Ustawa budżetowa
Czym jest ustawa budżetowa? Jakie elementy zawiera? W jaki sposób jest uchwalana. Prezentujemy najważniejsze informacje.
Ustawa budżetowa, czyli jaka?
Ustawa budżetowa jest podstawą gospodarki finansowej państwa w danym roku budżetowym.
Składa się z:
1) budżetu państwa;
2) załączników;
3) postanowień, których obowiązek zamieszczenia w ustawie budżetowej wynika z ustawy o finansach publicznych lub z odrębnych ustaw.
Ustawa budżetowa jest uchwalana na okres roku budżetowego. Warto pamiętać, iż rokiem budżetowym jest rok kalendarzowy.
Zgodnie z ustawą o finansach publicznych ustawa budżetowa nie może zawierać przepisów zmieniających inne ustawy.
Budżet państwa określa wiele parametrów takich jak m.in. łączną kwotę prognozowanych podatkowych i niepodatkowych dochodów budżetu państwa czy łączną kwotę planowanych wydatków budżetu państwa.
Procedura uchwalania ustawy budżetowej
Jak stanowi Konstytucja budżet państwa na rok budżetowy w formie ustawy budżetowej uchwala Sejm. W wyjątkowych zaś przypadkach dochody i wydatki państwa w okresie krótszym niż rok może określać ustawa o prowizorium budżetowym.
Przepisy dotyczące projektu ustawy budżetowej stosuje się odpowiednio do projektu ustawy o prowizorium budżetowym.
W sytuacji, gdy ustawa budżetowa albo ustawa o prowizorium budżetowym nie weszły w życie w dniu rozpoczęcia roku budżetowego, to Rada Ministrów prowadzi gospodarkę finansową na podstawie przedłożonego projektu ustawy.
Zgodnie z art. 221 Konstytucji inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej, ustawy o prowizorium budżetowym, zmiany ustawy budżetowej, ustawy o zaciąganiu długu publicznego oraz ustawy o udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo przysługuje wyłącznie Radzie Ministrów.
Rada Ministrów przedkłada Sejmowi najpóźniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego projekt ustawy budżetowej na rok następny. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest późniejsze przedłożenie projektu. Senat może uchwalić poprawki do ustawy budżetowej. Powinno to nastąpić w ciągu 20 dni od dnia przekazania ustawy Senatowi.
Prezydent Rzeczypospolitej podpisuje w ciągu 7 dni ustawę budżetową albo ustawę o prowizorium budżetowym przedstawioną przez Marszałka Sejmu. Do ustawy budżetowej i ustawy o prowizorium budżetowym nie stosuje się przepisu art. 122 ust. 5 Konstytucji, dotyczącym weta Prezydenta.
W przypadku zwrócenia się Prezydenta Rzeczypospolitej do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy budżetowej albo ustawy o prowizorium budżetowym przed jej podpisaniem, Trybunał orzeka w tej sprawie nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku w Trybunale.
Jeżeli w ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia Sejmowi projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona Prezydentowi Rzeczypospolitej do podpisu, Prezydent Rzeczypospolitej może w ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483; ost. zm. Dz. U. z 2009 r., Nr 114, poz. 946)
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j. t. Dz. U. z 2023 r., poz. 1270; ost. zm. Dz.U. z 2023 r., poz. 1872)