REKLAMA
Zarejestruj się
REKLAMA
Kto ma prawo do zachowku po rodzicach i od czego zależy jego wysokość? Czy roszczenie o zachowek się przedawnia? Oto najważniejsze przepisy i terminy!
Choć darowizny między najbliższymi krewnymi często korzystają z pełnego zwolnienia z podatku, fiskus nie pozostawia miejsca na dowolność w ich dokumentowaniu. Najnowsza interpretacja podatkowa pokazuje, że nawet spełnienie podstawowych warunków, takich jak zgłoszenie darowizny w terminie i jej otrzymanie od członka rodziny, nie wystarczy, jeśli środki przekazano w gotówce.
W rodzinie nie jest rzadkością, że np. rodzice darowują dzieciom (dziadkowie - wnukom itp.) pieniądze, mieszkania, samochody czy inne rzeczy materialne. Darowizny są także dokonywane przez dziadków, rodzeństwo i innych członków rodziny. Powstają tu wątpliwości, czy trzeba zapłacić podatek od takich darowizn.
Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.
REKLAMA
Uznanie za niegodnego dziedziczenia i wydziedziczenie mają podobne skutki i zdarza się, że są mylone. Trzeba jednak wiedzieć, iż to odmienne instytucje prawa spadkowego. Czym się różnią? Jakie są aktualne przepisy?
Jak napisać pozew o zachowek, by uniknąć błędów, które mogą spowolnić lub utrudnić dochodzenie należności? To ważne informacje dla osób, które zostały pominięte w testamencie lub otrzymały mniej niż im się należało.
Wielu z nas pamięta o możliwości dokonania w testamencie wydziedziczenia. Trzeba jednak wiedzieć, iż pozbawienie krewnego zachowku nie zawsze jest skuteczne. Od czego to zależy? Jakie są orzeczenia sądów?
W dniu 20 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty. Dzięki nowym przepisom nie trzeba będzie co miesiąc składać zeznania podatkowego w przypadku nieodpłatnych świadczeń powtarzających się, takich jak renty. Projekt nowelizacji przygotowano w Ministerstwie Finansów.
REKLAMA
Transakcje dotyczące nieruchomości bardzo często mają miejsce pomiędzy członkami rodziny. W bardzo dużej ilości przypadków rodzice przekazują na rzecz dzieci mieszkanie bądź nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym. Choć nie jest wykluczona sprzedaż nieruchomości pomiędzy takimi osobami, to takie rozwiązanie nie jest często wybierane. Gros przypadków to czynności nieodpłatne. Wśród dostępnych możliwości osoby bliskie mogą rozporządzić nieruchomością tak za życia, jak i na wypadek śmierci.
Jakie skale podatkowe, stawki i kwoty wolne od podatku obowiązują w 2025 roku? Od lipca 2023 r. nie zmieniły się przepisy w tym zakresie. Kto jest w której grupie podatkowej?
W praktyce dość często zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście a nawet kilkadziesiąt lat temu nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy jeżeli spadkobierca później uzyska (przed sądem lub notariuszem) stwierdzenie nabycia spadku, to musi składać deklarację podatkową? Jak orzekają w takich sprawach sądy? Zdaniem NSA właściwy jest w takich przypadkach 3-letni termin przedawnienia, bo przy odnowieniu obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d. (przy sądowym stwierdzeniu nabycia spadku, albo notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia) podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego.
Zdarza się nie tak rzadko, że osoby pozostające w związkach partnerskich (tzw. konkubenci) kupują na współwłasność mieszkanie. Także na wspólnie wzięty kredyt. Co się dzieje, gdy (np. po rozpadzie takiego związku) osoby te postanowią znieść współwłasność mieszkania? Czy trzeba zapłacić podatek? Co z kredytem, co z hipoteką?
Zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście lat temu lub wcześniej nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Czy i kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy powołanie się na fakt nabycia spadku przed fiskusem powoduje odnowienie obowiązku podatkowego mimo przedawnienia?
Na jakich zasadach płacą podatek od spadku spadkobiercy należący do dalszej rodziny zmarłego? Z jakiej ulgi lub zwolnienia podatkowego może skorzystać dalsza rodzina spadkodawcy (a nawet obca osoba), która odziedziczyła mieszkanie.
Można uniknąć podatku od spadku w najbliższej rodzinie i to nawet bez ograniczenia kwotowego – aby skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania w tym zakresie, trzeba jednak dopełnić ściśle określonych wymogów formalnych względem fiskusa. Uchybienie w zakresie terminu dokonania stosowanego zgłoszenia do urzędu skarbowego – skutkować będzie nie tylko koniecznością zapłaty podatku wraz z odsetkami, ale może również wiązać się z dotkliwą sankcją karnoskarbową.
Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Wyższy zachowek przysługuje bowiem osobom trwale niezdolnym do pracy. Co to oznacza?
Pracodawcy czasem wręczają swoim pracownikom prezenty i upominki. Z różnych okazji - np. świąt, czy jubileuszy. Ale zarówno pracodawcy, jak i pracownicy chcą wiedzieć, czym w świetle przepisów jest taki prezent. Czy jest to część wynagrodzenia za pracę, która musi być opodatkowana podatkiem dochodowym i objęta składkami ZUS oraz składką zdrowotną? Czy jest to darowizna opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn? Zobaczmy jak odpowiada na te pytania Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w tegorocznych interpretacjach.
Zdarza się, iż o zachowek upominają się członkowie rodziny, którzy za życia nie interesowali się spadkodawcą albo nie mieli z nim dobrego kontaktu. Czy w takiej sytuacji można powoływać się na zasady współżycia społecznego? Kiedy sąd może zdecydować o zmniejszeniu należnego zachowku?
Zachowek tradycyjnie był instytucją prawną, która gwarantowała przynajmniej najbliższym krewnym udział w spadku po zmarłym, jeśli zostali pominięci w testamencie. Od kilkunastu miesięcy obowiązują jednak duże zmiany w prawie spadkowym i takich gwarancji, o ile nie podejmą stosownych działań, nie mają nawet najbliżsi krewni. Znajomość nowych zasad jest jednak niewielka.
W walkę o spadek (jeszcze za życia spadkodawcy) dorośli mieszają dzieci. Także kilkuletnie. W jaki sposób? Dzieci są wydziedziczane w testamencie! Jest to bezprawne bo podstawą wydziedziczenia musi być jakieś naruszenie norm wobec np. babci. Jakie „grzechy” wobec babci, która sporządza taki testament, może mieć 3-letni Paweł albo 4-letnia Krysia? Oczywiste jest więc, że sądy eliminują taki zapisy testamentowe krzywdzące dzieci.
Zazwyczaj w przypadku znacznego stopnia niepełnosprawności sądy z automatu przyjmują, że osoba niepełnosprawna może otrzymać wyższy zachowek. W praktyce osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym nie może trwale wykonywać żadnej pracy. Oznacza to prawo do 2/3 udziału spadkowego, a nie ½. Przy udziale w spadku wynoszącym 240 000 zł osoba niepełnosprawna otrzyma 160 000 zł z zachowku. Dla porównania osoba zdrowa może wygrać w sądzie 120 000 zł. Różnica wynosi 40 000 zł na korzyść osoby niepełnosprawnej.
Nowelizację zapowiada Ministerstwo Finansów w korespondencji z RPO. Termin 6 miesięcy jest na zgłoszenie faktu nabycia spadku albo zachowku do urzędu skarbowego (druk SD-Z2). Niedochowanie terminu, to utrata zwolnienia od podatku spadkowego, które przysługuje np. wdowie. Od lat jest tu pytanie „Po co to zgłoszenie i po co ten termin?". Przecież zwolniony z podatku od spadków jest każdy wdowiec, wdowa, syn, wnuk, dziadek, brat, siostra. Zwolnienie przysługuje dzięki obiektywnym cechom - więzy krwi albo małżeństwo. Niestety termin zgłoszenia oraz konieczność jego dokonania nie zostanie zmieniony. Na czym polega zmiana?
W dniu 9 października 2024 r., do laski marszałkowskiej, został złożony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 825), który zakłada zniesienie w polskim systemie prawym podatku od spadków. Projekt ten, ma położyć kres podwójnemu, a nawet kilkukrotnemu opodatkowywaniu przez państwo tych samych składników majątku, bo jak argumentują jego autorzy – „ludzie nie umierają w celu optymalizacji podatkowej”. Wprowadzenie przewidzianych w nim zmian – odegrałoby fundamentalne znaczenie zwłaszcza dla osób żyjących w związkach partnerskich, które nie mogą skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania spadku, przysługującego najbliższym członkom rodziny, zaliczanym do tzw. zerowej grupy podatkowej. Jego pierwsze czytanie w Sejmie, odbyło się 21 lutego 2025 r.
Czy wiesz, że spadek po rodzicu może być całkowicie zwolniony z podatku? Wystarczy spełnić kluczowy warunek – zgłosić jego nabycie do urzędu skarbowego w odpowiednim terminie. Jeśli tego nie zrobisz, fiskus może nałożyć na Ciebie podatek! Sprawdź szczegóły i dowiedz się, jak uniknąć kosztownych błędów przy rozliczeniu spadku.
Zachowek tradycyjnie był instytucją prawną, która gwarantowała przynajmniej najbliższym krewnym udział w spadku po zmarłym, jeśli zostali pominięci w testamencie. Od kilkunastu miesięcy obowiązują jednak duże zmiany w prawie spadkowym i takich gwarancji, o ile nie podejmą stosownych działań, nie mają nawet najbliżsi krewni. Znajomość nowych zasad jest jednak niewielka.
W świetle prawa cywilnego zawarcie umowy darowizny może odbywać się na różne sposoby. Czy umowa darowizny zawarta w formie ustnej jest ważna? Jakie są skutki podatkowe takiego postępowania? Oto kilka kluczowych informacji.
Uznanie za niegodnego dziedziczenia i wydziedziczenie mają podobne skutki i zdarza się, że są mylone. Trzeba jednak wiedzieć, iż to odmienne instytucje prawa spadkowego. Czym się różnią? Jakie są aktualne przepisy?
Nowe przepisy umożliwiają obniżenie wysokości zachowku, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach. Sąd w takich przypadkach weźmie pod uwagę sytuację osobistą i majątkową uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia tego roszczenia.
Podatnicy alarmują o problemach z dotrzymaniem 6-miesięcznego terminu na zgłoszenie nabycia spadku, które jest warunkiem skorzystania ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn. Brak wiedzy lub niedoinformowanie prowadzą do negatywnych konsekwencji, a procedury odwoławcze nie zawsze przynoszą ulgę. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do Ministra Finansów o wprowadzenie obowiązku pouczania obywateli, a resort rozważa zmiany w ustawie planowane na 2025 rok.
Do niedawna bliscy krewni nie musieli się martwić, że nic nie dostaną po zmarłym, jeśli nie zostali uwzględnieni w testamencie, bo prawo gwarantowało im zachowek. teraz, po zmianach już takiej gwarancji nie ma. By zachować prawo do części pieniędzy po zmarłym trzeba zadbać wcześniej. Oto co trzeba wiedzieć o zmienionym zachowku.
Są trudności w skorzystaniu ze zwolnienia z podatku od spadków po śmierci najbliższych. Podatnicy wskazują na brak informacji o 6-miesięcznym terminie na zgłoszenie nabycia spadku na formularzu SD-Z2. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do ministra finansów o wprowadzenie obowiązku pouczania o tych warunkach przez sądy i notariuszy, aby zapobiec przypadkom, gdy niewiedza prowadzi do utraty prawa do ulgi.
Wydziedziczenie jest prawnym sposobem pozbawienia członka rodziny prawa do zachowku, czyli części spadku, który przysługuje mu z mocy prawa. Temat ten jest ważny, zwłaszcza w kontekście relacji rodzinnych i ich wpływu na dziedziczenie. Jak wyjaśnia Katarzyna Siwiec z Kancelarii Radcy Prawnego Katarzyna Siwiec proces wydziedziczenia nie jest jednak prosty – wymaga spełnienia określonych warunków i udokumentowania przesłanek, które uzasadniają decyzję o wyłączeniu bliskiej osoby z prawa do zachowku.
Zgodnie z opublikowanym na stronie RCL projektem ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich (nr w wykazie: UD87) oraz projektem ustawy wprowadzającej ustawę o rejestrowanych związkach partnerskich (nr w wykazie: UD88) – osoby żyjące w związkach partnerskich (zarówno tych jedno, jak i różnopłciowych), jeżeli sformalizują ten związek przed kierownikiem USC – zostaną zaliczone do zerowej, jak i pierwszej grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn. Oznacza to, że dokonując pomiędzy sobą transakcji pieniężnych – będą one mogły korzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, a jeżeli nie spełnią formalnych warunków ustawowych i będą musiały zapłacić podatek – będzie on dużo niższy, niż obecnie.
Krewni zmarłego pominięci w testamencie są przekonani, że prawo gwarantuje im pieniądze tytułem zachowku. Tymczasem w prawie zaszły kluczowe zmiany i nawet najbliżsi krewni mocno mogą się rozczarować gdy po otwarciu testamentu zażądają pieniędzy od uwzględnionych w nim spadkobierców. Teraz łatwiej ich wydziedziczyć lub wnieść do sądu o pozbawienie prawa do zachowku.
W dniu 18 października 2024 r. w na stronach Rządowego Centrum Legislacji Rady Ministrów opublikowano projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i projekt ustawy wprowadzającej tą pierwszą. Celem tych ustaw jest wprowadzenie do polskiego porządku prawnego nowej instytucji: rejestrowanego związku partnerskiego, dostępnego dla par tej samej płci oraz dla par różnej płci. Projekty nowych przepisów mają zostać przyjęte przez Radę Ministrów w IV. kwartale 2024 r. Na ten moment nie ma informacji o planowanym terminie wejścia w życie tych przepisów.
Darowizna jest jednym z najstarszych sposobów przekazywania majątku. W polskim systemie prawnym darowizna regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego, a jej skutki podatkowe określa ustawa o podatku od spadków i darowizn. W przypadku darowizny od żony, istotne znaczenie ma forma prawna takiego aktu, a także konsekwencje podatkowe wynikające z przepisów prawa.
Osoby, które prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, ale nie pozostają w związku małżeńskim – muszą uważać na dokonywane pomiędzy sobą transakcje pieniężne. W myśl przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn – nie stanowią bowiem rodziny, ani tym bardziej – nie są zaliczane do zerowej grupy podatkowej, która może skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn.
Podatek od darowizny dotyka wielu osób w Polsce. W ubiegłym roku wprowadzono znaczące zmiany w przepisach dotyczących podatku od spadków i darowizn, które wpłynęły na kwoty wolne od podatku. W tym artykule skupimy się na aktualnym stanie prawnym, przywołując obowiązujące regulacje.
Czy można obniżyć wysokość należnego zachowku, jeżeli spadkobierca postępował względem spadkodawcy w sposób niemoralny? Co z możliwością odwołania się w takich sprawach do zasad współżycia społecznego, określonych w artykule 5 Kodeksu cywilnego?
Nie jest możliwe w polskim prawie uzyskanie rozwodu po śmierci małżonka. Jeśli toczy się postępowanie rozwodowe, jeden z małżonków umiera, to po jego śmierci sprawa podlega umorzeniu. Czy można zatem w jakiś sposób ochronić majątek zmarłego tak aby żyjący małżonek po nim nie dziedziczył?
"Zamierzam złożyć pozew o zachowek. Do jakiego sądu wnosi się takie pismo i ile wynosi opłata?" - pyta Czytelniczka. To do jakiego sądu należy wnieść pismo, zależy od wartości przedmiotu sporu, podobnie jak wysokość opłaty. Jakie są zatem aktualne zasady?
Zachowek to ważna instytucja przewidziana dla osób bliskich spadkodawcy. Ile wynosi? Czy osoby niepełnosprawne lub starsze mogą otrzymać wyższy zachowek? Od czego zależy takie uprawnienie? Co z niezdolnością do pracy? Sprawdź jakie są aktualne przepisy.
Lato to nie tylko czas wyjazdów wakacyjnych i odpoczynku. To również czas ślubów, chrzcin i innych uroczystości rodzinnych. Organizując taką imprezę, mamy sporo wydatków, ale są też przychody. To prezenty od rodziny i gości, często bardzo wartościowe i oczywiście pieniądze w kopertach. Tu pojawia się pytanie, czy nie powinniśmy zgłosić takiego dochodu fiskusowi?
Zmiany w prawie teraz ułatwiają pozbawienie zachowku nawet najbliższego krewnego – przez samego spadkodawcę jak i innych krewnych. Ale z drugiej strony nie trzeba iść od razu do sądu, by zachowek wyegzekwować. Warto zacząć od wezwania do zapłaty, by pozew złożyć dopiero gdy nie poskutkuje.
Podatek od spadków dotyka wielu osób. W ubiegłym roku wprowadzono znaczące zmiany w przepisach dotyczących tego podatku, które wpłynęły na kwoty wolne od podatku. Sprawdź, jakie zwolnienia obowiązują w 2024 roku.
Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) potwierdziła, że nabycie środków pieniężnych zgromadzonych przez partnera w Pracowniczym Programie Emerytalnym (PPE) w Wielkiej Brytanii na podstawie pisemnej dyspozycji pozostaje poza zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od spadków i darowizn, z uwagi na to nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Prawo do zachowku jest ściśle powiązane z sytuacją osobistą uprawnionego oraz jego zdolnością do pracy. Jakie są przepisy?
Zachowek daje ochronę prawną członkom rodziny spadkodawcy, którzy zostali pominięci w testamencie lub w wyniku dziedziczenia ustawowego. Czy otrzymane środki pieniężne tytułem zachowku podlegają opodatkowaniu?
Jakie są skutki podatkowe nabycia spadku po ojczymie? Jak pasierb może skorzystać ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn?
Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) wydała interpretację, w której potwierdziła, że cykliczna darowizna środków pieniężnych od dziadków na rzecz małoletniej wnuczki przekazywana na konto bankowe jej ojca może korzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn pod warunkiem spełnienia określonych wymagań przewidzianych w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn.
REKLAMA