Senat
Czym jest senat? Z ilu senatorów się składa? Ile trwa kadencja Senatu? Warto znać najważniejsze zasady.
- Z ilu senatorów składa się Senat?
- Ile lat trwa kadencja Senatu?
- Kto może zostać senatorem?
- Prace Senatu
Z ilu senatorów składa się Senat?
Jak stanowi Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat.
Senat składa się ze 100 senatorów.
Ile lat trwa kadencja Senatu?
Wybory do Senatu są powszechne, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym.
Zarówno Sejm, jak i Senat są wybierane na czteroletnie kadencje. Kadencje Sejmu i Senatu rozpoczynają się z dniem zebrania się Sejmu na pierwsze posiedzenie i trwają do dnia poprzedzającego dzień zebrania się Sejmu następnej kadencji.
Wybory do Sejmu i Senatu zarządza Prezydent Rzeczypospolitej nie później niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i Senatu, wyznaczając wybory na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i Senatu.
Warto pamiętać, iż Sejm może w określonych przypadkach skrócić swoją kadencję. Oznacza to jednocześnie skrócenie kadencji Senatu.
Ważność wyborów do Sejmu i Senatu stwierdza Sąd Najwyższy.
Kto może zostać senatorem?
Wybrany do Senatu może być obywatel polski mający prawo wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 30 lat.
Wybraną do Senatu nie może być jednak osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.
Nie można być równocześnie posłem i senatorem.
Konstytucja określa też funkcje publiczne, z którymi nie można łączyć mandatu senatora. Chodzi o funkcję: Prezesa Narodowego Banku Polskiego, Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka i ich zastępców, członka Rady Polityki Pieniężnej, członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, ambasadora oraz z zatrudnieniem w Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej lub z zatrudnieniem w administracji rządowej. Zakaz ten nie dotyczy członków Rady Ministrów i sekretarzy stanu w administracji rządowej.
Sędzia, prokurator, urzędnik służby cywilnej, żołnierz pozostający w czynnej służbie wojskowej, funkcjonariusz policji oraz funkcjonariusz służb ochrony państwa również nie mogą sprawować mandatu senatorskiego.
Prace Senatu
Senat obraduje na posiedzeniach.
Co do zasady pierwsze posiedzenia Sejmu i Senatu Prezydent Rzeczypospolitej zwołuje na dzień przypadający w ciągu 30 dni od dnia wyborów.
Senat wybiera ze swojego grona Marszałka Sejmu i wicemarszałków. Marszałek Senatu przewodniczy obradom Senatu strzeże praw Senatu oraz reprezentuje Senat na zewnątrz. Senat powołuje komisje stałe oraz może powoływać komisje nadzwyczajne.
Organizację wewnętrzną i porządek prac Sejmu oraz tryb powoływania i działalności jego organów, jak też sposób wykonywania konstytucyjnych i ustawowych obowiązków organów państwowych wobec Senatu określa regulamin.
Posiedzenia Senatu są jawne. Jeżeli wymaga tego dobro państwa, Senat może bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów uchwalić tajność obrad.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., nr 78 poz. 483; ost. zm. Dz. U. z 2009 r., nr 114, poz. 946)
Ustawa z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (j. t. Dz. U. z 2022 r., poz. 1339; ost. zm. Dz.U. z 2023 r., poz. 1234)