikogo nie może przymuszać do ugodowego zakończenia konfliktu. Istotne jest również to, że cały proces mediacji jest prowadzony niejawnie i strony nawet gdy dojdzie do fiaska mediacji nie mogą wykorzystać w postępowaniu sądowym informacji o których dowiedziały się w związku z prowadzoną mediacją. Ponadto postępowanie mediacyjne jest o wiele szybszym postępowaniem niż postępowania sądowe, m.in. ze względu na jego odformalizowanie. Mediacje mogą trwać do kliku dni, nie ma potrzeby wyznaczać odległych terminów spotkań. Niezależnie od powyższego postępowanie takie jest tańsze i nie naraża stron na konieczność poniesienia wysokich kosztów procesu sądowego.

Jaka jest praktyka mediacji

Wskazując na korzyści z mediacji należałoby stwierdzić, że jest to świetne rozwiązanie. Winno być ono zatem szeroko stosowane w praktyce. Tak niestety nie jest. Analiza statystyk Ministerstwa Sprawiedliwości wskazuje, że na chwilę obecną mediacja w Polsce wcale nie jest popularna. Należało by się zastanowić, co stoi na przeszkodzie w popularyzacji tego rodzaju rozwiązywania sporów. Niestety – najprawdopodobniej jest to mały stan wiedzy społeczeństwa, że taka możliwość zakończenia sporów realnie istnieje i że wiążą się z nią istotne korzyści.