Covidowe mandaty - sędziowie mają wątpliwości prawne

Koronamandaty bublem prawnym? Sędziowie podważają legalność ich wypisywania

Ministerstwo Zdrowia przypomina, że pandemia trwa i policja działa słusznie, karząc obywateli. Jednak zdaniem sędziów mandaty nie mają prawnej racji bytu i dlatego kwestionują ich wypisywanie.

– Wmanewrowano nas w coś, co najchętniej nazwałabym bublem prawnym. Złamano zasady prawidłowej legislacji, a teraz na gwałt szuka się argumentacji, żeby uzasadnić rozporządzenia ministra zdrowia i Rady Ministrów – mówi sędzia Joanna Hetnarowicz-Sikora. Takich głosów jest więcej. Wśród nich i te, że po czasie zamrożenia mandatowe sprawy spływają teraz do sądów lawinowo. To powoduje, że w środowisku rozpoczęła się dyskusja o konstytucyjności rozporządzeń i tak tworzonego prawa.

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Zdaniem mec. Michała Troppera z kancelarii Tropper & Szymczak los covidowych mandatów zależy właśnie od podejścia sędziów. – Legaliści będą wydawać decyzje korzystne dla obwinionego. Jeśli jednak sąd przyjmie szerszą perspektywę i uzna, że choć ustawodawca działał nie do końca prawidłowo, wprowadzał jednak potrzebne społecznie regulacje, może powołać się na zasadę słuszności. I uznać, że mandat jest uzasadniony. Póki co jednak nie słyszałem, by sądy kierowały się tą drugą przesłanką – mówi.

Sędzia Aleksandra Marek-Osowska z Torunia zastrzega, że nie ma automatu w odrzucaniu wniosków policji o ukaranie. Sędziowie mają jednak poważne wątpliwości prawne. Przyznaje, że w kilku przypadkach zwróciła sprawy do policji ze względu na braki formalne, np. niepełną kwalifikację czynu. Bo policja powołuje się na art. 54 (Kto wykracza przeciwko wydanym z upoważnienia ustawy przepisom porządkowym o zachowaniu się w miejscach publicznych, podlega karze grzywny do 500 zł albo karze nagany), ale w związku z którym konkretnie rozporządzeniem? – Wprowadzane kolejne rozporządzenia wprowadziły bałagan legislacyjny, który nie służy stosowaniu prawa. Niektórzy sędziowie mówią o braku delegacji ustawowej i o tym, że ustawa stoi wyżej niż rozporządzenie. Kolejni wskazują, że rozporządzenia łamią konstytucyjne prawa obywateli – wylicza.

Adwokat dr Adam Ploszka dodaje, że koronną zasadą prawa karnego (także odnoszącego się do wykroczeń) jest stosowanie prawa względniejszego przy zmianie przepisów. – Od marca tego roku wiele zakazów zostało w sposób istotny korygowanych – mówi. Spodziewa się, że gros mandatów zostanie teraz umorzonych lub sądy będą odmawiały wszczęcia postępowań. – Za niedoróbki prawne zapłacimy my, czyli podatnicy. Kosztami postępowania obciążany jest oskarżyciel, policja, czyli Skarb Państwa. To nie są wielkie koszty, do 500 zł, ale gdy wziąć pod uwagę, że spraw przybywa… – ocenia.