Encyklopedia prawa, Małżeństwo

Jest to jeden z typów małżeńskiego ustroju majątkowego. Charakteryzuje się tym, że nie występuje w nim wspólny majątek małżonków, a jedynie dwa odrębne majątki osobiste każdego z nich.

Jest to jedna z przyczyn ustania małżeństwa. Jest orzekany wyrokiem sądu na żądanie małżonków, w przypadku gdy pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia.

Instytucja małżeństwa kojarzy się ze związkiem emocjonalnym dwojga osób. Dla prawnika jest to jednak przede wszystkim instytucja prawna, wywierająca szereg konsekwencji w wielu dziedzinach prawa.

Konkubinat jest to nieformalny związek dwóch osób. Nieformalny charakter związku jest kryterium rozróżniającym konkubinat od małżeństwa. Pod względem prawnym nie stosuje się do konkubinatu żadnych rozwiązań dotyczących małżeństwa.

Konkordat to jest to rodzaj umowy międzynarodowej zawieranej przez Stolicę Apostolską z państwami. Normuje on stosunki między władzą świecką a kościelną w danym państwie.

Intercyza to potoczna nazwa umowy majątkowej małżeńskiej. Ma na celu wprowadzenie innego niż przewidziany w ustawie Kodeks rodzinny i opiekuńczy majątkowego ustroju małżeńskiego.

Bigamia jest to pozostawanie w związku małżeńskim w więcej niż jedną osobą. W polskim prawie jest ona zabroniona na podstawie Kodeksu Karnego, jest typem czynu zabronionego.

Akt małżeństwa jest jednym z aktów stanu cywilnego. Stanowi dowód zawarcia małżeństwa.

Unieważnienie małżeństwa oznacza stwierdzenie przez sąd, że nie zostało ono ważnie zawarte.

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Separacja to rozdzielenie małżonków „od stołu i łoża”, sposób rozwiązania wspólnoty małżeńskiej bez możliwości wstąpienia w nowy związek małżeński.

W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

Zarząd majątkiem wspólny małżonków to wszelkie czynności podejmowane przez małżonków dotyczące tego majątku.

Przez źródła prawa cywilnego należy rozumieć normy prawne regulujące podstawowe instytucje prawa rodzinnego (t.j. małżeństwo, władza rodzicielska, przysposobienie, opieka, kuratela).