REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Separacja, jako sposób na „przerwę” w związku

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
r. pr. Wojciech Országh
Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy
Chałas i Wspólnicy
Kancelaria Prawna
Separacja, jako sposób na „przerwę” w związku
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Kryzysy zdarzają się nawet w najlepszym małżeństwie i każdy może potrzebować przerwy i czasu na przemyślenie, czy wyobraża sobie dalszą relację i jest gotowy/a podjąć starania na potrzeby odbudowania bliskości. W takiej sytuacji, część małżeństw decyduje się na separację, czy to faktyczną, czy prawną.

Czy i w jaki sposób sformalizować rozstanie?

Jak wskazują eksperci, wiele osób decyduje się na rozwód bez wcześniejszej pracy nad relacją np. poprzez terapie czy mediacje[1]. Kryzysy zdarzają się nawet w najlepszym małżeństwie i każdy może potrzebować przerwy i czasu na przemyślenie, czy wyobraża sobie dalszą relację i jest gotowy/a podjąć starania na potrzeby odbudowania bliskości. W takiej sytuacji, część małżeństw decyduje się na separację, czy to faktyczną, czy prawną. Oceniając, czy i w jaki sposób sformalizować swoje rozstanie, warto wziąć pod uwagę przyczyny oddalenia się od siebie oraz ewentualne zapatrywania na czas, jaki może być potrzebny do podjęcia decyzji co do dalszego trwania małżeństwa. Czasem jednak warto będzie zdecydować się na separację jako na mniej definitywne rozwiązanie. 

REKLAMA

Jakie są skutki separacji?

Jeżeli pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać orzeczenia przez sąd separacji[2], która to ma dać małżonkom czas na przemyślenie przyszłości swojego związku[3] i doprowadzić do pojednania i ponownego nawiązania pożycia[4]. Tym samym, instytucja separacji pełni swojego rodzaju funkcję pomocniczą dla małżonków[5] i daje komfort jednoczesnego bycia „razem” i „osobno”. Orzeczenie separacji ma zasadnicze skutki rozwodu, jednakże żadne z małżonków nie może zawrzeć kolejnego małżeństwa. W następstwie separacji powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa, ustają niemal wszystkie obowiązki małżeńskie (szczególnie wspólnego pożycia, zachowania wierności czy zaspokajania potrzeb rodziny). Odpada także podstawa domniemania pochodzenia dziecka od męża matki, co może mieć ogromne znaczenie, jeżeli przyczyną separacji jest wejście przez małżonkę w związek z innym niż mąż mężczyzną. 

Pozew czy wniosek o separację?

REKLAMA

Jeżeli małżonkowie nie posiadają wspólnych dzieci, orzeczenie separacji może nastąpić na podstawie zgodnego wniosku. Wtedy, sąd nie będzie orzekał o winie, a opłata od wniosku wyniesie zaledwie 100 zł. W trybie spornym (procesowym) opłata wyniesie już 600 zł, jednakże możliwe jest uzyskanie orzeczenia o winie w rozkładzie pożycia. Uzyskanie takiego orzeczenia może mieć dla powoda czy powódki m.in. takie znaczenie, że po orzeczeniu separacji, małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka alimentów. W takim przypadku, orzeczenie o winie (jeżeli ta rzeczywiście leży po jednej ze stron) pozwala na zabezpieczenie się przed koniecznością utrzymywania mniej zaradnego finansowo małżonka. Warto dodać, że w przypadku uznania pozwu przez stronę pozwaną, jeżeli małżonkowie nie posiadają małoletnich dzieci, sąd może ograniczyć postępowanie dowodowe wyłącznie do przesłuchania stron, co redukuje ryzyko niepotrzebnego zaogniania konfliktu w toku postępowania dowodowego (np. przy przesłuchiwaniu świadków czy przedstawiania dowodów niewierności strony pozwanej). Tym samym, orzeczenie o winie nie niweczy szans małżonków na skuteczną terapię czy mediację i tym samym naprawę relacji w przyszłości. 

W przypadku separacji faktycznej (bez orzeczenia sądowego) dalej aktualne pozostają wszelkie obowiązki małżeńskie, a także wynikające z małżeństwa domniemania. Z drugiej jednak strony, nie dochodzi do rozdzielenia majątków małżonków, co wiąże się z koniecznością jego podziału. Dlatego też, rozważając rodzaj separacji oraz ewentualny tryb postępowania (procesowy lub nieprocesowy) warto skonsultować i rozważyć wszystkie związane z tym ryzyka i koszty.  

Zarówno pozew, jak i wniosek o separację rozpoznawać będzie sąd okręgowy w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne zamieszkanie, jeżeli choć jeden z nich w tym okręgu jeszcze przebywa. Natomiast w razie braku takiej podstawy, wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a gdy i tej podstawy nie ma, to właściwy jest sąd miejsca zamieszkania powoda[6]

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak długo trwa separacja?

Orzeczona separacja może trwać tak długo, jak małżonkowie uznają to za konieczne. Sąd zniesie separację dopiero na zgodny wniosek małżonków. W czasie jej trwania żadne z małżonków nie może zawrzeć kolejnego małżeństwa. Brak jest też obowiązku dochowania małżonkowi wierności, czy wspólnego rozstrzygania o istotnych sprawach rodziny. Małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy, jeżeli wymagają tego względy słuszności (np. z uwagi na stan zdrowia jednego z małżonków pozostających w separacji[7]). Tym samym, orzeczona separacja pozwala małżonkom na „zawieszenie” swojego małżeństwa, w trakcie którego razem w ramach np. terapii czy mediacji lub też osobno mogą zastanowić się nad dalszym trwaniem w związku. 

Autor: r. pr. Wojciech Országh, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy

[1] [za:] r.pr. M. Sokołowska [w:] https://www.infor.pl/prawo/nowosci-prawne/5462745,Liczba-rozwodow-w-Polsce-od-wybuchu-pandemii-koronawirusa.html

[2] Art. 61 (1) § 1 k.r.o. 

[3] J. Panowicz-Lipska, Skutki prawne separacji faktycznej, Palestra 36/3-4 (411-412), Poznań 1992 [cyt. za:] M. Załucki (red.), Kodeks Rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2023. 

[4] Uchwała Sądu Najwyższego z 17 stycznia 2012 r., I UZP 8/11. 

[5] Wyrok Sądu Najwyższego z 13 stycznia 2000 r., II CKN 1070/98.

[6] J. Gajda [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Wyd. 8, Warszawa 2023.

[7] Ibidem.

 

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
14. emerytura z KRUS - ile i dla kogo w 2025 roku. Kiedy wypłata?

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego poinformowała w komunikacie, że dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane "czternastą emeryturą", będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Kto ma prawo do tego świadczenia, ile wyniesie w tym roku?

Rachunki uśpione wreszcie dostępne dla spadkobierców! Prezydent podpisał nowelę Prawa bankowego

Prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację Prawa bankowego, która umożliwia szybkie zamknięcie tzw. „rachunków uśpionych” i ułatwia spadkobiercom dostęp do środków po zmarłych. Równocześnie przyjął ustawę wydłużającą terminy na przechowywanie nawozów naturalnych w gospodarstwach rolnych, a zdecydowanie zawetował przepisy obniżające kary za przestępstwa skarbowe.

Umowa szkoleniowa (tzw. „Lojalka”) – zasady, terminy, plusy i minusy. Kiedy trzeba dać pracownikowi urlop szkoleniowy?

Sfinansowanie przez pracodawcę kosztownego szkolenia czy studiów pracownika to inwestycja. W naturalny sposób rodzi się pytanie: co jeśli pracownik po zakończeniu nauki szybko odejdzie z firmy? Jednym z narzędzi, które mają chronić pracodawcę przed stratą takiej inwestycji, jest umowa szkoleniowa, potocznie nazywana lojalką.

Świadczenia alimentacyjne. MRPiPS zapowiada ważną zmianę

Wprawdzie kryterium dochodowe pozostanie, ale ma podlegać corocznej waloryzacji. Aktualnie próg dochodowy dla świadczeń z funduszu alimentacyjnego zmienia się raz na trzy lata.

REKLAMA

Nawet 6,3 tys. zł miesięcznie dla studentów tych uczelni. MON już uszczelnia przepisy!

Studia wojskowe kuszą wysokim uposażeniem już od pierwszego roku, jednak atrakcyjny system sprzyja nadużyciom. MON wprowadza zmiany i uszczelnia przepisy, by ograniczyć rezygnacje studentów-żołnierzy oraz straty dla budżetu państwa.

500 plus dla małżeństw i niezwykłe jubileusze! Czy najstarsze pary w Polsce doczekają się gratyfikacji?

„500 plus dla małżeństw” – tak w skrócie określa się projekt jubileuszowej gratyfikacji, która ma nagradzać pary z wyjątkowo długim stażem. W Polsce nie brakuje małżeństw obchodzących złote, diamentowe czy brylantowe gody, a dziś znamy nawet parę, która wspólnie przeżyła 79 lat! Czy nowe świadczenie finansowe – od 5000 do 8000 zł – stanie się formą docenienia ich miłości i wytrwałości?

W 2025 r. emeryci pokrzywdzeni waloryzacją 9,49% subkonta ZUS. W 2026 r. nie będzie lepiej

Przez lata konto główne w ZUS miało wyższą waloryzacją (np. 14,41% w 2025 r.) niż subkonto ZUS (np. 9,49% w 2025 r.). Sejm zajmie się propozycją zrównania tych wartości i to wstecznie (aż od 2014 r.). To są spore pieniądze. Propozycja obywatela jest uczciwa, ale należy ocenić szanse jej przeprowadzenia przez parlament na 0%. Ta petycja obywatela będzie procedowana przez odpowiednią komisję, ale konkluzja będzie najpewniej taka „Niestety, nie ma na to pieniędzy w budżecie”.

Krótszy czas pracy w Polsce. Ministerstwo ujawniło pierwsze dane z pilotażu

W trakcie pierwszego tygodnia od rozpoczęcia pilotażu skrócenia czasu pracy do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wpłynęło 150 kompletnych wniosków od pracodawców, którzy chcieliby wziąć udział w programie. Kolejne są w trakcie przygotowywania.

REKLAMA

Duże zmiany w Karcie Nauczyciela od września 2025 r. M.in. godziny ponadwymiarowe, nagrody, odprawy ochrona przedemerytalna. Prezydent podpisał nowelizację

W dniu 21 sierpnia 2025 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy – Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają w większości wejść w życie 1 września 2025 r. Nowelizacja ta zmienia także kilka innych ustaw - np. ustawę o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych i Prawo oświatowe.

Sprzedaż spadku z problemami. Notariusze ostrzegają przed pułapkami w nowych przepisach. Czy będą odmawiać sporządzania aktów notarialnych?

Kolejna nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn, choć w założeniu ma ograniczyć biurokrację, w praktyce może prowadzić do licznych problemów interpretacyjnych – ostrzegają notariusze z Izby Notarialnej w Poznaniu. Chodzi o ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, która weszła w życie 20 sierpnia 2025 r.

REKLAMA