REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenie pielęgnacyjne na emeryturze nie przysługuje ze względu na wiek?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Michalina Topolewska
Michalina Topolewska
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Posiadanie prawa do emerytury lub renty nie może być przesłanką wykluczającą możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego. Taka, korzystna dla opiekunów, linia orzecznicza wojewódzkich sądów administracyjnych zaczęła się kształtować od ubiegłego roku.
Posiadanie prawa do emerytury lub renty nie może być przesłanką wykluczającą możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego. Taka, korzystna dla opiekunów, linia orzecznicza wojewódzkich sądów administracyjnych zaczęła się kształtować od ubiegłego roku.
Bartlomiej Szyperski CarPhoto

REKLAMA

REKLAMA

Niektóre sądy podnoszą kwestię wieku jako przeszkody niepozwalającej na przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. Ta nowa interpretacja jest prezentowana przede wszystkim w orzeczeniach WSA w Gliwicach.

Za stary na świadczenie pielęgnacyjne. Sądy stawiają przeszkody opiekunom

Nie wszystkie osoby na emeryturze mogą liczyć na otrzymanie świadczenia pielęgnacyjnego. Niektóre sądy uznają, że nie pozwala im na to wiek.

REKLAMA

Posiadanie prawa do emerytury lub renty nie może być przesłanką wykluczającą możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego. Taka, korzystna dla opiekunów, linia orzecznicza wojewódzkich sądów administracyjnych zaczęła się kształtować od ubiegłego roku. Nic więc dziwnego, że coraz więcej osób, w tym głównie matek, które jeszcze w latach 90. skorzystały z przepisów pozwalających im przejść na wcześniejszą emeryturę, aby zajmować się niepełnosprawnym dzieckiem, stara się przed sądami walczyć o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego – zwłaszcza że jest ono zdecydowanie wyższe od kwoty wypłacanej im przez ZUS. Jednak nieoczekiwanie pojawiły się wyroki, które nie do końca podzielają wspomnianą wykładnię przepisów i podnoszą kwestię ich wieku jako przeszkody niepozwalającej na przyznanie świadczenia.

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Opieka to nie praca

Ta nowa interpretacja jest prezentowana przede wszystkim w orzeczeniach WSA w Gliwicach. Przykładem może być wyrok z 24 lipca br. (sygn. akt II SA/Gl 480/20). Zapadł on w sprawie skargi kobiety, która domagała się uchylenia decyzji organów niższej instancji odmawiających jej przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Do tej pory w takich przypadkach sądy uznawały, że opiekun ma do niego prawo albo w wysokości pomniejszonej o emeryturę, albo musi wybrać między korzystniejszą dla niego formą pomocy, co najczęściej sprowadza się do zawieszenia emerytury. Natomiast tutaj WSA stwierdził, że skarga nie zasługiwała na uwzględnienie. W uzasadnieniu powołał się na jedną z przesłanek, którą musi spełniać opiekun, wymienioną w art. 17 ust. 1 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 111). Jest nią niepodejmowanie albo rezygnacja z zatrudnienia lub wykonywania innej pracy zarobkowej z powodu zajmowania się członkiem rodziny.

REKLAMA

Zdaniem WSA związek między powstrzymywaniem się od aktywności zawodowej a sprawowaną opieką musi być ścisły i bezpośredni. Wprawdzie art. 17 ust. 1 nie zakreśla żadnych ram czasowych co do wykazania rezygnacji z pracy z powodu konieczności zajęcia się członkiem rodziny, ale warunkiem jest, aby ten stan – w odniesieniu do tego samego niepełnosprawnego i jego opiekuna – trwał w momencie składania wniosku. Tymczasem skarżąca, która urodziła się w 1941 r., jest osobą, która wedle wszelkich zasad dotyczących wieku emerytalnego i zdolności podejmowania zatrudnienia, jest ze względu m.in. na możliwości fizyczne i zdrowotne wyłączona z rynku pracy. Jednocześnie nie wykazała, aby było inaczej, co mogła zrobić, przedstawiając zaświadczenie lekarskie z zakresu medycyny pracy, z którego jasno wynikałaby zdolność podjęcia legalnego zatrudnienia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Analogiczną argumentację WSA przedstawił też w orzeczeniach m.in. z 5 sierpnia (II SA/Gl 445/20), z 24 lipca (II SA/Gl 470/20) oraz z 13 lipca (II SA/Gl 442/20) br. W tym ostatnim, gdzie wniosek o świadczenie składała 74-letnia matka, sąd podkreślił, że z racji wieku nie może być ona zaliczona do kręgu osób, które rezygnują lub nie podejmują zatrudnienia. Czym innym jest bowiem opieka nad domownikiem, a czym innym praca zarobkowa. Nie sposób więc przyjąć, że każdy i niezależnie od wieku może być osobą aktywną zawodowo, zaś świadczenie pielęgnacyjne w wysokości różnicy między nim a emeryturą nie służy jedynie wyrównywaniu dysproporcji z racji sprawiedliwości społecznej.

Kontrowersyjna teza

Stanowisko takie jest w opinii ekspertów bardzo dyskusyjne i budzi wątpliwości, czy stosowanie kryterium wieku nie ma charakteru dyskryminującego.

– Jest to na pewno sytuacja niepokojąca dla opiekunów, czy nie dojdzie do jego upowszechnienia również w innych sądach – mówi dr Katarzyna Roszewska z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

REKLAMA

Dodaje, że żadne przepisy nie mówią o tym, że w jakimś wieku nie można podejmować pracy, a w wielu grupach zawodowych ta aktywność jest utrzymywana po skończeniu 70 lat. Przypomina też, że żadna z rent, nawet ta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, nie oznacza, że osoba ją posiadająca nie może nigdzie pracować. Co więcej, Trybunał Konstytucyjny orzekł w czerwcu 2019 r. (SK 2/17) o niezgodności z prawem przepisów, które nie pozwalają na uzyskiwanie świadczenia pielęgnacyjnego przez osobę z rentą o częściowej niezdolności do pracy.

Jarosław Jagura, adwokat z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, zwraca natomiast uwagę, że matki, które w latach 90. wybierały wcześniejszą emeryturę, dopiero teraz mają możliwość uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, bo drogę do tego otworzyła im zmiana linii orzeczniczej sądów. Natomiast powoływanie się na kryterium wieku w kolejnych orzeczeniach, jako podstawę do odmowy świadczenia, może im ją ponownie zamknąć.

– Wyroki WSA w Gliwicach pokazują, że potrzebna jest systemowa zmiana i ingerencja ustawodawcy, która uporządkowałaby kwestię uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego dla osób na emeryturze lub rencie. Problem ten narasta od lat i wszystko wskazuje na to, że będzie jeszcze długo trwał, bo rząd nie kwapi się do jego rozwiązania – podkreśla ekspert.

Z kolei Ewa Ptaszyńska, która reprezentuje grupę matek na wcześniejszych emeryturach, zapowiada, że jedna z nich będzie dalej walczyć o świadczenie i od orzeczenia gliwickiego sądu złoży skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. 

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy INFOR Biznes. Kup licencję

Polecamy serwis: Zasiłki

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA