Kodeks pracy, Kara

Zwiększenie przewidzianych w kodeksie pracy praw pracowniczych kobiet w ciąży i rodziców dzieci do 13 roku życia, to postulat petycji obywatelskiej, która została wniesiona do Sejmu. 7-godzinny dzień pracy i dodatkowe 3 dni urlopu na każde dziecko na koszt FUS (a nie pracodawcy), to tylko niektóre z nowych przywilejów, które miałyby podnieść – aktualnie najniższy w historii – poziom dzietności w Polsce.

Państwowa Inspekcja Pracy oraz Straż Graniczna otrzymały szersze uprawnienia kontrolne, w tym możliwość nakładania kar, mandatów i kierowania wniosków o ukaranie do sądu. W ograniczaniu nielegalnego zatrudnienia mają pomóc również nowe zasady dla agencji pracy m.in. 2-letni okres karencji dotyczący świadczenia usług na rzecz zatrudniania cudzoziemców. O czym jeszcze muszą wiedzieć pracodawcy, którzy w szczególnie gorącym okresie przedświątecznym szukają rąk do pracy „na już”?

Pracownicy niepedagogiczni zatrudnieni w szkołach korzystają z urlopów wypoczynkowych na podstawie Kodeksu pracy, podczas gdy nauczycieli obowiązuje Karta nauczyciela. Oznacza to odmienne zasady nabywania i planowania urlopu. Wyjaśniamy, jakie przepisy regulują urlopy pracowników niepedagogicznych, jak ustala się plan urlopów i na co powinni zwrócić uwagę pracodawcy oraz pracownicy.

Minęło ponad 51 lat od uchwalenia Kodeksu pracy. Ten fundamentalny akt prawny od dekad reguluje stosunki zatrudnienia w Polsce, ale przez cały ten czas podlegał licznym nowelizacjom, które miały dostosować go do zmieniającej się rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Dziś rynek pracy wygląda zupełnie inaczej niż kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt (sic!) lat temu, dlatego pytanie o potrzebę szerokiej rekodyfikacji prawa pracy pozostaje aktualne. Czy będzie nowy Indywidualny Kodeks Pracy i Zbiorowy Kodeks Pracy?

W 2026 roku, zgodnie z Kodeksem pracy, pracownicy zyskają dwa dodatkowe dni wolne, ponieważ dwa święta państwowe wypadną w sobotę. Otrzymanie tych rekompensat nastąpi jednak dopiero w drugiej połowie tego roku kalendarzowego.

W Polsce w dniu 11 listopada obchodzimy szczególnie ważne święto dla naszego narodu i państwa: Narodowe Święto Niepodległości. Już jakiś czas temu Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wydało ważny komunikat, wręcz przewodnik jak postępować (m.in.) w tym czasie. W tytule artykułu mowa o dniach wcześniejszych, bo 9 i 10 listopada - bo wiele osób już wtedy zaczyna świętowanie, a nawet i wcześniej bo 8 listopada. Nieznajomość prawa szkodzi, więc wyjaśniamy wszystko, bo w najgorszym wypadku za nieprzestrzeganie przepisów ustawowych grozi kara grzywny, aresztu, ograniczenia wolności a nawet pozbawienia wolności do roku. Chyba nikt z nas nie chciałby spędzić weekendu listopadowego w areszcie!

Ci, którzy całymi latami pracowali na umowach cywilnoprawnych czy samozatrudnieni byli w pewnym sensie obywatelami drugiej kategorii, jeśli chodzi o prawa pracownicze. Teraz ich doświadczenie zawodowe wreszcie zacznie się liczyć. Do kodeksu pracy od nowego roku wchodzi prawdziwa rewolucja. Po nowelizacji do stażu pracy będą wliczane nie tylko umowy o pracę, ale także okresy przepracowane na zleceniu, we własnej firmie czy za granicą. A to oznacza realne korzyści. Dłuższy urlop, dodatki stażowe i jubileuszówki dla milionów Polaków, którzy dotąd byli poza systemem.

Prezydent podpisał ustawę zmieniającą zasady obliczania stażu pracy nie tylko ogólnego, ale też zakładowego. Pracodawca będzie musiał uznać za staż pracy wiele innych okresów, nie tylko pracę na zlecenie i działalność gospodarczą. O jakich okresach mowa?

Zmiany Kodeksu pracy dotyczące stażu pracy wejdą w życie w 2026 roku. Ustawa znalazła się już w Dzienniku Ustaw. Sektor publiczny obejmie od 1 stycznia, a prywatne firmy od 1 maja 2026 r. Wprowadza rewolucyjne zmiany w naliczaniu stażu pracy. Jak obecnie liczymy staż pracy? Kto skorzysta na nowych przepisach Ustawy z dnia 26 września 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw?

Od 1 stycznia 2026 r. staż pracy będzie liczony na nowych zasadach. Tymczasem od długości stażu pracy zależą ważne uprawnienia pracownicze. Wielu pracowników sektora publicznego już od początku 2026 r. skorzysta na zmianach w prawie pracy - otrzymają dłuższe urlopy, nagrody, wyższe odprawy i dłuższe okresy wypowiedzenia. Pozostali pracownicy dłużej poczekają na wejście w życie nowych przepisów.

W życiu zawodowym każdemu może zdarzyć się sytuacja, w której konieczne jest czasowe przerwanie pracy – z powodów rodzinnych, zdrowotnych czy organizacyjnych. Kodeks pracy przewiduje wiele takich przypadków i gwarantuje pracownikom prawo do zwolnienia od pracy w określonych sytuacjach. W 2025 roku katalog tych zwolnień jest wyjątkowo szeroki – obejmuje zarówno klasyczne przypadki, takie jak choroba, przestój czy szkolenie, jak i nowsze rozwiązania, jak pięciodniowy urlop opiekuńczy czy zwolnienie z powodu siły wyższej. Warto przyjrzeć się im bliżej, by wiedzieć, kiedy można z nich skorzystać i jakie wynagrodzenie przysługuje za czas nieobecności.

W Azji pracownicy z 64 godzinami pracy w tygodniu. Takie zasady wprowadzono w dziale badań i rozwoju jednego ze światowych koncernów. Tydzień pracy z 52 godzin tygodniowo zwiększono do 64 godzin. Zdarzenie jest dzisiaj szeroko komentowane w polskim Internecie. Jeżeli informacja jest prawdziwa, to ten model pracy stoi w opozycji do dyskusji w Europie o stopniowej redukcji tygodniowego czasu pracy tak, aby normą stał się czterodniowy tydzień pracy (albo 5 dni pracy po 7h dziennie, czyli 35 h tygodniowo). Alternatywnym pomysłem na skrócenie czasu pracy w Europie miało było wydłużanie urlopu wypoczynkowego (w Polsce zamiast 26 dni do 36 dni dla pracowników ze stażem 25 lat).

25 października to data, o której wielu Polaków nawet nie pamięta. Tymczasem może ona zdecydować o tym, czy Twój domowy budżet pozostanie bezpieczny, czy też nagle uszczupli się o kilkaset złotych. Chodzi o obowiązek, który od lat istnieje w polskim prawie, ale wciąż zaskakuje tysiące osób. Wystarczy jedno zaniedbanie, by urzędnicy mogli nałożyć wysoką karę i to niezależnie od tego, czy faktycznie korzystasz z urządzenia, które stoi w Twoim domu. Coraz częstsze kontrole sprawiają, że zapomnienie o tym terminie może być naprawdę kosztowne.

Czy można używać dmuchawy do liści? Zakaz używania dmuchawy do liści w województwie mazowieckim obowiązuje już kilka lat. Zakaz obejmuje zarówno dmuchawy spalinowe jak i elektryczne. Dlaczego nie można z nich korzystać? Do kiedy obowiązuje zakaz?

Urlop zaległy w 2025 r. to urlop niewykorzystany w roku 2024. Czy na taki urlop można skierować pracownika bez jego zgody? Do kiedy trzeba wykorzystać urlop zgodnie z Kodeksem pracy?

W 2025 roku wprowadzono do Kodeksu pracy nowy rodzaj urlopu, który przeznaczony jest dla rodziców wcześniaków oraz dzieci, które po urodzeniu wymagają dłuższego pobytu w szpitalu. Maksymalny czas jego trwania wynosi 15 tygodni. Oto szczegóły.

W dniu 23 lipca br. do Sejmu została złożona petycja obywatelska w sprawie zwiększenia przewidzianych w kodeksie pracy praw pracowniczych kobiet w ciąży i rodziców dzieci do 13 roku życia. 7-godzinny dzień pracy i dodatkowe 3 dni urlopu na każde dziecko na koszt FUS (a nie pracodawcy), to tylko niektóre z postulowanych w niej, nowych przywilejów.

Czy przy ponownym zatrudnianiu pracownika trzeba powierzyć mu dokładnie to samo stanowisko, które zajmował przed zwolnieniem? Jakie są wymagania Kodeksu pracy w tym zakresie?

Kodeks pracy w 2025 r. przewiduje 4 sposoby na skorzystanie z pracy zdalnej: porozumienie z pracodawcą, polecenie pracy zdalnej, praca zdalna okazjonalna oraz praca zdalna na preferencyjnych zasadach (np. dla rodziców małych dzieci, kobiet w ciąży, pracowników opiekujących się osobami niepełnosprawnymi). Jak uzyskać pracę w formie zdalnej?

Czy pracownicy tej samej firmy mogą ponieść konsekwencje za swój romans? Jak powinien postąpić pracodawca? Kiedy bliska relacja może być źródłem problemów w pracy?

Rada Ministrów zatwierdziła projekt deregulacyjny, który powiąże wypłatę ekwiwalentu za niewykorzystany urlop z dniem rozwiązania umowy lub ostatnią pensją. Projekt wprowadza też inne ułatwienia. Projekt zakłada także, że firmy bez działających związków zawodowych będą musiały zapraszać co najmniej dwuosobową reprezentację pracowników w sprawach ZFŚS, co ma ujednolicić zasady działania funduszu.

Pracodawca będzie mógł wykonać jeden przelew ekwiwalentu za urlop wraz z wypłatą ostatniego wynagrodzenia. Zmiana, nad którą pracuje rząd, ma odciążyć działy kadrowo-płacowe, zwłaszcza w firmach z dużą rotacją pracowników.

Elektroniczna forma umowy o pracę to kwestia czasu. Należy zmienić pod tym kątem Kodeks pracy. Nowe przepisy będą odpowiadały potrzebom rynku pracy. Pracownik zaakceptuje taką umowę podpisem zaufanym lub osobistym.

Staż pracy na nowych zasadach od 2026 roku. Rząd przyjął projekt, który umożliwi wliczanie do stażu pracy okresów wykonywania umów zlecenia oraz prowadzenia działalności gospodarczej. Nowe przepisy zrównają prawa samozatrudnionych i zleceniobiorców z etatowcami – w tym prawo do dłuższego urlopu i nagród jubileuszowych.

W dniu 24 czerwca 2025 r. (po prawie roku od opublikowania pierwszej wersji) Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu RP - projekt nowelizacji kodeksu pracy dotyczący stażu pracy. Po wejściu w życie tej nowelizacji (co ma nastąpić 1 stycznia 2026 r.), okres wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą zostanie zaliczony zarówno do ogólnego, jak i do tzw. zakładowego stażu pracy. Ponadto do stażu pracy (okresu zatrudnienia) będzie wliczany okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, wykonywania wolnego zawodu, bycia wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej i inne przypadki.