REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenie pielęgnacyjne coraz częściej przyznawane małżonkom

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Michalina Topolewska
Michalina Topolewska
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
W 2019 r. przybyło 11 tys. osób z prawem do świadczenia pielęgnacyjnego./Fot. Shutterstock
W 2019 r. przybyło 11 tys. osób z prawem do świadczenia pielęgnacyjnego./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Organy odwoławcze coraz częściej przyznają świadczenie pielęgnacyjne małżonkom. Przeszkodą do otrzymania świadczenia przestaje być również powstanie niepełnosprawności w dorosłym życiu.

Coraz więcej opiekunów dostaje świadczenie pielęgnacyjne. Przyznawane jest już również małżonkom

Już nie tylko powstanie niepełnosprawności w dorosłym życiu przestaje być przeszkodą do otrzymania wsparcia za opiekę. Coraz częściej organy odwoławcze przyznają je również małżonkom.

REKLAMA

Polecamy: Nowa matryca stawek VAT

W 2019 r. przybyło 11 tys. osób z prawem do świadczenia pielęgnacyjnego. Z danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przekazanych DGP wynika, że miesięcznie gminy wypłacały je dla 142,7 tys. opiekunów. Liczba świadczeń sukcesywnie rośnie, ale nie jest to spowodowane zmianą przepisów, która rozszerzałaby grono osób uprawnionych. Wręcz przeciwnie, to efekt działań podejmowanych przez samych opiekunów oraz korzystnej linii orzeczniczej, jaką w ich sprawach zajmują samorządowe kolegia odwoławcze (SKO) oraz sądy.

Wyrok TK argumentem

Od 2013 r. warunkiem uzyskania świadczenia jest to, aby niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała, zanim skończy ona 18 lat lub 25 lat (jeśli się uczyła). Ten wymóg powoduje, że wsparcie jest kierowane głównie do rodziców niepełnosprawnych dzieci. Jednak jak przyznają same gminy, od dłuższego czasu większość wniosków, jaka do nich wpływa, pochodzi od osób, których członek rodziny doznał uszczerbku na zdrowiu w dorosłym życiu.

Pomoc dla rodzin

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pomoc dla rodzin

źródło: DGP

Ich argumentem w walce o uzyskanie świadczenia jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego z października 2014 r. (sygn. akt K 38/13), który przesądził o sprzeczności z prawem art. 17 ust. 1b ustawy z 23 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 111 ze zm.), który uzależnia możliwość uzyskania wsparcia od spełnienia wspomnianego kryterium wieku powstania niepełnosprawności.

Bezsilne gminy

REKLAMA

Problem w tym, że orzeczenie do tej pory nie zostało przez rząd zrealizowane. To zaś powoduje, że gminy odmawiają tym opiekunom świadczenia – bo dopóki nie zmienią się przepisy, mają związane ręce. Pomoc opiekunom przyznają za to organy odwoławcze, powołując się na wyrok TK.

Od ubiegłego roku czas oczekiwania na uzyskanie świadczenia skrócił się, bo opiekunowie nie muszą już składać skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego (WSA). Pozytywne dla nich rozstrzygnięcia wydaje bowiem większość kolegiów, które wzorem sądów zaczęły bezpośrednio stosować orzeczenie TK.

– Jeśli obecna sytuacja będzie trwać, skończy się tak, że zmiana przepisów nie będzie już potrzebna, bo wszystkie zainteresowane osoby otrzymają świadczenie pielęgnacyjne – mówi Eliza Dygas, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej (MOPS) w Płocku.

Piotr Spiżewski, kierownik działu świadczeń rodzinnych MOPS w Puławach, dodaje, że najbardziej szkoda czasu, pracy i energii opiekunów oraz urzędów, które są zaangażowane w proces przyznawania świadczeń.

Małżonek też dostanie

REKLAMA

Okazuje się, że SKO i sądy orzekają o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego lub uchylają decyzję gminy i nakazują ponowne rozpatrzenie sprawy również wtedy, gdy poza odpowiednim wiekiem powstania niepełnosprawności nie są spełnione również inne przesłanki wymienione w art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Tak jest chociażby wtedy, gdy o wsparcie wnioskuje żona zajmująca się niepełnosprawnym mężem (lub odwrotnie). Takim osobom gminy odmawiają pieniędzy, powołując się nie tylko na art. 17 ust. 1b, lecz także na ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy, który mówi, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeśli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba że jej małżonek ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

– Tymczasem w takich sprawach nasze kolegium stoi na stanowisku, że opiekunowi należy się świadczenie – informuje Marzena Szuleta, kierownik biura świadczeń rodzinnych Urzędu Miasta w Kaliszu.

Korzystne dla małżonków wyroki zapadają też przed WSA m.in. w Olsztynie (II SA/Ol 206/19) i Poznaniu (IV SA/Po 851/19). NSA również ma ugruntowaną linię orzeczniczą w tej kwestii (I OSK 3539/18). Sądy, orzekając na rzecz takich osób, wychodzą z założenia, że przyjęcie prezentowanej przez gminy wykładni art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a prowadziłoby do nieakceptowanego wniosku, że małżonek mógłby dostać świadczenie tylko wtedy, gdyby był osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności, podczas gdy jego stan zdrowia nie pozwalałby wtedy na sprawowanie opieki, bo sam by jej wymagał.

Emerytura nie wyklucza

Kolejną okolicznością, która zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy wyklucza możliwość uzyskania świadczenia, jest ustalenie prawa do emerytury lub renty dla opiekuna. Jednak i w takich sprawach sądy uznają, że nie stanowi to przeszkody do przyznania wsparcia. Jako pierwszy stwierdził tak WSA w Gorzowie Wielkopolskim, o czym pisaliśmy na łamach DGP („Sąd idzie pod prąd: każe wypłacać świadczenie pomniejszone o emeryturę” nr 56/19), a za nim poszły kolejne sądy.

W tych sprawach nie została jednak wypracowana jeszcze jednolita interpretacja przepisów. Część sądów uważa, że opiekunowie powinni otrzymywać wsparcie w kwocie różnicy między świadczeniem a wysokością ich emerytury. WSA w Poznaniu podkreśla jednak, że osoba spełniająca warunki do uzyskiwania świadczenia, która pobiera emeryturę, powinna dokonać między nimi wyboru i zrezygnować z niższej formy wsparcia, np. poprzez złożenie do ZUS wniosku o zawieszenie prawa do emerytury.

 Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy INFOR Biznes. Kup licencję

Polecamy serwis: Świadczenie pielęgnacyjne

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA