SN: Sąd odkręcił pozbawienie przez babcię 3-letniego dziecka zachowku

Prawo nie pozwala dowolnie rozdysponować pieniędzy ze spadku. Spadkodawca musi uwzględnić interesy osób wskazanych przez kodeks cywilny. Ojciec musi uwzględnić interesy dzieci, żona interesy męża. Nie zawsze się te ograniczenia podobają spadkodawcom. Próbują wydziedziczać w testamencie nielubiane przez siebie osoby. Padają zarzuty bycia niegodnym dziedziczenia. Ofiarą tego padają niemowlęta i kilkuletnie dzieci.

SN: Zachowek a wydziedziczenia kilkuletniego dziecka

Podstawą prawną do nieetycznych działań spadkodawców wobec dzieci jest art. 1008 kodeksu cywilnego. Przepis wprowadza takie przesłanki wydziedziczenia:

Nie ma możliwości, aby dziecko dopuściło się jakiekolwiek czynu wskazanego przez ten przepis wobec rodziców albo dziadków. Pomimo, że jest to niemożliwe, co chwila ktoś próbuje

Pokażmy na przykładzie rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego jak się takie próby kończą. Poniżej pełna treść stanowiska SN w pliku PDF do ściągnięcia (pobrania) (postanowienie z 13 grudnia 2024 r., sygn. akt nr I CSK 662/24) link

W sprawie tej poszkodowanie wnuka było następujące:

"Sądy obu instancji szczegółowo objaśniły przyczyny, które – w kontekście innych faktów ustalonych w sprawie – zadecydowały o zakwalifikowaniu przez nie umowy nazwanej sprzedażą jako działania w części co do wartości odpowiadającej kwocie 158.517 zł jako darowizny, gdyż wartość zbywanej nieruchomości wynosiła 208.517 zł, a cena ustalona za nią - 50.000 zł. Pogląd, że spadkodawczyni przed śmiercią wyzbywała się majątku na rzecz synowej i jednego z wnuków, by w ten sposób uniemożliwić realizację prawa do zachowku uprawnionym został przez Sądy sformułowany nie arbitralnie, lecz po przytoczeniu okoliczności, na których był oparty."

Sądy stają po stronie wydziedziczonych dzieci

Spadek to często walka o pieniądze. Np. o pozbawienie zachowku nielubianej części rodziny. Spadkodawca nie chce, aby ta część rodziny otrzymał po jego śmierci choć złotówkę spadku. Z jego perspektywy prawo jest złe bo blokuje jego swobodę decyzji – zachowek daje Walcząc z tym „złym” prawem dorośli posuwają się do naruszania kilkuletnich dzieci. Prawa dzieci chronią sądy.

Podobna sytuacji co z zachowkiem dotyczy uznania za niegodnego dziedziczenia.

Dzieci a niegodność dziedziczenia w prawie polskim

Dziecko nie może być uznane za niegodne dziedziczenia. Dziecko nie może naruszyć norm w sposób w art. 928 k.c. Przepis ten wskazuje następujące zasady uznawania za niegodnego:

Spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli:

Zasada 1. Spadkobierca dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;

Zasada 2. Spadkobierca podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;

Zasada 3. Spadkobierca umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego;

Zasada 4. Spadkobierca uporczywie uchylał się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową;

Zasada 5. Spadkobierca uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.

Żadne dziecko mające 3 lata nie jest w stanie popełnić takich czynów.